Bài giảng Kinh tế quốc tế 1: Chương 2 - Trần Thị Lan Nhung

Chương 2 của tài liệu tập trung vào sự khác biệt trong môi trường kinh doanh giữa các quốc gia, bao gồm các khía cạnh về chính trị, pháp lý, kinh tế, thương mại và văn hóa.

Chương này nhằm giúp sinh viên hiểu và phân biệt được những khác biệt về môi trường kinh doanh quốc tế, cũng như vai trò và nội dung của việc phân tích môi trường kinh doanh quốc tế.

Chương này đi sâu vào sự khác biệt giữa các quốc gia trong môi trường kinh doanh quốc tế, bao gồm sự khác biệt về chính trị, pháp lý, kinh tế và văn hóa.

1. **Khái quát về môi trường kinh doanh quốc tế:**
* Môi trường kinh doanh bao gồm các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, bao gồm môi trường quốc gia (chính trị, pháp luật, kinh tế, văn hóa) và môi trường quốc tế (pháp luật, chính trị, kinh tế, văn hóa, cạnh tranh, tài chính).
* Doanh nghiệp cần am hiểu và thích ứng với môi trường kinh doanh khác nhau giữa các quốc gia.
2. **Khác biệt về chính trị và pháp lý:**
* Hệ thống chính trị bao gồm chính phủ, đảng phái, cơ quan lập pháp, hành pháp, đoàn thể, liên minh thương mại.
* Hệ thống pháp lý bao gồm luật lệ, quy định đảm bảo trật tự và giải quyết tranh chấp, bảo vệ tài sản và thực hiện hệ thống thuế.
* Các mô hình hệ thống chính trị bao gồm chủ nghĩa tập thể và chủ nghĩa cá nhân, chế độ chuyên chế, dân chủ và xã hội chủ nghĩa.
* Các hệ thống kinh tế bao gồm kinh tế chỉ huy, kinh tế thị trường và kinh tế hỗn hợp.
* Các hệ thống luật pháp bao gồm thường luật, dân luật, giáo luật, luật xã hội chủ nghĩa và luật hỗn hợp. Quyền sở hữu và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là những nội dung quan trọng.
3. **Các loại rủi ro quốc gia:**
* Rủi ro xuất phát từ chế độ chính trị (chiếm hữu tài sản, cấm vận, tẩy chay, chiến tranh, khủng bố).
* Rủi ro xuất phát từ hệ thống pháp luật (pháp luật đầu tư nước ngoài, kiểm soát cơ cấu tổ chức, quy định về marketing, chuyển lợi nhuận, bảo vệ môi trường, luật hợp đồng, thương mại điện tử).
* Quản lý rủi ro quốc gia bao gồm rà soát môi trường kinh doanh, đặt tiêu chuẩn đạo đức, liên kết với đối tác uy tín, bảo vệ thông qua hợp đồng và quyền sở hữu trí tuệ.
4. **Môi trường kinh tế:**
* Việc nghiên cứu môi trường kinh tế rất quan trọng để đánh giá mức độ thu hút kinh doanh nước ngoài.
* Các chỉ số đánh giá môi trường kinh tế bao gồm Tổng thu nhập quốc gia (GNI), GDP Xanh, Chỉ số phát triển con người (HDI), và các chỉ số kinh tế khác như lạm phát, thất nghiệp, nợ quốc gia.
5. **Môi trường văn hóa:**
* Văn hóa bao gồm ngôn ngữ, tôn giáo, giá trị, thái độ, phong tục, thẩm mỹ và giáo dục.
* Các khía cạnh văn hóa bao gồm khả năng dám chịu rủi ro, chủ nghĩa cá nhân, khoảng cách quyền lực, tính cứng rắn và định hướng dài hạn.
* Văn hóa ảnh hưởng đến các trao đổi, thiết kế sản phẩm, marketing, bán hàng, làm việc nhóm, tuyển dụng, lương thưởng, cơ cấu tổ chức và phong cách lãnh đạo.
* Để vượt qua khác biệt văn hóa, cần nắm vững kiến thức chung, tránh sai lệch và phát triển kỹ năng đa văn hóa.