1
CHÖÔNG 2:HAÏCH TOAÙN THU
NHAÄP QUOÁC GIA
Moät soá vaán ñeà cô baûn
Caùc phöông phaùp tính saûn löôïng
quoác gia
Caùc chæ tieâu trong heä thoáng taøi khoaûn
quoác gia
Caùc ñoàng nhaát thöùc vó moâ caên baûn
9/24/2011 Tran Bich Dung 1
MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN
Caùc quan ñieåm veà saûn xuaát:
Heä thoáng taøi khoaûn quoác gia(SNA)
Moät soá khaùi nieäm caàn phaân bieät
9/24/2011 Tran Bich Dung 2
Quan ñieåm veà saûn xuaát:
Quan ñieåm hieän nay:
SX laø taïo ra nhöõng saûn phaåm vaø dòch
vuï coù ích cho xaõ hoäi
→Laø cô sôû hình thaønh caùch tính
saûn löôïng quoác gia theo heä thoáng
taøi khoaûn quoác gia(SNA- System of
National Accounts)
9/24/2011 Tran Bich Dung 3
Heä thoáng taøi khoaûn quoác
gia(SNA):
Phaân thaønh 2 nhoùm:
Theo laõnh thoå: GDP, NDP
Theo quyeàn sôû höõu: GNP hay GNI, NNP
hay NNI,NI, PI, DI.
9/24/2011 Tran Bich Dung 4
Moät soá khaùi nieäm caàn phaân bieät
Saûn löôïng:giaù trò hh & dv cuoái cuøng ñöôcï
saûn xuaát ra trong neàn KT
Chi tieâu: soá tieàn chi mua hh &dv cuoái
cuøng
Thu nhaäp: soá tieàn maø chuû sôû höõu caùc
YTSX(lao ñoäng, voán,ñaát ñai…) nhaän ñöôïc
khi cung caáp caùc YTSX
9/24/2011 Tran Bich Dung 5
Moät soá khaùi nieäm caàn phaân bieät
Caàn phaân bieät 2 loïai bieán soá: löu löôïng vaø
tröõ löôïng
Löu löôïng( flow-luoàng):laø bieán soá ñöôïc ño
trong moãi ñôn vò thôøi gian
VD:löôïng nöôùc chaûy vaøo hoà trong 1 giôø, I
Tröõ löôïng (stock-kho) laø bieán soá ñöôïc ño
taïi moät thôøi ñieåm
VD: löôïng nöôùc chöùa trong hoà luùc 8h, K
9/24/2011 Tran Bich Dung 6
2
Bieán soá goäp vaø bieán soá roøng:
Bieán soá goäp hay toång ( Gross): ño löôøng
tröôùc khi khaáu hao
Bieán soá roøng (net): ño löôøng sau khi khaáu
hao
9/24/2011 Tran Bich Dung 7
Noäi ñòa vaø quoác gia
Noäi ñòa(Domestic): hoïat ñoäng SX treân
laõnh thoå moät nöôùc
Quoác gia(National) hoïat ñoäng SX cuûa
coâng daân moät nöôùc :
9/24/2011 Tran Bich Dung 8
9/24/2011 Tran Bich Dung 9
Gía thò tröôøng vaø giaù caùc YTSX:
Giaù thò tröôøng: laø giaù maø ngöôøi tieâu
duøng traû
→chæ tieâu theo giaù thò tröôøng
Giaù caùc yeáu toá SX: giaù thanh toùan cho
caùc YTSX
→chæ tieâu theo chi phí YTSX
VD: GDPfc = GDPmp – Ti
(Ti: thueá giaùn thu)
Gía trò danh nghóa vaø giaù trò thöïc
Giaù trò danh nghóa(Nominal): ñöôïc tính
theo giaù hieän haønh
Giaù trò thöïc( Real): ñöôïc tính theo giaù coá
ñònh
9/24/2011 Tran Bich Dung 10
Gía trò danh nghóa vaø giaù trò thöïc
∑
=
=
n
i
t
N
t
i
t
i
pq
GDP
1
*
9/24/2011 Tran Bich Dung 11
.
