Bài giảng Luật hiến pháp Việt Nam: Chương 3 - Nguyễn Minh Nhật

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Luật hiến pháp Việt Nam: Chương 3 Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, cung cấp cho người học những kiến thức như: Khái niệm quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; Các nguyên tắc hiến định về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; Các nhóm quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân theo hiến pháp hiện hành. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Luật hiến pháp Việt Nam: Chương 3 - Nguyễn Minh Nhật

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ BỘ MÔN LUẬT CHƯƠNG 3 QUYỀN CON NGƯỜI, QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CƠ BẢN CỦA CÔNG DÂN
3.1 3.2 3.3 2
3.1. Khái niệm quyền con người và các nguyên tắc hiến định về quyền con người ở Việt Nam 3.1.1. Khái niệm quyền con người Quyền “Quyền” là khả năng của cá nhân được thực hiện những ? hành vi nhất định. 3
3.1. Khái niệm quyền con người và các nguyên tắc hiến định về quyền con người ở Việt Nam 3.1.1. Khái niệm quyền con người “Quyền con người” là những khả năng tự nhiên, vốn Quyền có và không thể bị tước đoạt của con người, được con thực hiện những hành vi nhất định nhằm thỏa mãn người? nhu cầu vật chất, tinh thần của mình. Nhân quyền? 4
3.1. Khái niệm quyền con người và các nguyên tắc hiến định về quyền con người ở Việt Nam 3.1.1. Khái niệm quyền con người Quyền con người Quyền công dân 5
3.1. Khái niệm quyền con người và các nguyên tắc hiến định về quyền con người ở Việt Nam 3.1.2. Các nguyên tắc hiến định về quyền con người ở Việt Nam Thứ nhất, các quyền con người về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật (K1 Đ14 HP) Thứ hai, quyền con người chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng (K2 Đ14 HP) Thứ ba, việc thực hiện quyền con người không được xâm phạm lợi ích quốc gia, dân tộc, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác. (K4 Đ15 HP) 6
3.2. Quyền con người trong Hiến pháp Việt Nam Trong lĩnh vực chính trị Trong lĩnh vực xã hội Trong lĩnh vực dân sự Trong lĩnh vực văn hóa Trong lĩnh vực kinh tế 7
3.3. Nhận thức chung về quyền và nghĩa vụ của công dân 3.3.1. Quốc tịch – nguồn gốc phát sinh quyền và nghĩa vụ công dân Quốc tịch là cơ sở pháp lý thể hiện mối quan hệ gắn bó của cá nhân với Nhà nước, làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của công dân đối với Nhà nước và quyền, trách nhiệm của Nhà nước đối với công dân (Đ1 Luật Quốc tịch 2008 (2014) Theo huyết thống Phương pháp xác định quốc tịch Theo nơi sinh 8
3.3. Nhận thức chung về quyền và nghĩa vụ của công dân 3.3.1. Quốc tịch – nguồn gốc phát sinh quyền và nghĩa vụ công dân Căn cứ xác định quốc tịch (Điều 14 Luật Quốc tịch Người được xác định có quốc tịch VN, nếu có một trong những căn cứ sau đây: 1. Do sinh ra theo quy định tại các điều 15, 16 và 17 của Luật Quốc tịch 2. Được nhập quốc tịch Việt Nam; 3. Được trở lại quốc tịch Việt Nam; 4. Theo quy định tại các điều 18, 35 và 37 của Luật Quốc tịch 5. Theo điều ước quốc tế mà CHXHCN Việt Nam là thành viên. 9
Điều 15. Quốc tịch của trẻ em khi sinh ra có cha mẹ là công dân Việt Nam Trẻ em sinh ra trong hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam mà khi sinh ra có cha mẹ đều là công dân Việt Nam thì có quốc tịch Việt Nam. Điều 16. Quốc tịch của trẻ em khi sinh ra có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam 1. Trẻ em sinh ra trong hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam mà khi sinh ra có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là người không quốc tịch hoặc có mẹ là công dân Việt Nam còn cha không rõ là ai thì có quốc tịch Việt Nam. 2. Trẻ em khi sinh ra có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là công dân nước ngoài thì có quốc tịch Việt Nam, nếu có sự thỏa thuận bằng văn bản của cha mẹ vào thời điểm đăng ký khai sinh cho con. Trường hợp trẻ em được sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam mà cha mẹ không thỏa thuận được việc lựa chọn quốc tịch cho con thì trẻ em đó có quốc tịch Việt Nam. 10
