intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Hệ thống quan trắc môi trường quốc gia

Chia sẻ: Thị Huyền | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:47

126
lượt xem
14
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng tìm hiểu sơ bộ hiện trạng hệ thống quan trắc môi trường; một số vấn đề hiện nay về QTMT; xây dựng các Trung tâm QTMT cấp tỉnh; tồn tại và thách thức;... là những vấn đề chính được trình bày cụ thể trong "Bài giảng Hệ thống quan trắc môi trường quốc gia". Hy vọng tài liệu là nguồn thông tin hưu ích cho quá trình học tập và nghiên cứu của các bạn.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Hệ thống quan trắc môi trường quốc gia

  1. http://www.vea.gov.vn TỔNG CỤC MÔI TRƢỜNG Trung tâm Quan trắc môi trƣờng HỆ THỐNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG QUỐC GIA Tổng cục Môi trƣờng Nguyễn Văn Thùy, Phó Giám đốc Trung tâm Quan trắc môi trường Huế, 21-22/4/2011
  2. http://www.vea.gov.vn NỘI DUNG TRÌNH BÀY 1. Sơ bộ hiện trạng hệ thống quan trắc môi trƣờng Trung tâm Quan trắc môi trƣờng Tổng cục Môi trƣờng 2. Một số vấn đề hiện nay về QTMT 3. Xây dựng các Trung tâm QTMT cấp tỉnh 4. Tồn tại và thách thức 5. Định hƣớng trong thời gian tới 6. Kết luận
  3. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.1. Mạng lƣới QTMT Quốc gia: • Thời gian thành lập: từ năm 1994 • Cơ quan quản lý: Bộ KHCN&MT Trung tâm Quan trắc môi trƣờng trước đây, nay là Bộ Tài nguyên và Môi trường Tổng cục Môi trƣờng • Cơ quan điều hành, chỉ huy: Cục Môi trường trước đây, nay là Tổng cục Môi trường • Đơn vị thực hiện: Nhiều cơ quan, bộ/ngành và địa phương tham gia • Đã phục vụ: quản lý MT các cấp, báo cáo môi trường quốc gia hàng năm, cung cấp cho cộng đồng thông tin về chất lượng môi trường, công tác nghiên cứu, giảng dạy, hội nhập, chia sẻ quốc tế • Là hệ thống có nhiều số liệu quan trắc môi trường nhất (có số liệu QT từ 1994 đến nay với đầy đủ các thành phần môi trường, có CSDL và phần mềm quản lý số liệu...)
  4. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.1. Mạng lƣới QTMT Quốc gia:  21 trạm quan trắc môi trường quốc gia Trung tâm Quan trắc môi trƣờng  Kinh phí hoạt động của mạng lưới: SNMT Tổng cục Môi trƣờng  Thành phần môi trường quan trắc: gần đầy đủ  Số lượng điểm quan trắc: gần 1000 điểm  Tần suất quan trắc: 4-6 đợt/năm  Phương pháp quan trắc: bán tự động, tự động.  Quản lý, sử dụng và báo cáo kết quả quan trắc  Các trạm quan trắc không khí, nước tự động: đang xây dựng
  5. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.1. Mạng lƣới QTMT Quốc gia: Vấn đề mới trong 1 Trung tâm Quan trắc môi trƣờng năm qua, 2010:  TCMT đã phân công Tổng cục Môi trƣờng đơn vị đầu mối quản lý các trạm QTMT quốc gia: Cục KSON và TTQTMT  TCMT đã có hướng dẫn về công tác kế hoạch đối với các trạm