.Giaù hieän haønh →chæ tieâu danh nghóa
VD:GDPNt=Ʃqit.pit
Vôùi: qit : Khoái löôïng SP loaïi iñöôïc saûn
xuaát ôû naêm t
pit : Ñôn giaù SP loaïi iôû naêm t
Gía trò danh nghóa vaø giaù trò thöïc
pq
o
i
n
i
t
i
t
R
GDP *
1
∑
=
=
9/24/2011 Tran Bich Dung 12
Giaù coá ñònh →chæ tieâu thöïc
VD:
Vôùi: qit : Khoái löôïng SP loaïi iñöôïc
saûn xuaát ôû naêm t
pio : Ñôn giaù SP loaïi iôû naêm goác (0)
3
Moái quan heä giöõa gía trò danh nghóa vaø
giaù trò thöïc
100*
GDP
GDP
I
t
R
t
N
t
d
=
9/24/2011 Tran Bich Dung 13
Chæ soá ñieàu chænh laïm phaùt theo
GDP-Chæ soá giaûm phaùt) Id:
Chæ soá giaù laø chæ soá phaûn aùnh söï thay
ñoåi cuûa giaùhaøng hoaù vaø dòch vuï cuûa moät
naêm naøo ñoù so vôùi naêm goác
CAÙC PHÖÔNG PHAÙP TÍNH
SAÛN LÖÔÏNG QUOÁC GIA
Moät soá khaùi nieäm
Caùc moâ hình kinh teá
Sô ñoà chu chuyeån kinh teá
Caùc phöông phaùp tính saûn löôïng quoác
gia
9/24/2011 Tran Bich Dung 14
Moät soá khaùi nieäm
Toång saûn phaåm quoác noäi(GDP):
Laø giaù trò baèng tieàn cuûa toaøn boä haøng
hoaù vaø dòch vuï cuoái cuøng
ñöôïc saûn xuaát ra treân laõnh thoå moät nöôùc
trong moät thôøi kyø nhaát ñònh
thöôøng laø moät naêm.
9/24/2011 Tran Bich Dung 15
Toång saûn phaåm quoác noäi(GDP):
Trong GDP goàm 2 boä phaän:
Phaàn do coâng daân moät nöôùc taïo ra treân
laõnh thoå nöôùc mình(A)
Phaàn do coâng daân nöôùc ngoaøi taïo ra
treân laõnh thoå nöôùc A = Thu nhaäp töø yeáu
toá nhaäp khaåu chuyeån ra(OFFI)
(nöôùc A nhaäp khaåu caùc YTSX:voán,lao
ñoäng…)
9/24/2011 Tran Bich Dung 16
Toång saûn phaåm quoác noäi(GDP):
Löu yù: GDP chæ bao goàm SP cuoái cuøng,
khoâng tính SP trung gian.
Saûn phaåm trung gian: laø yeáu toá ñaàu vaøo,
tham gia moät laàn vaøo quaù trình saûn xuaát &
chuyeån heát giaù trò vaøo giaù trò SP môùi
Saûn phaåm cuoái cuøng: laø SP ñöôïc ngöôøi söû
duïng cuoái cuøng trong neàn kinh teá mua(haøng
tieâu duøng cuûa HGÑ;haøng ñaàu tö cuûa DN vaø
haøng hoaù xuaát khaåu)
9/24/2011 Tran Bich Dung 17
Ñaàu tö (I):
Laø caùc nguoàn boå sung vaøo tröõ löôïng
voán cuûa moät quoác gia, bao goàm:
Ñaàu tö coá ñònh vaøo kinh doanh: Mua
saém MMTB môùi, xaây döïng nhaø xöôûng..