Điều 17. Quốc tịch của trẻ em khi sinh ra có cha mẹ là người không quốc tịch 1. Trẻ em sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam mà khi sinh ra có cha mẹ đều là người không quốc tịch, nhưng có nơi thường trú tại Việt Nam thì có quốc tịch Việt Nam. 2. Trẻ em sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam mà khi sinh ra có mẹ là người không quốc tịch, nhưng có nơi thường trú tại Việt Nam, còn cha không rõ là ai thì có quốc tịch Việt Nam. Điều 18. Quốc tịch của trẻ sơ sinh bị bỏ rơi, trẻ em được tìm thấy trên lãnh thổ Việt Nam 1. Trẻ sơ sinh bị bỏ rơi, trẻ em được tìm thấy trên lãnh thổ Việt Nam mà không rõ cha mẹ là ai thì có quốc tịch Việt Nam. 2. Trẻ em quy định tại khoản 1 Điều này chưa đủ 15 tuổi không còn quốc tịch Việt Nam trong các trường hợp sau đây: a) Tìm thấy cha mẹ mà cha mẹ chỉ có quốc tịch nước ngoài; b) Chỉ tìm thấy cha hoặc mẹ mà người đó chỉ có quốc tịch nước ngoài. 11
Điều 35. Quốc tịch của con chưa thành niên khi cha mẹ được nhập, trở lại hoặc thôi quốc tịch Việt Nam 1. Khi có sự thay đổi về quốc tịch do nhập, trở lại hoặc thôi quốc tịch Việt Nam của cha mẹ thì quốc tịch của con chưa thành niên sinh sống cùng với cha mẹ cũng được thay đổi theo quốc tịch của họ. 2. Khi chỉ cha hoặc mẹ được nhập, trở lại hoặc thôi quốc tịch Việt Nam thì con chưa thành niên sinh sống cùng với người đó cũng có quốc tịch Việt Nam hoặc mất quốc tịch Việt Nam, nếu có sự thỏa thuận bằng văn bản của cha mẹ. Trường hợp cha hoặc mẹ được nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam thì con chưa thành niên sinh sống cùng với người đó cũng có quốc tịch Việt Nam, nếu cha mẹ không thỏa thuận bằng văn bản về việc giữ quốc tịch nước ngoài của người con. 3. Sự thay đổi quốc tịch của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này phải được sự đồng ý bằng văn bản của người đó. 12
Điều 37. Quốc tịch của con nuôi chưa thành niên 1. Trẻ em là công dân Việt Nam được người nước ngoài nhận làm con nuôi thì vẫn giữ quốc tịch Việt Nam. 2. Trẻ em là người nước ngoài được công dân Việt Nam nhận làm con nuôi thì có quốc tịch Việt Nam, kể từ ngày được cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam công nhận việc nuôi con nuôi. 3. Trẻ em là người nước ngoài được cha mẹ mà một người là công dân Việt Nam, còn người kia là người nước ngoài nhận làm con nuôi thì được nhập quốc tịch Việt Nam theo đơn xin nhập quốc tịch Việt Nam của cha mẹ nuôi và được miễn các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 19 của Luật này. 4. Sự thay đổi quốc tịch của con nuôi từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi phải được sự đồng ý bằng văn bản của người đó. 13
3.3. Nhận thức chung về quyền và nghĩa vụ của công dân 3.3.2. Khái niệm công dân, quyền công dân và nghĩa vụ công dân Khái niệm công dân Công dân là cá nhân có mối quan hệ pháp lý ràng buộc với một nhà nước nhất định. Công dân nước CHXHCNVN là người có quốc tịch Việt Nam. (K1 Đ17 HP) 14
3.3. Nhận thức chung về quyền và nghĩa vụ của công dân 3.3.2. Khái niệm công dân, quyền công dân và nghĩa vụ công dân Quyền công dân Khả năng xử sự nhất định, thực hiện những hành vi nhất định trong giới hạn phạm vi cho phép để đáp ứng yêu cầu và lợi ích của riêng mình. Quyền của người mang quốc tịch VN được gọi là quyền của công dân VN. Nghĩa vụ công dân Khả năng xử sự nhất định, thực hiện những hành vi nhất định nhằm đáp ứng nhu cầu lợi ích của chủ thể kia. Nghĩa vụ dành cho chủ thể mang quốc tịch VN được xem là nghĩa vụ của công dân VN. 15
3.3. Nhận thức chung về quyền và nghĩa vụ của công dân 3.3.3. Các nguyên tắc chung về quyền và nghĩa vụ công dân Thứ nhất, các quyền con người về CT, DS, KTVHXH được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật (K1 Đ14 HP) Thứ hai, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do QP, AN, TTATXH, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng (K2 Đ14 HP) Thứ ba, việc thực hiện quyền công dân không được xâm phạm lợi ích quốc gia, dân tộc, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác. (K4 Đ15 HP) Thứ tư, quyền công dân không tách rời nghĩa vụ công dân. (K1 Đ15 HP) Thứ năm, mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật về quyền và nghĩa vụ (K1 Đ16 HP) 16
3.3. Nhận thức chung về quyền và nghĩa vụ của công dân 3.3.4. Các quyền cơ bản của công dân Việt Nam Về chính trị, Đ27, K1 Đ 28, Đ 29, K1 Đ 45 LHP Về dân sự, K1 Đ22, 23, 25, 42 (xác định dân tộc) HP Về kinh tế, Đ32, Đ33 Về văn hóa, Đ39, 42 (lựa chọn ngôn ngữ giao tiếp) HP Về xã hội, K1 Đ26, Đ34, K1 Đ35, K2 Đ35 HP Trẻ em, thanh niên, người cao tuổi (Đ37) 17
3.3. Nhận thức chung về quyền và nghĩa vụ của công dân 3.3.5. Các nghĩa vụ cơ bản của công dân Việt Nam Dành cho tất cả mọi người, Đ43, Đ47 HP Dành cho công dân Việt Nam, Đ39, 44, K1 Đ15, K2 Đ4, Đ46 HP 18