Dưới đây là bài giảng Luật kinh tế (Luật kinh doanh) do GV. Dương Kim Thế Nguyên thực hiện. Mời các bạn tham khảo bài giảng để hiểu rõ hơn về khái quát chung của luật kinh tế; pháp luật về chủ thể kinh doanh; pháp luật về hợp đồng trong kinh doanh; pháp luật về giải quyết tranh chấp kinh doanh; pháp luật về phá sản.
12/29/2013
Nội dung môn học
Chương 1 : Khái quát chung về luật kinh tế Chương 2 : Pháp luật về chủ thể kinh doanh Chương 3 : Pháp luật về hợp đồng trong kinh doanh Chương 4 ; Pháp luật về giải quyết tranh
chấp kinh doanh Chương 5 Pháp luật về phá sản
1. Luật là gì? 2. Đối tượng điều chỉnh của luật
kinh tế
3. Phương pháp điều chỉnh của luật
kinh tế
4. Chủ thể của luật kinh tế 5. Nguồn của luật kinh tế
• Hệ thống quy tắc xử sự chung
• Do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận
• Được bảo đảm thực hiện bởi nhà nước
6
1
• Để điều chỉnh các quan hệ xã hội
12/29/2013
Đối tượng điều chỉnh của Luật kinh tế • 1. Quan hệ giữa cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế với các chủ thể kinh doanh : phát sinh trong quá trình nhà nước quản lý về kinh tế đối với các doanh nghiệp.
Thị trường
Đi vào Thoát khỏi thị trường thị trường
• 2. Quan hệ giữa các chủ thể kinh doanh : phát sinh trong quá trình các chủ thể kinh doanh thực hiện các hoạt động kinh doanh nhằm mục đích sinh lợi.
• 3. Quan hệ phát sinh trong nội bộ của tổ chức kinh doanh : quan hệ này phát sinh trong quá trình tổ chức, quản lý doanh nghiệp
là cách thức Nhà nước sử dụng để tác động vào quan hệ pháp luật kinh tế
các quan hệ xã hội phát sinh một cách trực tiếp trong quá trình thành lập, tổ chức quản lý và hoạt động kinh doanh
Quan hệ giữa các cơ quan nhà nước với chủ thể kinh doanh
quan hệ giữa các chủ thể kinh doanh với nhau
Quan hệ nội bộ của chủ thể kinh doanh
10
9
Cơ cấu chủ thể Luật KT
CHỦ THỂ KINH DOANH
Chủ thể kinh doanh Nhà nước (cơ quan quản lý Nhà nước) Các chủ thể khác có liên quan
2
DOANH NGHIỆP HỢP TÁC XÃ HỘ KINH DOANH
12/29/2013
Định nghĩa Luật KT
DOANH NGHIỆP
CÔNG TY
DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN
công ty cổ phần
• Luật kinh tế là một ngành luật độc lập, điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình hình thành các tổ chức kinh doanh, quá trình hoạt động, quá trình phá sản và giải thể doanh nghiệp.
công ty hợp danh
Các chế định luật kinh tế
Các văn bản pháp luật chính 1. Luật doanh nghiệp 2005 và các văn bản
1. Pháp luật về các loại hình
doanh nghiệp.
công ty TNHH
2. Pháp luật hợp đồng, 3. Pháp luật về giải quyết tranh
chấp)
4. Pháp luật phá sản
TÀI LIỆU HỌC TẬP
Đánh giá môn học
• Chuyên cần 10% : Kiểm tra không
hướng dẫn thi hành. 2. Luật hợp tác xã 2012. 3. Luật phá sản 2004 và các văn bản hướng dẫn thi hành 4. Luật Thương mại 2005 và các văn bản hướng dẫn thi hành. 5. Bộ luật dân sự 2005 và các văn bản hướng dẫn thi hành. 6. Bộ luật tố tụng dân sự 2004 và các văn bản hướng dẫn thi hành 7. Luật trọng tài thương mại 2010
báo trước (5 bài)
• Giữa kỳ 20% (thang điểm 10) gồm:
• Giáo trình LUẬT KINH
– Thảo luận : 6 điểm – bài kiểm tra trắc nghiệm : 4 điểm • Thi cuối kỳ : 70% (thang điểm 10).
– Thi viết SDTL
TẾ, khoa luật kinh tế, Đại học kinh tế TP. HCM, NXB Đại học quốc gia TP. HCM, 2006
17
18
3
• Văn bản pháp luật dành cho học phần luật kinh tế, khoa luật kinh tế, Đại học kinh tế TP. HCM,
12/29/2013
Liên hệ giảng viên
• Dương Kim Thế Nguyên • Khoa luật kinh tế - Đại học kinh tế TP. Hồ Chí Minh
19
20
Phần A
Nội dung
• Email : giangvienluat@gmail.com • Điện thoại di động : 0919063460 • www.law.ueh.edu.vn
I. KHÁI NIỆM DOANH NGHIỆP& LUẬT DOANH NGHIỆP
1. Khái niệm doanh nghiệp và luật doanh nghiệp 2. Những vấn đề pháp lý chung về các • 1. Khái niệm và phân loại doanh nghiệp • 2. Khái niệm Luật doanh nghiệp • 3. Pháp luật về doanh nghiệp ở Việt Nam loại doanh nghiệp
21
22
3. Địa vị pháp lý của các loại doanh nghiệp theo Luật doanh nghiệp
KHÁI NIỆM DOANH NGHIỆP
CÔNG TY
DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN
Có tên riêng
công ty cổ phần
Có tài sản
Có trụ sở
Đăng ký kinh doanh
Thực hiện một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ việc sản xuất, mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi
công ty hợp danh
23
4
công ty TNHH
12/29/2013
PHÂN LOẠI DOANH NGHIỆP THEO SỐ LƯỢNG CHỦ SỞ HỮU
công ty cổ phần
công ty TNHH 1 thành viên
doanh nghiệp tư nhân
công ty hợp danh
25
26
công ty Nhà nước (hiện nay không còn)
1.2 Pháp luật về doanh nghiệp
PHÂN LOẠI DOANH NGHIỆP THEO TÍNH CHẤT TRÁCH NHIỆM
DN DÂN DOANH DN Nhà nước DN tập thể. công ty TNHH có từ 2 TV trở lên DN có vốn đầu tư nước ngoài DN của các tổ chức chính trị xã hội
• Pháp luật về tổ chức một doanh nghiệp dưới một hình thức nhất định
• Pháp luật về thành lập, tổ chức quản lý và hoạt động của doanh nghiệp.
chủ sở hữu đầu tư vốn phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với các khoản nợ của doanh nghiệp
27
28
Chủ sở hữu chỉ chịu trách nhiệm đối với các khoản nợ của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã đầu tư thành lập doanh nghiệp
Đặc điểm pháp lý của doanh nghiệp
Cách thức thành lập KT DÂN DOANH KT TẬP THỂ KT QUỐC DOANH KT CÓ VỐN ĐTNN
Luật ĐTNN tại VN 1987
Cơ cấu tổ chức & quản lý của doanh nghiệp
Luật Cty và Luật DNTN 1990
Luật DNNN 1995 Luật hợp tác xã 1996 NỘI DUNG PL VỀ DOANH NGHIỆP Quyền và nghĩa vụ cơ bản của doanh nghiệp
29
30
Luật ĐTNN tại VN 1996
Luật doanh nghiệp 1999
5
Tổ chức lại, giải thể doanh nghiệp Luật DNNN 2003 Luật hợp tác xã 2003
12/29/2013
3. Pháp luật về doanh nghiệp hiện nay
Luật ĐTNN tại VN 1996
Luật doanh nghiệp 1999
• Luật chung: - Luật Doanh nghiệp 2005: quy định về Doanh nghiệp tư nhân; Công ty trách nhiệm hữu hạn (loại một thành viên và loại từ 2 đến 50 thành viên); Công ty cổ phần ; Công ty hợp danh.
Luật DNNN 2003 Luật hợp tác xã 2003
trong đó có những quy định về doanh nghiệp khi kinh doanh thuộc các ngành này. VD : Luật kinh doanh bảo hiểm, Luật xây dựng, Luật chứng khoán, Luật các tổ chức tín dụng...
31
32
VĂN BẢN PHÁP LUẬT
PHẦN B
LUẬT DOANH NGHIỆP 2005 Luật hợp tác xã 2012
• 1. Luật Doanh nghiệp 2005 • 2. Nghị định 102/2010/NĐ-CP NGÀY 01 tháng 10 năm 2010 hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của luật doanh nghiệp
• 3. Nghị định 43 ngày 15 tháng 04 năm 2010 về đăng ký
doanh nghiệp
• 4. Thông tư 14/2010/TT-BKH ngày 04 tháng 06 năm
• NHỮNG VẤN ĐỀ PHÁP LÝ CHUNG VỀ
2010 hướng dẫn một số nội dung về hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký doanh nghiệp theo quy đỊnh tại nghị định số 43/2010/NĐ-CP ngày 15 tháng 4 năm 2010 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp
33
34
DOANH NGHIỆP I. THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP II. QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ III. TỔ CHỨC LẠI , GiẢI THỂ
Điều kiện về chủ thể
Điều kiện về ngành nghề KD
35
36
6
Điều kiện khác
12/29/2013
a. CÁC LOẠI CHỦ THỂ
a1. CHỦ THỂ THÀNH LẬP & QUẢN LÝ
Cơ quan NN, đơn vị LLVTND
Cán bộ, công chức
Người thành lập
Người quản lý
Người góp vốn
Công an, bộ đội
Cán bộ QL DN 100% vốn Nhà nước
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN TRỪ 7 ĐỐI TƯỢNG
Người chưa thành niên; hạn chế hoặc mất NLHVDS
đang ở tù hoặc bị cấm hành nghề
Khoản 13 Điều 4 LDN
37
38
trường hợp khác theo luật phá sản
Đưa tài sản vào công ty để trở thành chủ sở hữu hoặc đồng chủ sở hữu sáng lập viên, cổ đông sáng lập – người thông qua và ký tên vào điều lệ đầu tiên
Tình huống Bắc, Nam, Tây, Đông là những người láng giềng quen
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN TRỪ 2 ĐỐI TƯỢNG
Cơ quan NN, đơn vị LLVTND
Các đối tượng không được góp vốn vào doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức
biết từ lâu. Bắc tốt nghiệp Đại học Kinh tế TP. HCM từ năm 2000 nhưng chỉ vừa được ký hợp đồng làm việc cho văn phòng Ủy ban quận 1. Nam là kỹ sư trong một doanh nghiệp 100% vốn nhà nước kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng. Tây vừa tốt nghiệp cấp 3 và thành lập một doanh nghiệp tư nhân kinh doanh hàng tiêu dùng tại quận 2. Đông là nhà giáo ưu tú đã về hưu. Bốn người cùng rủ nhau thành lập một doanh nghiệp kinh doanh vật liệu xây dựng. 1. Các đối tượng trên có quyền thành lập, quản lý, góp vốn vào doanh nghiệp không? Giải thích tại sao? 2. Họ có thể thành lập doanh nghiệp theo nguyện vọng được không? Nếu không thì Tại sao? Nếu có thì loại doanh nghiệp nào? Hãy giải thích?
người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu, vợ hoặc chồng của người đó thì không được góp vốn vào doanh nghiệp mà người đó trực tiếp thực hiện việc quản lý Nhà nước
39
40
b.CÁC NGÀNH NGHỀ
Ngành nghề cấm kinh doanh
Ngành nghề kinh doanh có điều kiện
Ngành nghề tự do kinh doanh
Danh mục ngành, nghề cấm kinh doanh gồm: • a) Kinh doanh vũ khí quân dụng, trang thiết bị, kỹ thuật, khí tài, phương tiện chuyên dùng quân sự, công an; quân trang (bao gồm cả phù hiệu, cấp hiệu, quân hiệu của quân đội, công an), quân dụng cho lực lượng vũ trang; linh kiện, bộ phận, phụ tùng, vật tư và trang thiết bị đặc chủng, công nghệ chuyên dùng chế tạo chúng;
• b) Kinh doanh chất ma túy các loại; • c) Kinh doanh hóa chất bảng 1 (theo Công ước quốc tế); • d) Kinh doanh các sản phẩm văn hóa phản động, đồi trụy, mê tín dị đoan hoặc có hại tới giáo dục thẩm mỹ, nhân cách;
• đ) Kinh doanh các loại pháo;
Doanh nghiệp có quyền kinh doanh các ngành, nghề mà pháp luật không cấm
Đối với ngành, nghề có điều kiện thì doanh nghiệp chỉ được kinh doanh ngành, nghề đó khi có đủ điều kiện theo quy định
41
7
12/29/2013
• e) Kinh doanh các loại đồ chơi, trò chơi nguy hiểm, đồ
• l) Kinh doanh dịch vụ môi giới kết hôn có yếu tố
nước ngoài;
chơi, trò chơi có hại tới giáo dục nhân cách và sức khoẻ của trẻ em hoặc tới an ninh, trật tự an toàn xã hội;
• g) Kinh doanh các loại thực vật, động vật hoang dã, gồm
• m) Kinh doanh dịch vụ môi giới nhận cha, mẹ, con nuôi, nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài; • n) Kinh doanh các loại phế liệu nhập khẩu gây ô
nhiễm môi trường;
cả vật sống và các bộ phận của chúng đã được chế biến, thuộc Danh mục điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên quy định và các loại thực vật, động vật quý hiếm thuộc danh mục cấm khai thác, sử dụng;
• h) Kinh doanh mại dâm, tổ chức mại dâm, mua bán
•
• o) Kinh doanh các loại sản phẩm, hàng hóa và thiết bị cấm lưu hành, cấm sử dụng hoặc chưa được phép lưu hành và/hoặc sử dụng tại Việt Nam;
người; i) Kinh doanh dịch vụ tổ chức đánh bạc, gá bạc trái phép dưới mọi hình thức;
• k) Kinh doanh dịch vụ điều tra bí mật xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân;
• p) Các ngành, nghề cấm kinh doanh khác được quy định tại các luật, pháp lệnh và nghị định chuyên ngành.