  6. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.2. Mạng lưới quan trắc môi trường địa phương  Các địa phương tổ chức quan 1. Thành phố Hồ Chí Minh - Môi trường không khí trắc tại địa phương của mình Trung tâm Quan trắc môi trƣờng 9 trạm QT CLKK tự động được xây theo yêu cầu quản lý môi dựng từ năm 2002 đo liên tục các trường của địa phương thông số PM10, SO2, NOx, CO, O3. Tổng cục Môi trƣờng Quan trắc BTX ở 6 trạm với tần suất 1  Kinh phí: từ ngân sách địa lần/tháng phương 2. Đồng Nai: • Hoạt động QTMT địa phương - Quan trắc chất lượng môi trường đất, nước, không khí, dioxin trên địa bàn tỉnh được đã quan tâm, phát triển Đồng Nai đặc biệt tại một số địa phương - Mạng lưới quan trắc môi trường: được thiết lập từ 1998, 2003, 2009 và 2011 như: Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đà (đang chờ phê duyệt) Nẵng, Đồng Nai, Thái Nguyên, - Kinh phí cho hoạt động quan trắc: 14 tỷ Hải Phòng, Bắc Giang, Bà Rịa- (2010) và 15 tỷ (2011) - Trên cơ sở mạng lưới quan trắc cũ, hiện Vũng Tàu, Phú Thọ, ..... nay đã xây dựng Quy hoạch mạng lưới • Một số tỉnh: hàng năm gửi báo các thành phần môi trường tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2011-2015, 2016-2020. cáo số liệu về Tổng cục Môi trường (Trung tâm QTMT)
  7. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.2. Mạng lưới quan trắc môi trường địa phương 41 tỉnh/thành phố thành lập Trung tâm QTMT với tên gọi khác nhau. Trung tâm Quan trắc môi trƣờng Nguồn lực (con người, tài chính) cho hoạt động QTMT ở Tổng cục Môi trƣờng một số địa phương. Chi tiết ở bảng dưới đây Kinh phí (triệu đồng) Tên đơn vị Nhân lực 2008 2009 2010 TTQT&PTMT Đăk Lăk 14 332 331 369 TTQT PT TN&MT Thái Bình 11 200 300 400 TTQT MT Bắc Giang 29 560 560 560 TTQTKT TN&MT Đồng Tháp 15 TT QT TN&MT Khánh Hòa 19 295 1019,6 1586 Trạm QTMT Điện Biên 1 200 293 368 Trung tâm QTMT Quảng Ngãi 70 Chi cục BVMT Gia Lai 98 99,9 100 Trung tâm QT&KTMT Hậu Giang 14 292 255 270
  8. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.2. Mạng lưới quan trắc môi trường địa phương Một số tình hình mới, năm 2010: Trung tâm Quan trắc môi trƣờng Năm 2010 có 3 tỉnh mới thành lập TTQTMT là Bình Định, Ninh Bình, Điện Biên. Tổng cục Môi trƣờng Nhiều tỉnh: xây dựng dự án đầu tư, tăng cường năng lực cho TTQTMT: Hưng Yên, Sóc Trăng, Lâm Đồng,… Một số tỉnh đã xây dựng, trình phê duyệt các chương trình QTMT Một số tỉnh đã xây dựng bộ đơn giá QTPTMT cho tỉnh: Thái Bình, Phú Thọ  Và ……
  9. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.3. Mạng lưới quan trắc môi trường các bộ ngành Trung tâm Quan trắc môi trƣờng Một số tình hình mới: - Quyết định số 1636/2010/QĐ-TTg của TTg về việc "Quy hoạch Tổng cục Môi trƣờng mạng lưới quan trắc và cảnh báo phóng xạ môi trường quốc gia đến năm 2020". - Quyết định số 3244/NNPTNT-QĐ của Bộ NN&PTNT về việc “Phê duyệt đề án tăng cường năng lực quan trắc môi trường nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2011 - 2020".
