Company LOGO

Chƣơng 2

CÁC KHÁI NIỆM TRONG KIỂM TOÁN

NỘI DUNG CHƢƠNG 2

1. Bằng chứng kiểm toán 2. Hệ thống kiểm soát nội bộ 3. Trọng yếu 4. Rủi ro kiểm toán 5. Gian lận và Sai sót 6. Hoạt động liên tục

2

Company LOGO

2.1 Bằng chứng kiểm toán

2.1.1 Khái niệm và Phân loại

 Là thông tin,

Thöû nghieäm kieåm soaùt

Baèng chöùng chöùng minh

Taøi lieäu keá toaùn

tài liệu chi tiết mà KTV thu thập để làm cơ sở cho ý kiến về BCTC

Thöû nghieäm cô baûn

4

Các loại bằng chứng

 Tài liệu kế toán

 Chứng từ, sổ sách

 Bằng chứng chứng minh

 Bằng chứng vật chất  Bằng chứng xác nhận  Bằng chứng phân tích  Bằng chứng phỏng vấn  ...

5

2.1.2 Yêu cầu của bằng chứng

1. Thích hôïp

• Ñoä tin caäy:

 Daïng cuûa BC

 Nguoàn goác BC

 Hieåu bieát chuyeân moân veà BC

 Söï keát hôïp caùc loaïi BC

6

• Phuø hôïp vôùi cô sôû daãn lieäu

2.1.2 Yêu cầu của bằng chứng

2. Ñaày ñuû

• Thôøi gian

7

• Côõ maãu

Số lƣợng bằng chứng cần thiết ?

Côõ maãu Ruûi ro

8

Troïng yeáu

a. Kiểm tra

Kiểm tra là việc xem xét chứng từ, sổ kế toán, báo cáo tài chính và các tài liệu có liên quan hoặc việc kiểm tra các tài sản hữu hình, rà soát đối chiếu giữa chúng với nhau, giữa sổ kế toán và thực tế, giữa quy định và thực hiện…,

Thông thường có hai loại kiểm tra: kiểm

tra vật chất và kiểm tra chứng từ

9

a.1. Kiểm tra vật chất

 Kiểm tra vật chất là việc trực tiếp kiểm tra, tham gia kiểm kê tài sản thực tế về tiền mặt tồn quỹ, hàng tồn kho, tài sản cố định hữu hình, …..

10

a.2. Kiểm tra tài liệu

 Là việc xem xét, đối chiếu tài liệu, văn

bản, sổ kế toán, báo cáo kế toán và các tài liệu có liên quan.

11

b. Quan sát

Quan sát là việc tận mắt chứng kiến các buớc

công việc, các quá trình thực hiện công việc do người khác làm.

Việc quan sát sẽ cho bằng chứng có độ tin cậy cao về phương pháp thực thi vào thời điểm quan sát nhưng có nhược điểm là không thể chắc chắn vào những thời điểm khác, chính vì vậy, phương pháp này thường được đi kèm với phương pháp kiểm tra khác

12

c. Điều tra

 Điều tra là việc là việc tìm kiếm thông tin từ những người bên trong hoặc bên ngoài đơn vị có những hiểu biết về những thông tin đó, như trao đổi với các cá nhân trong đơn vị, hoặc với người kiểm toán viên tiền nhiệm ….

13

d. Xác nhận

Xác nhận là sự trả lời cho một yêu cầu cung cấp thông tin nhằm xác minh lại những thông tin đã có trong các tài liệu kế toán như kiểm toán viên yêu cầu đơn vị gửi thư cho khách hàng xác nhận trực tiếp đối với số dư các khoản phải thu của khách hàng

14

e. Tính toán

Tính toán là sự kiểm tra lại những phép tính số học của các thông tin do đơn vị cung cấp cũng như sổ kế toán của đơn vị như kiểm tra lại việc tính toán trên các hóa đơn, tính lại khấu hao hay tính toán lại các khoản dự phòng của đơn vị……

15

f. Thủ tục phân tích

 Khái niệm  Các kỹ thuật và nguồn dữ liệu phân tích  Phạm vi áp dụng  Mức độ tin cậy

16

f. Thủ tục phân tích

 Khái niệm:

 Thuật ngữ được dùng trong chuẩn mực là

“Quy trình phân tích”.