Yêu cầu mà doanh nghiệp phải có hoặc phải thực hiện khi kinh doanh ngành, nghề cụ thể
Giấy phép kinh doanh
Giấy chứng nhận đủ điều kiện KD
Chứng chỉ hành nghề
Chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp
Yêu cầu về vốn pháp định
45
46
Yêu cầu khác
• Bao gồm nội dung về đăng ký kinh doanh
và đăng ký thuế đối với các loại hình doanh nghiệp thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
48
Xin giấy phép kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh 47
8
Quyết định thành lập Đăng ký doanh nghiệp Góp vốn theo cam kết Công bố nội dung đăng ký kinh doanh • Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đồng thời là Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và Giấy chứng nhận đăng ký thuế của doanh nghiệp
12/29/2013
2. 2 Thủ tục đăng ký
Hồ sơ không hợp lệ, trả hồ sơ
bị từ chối
Phòng Đăng ký kinh doanh
Kiếu nại, kiếu kiện
Lập hồ sơ Đăng ký Doanh nghiệp
Hồ sơ hợp lệ
2. Cơ quan đăng ký kinh doanh chịu trách nhiệm về tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, không chịu trách nhiệm về những vi phạm pháp luật của doanh nghiệp xảy ra trước và sau đăng ký doanh nghiệp.
Cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
50
3. Cơ quan đăng ký kinh doanh không giải quyết tranh chấp giữa các thành viên, cổ đông của công ty với nhau hoặc với tổ chức, cá nhân khác trong quá trình hoạt động. 49
2. 2 Thủ tục đăng ký
2.2. Đăng ký kinh doanh
• Bước 1: Nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh: • 1. Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp theo mẫu • 2. Dự thảo Điều lệ công ty. • 3. Danh sách thành viên, cổ đông sáng lập, thành viên
hợp danh – kèm theo : bản sao Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc chứng
• Bước 2: Xét hồ sơ và cấp GCN ĐKKD: • Cơ quan đăng ký kinh doanh (phòng đăng ký kinh doanh thuộc sở kế hoạch đầu tư nơi doanh nghiệp dự định đặt trụ sở chính) xem xét hồ sơ ; chịu trách nhiệm về tính hợp lệ của hồ sơ; không được yêu cầu người thành lập doanh nghiệp nộp thêm các giấy tờ khác không được Luật Doanh nghiệp quy định.
thực cá nhân hợp pháp khác; HOẶC bản sao quyết định thành lập, Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc tài liệu tương đương khác của tổ chức; văn bản uỷ quyền, Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của người đại diện theo uỷ quyền.
•
• Thời hạn: 5 làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ; • Nếu từ chối : thông báo bằng văn bản cho người thành
4. Văn bản xác nhận vốn pháp định (Nếu cần)
• 5. Chứng chỉ hành nghề (nếu cần).
lập doanh nghiệp biết. ( nêu rõ lý do và các yêu cầu sửa đổi, bổ sung).
51
52
2.3 Công bố nội dung ĐKKD
3. Nội dung công bố
• Mục đích :
• a) Tên doanh nghiệp; • b) Địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp, CN,
– cho cộng đồng các doanh nghiệp khác và khách hàng biết được sự tồn tại của doanh nghiệp trên thị trường.
VPĐD
• Thời hạn :
– 30 ngày kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng
• c) Ngành, nghề kinh doanh; • d) Vốn điều lệ đối với công ty trách nhiệm hữu
ký kinh doanh, • Cách thức công bố :
– Đăng trên mạng thông tin doanh nghiệp của cơ quan đăng ký kinh doanh hoặc một trong các loại tờ báo viết hoặc báo điện tử trong ba số liên tiếp.
• Nội dung công bố :
hạn, công ty hợp danh; số cổ phần và giá trị vốn cổ phần đã góp và số cổ phần được quyền phát hành đối với công ty cổ phần; vốn đầu tư ban đầu đối với doanh nghiệp tư nhân; vốn pháp định đối với doanh nghiệp kinh doanh ngành, nghề đòi hỏi phải có vốn pháp định;
– khoản 1 điều 58 Luật Doanh nghiệp 2005
53
54
9
12/29/2013
Nội dung công bố (tt)
4. Góp vốn theo cam kết
• đ) Họ, tên, địa chỉ, quốc tịch, số Giấy chứng
minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác, số quyết định thành lập hoặc số đăng ký kinh doanh của chủ sở hữu, của thành viên hoặc cổ đông sáng lập;
• e) Họ, tên, địa chỉ thường trú, quốc tịch, số Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp;
• g) Nơi đăng ký kinh doanh.
55
56
• Góp vốn là việc đưa tài sản vào công ty để trở thành chủ sở hữu công ty hoặc các chủ sở hữu chung của công ty.
4.1 Định giá tài sản
CÁC LOẠI TÀI SẢN THEO THỎA THUẬN
• Khi thành lập
- Tiền mặt: tiền Việt Nam, ngoại tệ
- Tài sản bằng hiện vật: máy móc, thiết bị, ...
- Giá trị quyền tài sản: quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ, bí quyết kỹ thuật.
- Các tài sản khác theo thoả thuận.
57
58
Định giá (tt)
4.2 Chuyển quyền Sở hữu
• Trong quá trình hoạt động
• Thời điểm : Sau khi được cấp giấy Chứng nhận đăng ký kinh doanh,
• Cần lưu ý : tài sản được sử dụng vào hoạt động kinh doanh của chủ doanh nghiệp tư nhân không phải làm thủ tục chuyển quyền sở hữu cho doanh nghiệp.
- Do doanh nghiệp và người góp vốn thỏa thuận hoặc do một tổ chức định giá chuyên nghiệp định giá. - Nếu tổ chức chuyên nghiệp định giá thì phải được người góp vốn và doanh nghiệp chấp thuận; - Nếu tài sản góp vốn được định giá cao hơn giá trị thực tế thì người góp vốn hoặc tổ chức định giá và người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp cùng liên đới chịu trách nhiệm bằng số chênh lệch giữa giá trị được định và giá trị thực tế của tài sản góp vốn tại thời điểm kết thúc định giá.
59
60
10
12/29/2013
Bắc, Trung, Nam hùn vốn thành lập công ty TNHH Đại Lộc.
Tài sản có đăng ký hoặc giá trị quyền sử dụng đất
chuyển QSH tài sản tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền & miễn lệ phí trước bạ
Tài sản không phải đăng ký
giao nhận tài sản góp vốn có xác nhận bằng biên bản
TÌNH HUỐNG Bắc góp vốn bằng một căn nhà được các thành viên nhất trí định giá theo giá thị trường tại thời điểm góp vốn là 1 tỷ đồng, chiếm 50% vốn điều lệ công ty. Trung và Nam mỗi người góp 500 triệu đồng tiền mặt chiếm 25% vốn điều lệ. Sở Kế hoạch và Đầu tư Tỉnh H. đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho công ty năm 2006. Các thành viên cũng đã thực hiện thủ tục chuyển giao tài sản góp vốn cho công ty theo đúng các quy định của pháp luật. Sau một thời gian hoạt động, công ty thua lỗ nặng và tạo ra khoản nợ lên tới 2 tỷ đồng. Mặt khác, do có biến động trên thị trường bất động sản mà giá trị thực tế của căn nhà đã lên tới 2 tỷ đồng. Bắc yêu cầu rút lại căn nhà trước đây đã mang góp vốn và góp thế bằng 1 tỷ đồng tiền mặt, đồng thời yêu cầu mỗi thành viên phải bỏ thêm tài sản theo tỷ lệ góp vốn ban đầu để trả nợ cho các chủ nợ.
Được coi là thanh toán xong khi quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản góp vốn đã chuyển sang công ty
Cổ phần hoặc phần vốn góp bằng tài sản
Tài sản sau khi góp vốn thuộc về ai? Tại sao? Yêu cầu của Bắc có đúng không? Tại sao?
61
62
Xin giấy phép hoặc giấy chứng nhận đủ điều kiện
• Đối với doanh nghiệp đăng ký kinh doanh
điều kiện phòng cháy, chữa cháy
VỐN PHÁP ĐỊNH
điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm
CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ
những ngành, nghề theo quy định của pháp luật phải có giấy phép kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh thì trước khi tiến hành hoạt động, doanh nghiệp phải thực hiện thủ tục xin cấp các loại giấy tờ trên tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong suốt quá trình hoạt động, doanh nghiệp phải bảo đảm tuân thủ các điều kiện kinh doanh đó.
Điều kiện an toàn giao thông…
63
64
II. BẢO ĐẢM CỦA NHÀ NƯỚC
II. BẢO ĐẢM CỦA NHÀ NƯỚC
1. Công nhận sự tồn tại lâu dài và phát triển của doanh nghiệp
4. Công nhận và bảo hộ quyền sở hữu tài sản, vốn đầu tư, thu nhập, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của DN và chủ sở hữu.
2. Bảo đảm sự bình đẳng trước pháp luật không phân biệt hình thức sở hữu và thành phần kinh tế
65
66
11
5. Tài sản và vốn đầu tư hợp pháp của DN và chủ sở hữu không bị quốc hữu hoá, tịch thu bằng biện pháp hành chính 3. Thừa nhận tính sinh lợi hợp pháp của hoạt động kinh doanh.
12/29/2013
II. BẢO ĐẢM CỦA NHÀ NƯỚC
• Quyền đối với tài sản của doanh nghiệp :
Quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài
sản của doanh nghiệp
• Quyền đối với hoạt động kinh doanh : Toàn
quyền quyết định hoạt động kinh doanh như : 1. Chủ động lựa chọn ngành, nghề, địa bàn đầu tư, hình thức đầu tư, kể cả liên doanh, góp vốn vào doanh nghiệp khác, chủ động mở rộng quy mô và ngành, nghề; 2. Kinh doanh xuất khẩu và nhập khẩu;
67
68
6. Vì lý do quốc phòng, an ninh và vì lợi ích quốc gia, mà Nhà nước trưng mua, trưng dụng tài sản thì doanh nghiệp được thanh toán hoặc bồi thường theo giá thị trường, bảo đảm lợi ích của doanh nghiệp và không phân biệt đối xử giữa các loại hình doanh nghiệp.
NGHĨA VỤ CỦA DOANH NGHIỆP
1- Đăng ký kinh doanh và hoạt động kinh doanh
theo đúng các ngành, nghề đã đăng ký.
3. Chủ động tìm kiếm thị trường, khách hàng và ký kết hợp đồng; lựa chọn hình thức và cách thức huy động vốn;
4. Tuyển, thuê và sử dụng lao động theo yêu cầu
kinh doanh;
2- Lập sổ kế toán, ghi chép sổ kế toán, hóa đơn, chứng từ và lập báo cáo tài chính trung thực, chính xác
5. Tự chủ kinh doanh, chủ động áp dụng phương thức quản lý khoa học, hiện đại để nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh
3- Đăng ký thuế, kê khai thuế, nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật:
4- Bảo đảm chất lượng hàng hóa theo tiêu chuẩn
đã đăng ký;
6. quyền từ chối và tố cáo mọi yêu cầu cung cấp các nguồn lực không trừ tự nguyện đóng góp vì mục đích nhân đạo và công ích
69
70
NGHĨA VỤ CỦA DOANH NGHIỆP (tt)
5- Kê khai và định kỳ báo cáo chính xác, đầy đủ các thông tin về doanh nghiệp và tình hình tài chính của doanh nghiệp với cơ quan đăng ký kinh doanh;
a. Các hình thức tổ chức lại
6.- Ưu tiên sử dụng lao động trong nước, bảo đảm quyền, lợi ích của người lao động theo quy định của pháp luật về lao động; tôn trọng quyền tổ chức công đoàn theo pháp luật về công đoàn;
b. Thủ tục tổ chức lại
7- Tuân thủ quy định của pháp luật về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ tài nguyên, môi trường, bảo vệ di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh;
8- Thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp
a. Các trường hợp giải thể
luật.