  10. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.4. Một số vấn đề mới năm 2010, Bộ TN&MT - Sửa QĐ 16/2001/QĐ-TTg - Bộ TN&MT thẩm định và sẽ ban hành 8 quy trình QTMT Trung tâm Quan trắc môi trƣờng - Đang trình TTg thẩm định để ban hành văn bản về đơn vị đủ Tổng cục Môi trƣờng điều kiện thực hiện QTMT. -Bộ TNT&MT tiếp tục đầu tư cho QTMT:  Tăng cường các chương trình QTMT: do TCMT thực hiện  Tăng cường các chương trình QTMT: do các đơn vị trong Bộ TN&MT thực hiện, như: quan trắc nước ngầm, các điểm mỏ phóng xạ  Xây dựng Trạm QTMT miền Trung và Tây nguyên  Tiếp tục đầu tư cho TT QTMT; xem xét hỗ trợ đầu tư cho một số tỉnh
  11. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.5. Một số vấn đề mới năm 2010, Trung tâm QTMT - Tiếp tục triển khai các chương trình QTMT: + 8 chương trình QTMT (gồm cả 3 tổ QTMT ở 3 miền) Trung tâm Quan trắc môi trƣờng + Xây dựng chương trình QTMT cho LVS Mã-Chu - Xây dựng các dự án về QTMT: Tổng cục Môi trƣờng + Hệ thống QTMT tự động nước sông Thị Vải + Xin chủ trương xây dựng dự án về QTMT 14 LVS, ô nhiễm nước xuyên biên giới -Xây dựng Phòng Kiểm chuẩn: năm 2011 bắt đầu vận hành thử nghiệm. - Thực hiện vai trò Phòng thí nghiệm Trọng tài: tổ chức kiểm tra liên phòng thí nghiệm; tham gia thử nghiệm các phòng thí nghiệm quốc tế, được đánh giá cao. - Lắp đặt và đưa vào vận hành trạm quan trắc tự động cố định môi trường không khí Đà Nẵng
  12. http://www.vea.gov.vn I. HIỆN TRẠNG QUAN TRẮC MÔI TRƢỜNG 1.5. Một số vấn đề mới năm 2010, Trung tâm QTMT - Xây dựng và đưa vào vận hành HTTTT giám sát môi trường Trung tâm Quan trắc môi trƣờng nước LVS Nhuệ-Đáy - Đào tạo: tổ chức khóa đào tạo về phân tích trong PTN; đào Tổng cục Môi trƣờng tạo trực tiếp cho một số địa phương - Tiếp tục 3 dự án đầu tư + Xây dựng, đưa vào hoạt động Cổng thông tin về QTMT - Văn bản, hướng dẫn về QTMT: + Chuẩn bị sửa thông tư 10/2007/BTNMT-TT về QA/AC + Thúc đẩy Bộ TNMT thẩm định ban hành các quy trình QTMT + Xây dựng dự thảo đơn giá sản phẩm về QTMT: đang trình Bộ TN&MT thẩm định, ban hành áp dụng. - Và ……
  13. http://www.vea.gov.vn II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ HIỆN NAY VỀ QTMT 2.1. Sửa đổi, bổ sung Quyết định số 16/2007/QĐ-TTg ngày 29/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ Bối cảnh chuẩn bị QĐ 16 Trung tâm Quan trắc môi trƣờng Tổng cục Môi trƣờng Tổng cục Môi trường chưa thành lập. Tại Bộ, quan trắc được quản lý bởi Vụ Môi trường (kinh phí) và Cục Bảo vệ Môi trường (chương trình quan trắc, số liệu, quy trình kỹ thuật…) Trong Bộ chỉ có 3 đơn vị thực hiện quan trắc, đo đạc các thành phần môi trường: Cục BVMT và Trung tâm KTTVQG, các liên đoàn địa chất (nước ngầm, phóng xạ) Luật Bảo vệ Môi trường 1993 và 2005 đều có các điều luật quan trắc các thành phần môi trường
