Bài giảng Lý thuyết dự báo kinh tế - Chương 5: Dự báo trên mô hình cân đối

Chương V của tài liệu này trình bày tổng quan về phương pháp dự báo dựa trên mô hình cân đối, một công cụ phân tích kinh tế vĩ mô thiết yếu.

Tài liệu này hướng đến sinh viên, nhà nghiên cứu, chuyên gia kinh tế và các nhà hoạch định chính sách quan tâm đến phương pháp dự báo kinh tế lượng, phân tích cơ cấu kinh tế và mối quan hệ liên ngành trong nền kinh tế.

Tài liệu đi sâu vào khái niệm và phân loại mô hình cân đối, nhấn mạnh vai trò của chúng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho dự báo và xác định cơ cấu kinh tế quốc dân. Các mô hình cân đối cho phép xác định tỷ lệ vật chất, lao động và giá trị trong hệ thống kinh tế, cũng như nhu cầu về nguồn nhân lực. Chúng được sử dụng để tính toán các chỉ tiêu hoạt động chủ yếu của doanh nghiệp, ngành, vùng lãnh thổ và toàn bộ nền kinh tế. Tài liệu phân loại mô hình cân đối thành bảng cân đối giá trị, hiện vật và hiện vật-giá trị, đồng thời phân biệt giữa bảng cân đối tĩnh (thường cho 1 năm, dùng cho dự báo ngắn và trung hạn) và bảng cân đối động (tính đến sự thay đổi dài hạn, cho phép đánh giá đáng tin cậy hơn). Đặc điểm chung của các bảng này là được biểu diễn dưới dạng ma trận gồm bốn ô, với các tính toán tuân theo quy tắc ma trận. Cụ thể, tài liệu giới thiệu cấu trúc của mô hình cân đối tĩnh (Input-Output), giải thích các thành phần chính như chi phí trung gian, sử dụng cuối cùng (tích lũy tài sản, xuất khẩu) và giá trị tăng thêm (thuế, khấu hao, thặng dư sản xuất), qua đó làm rõ cách thức phân tích mối quan hệ liên ngành và phân phối sản phẩm trong nền kinh tế.