72
71
b. Thủ tục giải thể
12
c. Hành vi bị cấm
12/29/2013
Chia doanh nghiệp
1. Tổ chức lại DN
A=A1 + A2+A3+A4…
1. Chia doanh nghiệp 2. Tách doanh nghiệp 3. Hợp nhất doanh nghiệp 4. Sáp nhập doanh nghiệp 5. Chuyển đổi doanh nghiệp
a. Các hình thức tổ chức lại doanh nghiệp:
73
74
Tách doanh nghiệp
Hợp nhất doanh nghiệp
• Việc chia doanh nghiệp được thực hiện với công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần. Công ty trách nhiệm hữu hạn có thể chia thành 2 hoặc nhiều công ty trách nhiệm hữu hạn khác; công ty cổ phần có thể được chia thành 2 hoặc nhiều công ty cổ phần khác.
• Chuyển một phần tài sản của công ty hiện có
(công ty bị tách) để thành lập một hoặc một số công ty mới cùng loại (công ty được tách) ; chuyển một phần quyền và nghĩa vụ của công ty bị tách sang công ty được tách mà không chấm dứt sự tồn tại của công ty bị tách.
• là việc hai hoặc một số công ty cùng loại (công ty bị hợp nhất) có thể hợp nhất thành một công ty mới (công ty hợp nhất) bằng cách chuyển toàn bộ tài sản, quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp sang công ty hợp nhất, đồng thời chấm dứt tồn tại của các công ty bị hợp nhất
• Áp dụng : Công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty
• Áp dụng : Công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty
cổ phần
cổ phần, cty hdanh
75
76
Sáp nhập doanh nghiệp
Chuyển đổi doanh nghiệp
• là việc một hoặc một số công ty cùng loại (gọi là công ty bị sáp nhập) có thể sáp nhập và một công ty khác (gọi là công ty nhận sáp nhập) bằng cách chuyển toàn bộ tài sản, quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp sang công ty nhận sáp nhập, đồng thời chấm dứt tồn tại của công ty bị sáp nhập
• Áp dụng : Công ty : TNHH, CP, HD
77
78
13
12/29/2013
b. Thủ tục tổ chức lại DN
• Mục đích : chấm dứt hoạt động doanh • Tiến hành qua 3 bước : - Bước 1: Thông qua quyết định tổ chức lại nghiệp; doanh nghiệp • Tính chất : Giải thể là công việc nội bộ của - Bước 2: Thông báo quyết định tổ chức lại DN doanh nghiệp
79
80
• Ý nghĩa : Quy định về giải thể nhằm bảo vệ quyền lợi của các chủ nợ, của các cổ đông hoặc thành viên trong công ty. - Bước 3: Đăng ký kinh doanh hoặc đăng ký thay đổi, bổ sung nội dung đăng ký kinh doanh
Thủ tục giải thể
• a) Kết thúc thời hạn ghi trong Điều lệ công ty mà
không gia hạn;
• b) Theo quyết định của chủ doanh nghiệp (chủ DNTN, tất cả thành viên hợp danh, Hội đồng thành viên, chủ sở hữu công ty, Đại hội đồng cổ đông.
c) Công ty không đủ số lượng thành viên tối thiểu trong
• - Bước 1: Thông qua quyết định giải thể doanh nghiệp
thời hạn sáu tháng liên tục;
d) Bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. • Doanh nghiệp chỉ được giải thể khi bảo đảm thanh toán hết các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác
81
82
Hành vi bị cấm (tt)
Hành vi bị cấm sau khi quyết định giải thể
• - Bước 2: Thông báo quyết định giải thể • - Bước 3: Thanh lý các tài sản và thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp • - Bước 4: Xoá đăng ký kinh doanh
83
84
14
Nghiêm cấm doanh nghiệp, người quản lý doanh nghiệp: 4. Ký kết hợp đồng mới không phải là hợp đồng nhằm thực hiện giải thể doanh nghiệp; 5. Cầm cố, thế chấp, tặng cho, cho thuê tài sản; 6. Chấm dứt thực hiện hợp đồng đã có hiệu lực; 1. Cất giấu, tẩu tán tài sản; 2. Từ bỏ hoặc giảm bớt quyền đòi nợ; 3. Chuyển các khoản nợ không có bảo đảm thành các khoản nợ có bảo đảm bằng tài sản của doanh nghiệp; 7. Huy động vốn dưới mọi hình thức khác.
12/29/2013
CÁC VĂN BẢN PHÁP LUẬT
LuËt Ph¸ s¶n 2004
1. 2. NghÞ ®Þnh 67/2006/NĐ-CP cña ChÝnh phñ vÒ híng dÉn ¸p dông LuËt ph¸ s¶n ®èi víi Doanh nghiÖp ®Æc biÖt vµ tæ chøc ho¹t ®éng cña tæ qu¶n lý vµ thanh lý tµi s¶n
3. NghÞ quyÕt sè 03/2005/NQ-HĐTP cña Héi ®ång thÈm ph¸n híng dÉn thi hµnh
mét sè quy ®Þnh cña LuËt Ph¸ s¶n
4. NghÞ ®Þnh sè 114/2008/NĐ-CP híng dÉn chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt
Ph¸ s¶n ®èi víi Doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh trong lÜnh vùc b¶o hiÓm, chøng kho¸n vµ tµi chÝnh kh¸c
5. NghÞ ®Þnh sè 05/2010/NĐ-CP ngày 18 tháng 1 năm 2010 quy định việc áp
dụng luật phá sản đối với các tổ chức tín dụng
6. NghÞ ®Þnh 94/2005/NĐ-CP cña ChÝnh Phñ vÒ gi¶i quyÕt quyÒn lîi cña ngêi lao
®éng ë Doanh nghiÖp vµ Hîp t¸c x· ph¸ s¶n
7. Th«ng t 19/2008/TTLT-BTP-BTC vÒ chi phÝ cho c¬ quan thi hµnh ¸n d©n sù, tæ
qu¶n lý, thanh lý tµi s¶n.
8. QĐ của Chánh án TANDTC số 01/2005/QĐ – TANDTC ngày 27/4/2005 về quy chế làm việc của Tổ thẩm phán phụ trách tiến hành thủ tục phá sản.
9. NĐ số 10/2009/NĐ – CP ngày 06/02/2009 về xử lý vi phạm hành chính trong
quá trình tiến hành thủ tục phá sản.
86
85
Nội dung Luật Phá sản
Khái niệm phá sản
• Doanh nghiệp bị Lâm vào tình trạng phá sản • Phá sản • Doanh nghiệp bị lâm vào tình trạng phá sản. • Doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản
87
Nguyên nhân phá sản
Đặc trưng của luật phá sản
• Đối tượng nộp đơn • Cơ quan tiến hành thủ tục phá sản • Thủ tục phá sản • Thứ tự ưu tiên
15
• Chủ quan ? • Khách quan?
12/29/2013
DOANH NGHIỆP BỊ LÂM VÀO TÌNH TRẠNG PHÁ SẢN
DOANH NGHIỆP BỊ LÂM VÀO TÌNH TRẠNG PHÁ SẢN
• Theo Luật Phá sản 2004 thì
Có các khoản nợ đến hạn
“Doanh nghiệp, hợp tác xã không có khả năng thanh toán được các khoản nợ đến hạn khi chủ nợ có yêu cầu thì coi là lâm vào tình trạng phá sản.”
91
92
CƠ QUAN TiẾN HÀNH THỦ TỤC PHÁ SẢN • Tòa án nhân dân huyện tiến hành thủ tục phá
Chủ nợ có yêu cầu mà không được thanh toán
sản đối với hợp tác xã đã đăng ký kinh doanh tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện đó
• Tòa án nhân dân tỉnh tiến hành thủ tục phá sản đối với doanh nghiệp, hợp tác xã đã đăng ký kinh doanh tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh đó
• Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi đặt trụ sở chính
của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam có thẩm quyền tiến hành thủ tục phá sản đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đó.
93
94
THANH LÝ TÀI SẢN
• Tài sản của Doanh nghiệp, HTX phá sản
Điều 49 Luật Phá sản
• Xử lý nợ
Điều 34,35,36 Luật Phá sản
• Thanh toán nợ
Điều 37 Luật Phá sản
95
96
16
12/29/2013
Công ty TNHH ABC có 3 thành viên góp vốn gồm A góp 30% vốn,
THỨ TỰ ƯU TIÊN
B Góp 40% vốn và C góp 30% vốn. sau một thời gian kinh doanh, công ty bị lỗ nặng. Tài sản còn lại của công ty là 900 triệu đồng (chưa bao gồm tài sản của công ty đang dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ), tuy nhiên công ty có các khoản nợ sau: – Nợ Ngân hàng M 800 triệu Lãi suất 1% một tháng. Hạn vay từ 1/1 đến
30/12 năm 2006. với tài sản thế chấp trị giá 1 tỷ đồng.
– Nợ Ngân hàng N 500 triệu, Lãi suất 1% một tháng. Hạn vay từ 1/3 đến 30/8 năm 2006. do A bảo lãnh bằng tài sản của mình. A đã thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh với Ngân hàng N.
• a) Phí phá sản; • b) Các khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật và các quyền lợi khác theo thoả ước lao động tập thể và hợp đồng lao động đã ký kết;
– Nợ công ty vận tải F 100 triệu đồng phí vận tải chưa trả. – Nợ tiền thuế 200 triệu. – Nợ lương công nhân 450 triệu. – Nợ bảo hiểm xã hội 120 triệu. – Phí phá sản 10 triệu đồng.
• c) Các khoản nợ không có bảo đảm phải trả cho các chủ nợ trong danh sách chủ nợ theo nguyên tắc nếu giá trị tài sản đủ để thanh toán các khoản nợ thì mỗi chủ nợ đều được thanh toán đủ số nợ của mình; nếu giá trị tài sản không đủ để thanh toán các khoản nợ thì mỗi chủ nợ chỉ được thanh toán một phần khoản nợ của mình theo tỷ lệ tương ứng.
Ngày 16/5, tòa án nhận được đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản của đại diện theo pháp luật của công ty ABC. Ngày 1,6/2006 tòa ra quyết định mở thủ tục phá sản và ngày 1/8 ra quyết định mở thủ tục thanh lý .
97
Hãy phân chia tài sản còn lại của công ty cho các chủ nợ theo luật phá sản 2004. (giả sử công ty phải trả lãi cho ngân hàng vào 98 cuối kỳ)
Bước 1 : Xử lý nợ có bảo đảm : - Nợ của ngân hàng M được thanh toán bằng giá trị tài
sản đảm bảo và thu hồi tài sản cho DN sau khi xử lý : - 1.000-(800+800x1%x7)= 144
- Nợ ngân hàng N do A bảo lãnh nên A là chủ nợ không
Bước 4 thanh toán theo thứ tự ưu tiên: a)Phí phá sản 10 b)Nợ lương công nhân và bảo hiểm xã hội : 570 Tài sản còn lại sau khi thanh toán (1) và (2) : 464 Tổng nợ không bảo đảm còn phải thanh toán 825
đảm bảo 500+500X1%X5=525 Bước 2 : Xác định tài sản còn lại
900+144=1044
c) Thanh toán cho nợ không đảm bảo theo tỷ lệ a) Nợ A : 525 x(464:825)= b) Nợ công ty vận tải F 100 x(464:825)= c) Nợ tiền thuế 200x(464:825)=
Do công ty là công ty TNHH nên tài sản công ty không đủ thanh toán thì công ty được xóa nợ đối với phần nợ còn thiếu.
Bước 3 Xác định các khoản nợ: 1. Nợ A :525 2. Nợ công ty vận tải F 100 triệu đồng 3. Nợ tiền thuế 200 triệu. 4. Nợ lương công nhân 450 triệu. 5. Nợ bảo hiểm xã hội 120 triệu. 6. Phí phá sản 10 triệu đồng.