  14. http://www.vea.gov.vn II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ HIỆN NAY VỀ QTMT 2.1. Sửa đổi, bổ sung Quyết định số 16/2007/QĐ-TTg ngày 29/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ Hạn chế của QĐ 16 năm 2007 Trung tâm Quan trắc môi trƣờng Tổng cục Môi trƣờng Với Trạm quan trắc quốc gia ngoài Bộ: - Nhận kinh phí từ Bộ tài chính thông qua bộ/ngành chủ quản từ nguồn sự nghiệp môi trường do Bộ TNMT phân bổ hàng năm. - Kinh phí cho các trạm hàng năm phụ thuộc vào các bộ/ngành và đều bị cắt giảm do các bộ/ngành ưu tiên cho các công việc khác Các kết quả quan trắc không được bộ/ngành quan tâm. Các trạm làm thủ tục thanh quyết toán với bộ/ngành. Phối hợp các cơ quan trong Bộ: Chương trình quan trắc môi trường của 2 đơn vị (Trung tâm KTTV QG và Trung tâm qui hoạch điều tra TNN): không có sự thống nhất với Tổng cục môi trường Kinh phí quan trắc môi trường được Vụ Kế hoạch của Bộ phân bổ cho 3 cơ quan (TCMT, Trung tâm KTTVQG, Trung tâm QHĐT TNN). Chưa có thống nhất về qui trình kỹ thuật, tiêu chuẩn qui chuẩn QTMT Dữ liệu, số liệu chưa được chia sẻ thường xuyên, đầy đủ, kịp thời
  15. http://www.vea.gov.vn II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ HIỆN NAY VỀ QTMT 2.1. Sửa đổi, bổ sung Quyết định số 16/2007/QĐ-TTg ngày 29/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ Một số lý do đề xuất sửa đổi, bổ sung: Trung tâm Quan trắc môi trƣờng  Các biến động của điều kiện tự nhiên, KT-XH liên quan đến môi Tổng cục Môi trƣờng trường  Thay đổi cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ của Bộ TN&MT  Thực trạng đầu tư xây dựng hệ thống QTMT chưa đáp ứng nhu cầu, xây dựng và hoạt động của hệ thống  Khả năng của hệ thống QTMT hiện nay chưa đáp ứng nhu cầu về số liệu trong công tác quản lý nhà nước  Những khó khăn, tồn tại và hạn chế như: Về kinh phí đầu tư triển khai, Về cơ chế triển khai, Về chương trình quan trắc và trang thiết bị.
  16. http://www.vea.gov.vn II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ HIỆN NAY VỀ QTMT 2.1. Sửa đổi, bổ sung Quyết định số 16/2007/QĐ-TTg ngày 29/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ Định hướng sửa đổi, bổ sung:  Thủ tướng phê duyệt Quy hoạch khung, sau đó Bộ TNMT phê duyệt quy Trung tâm Quan trắc môi trƣờng hoạch chi tiết  Tập trung vào thành phần môi trường chính, điểm nóng Tổng cục Môi trƣờng  Quy hoạch mạng lưới trạm QT Không khí và nước tự động  Lồng ghép các trạm trong Bộ  Tổng cục Môi trường quản lý mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia (nền, nước dưới đất, mỏ phóng xạ…) Theo hình thức: Tổng cục MT xây dựng kế hoạch hàng năm và báo cáo Bộ TNMT giao nhiệm vụ cho các đơn vị trên. TCTM xây dựng các yêu cầu kỹ thuật và nghiệm thu sản phẩm (kết quả quan trắc hàng năm)  Cơ chế hoạt động đối với một số trạm QTMT chuyên đề, thuộc các bộ ngành chủ quản khác: Bộ TNMT đặt hàng hàng năm.  Tăng cường đầu tư cho xây dựng các trạm QTMT vùng.  Bổ sung các trạm QTMT xuyên biên giới
