Company LOGO
Chƣơng 2
CÁC KHÁI NIỆM TRONG KIỂM TOÁN
NỘI DUNG CHƢƠNG 2
1. Bằng chứng kiểm toán 2. Hệ thống kiểm soát nội bộ 3. Trọng yếu 4. Rủi ro kiểm toán 5. Gian lận và Sai sót 6. Hoạt động liên tục
2
Company LOGO
2.1 Bằng chứng kiểm toán
2.1.1 Khái niệm và Phân loại
Là thông tin,
Thöû nghieäm kieåm soaùt
Baèng chöùng chöùng minh
Taøi lieäu keá toaùn
tài liệu chi tiết mà KTV thu thập để làm cơ sở cho ý kiến về BCTC
Thöû nghieäm cô baûn
4
Các loại bằng chứng
Tài liệu kế toán
Chứng từ, sổ sách
Bằng chứng chứng minh
Bằng chứng vật chất Bằng chứng xác nhận Bằng chứng phân tích Bằng chứng phỏng vấn ...
5
2.1.2 Yêu cầu của bằng chứng
1. Thích hôïp
• Ñoä tin caäy:
Daïng cuûa BC
Nguoàn goác BC
Hieåu bieát chuyeân moân veà BC
Söï keát hôïp caùc loaïi BC
6
• Phuø hôïp vôùi cô sôû daãn lieäu
2.1.2 Yêu cầu của bằng chứng
2. Ñaày ñuû
• Thôøi gian
7
• Côõ maãu
Số lƣợng bằng chứng cần thiết ?
Côõ maãu Ruûi ro
8
Troïng yeáu
a. Kiểm tra
Kiểm tra là việc xem xét chứng từ, sổ kế toán, báo cáo tài chính và các tài liệu có liên quan hoặc việc kiểm tra các tài sản hữu hình, rà soát đối chiếu giữa chúng với nhau, giữa sổ kế toán và thực tế, giữa quy định và thực hiện…,
Thông thường có hai loại kiểm tra: kiểm
tra vật chất và kiểm tra chứng từ
9
a.1. Kiểm tra vật chất
Kiểm tra vật chất là việc trực tiếp kiểm tra, tham gia kiểm kê tài sản thực tế về tiền mặt tồn quỹ, hàng tồn kho, tài sản cố định hữu hình, …..
10
a.2. Kiểm tra tài liệu
Là việc xem xét, đối chiếu tài liệu, văn
bản, sổ kế toán, báo cáo kế toán và các tài liệu có liên quan.
11
b. Quan sát
Quan sát là việc tận mắt chứng kiến các buớc
công việc, các quá trình thực hiện công việc do người khác làm.
Việc quan sát sẽ cho bằng chứng có độ tin cậy cao về phương pháp thực thi vào thời điểm quan sát nhưng có nhược điểm là không thể chắc chắn vào những thời điểm khác, chính vì vậy, phương pháp này thường được đi kèm với phương pháp kiểm tra khác
12
c. Điều tra
Điều tra là việc là việc tìm kiếm thông tin từ những người bên trong hoặc bên ngoài đơn vị có những hiểu biết về những thông tin đó, như trao đổi với các cá nhân trong đơn vị, hoặc với người kiểm toán viên tiền nhiệm ….
13
d. Xác nhận
Xác nhận là sự trả lời cho một yêu cầu cung cấp thông tin nhằm xác minh lại những thông tin đã có trong các tài liệu kế toán như kiểm toán viên yêu cầu đơn vị gửi thư cho khách hàng xác nhận trực tiếp đối với số dư các khoản phải thu của khách hàng
14
e. Tính toán
Tính toán là sự kiểm tra lại những phép tính số học của các thông tin do đơn vị cung cấp cũng như sổ kế toán của đơn vị như kiểm tra lại việc tính toán trên các hóa đơn, tính lại khấu hao hay tính toán lại các khoản dự phòng của đơn vị……
15
f. Thủ tục phân tích
Khái niệm Các kỹ thuật và nguồn dữ liệu phân tích Phạm vi áp dụng Mức độ tin cậy
16
f. Thủ tục phân tích
Khái niệm:
Thuật ngữ được dùng trong chuẩn mực là
“Quy trình phân tích”.