 Là việc phân tích các số liệu, thông tin, các tỷ

suất quan trọng, qua đó tìm ra những xu hướng, biến động và tìm ra những mối quan hệ có mâu thuẫn với các thông tin liên quan khác hoặc có sự chênh lệch lớn so với giá trị đã dự kiến.

17

f. Thủ tục phân tích

 Kỹ thuật và nguồn dữ liệu: Caùc phöông phaùp phaân tích chuû yeáu

i. Phaân tích xu höôùng (Trend Analysis) ii. Phaân tích tyû soá (Ratio Analysis) iii. Phaân tích döï baùo (Expectation Analysis)

18

Caùc nguoàn döõ lieäu cho phaân tích i. Soá lieäu kyø naøy - kyø tröôùc ii. Soá lieäu thöïc teá - keá hoaïch iii. Soá lieäu ñôn vò - Bình quaân ngaønh iv. Soá lieäu taøi chính - Phi taøi chính

2.1.4 Cơ sở dẫn liệu (Management assertions)

 Theo chuẩn mực kiểm toán 500: “Cơ sở dẫn liệu của BCTC là căn cứ của các khoản mục và thông tin trình bày trong BCTC do Giám đốc (hoặc người đứng đầu) đơn vị chịu trách nhiệm lập trên cơ sở các chuẩn mực và chế độ kế toán qui định phải được thể hiện rõ ràng hoặc có cơ sở đối với từng chỉ tiêu trong BCTC”

 Cơ sở dẫn liệu của BCTC phải có các tiêu chuẩn sau:

Ñaùnh giaù

Hieän höõu

Phaùt sinh

Chính xaùc

Quyeàn vaø nghóa vuï

Trình baøy vaø coâng boá

19

Ñaày ñuû

1. Hiện hữu

- Kieåm keâ taøi saûn höõu hình

- Xaùc nhaän taøi saûn do ngöôøi khaùc quaûn lyù, söû duïng

- Kieåm tra giaù goác vaø lôïi ích töông lai cuûa taøi saûn voâ hình

- Xaùc nhaän nôï phaûi traû

Kieåm toaùn vieân phaûi chứng minh raèng caùc TAØI SAÛN VAØ NÔÏ PHAÛI TRAÛ maø ñôn vò khai baùo treân baùo caùo taøi chính thì hieän höõu trong thöïc teá

- Kieåm tra chöùng töø nôï phaûi traû

20

Phaùt hieän caùc taøi saûn hoaëc khoaûn phaûi traû khoâng coù thöïc

2. Phát sinh

Kieåm tra chöùng töø goác cuûa caùc nghieäp vuï phaùt sinh

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng caùc NGHIEÄP VUÏ maø ñôn vò khai baùo treân baùo caùo taøi chính thì phaùt sinh trong thöïc teá vaø thuoäc veà ñôn vò

Kieåm tra giaùn tieáp thoâng qua kieåm tra söï hieän höõu cuûa taøi saûn vaø nôï phaûi traû

21

Phaùt hieän caùc nghieäp vuï khoâng coù thöïc hoaëc thuoäc veà ñôn vò

3. Quyền và Nghĩa vụ

Kieåm tra chöùng töø veà quyeàn sôû höõu/kieåm soaùt cuûa ñôn vò ñoái vôùi taøi saûn

Phaùt hieän caùc taøi saûn hoaëc khoaûn phaûi traû khoâng thuoäc veà ñôn vò

22

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng caùc TAØI SAÛN thì thuoäc quyeàn kieåm soaùt cuûa ñôn vò vaø caùc KHOAÛN PHAÛI TRAÛ laø nghóa vuï cuûa ñôn vò Kieåm tra veà nghóa vuï cuûa ñôn vò ñoái vôùi caùc khoaûn phaûi traû