  17. http://www.vea.gov.vn II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ HIỆN NAY VỀ QTMT 2.2. Về nguồn nhân lực cho QTMT  Hiện trạng:  Thiếu cán bộ kỹ thuật (quan trắc hiện trường, phân tích trong PTN, Trung tâm Quan trắc môi trƣờng phân tích dữ liệu…), cán bộ quản lý, …  Chưa được đào tạo cơ bản và chuyên sâu về QTMT  QTMT chưa phải là lĩnh vực hấp dẫn các cán bộ trẻ. Tổng cục Môi trƣờng  Đào tạo: + Bậc đại học: Chưa có chuyên ngành đào tạo về QTMT + Cơ quan QMT: chưa có các lớp tập huấn thường xuyên  Các vấn đề cần quan tâm:  Số lượng, giới tính, sức khoẻ  Trình độ, chất lượng cán bộ (Trung cấp, CĐ, ĐH, trên ĐH),  Nhân lực sử dụng một số thiết bị phức tạp (GC/MS, ICP, …), phân tích số liệu…  Đào tạo ngắn hạn, dài hạn  Chế độ chính sách đối với cán bộ ngoài hiện trường, trong PTN  Tính ổn định trong công việc của cán bộ chuyên môn: yên tâm công tác
  18. http://www.vea.gov.vn II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ HIỆN NAY VỀ QTMT 2.3. Về đảm bảo chất lượng và kiểm soát chất lượng (QA/QC) Căn cứ pháp lý: Thông tư số 10/2007/TT-BTNMT ngày 22/10/2007 hướng dẫn bảo đảm Trung tâm Quan trắc môi trƣờng chất lượng và kiểm soát chất lượng (QA/QC) trong quan trắc môi trường Tổng cục Môi trƣờng Thực tế áp dụng  Trung ương:  Trung tâm QTMT, TCMT  Mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia  Địa phương: các trạm quan trắc môi trường  Kinh phí hoạt động QA/QC: 5 – 10%  Thành phần MT: nước mặt lục địa, không khí  Mẫu QC: mẫu trắng thiết bị; mẫu trắng, mẫu lặp; mẫu CRM.
  19. http://www.vea.gov.vn II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ HIỆN NAY VỀ QTMT 2.3. Về đảm bảo chất lượng và kiểm soát chất lượng (QA/QC) Sự chia sẻ trách nhiệm thực hiện QA/QC trong QTMT Các kết quả đạt đƣợc Trung tâm Quan trắc môi trƣờng Trung tâm QTMT, Tổng cục Môi trƣờng Tổng cục Môi trƣờng Văn bản, tài liệu hƣớng dẫn; Đào tạo, tập huấn; Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện… Trung tâm QTMT/Chi cục MT, Sở TN&MT Nâng cao chất Tổ chức việc thực hiện QA/QC trong quan trắc môi trƣờng; Đào tạo, tập huấn; Kiểm tra, đánh giá việc thực lƣợng quan trắc hiện… môi trƣờng Cán bộ tham gia hoạt động QTMT Thực hiện QA/QC trong mỗi bƣớc của hoạt động QTMT; Phát hiện nguyên nhân và đề xuất biện pháp khắc phục…
  20. http://www.vea.gov.vn II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ HIỆN NAY VỀ QTMT 2.3. Về đảm bảo chất lượng và kiểm soát chất lượng (QA/QC) Khó khăn, vƣớng mắc Trung tâm Quan trắc môi trƣờng  Chưa có các quy định cụ thể về số lượng mẫu kiểm soát cần thiết, các thông số cần kiểm soát chất lượng và kinh phí cho hoạt Tổng cục Môi trƣờng động QA/QC;  Trang thiết bị để thực hiện quan trắc trong nhiều trường hợp chưa đồng bộ, gây khó khăn trong việc tiến hành các hoạt động QA/QC  Tiêu chuẩn, phương pháp phân tích, các mẫu biểu, chưa thống nhất trong toàn mạng lưới quan trắc;  Kinh nghiệm chưa nhiều, chưa có nhiều khóa đào tạo, tập huấn chuyên sâu về hướng dẫn công tác QA/QC  Thiếu cơ chế giám sát việc thực hiện các hoạt động QA/QC  Cách xử lý số liệu và báo cáo kết quả các hoạt động QA/QC chưa thống nhất, chưa có những hướng dẫn cụ thể
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
19=>1