Tổng cộng : 1405 triệu đồng
100
99
PHẦN D
CTY TNHH
CTY TNHH 2TV
1 TV
CÔNG TY CỔ PHẦN
CTY HỢP DANH
D. NGHIỆP TƯ NHÂN
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP THEO LUẬT DOANH NGHIỆP 2005
Có từ 2 đến 50 TV,
Có từ 3 cổ đông trở lên,
Chỉ có 1 chủ sở hữu,
Có 1 TV duy nhất (gọi là chủ sở hữu),
2 TVHD trở lên, có thể có TV góp vốn,
I. CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN CÓ TỪ HAI
THÀNH VIÊN TRỞ LÊN
TV là tổ chức hoặc cá nhân,
Cổ đông là tổ chức hoặc cá nhân,
Chủ sở hữu phải là cá nhân,
II. CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH
Chủ sở hữu là tổ chức, cá nhân,
VIÊN
TV HD là cá nhân, TV góp vốn là TC, CN,
TV không thuộc 2 đối tượng bị cấm GV DN
CĐ không thuộc 2 đối tượng bị cấm GV DN
Chủ sở hữu không thuộc 6 đối tượng cấm quản lý DN
CSH không thuộc 7 đối tượng bị cấm TL DN
TV HD không thuộc 6 đối tượng cấm quản lý DN,
III. CÔNG TY CỔ PHẦN IV. CÔNG TY HỢP DANH V. DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN
101
102
TV Góp vốn không thuộc 2 đtượng bị cấm góp vốn
17
• ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CỦA CÁC LOẠI DOANH NGHIỆP
12/29/2013
ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP THEO LUẬT DOANH NGHIỆP 2005
ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP THEO LUẬT DOANH NGHIỆP 2005
CTY TNHH
CTY TNHH 2TV
CTY TNHH 1 TV
CÔNG TY CỔ PHẦN
CTY HỢP DANH
D. NGHIỆP TƯ NHÂN
CTY TNHH 2TV
1 TV
CÔNG TY CỔ PHẦN
CTY HỢP DANH
D. NGHIỆP TƯ NHÂN
TVHD THVH
Có tư cách pháp nhân
Có tư cách pháp nhân
Chủ sở hữu chịu TNHH
Có tư cách pháp nhân
Không phải là pháp nhân
TV chịu trách nhiệm hữu hạn
CĐ chịu trách nhiệm hữu hạn
Có tư cách pháp nhân
Chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm VH
TVGV chịu TNHH
Không được phát hành cổ phần
Được phát hành các loại chứng khoán
Không được phát hành cổ phần
Không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào
Không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào
104
103
CỔ PHIẾU VÀ TRÁI PHIẾU
CỔ PHIẾU VÀ TRÁI PHIẾU
NGƯỜI SỞ HỮU CỔ PHIẾU LÀ CỔ ĐÔNG
NGƯỜI SỞ HỮU TRÁI PHIẾU LÀ CHỦ NỢ
CỔ PHIẾU
TĂNG VỐN SỞ HỮU
CỔ ĐÔNG CÓ QUYỀN QUẢN LÝ CTY – QUYỀN BIỂU QUYẾT
NGƯỜI SỞ HỮU TRÁI PHIẾU KHÔNG CÓ QUYỀN QUẢN LÝ
CỔ ĐÔNG ĐƯỢC CHIA CỔ TỨC THEO KẾT QUẢ KINH DOANH
NGƯỜI SỞ HỮU TRÁI PHIẾU ĐƯỢC NHẬN LÃI SUẤT CỐ ĐỊNH
VAY NGÂN HÀNG
DN TĂNG VỐN KINH DOANH
VAY VỐN
KHÔNG ĐƯỢC ƯU TIÊN HOÀN VỐN KHI CÔNG TY PHÁ SẢN
ĐƯỢC ƯU TIÊN HOÀN VỐN KHI CÔNG TY PHÁ SẢN
TRÁI PHIẾU 105
106
CỔ PHIẾU KHÔNG XÁC ĐỊNH THỜI HẠN
TRÁI PHIẾU CÓ THỜI HẠN XÁC ĐỊNH TRÊN TRÁI PHIẾU
VAY CÔNG CHÚNG
2.2 TỔ CHỨC CÔNG TY TNHH 1 TV Do 1 Tổ chức làm chủ cử nhiều người đại diện
Hội đồng Chủ sở hữu
thành viên
Ủy quyền cho từ 2 cá nhân
Chủ tịch HĐTV
Hội đồng thành viên
Ban kiểm soát
107
108
18
(Tổng) Giám đốc (Tổng) Giám đốc
12/29/2013
2.2 TỔ CHỨC CÔNG TY TNHH 1 TV Do 1 Tổ chức làm chủ cử 1 người đại diện 2.2 TỔ CHỨC CÔNG TY TNHH 1 TV Do cá nhân làm chủ
Ủy quyền cho 1
Chủ sở hữu Chủ sở hữu
cá nhân
Tự quản lý hoặc thuê
Chủ tịch công ty
Chủ tịch công ty
109
110
ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC LOẠI CỔ PHẦN
(Tổng) (Tổng) Giám đốc Giám đốc
CỔ PHẦN PHỔ THÔNG
CP ƯU ĐÃI BIỂU QUYẾT
CỔ PHẦN ƯU ĐÃI CỔ TỨC
CỔ PHẦN ƯU ĐÃI HOÀN LẠI
QUYỀN BIỂU QUYẾT TẠI ĐHĐCD
MỖI CỔ PHIẾU CÓ 1 PHIẾU
MỖI CP CÓ HƠN 1 PHIẾU
KHÔNG CÓ QUYỀN BIỂU QUYẾT
KHÔNG CÓ QUYỀN BIỂU QUYẾT
QUYỀN CHIA CỔ TỨC
THEO KẾT QUẢ KINH DOANH
THEO KẾT QUẢ KINH DOANH
CỔ TỨC CỐ ĐỊNH HOẶC + THƯỞNG
THEO KẾT QUẢ KINH DOANH
QUYỀN YÊU CẦU HOÀN VỐN
KHÔNG ĐƯỢC HOÀN VỐN
KHÔNG ĐƯỢC HOÀN VỐN
KHÔNG ĐƯỢC HOÀN VỐN
ĐƯỢC THEO ĐIỀU KIỆN TRÊN CP
111
ƯU TIÊN THANH TOÁN
KHÔNG ĐƯỢC ƯU TIÊN (3)
KHÔNG ĐƯỢC ƯU TIÊN (3)
SAU CỔ PHẦN HOÀN LẠI (2)
ĐƯỢC ƯU TIÊN TRƯỚC 112 HẾT (1)
ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC LOẠI CỔ PHẦN
CỔ PHẦN PHỔ THÔNG
CP ƯU ĐÃI BIỂU QUYẾT
CỔ PHẦN ƯU ĐÃI CỔ TỨC
CỔ PHẦN ƯU ĐÃI HOÀN LẠI
Đại hội đồng
Cổ đông
QUYỀN CHUYỂN NHƯỢNG
TUYỆT ĐỐI KHÔNG CÓ QUYỀN CHUYỂN NHƯỢNG
VỀ NGUYÊN TẮC CÓ QUYỀN CHUYỂN NHƯỢNG
VỀ NGUYÊN TẮC CÓ QUYỀN CHUYỂN NHƯỢNG
Ban kiểm soát
CÓ QUYỀN TRỪ CỔ PHẦN PHỔ THÔNG CỦA CĐ SÁNG LẬP
Hội đồng quản trị
Chủ tịch HĐQT
ĐỐI TƯỢNG CÓ QUYỀN SỞ HỮU
(Tổng) Giám đốc
CHỈ CÓ CỔ ĐÔNG SÁNG LẬP VÀ TỔ CHỨC ĐƯỢC CHÍNH PHỦ ỦY QUYỀN
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN TRỪ CÁC ĐỐI TƯỢNG BỊ CẤM GÓP VỐN
THEO ĐIỀU KIỆN DO ĐIỀU LỆ CTY HOẶC ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG QUYẾT ĐỊNH
THEO ĐIỀU KIỆN DO ĐIỀU LỆ CTY HOẶC ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG QUYẾT ĐỊNH
113
114
19
12/29/2013
1. Chủ hộ kinh doanh là
Thành viên
Hội đồng thành viên
- một cá nhân là công dân Việt Nam - một nhóm người - hộ gia đình làm chủ,
115
116
Chủ tịch hội đồng thành viên kiêm Giám đốc 2. Chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm 3. Sử dụng không quá mười lao động, 4. Không có con dấu 5. Chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh
Hồ sơ gồm: 1. Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh 2. Bản sao Giấy CMND của cá nhân hoặc
người đại diện hộ gia đình.
Thành lập hộ KD và đăng ký KD.
Điều kiện : - Công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Đối với những ngành, nghề phải có chứng chỉ hành nghề thì phải có bản sao hợp lệ chứng chỉ hành nghề của cá nhân hoặc đại diện hộ gia đình.
- Đối với những ngành, nghề phải có vốn
- Nhóm cá nhân - Hộ gia đình.
117
pháp định thì phải có bản sao hợp lệ văn bản xác nhận vốn pháp định của cơ quan, tổ chức 118 có thẩm quyền.
=> Có quyền thành lập hộ kinh doanh và chỉ được đăng ký kinh doanh một hộ kinh doanh trong phạm vi toàn quốc.
Thay đổi nội dung ĐKKD
• Cơ quan Đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh.
Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh • •
- Khi thay đổi nội dung kinh doanh đã đăng ký, hộ kinh doanh thông báo nội dung thay đổi với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký kinh doanh.
119
120
20
doanh được cấp trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ.
12/29/2013
Chấm dứt hoạt động kinh doanh
121
122
- Nếu tạm ngừng kinh doanh từ 30 (ba mươi) ngày trở lên, hộ kinh doanh thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế trực tiếp quản lý. Thời gian tạm ngừng kinh doanh không được quá 1 (một) năm. - Khi chấm dứt hoạt động kinh doanh, hộ kinh doanh phải nộp lại bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký đồng thời thanh toán đầy đủ các khoản nợ, gồm cả nợ thuế và nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện.
• Nội dung I. Khái niệm và đặc điểm II. Quy chế pháp lý của xã viên III. Thành lập hợp tác xã IV. Cơ cấu tổ chức quản lý V. Tài sản và tài chính của hợp tác xã
1. 1. KHÁI NiỆM
1. 1. KHÁI NiỆM
• Liên hiệp hợp tác xã :
• Hợp tác xã là :
– tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, – có tư cách pháp nhân, – do ít nhất 04 hợp tác xã – tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh – nhằm đáp ứng nhu cầu chung của hợp tác xã
thành viên,
– trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý liên hiệp hợp tác xã.
• (Điều 3.2 Luật hợp tác xã 2012)
• tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý hợp tác xã • (Điều 3.1 Luật hợp tác xã 2012)
21
– tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, – có tư cách pháp nhân, – do ít nhất 07 thành viên
12/29/2013
• 1. tự nguyện thành lập, gia nhập, ra khỏi hợp tác xã. • 2. kết nạp rộng rãi thành viên, hợp tác xã thành viên. • 3. có quyền bình đẳng, biểu quyết ngang nhau không phụ thuộc vốn góp trong việc quyết định tổ chức, quản lý và hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; được cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời, chính xác về hoạt động sản xuất, kinh doanh, tài chính, phân phối thu nhập và những nội dung khác theo quy định của điều lệ.
được phân phối chủ yếu theo mức độ sử dụng sản phẩm, dịch vụ của thành viên, hợp tác xã thành viên hoặc theo công sức lao động đóng góp của thành viên đối với hợp tác xã tạo việc làm.
• 4. tự chủ, tự chịu trách nhiệm. • 5. có trách nhiệm thực hiện cam kết theo hợp đồng dịch vụ và theo quy định của điều lệ. – Thu nhập của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã
• 6. giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng và thông • 1. Thực hiện mục tiêu hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong hoạt động của mình. tin về bản chất, lợi ích của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
• 2. Quyết định tổ chức quản lý và hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; thuê và sử dụng lao động. • 3. Tiến hành các hoạt động sản xuất, kinh
• 7. chăm lo phát triển bền vững cộng đồng thành viên, hợp tác xã thành viên và hợp tác với nhau nhằm phát triển phong trào hợp tác xã trên quy mô địa phương, vùng, quốc gia và quốc tế. doanh, tạo việc làm theo ngành, nghề đã đăng ký nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, hợp tác xã thành viên.
• 4. Cung ứng, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ, việc
22
• 7. Liên doanh, liên kết, hợp tác với tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài để thực hiện mục tiêu hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. làm cho thành viên, hợp tác xã thành viên và ra thị trường nhưng phải bảo đảm hoàn thành nghĩa vụ đối với thành viên, hợp tác xã thành viên. • 5. Kết nạp mới, chấm dứt tư cách thành viên, hợp tác xã thành viên. • 8. Góp vốn, mua cổ phần, thành lập doanh nghiệp nhằm mục tiêu hỗ trợ hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. • 9. Quản lý, sử dụng, xử lý vốn, tài sản và các quỹ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. • 6. Tăng, giảm vốn điều lệ trong quá trình hoạt động; huy động vốn và hoạt động tín dụng nội bộ theo quy định của pháp luật.