9/24/2011 Tran Bich Dung 18
4
Ñaàu tö(I):
Ñaàu tö coá ñònh vaøo nhaø ôû: xaây döïng
môùi nhaø ôû cuûa HGÑ vaø cuûa caùc toå chöùc
phi kinh teá
Ñaàu tö vaøo haøng toàn kho: nguyeân vaät
lieäu, baùn thaønh phaåm &ø thaønh phaåm
9/24/2011 Tran Bich Dung 19
Ñaàu tö(I):
Ñaàu tö nhaèm 2 muïc ñích:
Thay theá, buø ñaép nhöõng MMTB ñaõ hao
moøn →Khaáu hao(De)
Môû roäng quy moâ, taêng khaû naêng saûn
xuaát →Ñaàu tö roøng (môùi)(IN)
I = De + IN
I vaø K
9/24/2011 Tran Bich Dung 20
Thueá(Tx)
Thueá(Tx): goàm 2 loaïi:
Thueá giaùn thu(Ti): thueá VAT, thueá tieâu
thuï ñaëc bieät, thueá söû duïng taøi nguyeân,
thueá xuaát nhaäp khaåu, thueá tröôùc baï..
Thueá tröïc thu(Td): thueá thu nhaäp caù
nhaân, thueá thu nhaäp doanh nghieäp, thueá
thöøa keá taøi saûn
9/24/2011 Tran Bich Dung 21
Tình traïng ngaân saùch:B = T- G
Toång thueá thu: Tx = Ti + Td
Thueá roøng: T =Tx – Tr
Tình traïng ngaân saùch:B = T- G
T> G →B> 0 Ngaân saùch thaëng dö
T< G →B< 0 Ngaân saùch thaâm huït
T = G →B= 0 Ngaân saùch caân baèng
9/24/2011 Tran Bich Dung 22
Caùn caân thöông maïi(TB)
Caùn caân thöông maïi =Xuaát khaåuroøng
(NX) = X – M
X >M →NX> 0 Thaëng dö thöông
maïi(Xuaát sieâu)
X <M →NX<0 Thaâm huït thöông
maïi(Nhaäp sieâu)
X = M →NX = 0 Caân baèng thöông maïi
9/24/2011 Tran Bich Dung 23
Caùc moâ hình kinh teá:
Caùc nhaø kinh teá ñöa ra 3 moâ
hình:
Neàn kinh teá ñôn giaûn: Khoâng coù
chính phuû, khoâng ngoaïi thöông.
Chæ coù 2 khu vöïc:
Hoä gia ñình
Doanh nghieäp
9/24/2011 Tran Bich Dung 24
5
Caùc moâ hình kinh teá:
Neàn kinh teá ñoùng: (coù chính phuû,
khoâng coù ngoaïi thöông) coù 3 khu vöïc:
Hoä gia ñình
Doanh nghieäp
Chính phuû
9/24/2011 Tran Bich Dung 25
Caùc moâ hình kinh teá:
Neàn kinh teá môû:coù 4 khu vöïc:
Hoä gia ñình
Doanh nghieäp
Chính phuû
Nöôùc ngoaøi
9/24/2011 Tran Bich Dung 26
Moái quan heä giöõa SX-Thu nhaäp
vaø chi tieâu
Saûn xuaát
Thu nhaäpChi tieâu
9/24/2011 Tran Bich Dung 27
GDP
9/24/2011 Tran Bich Dung 28
HGÑ
DI = 8000 DN
Y = 10.000
C+I+G= 10.000
TT.TAØI CHÍNH
De=0
W + R+ i + ∏= 9000
S=2.500
I=2.500
C=5500
CHÍNH PHUÛ
T=2000
Ti=1000
Td=1500
Tr=500
G=2000
9/24/2011 Tran Bich Dung 29
HGÑ
DI = 8000 DN
Y = 10.000
C+I+G+X-M= 10.000
TT.TAØI CHÍNH
De=
0
W + R+ i + ∏= 9000
S=2500
I= 2.500
C=5500
CHÍNH PHUÛ
T=2000Û
Ti=1000
Td=1500
Tr=500
G=2000
NÖÔÙC NGOAØI
NX=0
X=4.000
Ba phöông phaùp tính saûn löôïng
quoác gia
a.Phöông phaùp tính theo giaù trò gia
taêng(VA):GDP=ƩVAi
b.Phöông phaùp tính theo toång thu
nhaäp:GDP = W +R +i + ∏
∏∏
∏+De +Ti
c.Phöông phaùp tính theo toång chi tieâu:
GDP = C + I + G + X – M
9/24/2011 Tran Bich Dung 30