4. Đầy đủ

Tìm hieåu kieåm soaùt noäi boä

Keát hôïp kieåm tra söï hieän höõu vaø phaùt sinh

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ khai baùo treân baùo caùo taøi chính taát caû TAØI SAÛN, NÔÏ PHAÛI TRAÛ VAØ NGHIEÄP VUÏ

Kieåm tra taøi khoaûn lieân quan

Kieåm tra vieäc khoùa soå

Thuû tuïc phaân tích

23

Phaùt hieän caùc taøi saûn, nôï phaûi traû hoaëc nghieäp vuï chöa khai baùo

5. Ghi chép chính xác

Yeâu caàu ñôn vò cung caáp soá dö hoaëc phaùt sinh chi tieát

Kieåm tra toång coäng vaø ñoái chieáu toång coäng vôùi soå caùi

Ñoái chieáu vôùi soå chi tieát Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ tính toaùn, coäng doàn chính xaùc vaø soá lieäu treân baùo caùo khôùp ñuùng vôùi Soå caùi vaø soå chi tieát

24

Phaùt hieän söï khoâng thoáng nhaát giöõa toång hôïp vaø chi tieát

6. Đánh giá

Xem xeùt phöông phaùp ñaùnh giaù maø ñôn vò söû duïng coù phuø hôïp chuaån möïc, cheá ñoä keá toaùn hieän haønh khoâng

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ ñaùnh giaù TAØI SAÛN, NÔÏ PHAÛI TRAÛ VAØ NGHIEÄP VUÏ phuø hôïp vôùi cheá ñoä, chuaån möïc keá toaùn hieän haønh

Xem xeùt phöông phaùp ñaùnh giaù coù ñöôïc aùp duïng nhaát quaùn khoâng

25

Phaùt hieän vieäc aùp duïng caùc phöông phaùp ñaùnh giaù khoâng phuø hôïp hoaëc khoâng nhaát quaùn

7. Trình bày và công bố

Phaân loaïi khoaûn muïc

Vieäc caán tröø soá lieäu

Xem xeùt vaán ñeà trình baøy baùo caùo taøi chính:

Xem xeùt caùc yeâu caàu veà coâng boá thoâng tin boå sung treân baùo caùo taøi chính

Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng baùo caùo taøi chính ñöôïc trình baøy vaø coâng boá phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa cheá ñoä, chuaån möïc keá toaùn hieän haønh

26

Phaùt hieän vieäc trình baøy khoâng phuø hôïp hoaëc caùc coâng boá sai, thieáu

1.Hieän höõu

Chöùng kieán kieåm keâ haøng toàn kho Xaùc nhaän haøng göûi kho

Taát caû haøng toàn kho ñöôïc khai treân baùo caùo taøi chính thì ñöôïc giöõ taïi ñôn vò hoaëc do ngöôøi khaùc giöõ cho ñôn vò

2. Quyeàn & nghóa vuï

Ñôn vò laø chuû sôû höõu cuûa taát caû haøng toàn kho treân baùo caùo taøi chính

Kieåm tra coù haøng toàn kho ñaõ theá chaáp, haøng ngöôøi khaùc göûi kho…

3. Phaùt sinh

Khoâng aùp duïng

4. Ñaày ñuû

Kieåm tra vieäc khoùa soå ñoái vôùi nghieäp vuï mua haøng…

Taát caû haøng toàn kho thuoäc veà ñôn vò ñaõ ñöôïc khai treân baùo caùo taøi chính

Haøng toàn kho ñöôïc ghi cheùp theo giaù trò thích hôïp

Kieåm tra vieäc tính giaù haøng toàn kho phuø hôïp vôùi cheá ñoä keá toaùn hieän haønh vaø nhaát quaùn

5&6. Ñaùnh giaù & Chính xaùc

7.Trình baøy vaø coâng boá

27

Kieåm tra vieäc phaân loaïi haøng toàn kho Kieåm tra vieäc khai baùo veà phöông phaùp tính giaù haøng toàn kho…

Haøng toàn kho ñöôïc khai baùo, phaân loaïi vaø dieãn giaûi phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa cheá ñoä keá toaùn hieän haønh.