12/29/2013
• 1. Thực hiện các quy định của điều lệ. • 2. Bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của • 10. Thực hiện việc phân phối thu nhập, xử lý các khoản lỗ, khoản nợ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. • 11. Tham gia các tổ chức đại diện của hợp tác thành viên, hợp tác xã thành viên theo quy định của Luật HTX. xã, liên hiệp hợp tác xã.
• 3. Hoạt động đúng ngành, nghề đã đăng ký. • 4. Thực hiện hợp đồng dịch vụ giữa hợp tác xã với thành viên, liên hiệp hợp tác xã với hợp tác xã thành viên.
• 12. Khiếu nại hoặc thông qua người đại diện tố cáo các hành vi vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; xử lý thành viên, hợp tác xã thành viên vi phạm điều lệ và giải quyết tranh chấp nội bộ. • 5. Thực hiện quy định của pháp luật về tài chính, thuế, kế toán, kiểm toán, thống kê.
• 9. Giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, cung cấp
• 6. Quản lý, sử dụng vốn, tài sản và các quỹ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của pháp luật. • 7. Quản lý, sử dụng đất và tài nguyên khác thông tin cho thành viên, hợp tác xã thành viên. • 10. Thực hiện chế độ báo cáo về tình hình hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Chính phủ. được Nhà nước giao hoặc cho thuê theo quy định của pháp luật. • 11. Bồi thường thiệt hại do mình gây ra cho
thành viên, hợp tác xã thành viên theo quy định của pháp luật.
• 8. Ký kết và thực hiện hợp đồng lao động, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và các chính sách khác cho người lao động theo quy định của pháp luật.
Thành viên hợp tác
• Điều kiện về chủ thể
hợp tác xã thành viên của liên hiệp hợp tác xã - là các hợp tác xã thỏa các điều kiện cụ thể.
xã có thể là : - Cá nhân, - Hộ gia đình - Pháp nhân. phải thỏa các điều
kiện cụ thể.
23
– Cá nhân là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam, từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; – Hộ gia đình có người đại diện hợp pháp theo quy định của pháp luật; – Cơ quan, tổ chức là pháp nhân Việt Nam. • Đối với hợp tác xã tạo việc làm thì thành viên chỉ là cá nhân;
12/29/2013
1. Hộ gia đình, pháp nhân có thể trở thành
xã viên theo quy định của Điều lệ hợp tác xã.
2. Khi tham gia hợp tác xã, hộ gia đình,
pháp nhân phải cử người đại diện có đủ điều kiện như đối với cá nhân tham gia.
Cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân có thể là xã viên của nhiều hợp tác xã trong trường hợp Điều lệ hợp tác xã không cấm.
Điều kiện khác: b) Có nhu cầu hợp tác với các thành viên và nhu cầu sử dụng sản phẩm, dịch vụ của hợp tác xã; c) Có đơn tự nguyện gia nhập và tán thành điều lệ của hợp tác xã; d) Góp vốn (không quá 20% vốn điều lệ) đ) Điều kiện khác theo quy định của điều lệ hợp tác xã.
•
•
• Quyền : Điều 14 Luật hợp tác xã
• Nghĩa vụ : Điều 15 Luật hợp tác xã
Chấm dứt tư cách thành viên/ hợp tác xã TV
Chấm dứt tư cách thành viên/ hợp tác xã TV Hội đồng quản trị quyết định và báo cáo đại hội thành viên gần nhất trong trường hợp a) Thành viên
Cá nhân chết, bị hạn chế hoặc mất NLHVDS, ở tù hộ gia đình không có người đại diện hợp pháp. pháp nhân bị giải thể, phá sản; hợp tác xã thành viên của liên hiệp hợp tác xã bị giải thể, phá sản;
Hội đồng quản trị trình đại hội thành viên quyết định sau khi có ý kiến của ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên đ) Bị khai trừ theo quy định của điều lệ; g) Không góp vốn hoặc góp vốn thấp hơn vốn góp tối thiểu quy định trong điều lệ; h) Trường hợp khác do điều lệ quy định.
b) HTX, liên hiệp HTX bị giải thể, phá sản; c) Tự nguyện ra khỏi HTX, liên hiệp HTX. d) không sử dụng SP, DV liên tục (không quá 03 năm), không làm việc liên tục (không quá 02 năm);
24
12/29/2013
• 1. Khi chấm dứt tư cách thành viên, vượt quá mức
vốn góp tối đa.
• 2. TV cá nhân chết , bị Tòa án tuyên bố mất tích. bị
Tòa án tuyên bố bị HC hoặc mất NLHVDS.
• 4. TV pháp nhân, HTX thành viên bị chia, tách, hợp
nhất, sáp nhập, giải thể, phá sản.
• 5. TV cá nhân không có người thừa kế, người thừa kế từ chối nhận thừa kế hoặc bị truất quyền thừa kế thì vốn góp được giải quyết theo quy định của pháp luật. • 6. Trường hợp người thừa kế tự nguyện để lại tài sản thừa kế cho HTX thì vốn góp đó được đưa vào tài sản không chia của hợp tác xã.
truyền thành lập HTX, liên hiệp HTX; xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh, dự thảo điều lệ; thực hiện các công việc để tổ chức hội nghị thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã • - Bước 2 : Tổ chức hội nghị thành lập hợp tác xã • - Bước 3: Đăng ký HTX
a. Có quyền quản lý và sử dụng vốn b. Trích lập các loại quỹ c. Phân phối lãi và xử lý lỗ
ĐẠI HỘI THÀNH VIÊN 1. Tài sản của hợp tác xã. a. Vốn góp của xã viên b. Vốn huy động c. Vốn tích lũy BAN KIỂM SOÁT/ KIỂM SOÁT VIÊN 2. Tài chính HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ
(tổng)
GIÁM ĐỐC
a. Chia tách
b. Hợp nhất, sáp nhập
a. Giải thể bắt buộc
149
25
b. Giải thể tự nguyện
12/29/2013
I. KHÁI QUÁT VỀ HỢP ĐỒNG VÀ PHÁP
LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG II. GIAO KẾT HỢP ĐỒNG III. THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG IV. CHẾ TÀI DO VI PHẠM HỢP ĐỒNG
HỢP ĐỒNG
• Điều 388 BLDS: hợp đồng dân sự
là sự thoả thuận giữa các bên nhằm mục đích xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ
sự thỏa thuận giữa các chủ thể
2. Căn cứ vào tính phụ thuộc về hiệu lực
1. Căn cứ vào mối liên hệ giữa quyền và nghĩa vụ của các bên
hợp đồng chính
hợp đồng phụ
hợp đồng song vụ
hợp đồng đơn vụ.
26
12/29/2013
3. Căn cứ vào thời điểm phát sinh nghĩa vụ của các bên
Căn cứ vào tính chất có đi có lại về lợi ích của các bên
Hợp đồng trọng thức
Hợp đồng ưng thuận
Hợp đồng thực tế.
Hợp đồng có đền bù
Hợp đồng không có đền bù
HĐ TM
HĐ DÂN SỰ
Thương nhân với T. Nhân, các bên liên quan
Chủ thể
LUẬT ĐIỀU CHỈNH QUAN HỆ HỢP ĐỒNG Ở VN
Cá nhân, pháp nhân, HGĐ, Tổ HT
1. Trước 1.7.1996
Sinh lợi
Mục đích
2. Từ 1.7.1996 đến 31.12.2005
Sinh hoạt- Tiêu dùng
3. Từ 1.1.2006
luật chuyên ngành , ,BLDS
Luật AD
Thương Lượng, hòa giải, trọng tài hoặcTòa án
Thương Lượng, hòa giải, hoặcTòa án
Giải quyết TC
Quan hệ tiêu dùng
Quan hệ kinh doanh
HỢP ĐỒNG KINH TẾ THEO PHÁP LỆNH HĐKT 1989
27
12/29/2013
THƯƠNG NHÂN THEO LUẬT THƯƠNG MẠI 1997 HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI THEO LUẬT THƯƠNG MẠI 1997
VĂN BẢN VỀ HỢP ĐỒNG
• Bộ luật Dân sự 2005 • Nghị quyết của Quốc hội nước CHXHCN Việt
Nam số 45/2005/QH11 ngày 14/6/2005 về việc thi hành Bộ luật Dân sự Luật Thương mại 2005
• Giao dịch đó chịu sự điều chỉnh của Luật trong nước hay luật nước ngoài ?
• • Các luật chuyên ngành : luật kinh doanh bảo
hiểm, luật nhà ở, luật kinh doanh bất động sản, bộ luật hàng hải,….
• GD đó rơi vào lĩnh vực nào (mua bán, thuê, tín dụng, bảo hiểm…) ? (nhằm tìm luật chuyên ngành trực tiếp điều chỉnh).
• Đối với một giao dịch (đã hoặc sẽ thực hiện) cần xác định chính xác thời điểm phát sinh giao dịch nhằm xác định luật áp dụng
Bài tập
• hợp đồng sau là hợp đồng dân sự hay
hợp đồng thương mại, giải thích tại sao?: – a. Công ty A ký hợp đồng mua 20 chiếc máy tính của một cửa hàng bán máy vi tính để trang bị cho các phòng làm việc của công ty mình.
– b.Giám đốc công ty A ký hợp đồng chuyển
nhượng ngôi nhà của mình cho anh C
– c. Người mẫu H ký hợp đồng với công ty Z để quảng cáo sản phẩm dầu gội cho công ty này.
28
12/29/2013
CHỦ THỂ HỢP ĐỒNG
ĐẠI DIỆN GIAO KẾT HỢP ĐỒNG
CÁ NHÂN
CÁ NHÂN
THƯƠNG NHÂN VỚI THƯƠNG NHÂN
PHÁP NHÂN
NGƯỜI ĐỨNG ĐẦU PHÁP NHÂN
VIỆC ỦY QUYỀN PHẢI LẬP THÀNH VĂN BẢN (Ủy quyền thường xuyên hoặc ủy quyền theo vụ việc)
HỘ GIA ĐÌNH
CHỦ HỘ GIA ĐÌNH
TỔ HỢP TÁC
TỔ TRƯỞNG
THƯƠNG NHÂN VỚI BÊN KHÔNG PHẢI LÀ THƯƠNG NHÂN, KHÔNG CÓ MỤC ĐÍCH KIẾM LỜI NHƯNG CHỌN LUẬT THƯƠNG MẠI
hợp đồng do người không có quyền đại diện xác lập không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ đối với người được đại diện, trừ trường hợp người được đại diện đồng ý
TỔ HỢP TÁC
TRÌNH TỰ GIAO KẾT HỢP ĐỒNG
PHƯƠNG THỨC GIAO KẾT HỢP ĐỒNG
BÊN ĐƯA RA ĐỀ NGHỊ HỢP ĐỒNG
BÊN ĐƯỢC ĐỀ NGHỊ HỢP ĐỒNG
GIAO KẾT TRỰC TIẾP
GIAO KẾT GIÁN TIẾP
Đề nghị HĐ
CÁC YẾU TỐ CỦA
Điều 390 khoản 1 BLDS
ĐỀ NGHỊ HỢP ĐỒNG
là việc thể hiện rõ ý định giao kết hợp đồng
chịu sự ràng buộc về đề nghị này của bên đề nghị đối với bên đã được xác định cụ thể
thể hiện rõ ý định giao kết hợp đồng
thể hiện ý chí của bên đề nghị muốn được ràng buộc nếu bên kia chấp nhận nó
29
đề nghị phải được gửi tới đối tượng xác định cụ thể
12/29/2013
Thay đổi hoặc rút lại đề nghị
có hiệu lực kể từ khi bên được đề nghị nhận được đề nghị đó
bên được đề nghị nhận được thông báo về việc thay đổi hoặc rút lại đề nghị trước hoặc cùng với thời điểm nhận được đề nghị
Chấm dứt hiệu lực khi hết hạn trả lời
Bên đề nghị có thể thay đổi hoặc rút lại đề nghị trong các trường hợp sau đây
Điều kiện thay đổi hoặc rút lại đề nghị phát sinh trong trường hợp bên đề nghị có nêu rõ về việc được thay đổi hoặc rút lại đề nghị khi điều kiện đó phát sinh
Bên nhận được đề nghị trả lời không chấp nhận
Huỷ bỏ đề nghị
Hết thời hạn trả lời chấp nhận
Đề nghị có nêu quyền được huỷ bỏ đề nghị
Khi thông báo về việc thay đổi hoặc rút lại đề nghị có hiệu lực
Khi thông báo về việc huỷ bỏ đề nghị có hiệu lực
Bên đề nghị chỉ được huỷ bỏ đề nghị khi thoả mãn hai điều kiện sau
Bên đề nghị thông báo hủy bỏ đề nghị và bên nhận được đề nghị nhận được thông báo trước khi bên này trả lời chấp nhận giao kết hợp đồng
Theo thoả thuận của bên đề nghị và bên nhận được đề nghị trong thời hạn chờ bên được đề nghị trả lời
KHÁI NIỆM
Chấm dứt Đề nghị
30
Chấp nhận đề nghị GKHĐ là sự trả lời của bên được đề nghị đối với bên đề nghị về việc chấp nhận toàn bộ nội dung của đề nghị.