Là việc phân tích các số liệu, thông tin, các tỷ
suất quan trọng, qua đó tìm ra những xu hướng, biến động và tìm ra những mối quan hệ có mâu thuẫn với các thông tin liên quan khác hoặc có sự chênh lệch lớn so với giá trị đã dự kiến.
17
f. Thủ tục phân tích
Kỹ thuật và nguồn dữ liệu: Caùc phöông phaùp phaân tích chuû yeáu
i. Phaân tích xu höôùng (Trend Analysis) ii. Phaân tích tyû soá (Ratio Analysis) iii. Phaân tích döï baùo (Expectation Analysis)
18
Caùc nguoàn döõ lieäu cho phaân tích i. Soá lieäu kyø naøy - kyø tröôùc ii. Soá lieäu thöïc teá - keá hoaïch iii. Soá lieäu ñôn vò - Bình quaân ngaønh iv. Soá lieäu taøi chính - Phi taøi chính
2.1.4 Cơ sở dẫn liệu (Management assertions)
Theo chuẩn mực kiểm toán 500: “Cơ sở dẫn liệu của BCTC là căn cứ của các khoản mục và thông tin trình bày trong BCTC do Giám đốc (hoặc người đứng đầu) đơn vị chịu trách nhiệm lập trên cơ sở các chuẩn mực và chế độ kế toán qui định phải được thể hiện rõ ràng hoặc có cơ sở đối với từng chỉ tiêu trong BCTC”
Cơ sở dẫn liệu của BCTC phải có các tiêu chuẩn sau:
Ñaùnh giaù
Hieän höõu
Phaùt sinh
Chính xaùc
Quyeàn vaø nghóa vuï
Trình baøy vaø coâng boá
19
Ñaày ñuû
1. Hiện hữu
- Kieåm keâ taøi saûn höõu hình
- Xaùc nhaän taøi saûn do ngöôøi khaùc quaûn lyù, söû duïng
- Kieåm tra giaù goác vaø lôïi ích töông lai cuûa taøi saûn voâ hình
- Xaùc nhaän nôï phaûi traû
Kieåm toaùn vieân phaûi chứng minh raèng caùc TAØI SAÛN VAØ NÔÏ PHAÛI TRAÛ maø ñôn vò khai baùo treân baùo caùo taøi chính thì hieän höõu trong thöïc teá
- Kieåm tra chöùng töø nôï phaûi traû
20
Phaùt hieän caùc taøi saûn hoaëc khoaûn phaûi traû khoâng coù thöïc
2. Phát sinh
Kieåm tra chöùng töø goác cuûa caùc nghieäp vuï phaùt sinh
Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng caùc NGHIEÄP VUÏ maø ñôn vò khai baùo treân baùo caùo taøi chính thì phaùt sinh trong thöïc teá vaø thuoäc veà ñôn vò
Kieåm tra giaùn tieáp thoâng qua kieåm tra söï hieän höõu cuûa taøi saûn vaø nôï phaûi traû
21
Phaùt hieän caùc nghieäp vuï khoâng coù thöïc hoaëc thuoäc veà ñôn vò
3. Quyền và Nghĩa vụ
Kieåm tra chöùng töø veà quyeàn sôû höõu/kieåm soaùt cuûa ñôn vò ñoái vôùi taøi saûn
Phaùt hieän caùc taøi saûn hoaëc khoaûn phaûi traû khoâng thuoäc veà ñôn vò
22
Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng caùc TAØI SAÛN thì thuoäc quyeàn kieåm soaùt cuûa ñôn vò vaø caùc KHOAÛN PHAÛI TRAÛ laø nghóa vuï cuûa ñôn vò Kieåm tra veà nghóa vuï cuûa ñôn vò ñoái vôùi caùc khoaûn phaûi traû
4. Đầy đủ
Tìm hieåu kieåm soaùt noäi boä
Keát hôïp kieåm tra söï hieän höõu vaø phaùt sinh
Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ khai baùo treân baùo caùo taøi chính taát caû TAØI SAÛN, NÔÏ PHAÛI TRAÛ VAØ NGHIEÄP VUÏ