12/29/2013
Các điều kiện của chấp nhận (Điều 396, 397 BLDS)
Bên được đề nghị GKHĐ có thể rút lại thông báo chấp nhận GKHĐ nếu thông báo này đến trước hoặc cùng với thời điểm bên đề nghị nhận được trả lời chấp nhận GKHĐ.
Phải là chấp nhận toàn bộ nội dung của đề nghị
Trả lời chấp nhận phải được thực hiện trong hạn trả lời
c/ Rút lại thông báo chấp nhận GKHĐ:
điều khoản tùy nghi
Điều khoản chủ yếu
điều khoản thường lệ
• là toàn bộ những điều khoản mà các bên đã thỏa thuận được với nhau và ghi nhận trong hợp đồng, làm phát sinh nghĩa vụ cụ thể của các bên đối với nhau.
Nội dung của hợp đồng (Đ.402 BLDS)
Tuỳ theo từng loại hợp đồng, các Tuỳ theo từng loại hợp đồng, các bên có thể thỏa thuận
Đối tượng
Quyền, nghĩa vụ
lượng,
chất
Số lượng
Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng
Giá, phương thức thanh toán
Phạt vi phạm hợp đồng
Các nội dung khác
Thời hạn, địa điểm, phương thức
31
12/29/2013
THỜI ĐIỂM GIAO KẾT HỢP ĐỒNG
Hợp đồng được giao kết hợp pháp có hiệu lực từ thời điểm giao kết
TRỪ TRƯỜNG HỢP
thời điểm bên đề nghị nhận được trả lời chấp nhận giao kết
thời điểm các bên đã thoả thuận xong về nội dung hợp đồng
thời điểm bên sau cùng ký vào văn bản
pháp luật có quy định khác
khi hết thời hạn trả lời mà bên nhận được đề nghị vẫn im lặng, nếu có thỏa thuận im lặng là sự trả lời chấp nhận giao kết
có thỏa thuận khác
32
12/29/2013
những giao dịch được xác lập trái với các quy định của pháp luật
Hình thức hợp đồng là điều kiện có hiệu lực của giao dịch trong trường hợp có quy định
Người tham gia hợp đồng hoàn toàn tự nguyện
Mục đích và nội dung hợp đồng không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội
không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ ràng buộc các bên ký với nhau
Người tham gia hợp đồng có năng lực hành vi
vô hiệu toàn bộ : Không phát sinh hiệu lực
vô hiệu từng phần khi một phần của hợp đồng vô hiệu nhưng không ảnh hưởng đến hiệu lực của phần còn lại của hợp đồng
Hợp đồng vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ của các bên kể từ thời điểm xác lập
Nếu HĐ chưa thực hiện thì không được thực hiện
Nếu HĐ đã thực hiện xong rồi thì vẫn xử lý về tài sản
Nếu đang thực hiện thì ngưng không được thực hiện và phải xử lý về tài sản
33
12/29/2013
PHẦN III
hoàn trả cho nhau những gì đã nhận;
Khi hợp đồng vô hiệu thì
Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường
• THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG • 3.1 Nguyên tắc • 3.2 Các biện pháp bảo đảm thực hiện hợp đồng • 3.3.Cách thức thực hiện hợp đồng
Thực hiện đúng hợp đồng, đúng đối tượng, chất lượng, số lượng, chủng loại, thời hạn, phương thức và các thỏa thuận khác
Thực hiện một cách trung thực, theo tinh thần hợp tác và có lợi nhất cho các bên, bảo đảm tin cậy lẫn nhau
THẾ CHẤP
CẦM CỐ BẢO LÃNH
Không được xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác
THẾ CHẤP TÀI SẢN
3.2 Các biện pháp bảo đảm thực hiện hợp đồng
Nguyên tắc thực hiện hợp đồng
BÊN NHẬN
THẾ CHẤP
BÊN THẾ CHẤP
bên thế chấp dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và không chuyển giao tài sản đó cho bên nhận thế chấp.
(BÊN CHO VAY)
(BÊN VAY)
TÀI SẢN THẾ CHẤP
bên cầm cố giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho bên nhận cầm cố để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.
(NHÀ, QSD ĐẤT)
34
12/29/2013
BẢO LÃNH BẰNG TÀI SẢN
Các biện pháp bảo đảm thực hiện hợp đồng
BÊN NHẬN
BẢO LÃNH
BÊN ĐƯỢC BẢO LÃNH
(BÊN CHO VAY)
(BÊN VAY)
là việc người thứ ba (bên bảo lãnh) cam kết với bên có quyền (bên nhận bảo lãnh) sẽ thực hiện nghĩa vụ thay cho bên có nghĩa vụ (bên được bảo lãnh), nếu khi đến thời hạn mà bên được bảo lãnh không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ. Các bên cũng có thể thỏa thuận về việc bên bảo lãnh chỉ phải thực hiện nghĩa vụ khi bên được bảo lãnh không có khả năng thực hiện nghĩa vụ của mình.
BÊN BẢO LÃNH
• Ngoài các biện pháp bảo đảm nêu trên, các bên trong
quan hệ hợp đồng có thể thỏa thuận với nhau lựa chọn các biện pháp khác để bảo đảm việc thực hiện hợp đồng như đặt cọc, ký quỹ, ký cược.
(NGƯỜI THỨ 3)
3.3.Cách thức thực hiện hợp đồng
3.3.Cách thức thực hiện hợp đồng
• bên phải thực hiện nghĩa vụ trước có quyền
hoãn thực hiện nghĩa vụ, nếu tài sản của bên kia đã bị giảm sút nghiêm trọng đến mức không thể thực hiện được nghĩa vụ như đã cam kết cho đến khi bên kia có khả năng thực hiện được nghĩa vụ hoặc có người bảo lãnh.
• là hành vi của các bên nhằm biến các nội dung đã cam kết trong hợp đồng thành hiện thực.
• Bên phải thực hiện nghĩa vụ sau có quyền hoãn thực hiện nghĩa vụ đến hạn nếu bên thực hiện nghĩa vụ trước chưa thực hiện nghĩa vụ của mình khi đến hạn.
3.3.Cách thức thực hiện hợp đồng
PHẦN IV
• Khi các bên đã thỏa thuận thời hạn thực hiện nghĩa vụ thì mỗi bên phải thực hiện nghĩa vụ của mình khi đến hạn; không được hoãn thực hiện với lý do bên kia chưa thực hiện nghĩa vụ đối với mình.
• Khi một bên không thực hiện được nghĩa vụ của mình do lỗi của bên kia thì có quyền yêu cầu bên kia vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đối với mình hoặc huỷ bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
CHẾ TÀI TRONG QUAN HỆ HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI
• Trong trường hợp các bên không thỏa thuận bên nào thực hiện nghĩa vụ trước thì các bên phải đồng thời thực hiện nghĩa vụ đối với nhau; nếu nghĩa vụ không thể thực hiện đồng thời thì nghĩa vụ nào khi thực hiện mất nhiều thời gian hơn thì nghĩa vụ đó phải được thực hiện trước.
35
4.1 Khái niệm và vai trò 4.2 Căn cứ áp dụng chế tài 4.3 Các loại chế tài 4.4 Các trường hợp miễn trách
12/29/2013
Chế tài trong hoạt động thương là sự gánh chịu hậu quả bất mại lợi của bên vi phạm HĐ trong TM.
bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên trong quan hệ hợp đồng mua bán, các bên đều nhằm đạt được những lợi ích nhất định VAI TRÒ CỦA CHẾ TÀI TRONG T.MẠI
ngăn ngừa và hạn chế vi phạm hợp đồng
4.2 Căn cứ áp dụng chế tài
nâng cao ý thức trách nhiệm của các chủ thể hợp đồng trong việc thực hiện hợp đồng
Có hành vi vi phạm hợp đồng
Có thiệt hại vật chất thực tế xảy ra • * Có hành vi vi phạm hợp đồng • * Có thiệt hại vật chất thực tế xảy ra • * Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm hợp đồng và thiệt hại thực tế • * Có lỗi của bên vi phạm Căn cứ áp dụng chế tài Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm hợp đồng và thiệt hại thực tế
Các loại chế tài thương mại
4.3 Chế tài do vi phạm HĐ
Có lỗi của bên vi phạm
Đúng
Buộc thực hiện đúng HĐ
Phạt vi phạm
Không đúng
Bồi thường thiệt hại
Tạm ngừng thực hiện HĐ
Đình chỉ thực hiện HĐ
36
Hủy bỏ hợp đồng
12/29/2013
Công ty TNHH kinh doanh xây dựng A mua của Công ty xi măng B 100
tấn xi măng loại 1 với giá 1,5 triệu đồng/tấn. Theo thỏa thuận trong hợp đồng, Công ty A tạm ứng trước 25% giá trị hợp đồng ngay sau khi ký hợp đồng. Đúng thời hạn công ty A đã tạm ứng đủ số tiền cho công ty B, đồng thời công ty B cũng giao hàng đúng và đầy đủ số xi măng của đợt 1 là 30 tấn. Đến đợt giao hàng thứ 2 theo hợp đồng, công ty B chỉ giao được 30 trên tổng số 70 tấn phải giao của đợt này nhưng yêu cầu cty A phải thanh toán toàn bộ số tiền hàng đợt 1. Sau khi nhận hàng đợt 2 công ty A mới phát hiện có khoản 20% số xi măng không đúng chủng loại như hợp đồng và bị ẩm. Công ty A yêu cầu công ty B phải thay xi măng như thoả thuận. Tuy nhiên, công ty B lấy lý do gặp mưa lớn nên không hạn chế được, hơn nữa hàng đã giao cho bên mua nên bên mua phải chịu rủi ro. Công ty A từ chối thanh toán cho đợt 1 và đợt 2, đồng thời buộc bên B phải trà tiền phạt 5% giá trị hợp đồng như đã thoả thuận. Hỏi:
1. Hợp đồng nói trên có chịu sự điều chỉnh của Bộ luật dân sự và Luật
TM không? Vì sao?
2. Ý kiến của công ty B về chuyển rủi ro đối với hàng hoá như trên có
đúng pháp luật không? Tại sao?
Xảy ra sự kiện bất khả kháng
3. Anh chị hãy xác định trách nhiệm của các bên đối với hành vi vi
Hành vi vi phạm của một bên do thực hiện quyết định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời điểm giao kết hợp đồng
phạm hợp đồng?
Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà các bên đã thỏa thuận Hành vi vi phạm của một bên hoàn toàn do lỗi của bên kia
là việc bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm thực hiện đúng HĐ hoặc dùng các biện pháp khác để HĐ được thực hiện và bên vi phạm phải chịu chi phí phát sinh.
• Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, trong thời gian áp dụng chế tài buộc thực hiện đúng HĐ, bên bị vi phạm có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại và phạt vi phạm nhưng không được áp dụng các chế tài khác.
• Trường hợp bên vi phạm không thực hiện chế tài buộc thực hiện đúng HĐ trong thời hạn mà bên bị vi phạm ấn định, bên bị vi phạm được áp dụng các chế tài khác để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
Quan hệ giữa chế tài buộc thực hiện đúng HĐ và các loại chế tài khác
HỢP ĐỒNG CÓ THỎA THUẬN
MỨC PHẠT DO CÁC BÊN THỎA THUẬN NHƯNG KHÔNG QUÁ 8% GIÁ TRỊ PHẦN VI PHẠM
CĂN CỨ ÁP DỤNG
Có hành vi vi phạm
b. Phạt vi phạm CHẾ TÀI PHẠT VI PHẠM HỢP ĐỒNG
Có lỗi
37
là việc bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm trả một số tiền phạt do vi phạm HĐ nếu trong HĐ có thỏa thuận. Mức phạt đối với vi phạm nghĩa vụ HĐ hoặc tổng mức phạt đối với nhiều vi phạm do các bên thỏa thuận trong HĐ, nhưng không quá 8% giá trị phần nghĩa vụ HĐ bị vi phạm.
12/29/2013
c. Bồi thường thiệt hại BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO VI PHẠM HỢP ĐỒNG
MĐ : NHẰM BÙ ĐẮP TỔN THẤT THỰC TẾ
KHÔNG CẦN CÓ THỎA THUẬN TRƯỚC
Có hành vi vi phạm
Có thiệt hại thực tế phát sinh
Bồi thường thiệt hại là việc bên vi phạm bồi thường những tổn thất do vi phạm HĐ gây ra cho bên bị vi phạm. Giá trị bồi thường thiệt hại bao gồm giá trị tổn thất thực tế, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.
Hành vi vi phạm là nguyên nhân gây ra thiệt hại
Có lỗi (suy đoán)
CĂN CỨ ÁP DỤNG
Các trường hợp áp dụng :
Trường hợp các bên không có thỏa thuận phạt vi phạm thì bên bị vi phạm chỉ có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp luật TM có quy định khác. Trường hợp các bên có thỏa thuận phạt vi phạm thì bên bị vi phạm có quyền áp dụng cả chế tài phạt vi phạm và buộc bồi thường thiệt hại.
Xảy ra hành vi vi phạm mà các bên đã thỏa thuận là điều kiện để tạm ngừng thực hiện HĐ, đình chỉ HĐ hoặc hủy bỏ HĐ; Một bên vi phạm cơ bản nghĩa vụ HĐ. Tạm ngừng : HĐ vẫn còn hiệu lực. Đình chỉ : không còn hiệu lực về sau Hủy bỏ : không có hiệu từ khi giao kết. Bên bị vi phạm có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Bên áp dụng chế tài phải báo ngay cho bên kia biết.
Bài tập
• Đối với hợp đồng mà pháp luật quy định phải
• Hợp đồng sau là hợp đồng gì ( hợp đồng
được lập thành văn bản, phải được công chứng chứng thực nhưng khi các bên giao kết không tuân thủ đúng hình thức do pháp luật quy định khi phát sinh tranh chấp thì: a. Hợp đồng đương nhiên vô hiệu. b. Hợp đồng vẫn có hiệu lực pháp luật và vẫn
được thi hành.
c. Hợp đồng có thể có hiệu lực và cũng có thể vô
b.Giám đốc công ty A ký hợp đồng chuyển nhượng ngôi nhà của mình cho anh C
hiệu.
c. Người mẫu H ký hợp đồng với công ty Z để
d. a,b, c đều sai.
quảng cáo sản phẩm dầu gội cho công ty này.
38
thương mại, dân sự, lao động): a. Công ty A ký hợp đồng mua 20 chiếc máy tính của một cửa hàng bán máy vi tính để trang bị cho các phòng làm việc của công ty mình.
12/29/2013
• Công ty A bán cho công ty B 100 tấn gạo loại I, ngày
• Thời điểm giao kết hợp đồng giữa các bên là thời điểm: a.Bên đề nghị giao kết hợp đồng nhận được trả lời chấp nhận toàn bộ nội dung của đề nghị giao kết hợp đồng nếu việc trả lời chấp nhận giao kết được thực hiện trong thời hạn đề nghị giao kết hợp đồng có hiệu lực.
b.Bên đề nghị giao kết hợp đồng gởi đề nghị giao kết hợp
đồng cho bên được đề nghị.
giao hàng và nơi giao được các bên thoả thuận rõ ràng, khi công ty A giao hàng thì công ty B có cho người đến kiểm tra, nhân viên kiểm tra của công ty B khi kiểm tra hàng thì phát hiện hơn ¼ số gạo bị ẩm ướt nhưng vẫn ký biên bản nhận hàng theo đúng chất lượng. Sau đó, số gạo này bị mốc và công ty B kiện công ty A vì đã giao hàng không đúng chất lượng. Trong trường hợp này ai sẽ là người chịu rủi ro
c. Bên được đề nghị giao kết hợp đồng nhận được thông
báo về đề nghị giao kết hợp đồng .
d. Bên được đề nghị giao kết hợp đồng gởi thông báo chấp nhận toàn bộ nội dung lời đề nghị giao kết hợp đồng..
a. Công ty A b. Công ty B c. Nhân viên kiểm tra của công ty B d. Công ty A và công ty B.
1. Bên bán bán cho bên mua một lô hàng gồm 20
thành phố Hà Nội) có ngành nghề kinh doanh là: Mua bán hàng tư liệu sản xuất, hàng tư liệu tiêu dùng; phụ tùng ô tô xe máy các loại; đại lý mua bán, lý gửi hàng hoá.
loại phụ tùng của xe tải IFA - W50 (có phụ lục chi tiết kèm theo); hàng được sản xuất công nghiệp tại Cộng hoà Dân chủ Đức (cũ), hàng mới 100%. 2. Giá cả từng loại phụ tùng được quy định chi tiết trong phụ lục kèm theo hợp đồng và được tính theo giá đô-la Mỹ. Tổng giá trị hợp đồng là 300.000 đô-la Mỹ; hàng được phép giao nhiều đợt, trong đó đợt giao hàng đầu tiên trị giá 100.000 đô- la Mỹ.
Tổng công ty da giày Việt Nam là một doanh nghiệp nhà nước có trụ sở chính tại Hà Nội. Chi nhánh của Tổng công ty đặt tại thành phố Hồ Chí Minh. Ngành nghề kinh doanh trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là: sản xuất giày dép và các sản phẩm bằng da, giả da, nhựa, cao su; hàng dệt may; hàng thủ công mỹ nghệ; sản phẩm công nghiệp và hàng tiêu dùng khác; nhập khẩu máy móc, thiết bị, phụ tùng, phương tiện vận tải phục vụ sản xuất kinh doanh.
3. Trong vòng 05 ngày kể từ ngày ký hợp đồng, bên mua phải ứng trước 25.000 đô-la Mỹ. Số tiền hàng còn lại phải thanh toán đầy đủ trong vòng 30 ngày, kể từ ngày giao hàng. Nếu vi phạm nghĩa vụ thanh toán, bên mua phải chịu phạt 0,1% một ngày chậm thanh toán.
Đầu năm 2006, công ty TNHH sản xuất và thương mại Việt Đức (gọi tắt là Bên mua) do ông Nguyễn Trọng Hiển - Giám đốc công ty làm đại diện và Chi nhánh Tổng công ty da giày Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh (gọi tắt là Bên bán) do bà Vũ Ngân Giang - Giám đốc chi nhánh làm đại diện (theo giấy uỷ quyền số 369/TCT-DGVN ngày 10/4/1997 của Tổng giám đốc Tổng công ty da giày Việt Nam ) ký kết hợp đồng mua bán số 001/LX. Hợp đồng có nhiều điều khoản cụ thể, trong đó đáng lưu ý các nội dung quan trọng sau đây:
4. Địa điểm giao hàng là cảng Hải Phòng; khi hàng
đến cảng Hải Phòng, bên bán làm lệnh giao hàng cho bên mua kèm bộ chứng từ hoàn hảo để bên mua thanh toán tiền và nhận hàng.
Câu 1 : Xác định chủ thể của hợp đồng nói trên? Hợp đồng trên đã có đầy đủ các nội dung chủ yếu theo quy định của pháp luật chưa? Câu 2 : Kể tên các văn bản quy phạm pháp luật
5. Ngày giao hàng cụ thể sẽ được bên bán thông báo cho bên mua trước 5 ngày, tính đến ngày giao hàng.
điều chỉnh quan hệ hợp đồng trên? Nêu nguyên tắc áp dụng các văn bản đó?
Câu 3 : Có điều khoản nào của văn bản trái với quy định pháp luật hiện hành hay không? Nếu có hãy sửa lại cho đúng
6. Bên nào vi phạm hợp đồng sẽ phải nộp khoản tiền phạt hợp đồng là 10% giá trị hợp đồng; các bên không được viện dẫn bất kỳ lý do nào, kể cả lý do bất khả kháng để miễn trách nhiệm tài sản. 7. Các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng, nếu các bên không thương lượng, hoà giải được với nhau sẽ được giải quyết tại TAND thành phố Hồ Chí Minh.
39
Câu 4 : Trường hợp bên mua đơn phương hủy bỏ hợp đồng nói trên thì có thể yêu cầu bên bán bồi thường các thiệt hại phát sinh hay không?
12/29/2013
Thực hiện hợp đồng, ngày 20/4/2006 công ty Việt Đức đã chuyển số tiền 450 triệu đồng (tương đương 25.000 USD vào tài khoản của Chi nhánh). Ngày 29/5/2006, số phụ tùng của đợt giao hàng đầu tiên theo sự thoả thuận của các bên đã về cảng Hải Phòng. Đại diện công ty TNHH Việt Đức kiểm tra hàng và cho rằng hàng không đúng chất lượng và nguồn gốc xuất xứ theo như đã thoả thuận tại hợp đồng số 01/LX. Các bên thống nhất mời giám định. Kết luận giám định khẳng định trong số 20 loại phụ tùng chỉ có một loại phụ tùng là bi-tê-côn (trị giá theo hợp đồng là 5.000 USD) là do Đức sản xuất và là hàng mới 100%; còn các loại phụ tùng còn lại không do Đức sản xuất.
Sau khi có kết luận giám định, bên mua yêu cầu huỷ bỏ
• Trong quá trình giải quyết sự vi phạm hợp đồng. Bên bán có công văn cho bên mua giải thích lý do giao hàng sai chất lượng xuất phát từ sự vi phạm hợp đồng ngoại thương của bạn hàng nước ngoài là công ty AUTONIO và đề nghị giải quyết theo hướng: chờ kết quả giám định của Vinacontrol; nếu hàng hoá được chứng minh là hàng có xuất xứ từ Đức thì bên mua nhận hàng và thanh toán số tiền còn lại; trường hợp hàng hoá được xác định không đúng như quy định của hợp đồng, bên mua và bên bán sẽ phối hợp khiếu nại và làm thủ tục giao trả hành cho công ty AUTONIO.
hợp đồng số 01/LX; buộc bên bán phải trả lại số tiền đã thanh toán trước và bồi thường các thiệt hại phát sinh. Bên bán không chấp nhận và yêu cầu bên mua phải nhận hàng.
Câu 6 : Công ty AUTONIO có vi phạm hợp đồng không? Nếu có, thì đó có phải là căn cứ miễn giảm trách nhiệm tài sản cho bên bán hay không?
Câu 5: Bên mua có quyền đơn phương hủy bỏ hợp đồng
trên hay không? Tại sao?
Do các bên không thống nhất được cách giải quyết, công ty
TNHH Việt Đức muốn kiện bên bán ra Toà án với các yêu cầu sau:
1. Huỷ hợp đồng mua bán số 001/LX. 2. Buộc Tổng công ty da giày Việt Nam hoàn trả số tiền đã thanh toán trước là 450 triệu đồng và số tiền lãi trên số tiền đã thanh toán trước (tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn) là 20 triệu đồng.
3. Phạt vi phạm hợp đồng bằng 10% giá trị hợp đồng là: 10% x
300.000 USD = 30.000 USD, tính tương đương tiền đồng Việt Nam .
4. Bồi thường thiệt hại là khoản lợi nhuận bị bỏ lỡ (có đầy đủ
chứng cứ chứng minh) là 425 triệu đồng.
5. Các chi phí khác là 12 triệu đồng (chi phí luật sư 2 triệu đồng; chi phí vé máy bay đi lại, tiền ăn ở trong quá trình đàm phán giải quyết tranh chấp là 10 triệu đồng).
Câu 7 : Những yêu cầu nào của Việt Đức có thể được đáp ứng?
Nêu lý do vì sao lại đáp ứng các yêu cầu đó?
Tranh chấp kinh doanh
Nội dung
• Khái niệm và các phương thức giải quyết tranh chấp kinh doanh.
Gắn liền với lợi ích kinh tế giữa các bên
Bất đồng giữa các chủ thể kinh doanh
Phát sinh trong hoạt động kinh doanh
40
• Giải quyết tranh chấp KD bằng tòa án. • Giải quyết tranh chấp KD bằng trọng tài.
12/29/2013
Nhằm bảo vệ trật tự kỷ cương của xã hội.
nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể kinh doanh
Nguyên nhân khách quan Nguyên nhân chủ quan
Chọn phương thức giải quyết tranh chấp nào?
nhằm khắc phục và loại trừ các tranh chấp đã phát sinh,
MỤC TIÊU
A ®· ký hîp ®ång mua thiÕt bÞ x©y dùng cña B bao gåm c¶ mét ®iÒu kho¶n ®µo t¹o sö dông thiÕt bÞ. Sau khi giao thiÕt bÞ vµ ®µo t¹o sö dông, B ®ßi tiÒn c«ng ®µo t¹o víi lËp luËn hîp ®ång chØ ghi gi¸ cña thiÕt bÞ lµ 1 tØ ®ång, vµ kh«ng ghi gi¸ ®ã cã bao gåm tiÒn c«ng ®µo t¹o hay kh«ng. BiÕt r»ng gi¸ trªn thÞ trêng cña lo¹i thiÕt bÞ nµy t¹i thêi ®iÓm ký hîp ®ång vµ giao thiÕt bÞ lµ 850 triÖu ®ång.
kh«ng?