Kieåm tra taøi khoaûn lieân quan
Kieåm tra vieäc khoùa soå
Thuû tuïc phaân tích
23
Phaùt hieän caùc taøi saûn, nôï phaûi traû hoaëc nghieäp vuï chöa khai baùo
5. Ghi chép chính xác
Yeâu caàu ñôn vò cung caáp soá dö hoaëc phaùt sinh chi tieát
Kieåm tra toång coäng vaø ñoái chieáu toång coäng vôùi soå caùi
Ñoái chieáu vôùi soå chi tieát Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ tính toaùn, coäng doàn chính xaùc vaø soá lieäu treân baùo caùo khôùp ñuùng vôùi Soå caùi vaø soå chi tieát
24
Phaùt hieän söï khoâng thoáng nhaát giöõa toång hôïp vaø chi tieát
6. Đánh giá
Xem xeùt phöông phaùp ñaùnh giaù maø ñôn vò söû duïng coù phuø hôïp chuaån möïc, cheá ñoä keá toaùn hieän haønh khoâng
Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng ñôn vò ñaõ ñaùnh giaù TAØI SAÛN, NÔÏ PHAÛI TRAÛ VAØ NGHIEÄP VUÏ phuø hôïp vôùi cheá ñoä, chuaån möïc keá toaùn hieän haønh
Xem xeùt phöông phaùp ñaùnh giaù coù ñöôïc aùp duïng nhaát quaùn khoâng
25
Phaùt hieän vieäc aùp duïng caùc phöông phaùp ñaùnh giaù khoâng phuø hôïp hoaëc khoâng nhaát quaùn
7. Trình bày và công bố
Phaân loaïi khoaûn muïc
Vieäc caán tröø soá lieäu
Xem xeùt vaán ñeà trình baøy baùo caùo taøi chính:
Xem xeùt caùc yeâu caàu veà coâng boá thoâng tin boå sung treân baùo caùo taøi chính
Kieåm toaùn vieân phaûi chuùng minh raèng baùo caùo taøi chính ñöôïc trình baøy vaø coâng boá phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa cheá ñoä, chuaån möïc keá toaùn hieän haønh
26
Phaùt hieän vieäc trình baøy khoâng phuø hôïp hoaëc caùc coâng boá sai, thieáu
1.Hieän höõu
Chöùng kieán kieåm keâ haøng toàn kho Xaùc nhaän haøng göûi kho
Taát caû haøng toàn kho ñöôïc khai treân baùo caùo taøi chính thì ñöôïc giöõ taïi ñôn vò hoaëc do ngöôøi khaùc giöõ cho ñôn vò
2. Quyeàn & nghóa vuï
Ñôn vò laø chuû sôû höõu cuûa taát caû haøng toàn kho treân baùo caùo taøi chính
Kieåm tra coù haøng toàn kho ñaõ theá chaáp, haøng ngöôøi khaùc göûi kho…
3. Phaùt sinh
Khoâng aùp duïng
4. Ñaày ñuû
Kieåm tra vieäc khoùa soå ñoái vôùi nghieäp vuï mua haøng…
Taát caû haøng toàn kho thuoäc veà ñôn vò ñaõ ñöôïc khai treân baùo caùo taøi chính
Haøng toàn kho ñöôïc ghi cheùp theo giaù trò thích hôïp
Kieåm tra vieäc tính giaù haøng toàn kho phuø hôïp vôùi cheá ñoä keá toaùn hieän haønh vaø nhaát quaùn
5&6. Ñaùnh giaù & Chính xaùc
7.Trình baøy vaø coâng boá
27
Kieåm tra vieäc phaân loaïi haøng toàn kho Kieåm tra vieäc khai baùo veà phöông phaùp tính giaù haøng toàn kho…
Haøng toàn kho ñöôïc khai baùo, phaân loaïi vaø dieãn giaûi phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa cheá ñoä keá toaùn hieän haønh.