CÓ NHỮNG CÁCH GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP NÀO
1, Các bên tranh chấp cùng nhau bàn bạc và đi đến thỏa thuận một cách thức giải quyết tranh chấp
ĐẶC ĐIỂM CỦA THƯƠNG LƯỢNG
2, Không cần đến sự tác động hay giúp đỡ của người thứ ba
HÒA GIẢI TRỌNG TÀI TÒA ÁN THƯỢNG LƯỢNG
41
3, Nếu thành công, hai bên đạt đến một sự thỏa thuận, thỏa thuận này được pháp luật thừa nhận như một hợp đồng
12/29/2013
1, Ít tốn kém về thời gian, về tiền bạc.
ƯU ĐIỂM CỦA THƯƠNG LƯỢNG
3, ít gây phương hại đến quan hệ hợp tác vốn có của các bên
Các bên phải có thiện chí Các bên phải có nhượng bộ cần thiết
Ít căng thẳng về tâm lý vì 4, không giải quyết công khai (như xét xử)
ĐẶC ĐIỂM
1, Thông qua sự tham gia của bên thứ ba
CỦA
HÒA GIẢI
2, là giải pháp tự nguyện
• Bên thứ ba đứng làm trung gian hòa giải • Bên thứ 3 không có quyền quyết định mà chỉ sử dụng kỹ năng và áp dụng các biện pháp mang tính kỹ thuật để giúp các bên đạt được giải pháp trung hòa, • Giải pháp có đạt được hay không vẫn là sự tự định đoạt của đôi bên.
3, Tương tự thượng lượng, Nếu thành công, hai bên đạt đến một sự thỏa thuận, thỏa thuận này được pháp luật thừa nhận như một hợp đồng
kết quả hòa giải phụ thuộc vào hai yếu tố :
• + Thiện chí giữa các bên tham gia tranh chấp, nhằm mềm hóa các xung đột với mong muốn tiếp tục duy trì quan hệ hợp tác, làm ăn lâu dài.
Thông qua hoạt động của trọng tài viên, với tư cách là một bên thứ ba độc lập
• + Uy tín, kinh nghiệm và kỹ năng của người đứng ra làm trung gian hòa giải.
42
Chấm dứt các xung đột bằng cách đưa ra một phán quyết buộc các bên tham gia tranh chấp phải thực hiện
12/29/2013
1, - Mang tính ràng buộc cao thương thượng và hơn so với hòa giải.
ƯU ĐIỂM CỦA TRỌNG TÀI
do cơ quan tài phán Nhà nước thực hiện
2, các bên có quyền lựa chọn rộng hơn khi giải quyết bằng tòa án 3, Giữ bí mật kinh doanh, giữ được uy tín của các bên trên thương trường.
Toà án nhân danh quyền lực Nhà nước để đưa ra phán quyết buộc bên có nghĩa vụ phải thi hành, kể cả bằng sức mạnh cưỡng chế của Nhà nước
TÒA ÁN
TRỌNG TÀI
Quyền lực Nhà nước
Quyền lực hợp đồng
2 cấp xét xử
Một cấp xét xử
Không được lựa chọn thẩm phán
Có quyền lựa chọn trọng tài viên
Thủ tục phức tạp, nhiều ràng buộc
Thủ tục đơn giản, linh hoạt
Xét xử bí mật
Xét xử công khai
Căn thẳng về tâm lý cho các bên
Ít gây căn thẳng tâm lý cho các bên
Cơ sở pháp lý
• BỘ LUẬT TỐ TỤNG DÂN SỰ 2004 (có hiệu lực từ
ngày 1/1/2005)
• NGHỊ QUYẾT 01/2006/NQ-HĐTP NGÀY 12 THÁNG 5 NĂM 2006 HƯỚNG DẪN THI HÀNH MỘT SỐ QUY ĐỊNH TRONG PHẦN THỨ NHẤT "NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG" CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG DÂN SỰ NĂM 2004
1. Thẩm quyền của Tòa án. 2. Thủ tục xét xử sơ thẩm. 3. Thủ tục xét xử phúc thẩm. 4. Thủ tục giám đốc thẩm và tái thẩm
• NGHỊ QUYẾT 02/2006/NQ-HĐTP NGÀY 12 THÁNG 5
NĂM 2006 HƯỚNG DẪN THI HÀNH CÁC QUY ĐỊNH TRONG PHẦN THỨ HAI “THỦ TỤC GIẢI QUYẾT VỤ ÁN TẠI TOÀ ÁN CẤP SƠ THẨM” CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG DÂN SỰ
• LUẬT THI HÀNH ÁN DÂN SỰ 2008 • PHÁP LỆNH ÁN PHÍ, LỆ PHÍ TOÀ ÁN 2009
43
12/29/2013
NỘi dung
Mua bán hàng hoá
Cung ứng dịch vụ, Phân phối
• Thẩm quyền của tòa án • Thủ tục thụ lý và giải quyết tranh chấp
Đại diện, đại lý, Ký gởi
Thuê, cho thuê, thuê mua
Xây dựng, tư vấn kỹ thuật
kinh doanh thương mại tại phiên tòa sơ thẩm.
Vận chuyển
Mua bán CP, TP và giấy tờ có giá khác;
Đầu tư, TCNH; BH; Thăm dò, khai thác.
• Thủ tục phúc thẩm • Thủ tục giám đốc thẩm • Thi hành án dân sự
TC về quyền sở hữu trí tuệ, CGCN
TC giữa Cty với các TV của Cty, giữa các TV của Cty với nhau
các bản án, quyết định giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại do tòa án nhân dân cấp huyện đã xét xử sơ thẩm và có kháng cáo hoặc có kháng nghị
Các tranh chấp khác về KD-TM
các bản án, quyết định giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại do tòa án nhân dân cấp huyện đã xét xử sơ thẩm đã có hiệu lực mà bị kháng nghị
Nếu tranh chấp thuộc loại thẩm quyền của huyện mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải uỷ thác tư pháp cho cơ quan Lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài, cho Toà án nước ngoài thì do tòa án nhân dân cấp tỉnh giải quyết.
TAND HUYỆN (sơ thẩm)
Tòa phúc thẩm TANDTC
TAND TỈNH (sơ thẩm)
TAND TỈNH (phúc thẩm)
Phúc thẩm : bản án, quyết định sơ thẩm của TAND cấp tỉnh bị kháng cáo, kháng nghị
Có hiệu lực
Tòa kinh tế thuộc TANDTC
Có hiệu lực
Có hiệu lực
Tòa phúc thẩm TAND TC (phúc thẩm)
Giám đốc thẩm, tái thẩm : bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của TAND cấp tỉnh bị kháng cáo, kháng nghị
ỦY BAN THẨM PHÁN TAND TỈNH (GĐT,TT)
Có hiệu lực
Hội đồng thẩm phán TANDTC
TÒA KINH TẾ TAND TC (GĐT,TT)
Giám đốc thẩm và tái thẩm : bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của tòa án nhân dân tối cao
HỘI ĐỒNG THẨM PHÁN TANDTC (GĐT,TT)
44
12/29/2013
Nguyên tắc chung
không biết rõ trụ sở hoặc nơi cư trú của bị đơn
Toà án nơi bị đơn cư trú, làm việc (nếu bị đơn là cá nhân) hoặc nơi bị đơn có trụ sở (nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức)
Vụ án phát sinh từ quan hệ hợp đồng
yêu cầu Tòa án nơi có tài sản, trụ sở hoặc nơi cư trú cuối cùng của bị đơn
các đương sự có quyền tự thoả thuận với nhau bằng văn bản yêu cầu Toà án nơi cư trú, làm việc hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn giải quyết
vụ án phát sinh từ hoạt động của chi nhánh doanh nghiệp yêu cầu Tòa án nơi doanh nghiệp có trụ sở hoặc nơi có chi nhánh đó
Tòa án nơi thực hiện hợp đồng giải quyết vụ án
Nếu tranh chấp bất động sản mà bất động sản có ở nhiều địa phương khác nhau có thể yêu cầu Toà án nơi có một trong các bất động sản giải quyết.
các bị đơn có trụ sở hoặc nơi cư trú khác nhau Tòa án nơi có trụ sở hoặc nơi cư trú của một trong các bị đơn
Trong trường hợp vụ án chỉ liên quan đến bất động sản, thì Tòa án nơi có bất động sản giải quyết
Khởi kiện và Thụ lý vụ án.
Kháng nghị và kháng cáo
Chuẩn bị xét xử.
Chuyển hồ sơ vụ án
Mở phiên Tòa sơ thẩm
Mở phiên Tòa phúc thẩm
Giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Chuẩn bị khai mạc phiên tòa
Thủ tục bắt đầu phiên tòa sơ thẩm
Sửa đổi một phần hoặc tòan bộ bản án sơ thẩm
Thủ tục hỏi tại phiên tòa sơ thẩm
Thẩm quyền của tòa phúc thẩm
Tranh luận tại phiên tòa
Hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm xét xử lại
Hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án
Nghị án và tuyên án
Giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Sửa đổi một phần hoặc tòan bộ bản án sơ thẩm
Thẩm quyền của tòa phúc thẩm
Hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm xét xử lại
Hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm xét xử lại
Thủ tục xem xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật
45
Giám đốc thẩm tái thẩm
12/29/2013
Giám đốc thẩm
xét lại bản án, quyết định của Toà án đã có hiệu lực pháp luật
bị kháng nghị vì phát hiện có vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong việc giải quyết vụ án
Tái thẩm
• Thủ tục giám đốc thẩm và thủ tục tái thẩm tuy cùng xem xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật trên cơ sở có kháng cáo, kháng nghị của người có thẩm quyền nhưng thủ tục giám đốc thẩm và thủ tục tái thẩm là hai giai đoạn độc lập của tố tụng vụ án kinh doanh, thương mại.
Có sự vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.
xét lại bản án, quyết định của Toà án đã có hiệu lực pháp luật
bị kháng nghị vì có những tình tiết mới được phát hiện có thể làm thay đổi cơ bản nội dung của bản án, quyết định mà Toà án, các đương sự không biết được khi Toà án ra bản án, quyết định đó
Căn cứ kháng nghị giám đốc thẩm Kết luận trong bản án không phù hợp với tình tiết khách quan
Có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật
Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC
Phát hiện tình tiết mới
Kết luận của NGĐ, lời dịch của NPD không đúng sự thật hoặc có sự giả mạo bằng chứng Căn cứ kháng nghị tái thẩm
Chánh án TAND cấp tỉnh, Viện trưởng VKSND cấp tỉnh
Người có quyền kháng nghị Thẩm phán, HTND, KSV, Thư ký TA cố tình làm sai lệch hồ sơ vụ án
46
Bản án, quyết định mà Tòa án dựa vào để giải quyết đã bị hủy bỏ
12/29/2013
* Cấp có thẩm quyền giám đốc thẩm, tái thẩm
3 năm đối với GĐT kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật
Thời hạn kháng nghị
- Ủy ban thẩm phán TAND cấp tỉnh giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của TAND cấp huyện bị kháng nghị . - Tòa kinh tế (thuộc TANDTC) giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của TAND cấp tỉnh bị kháng nghị . - Hội đồng thẩm phán TANDTC giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của Tòa phúc thẩm, Tòa kinh tế TANDTC bị kháng nghị.
Cơ sở pháp lý
1 năm đối với tái thẩm kể từ ngày người có thẩm quyền biết được căn cứ để kháng nghị
• Luật Trong tài Thương mại số
54/2010/QH12 ngày ngày 17 tháng 6 năm 2010 (có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2011).
KHÁI NIỆM
• Văn bản bị thay thế : Pháp lệnh Trọng tài thương mại số 03/2003/PL-UBTVQH11
• 1. Trọng tài thương mại là phương thức giải
quyết tranh chấp do các bên thoả thuận và được tiến hành theo quy định của Luật này.
1. TTV phải tôn trọng thoả thuận của các bên.
• 2. Thoả thuận trọng tài là thoả thuận giữa các
bên về việc giải quyết bằng Trọng tài tranh chấp có thể phát sinh hoặc đã phát sinh.
2. TTV phải độc lập, khách quan, vô tư và tuân theo quy định của pháp luật.
• 3. Trọng tài viên là người được các bên lựa
NGUYÊN TẮC GIẢI QUYẾT BẰNG TRỌNG TÀI (Đ4)
3. Các bên tranh chấp bình đẳng về quyền và nghĩa vụ.
chọn hoặc được Trung tâm trọng tài hoặc Tòa án chỉ định để giải quyết tranh chấp theo quy định của Luật Trọng tài.
4. Không công khai.
47
là 5. Phán quyết trọng tài chung thẩm.
12/29/2013
TRỌNG TÀI VIÊN (Đ20)
a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
b) Có bằng đại học và đã qua thực tế công tác theo ngành đã học từ năm năm trở lên.
Trong trường hợp đặc biệt, chuyên gia có trình độ chuyên môn cao và có nhiều kinh nghiệm thực tiễn, tuy không đáp ứng được yêu cầu (b) nêu trên, cũng có thể được chọn làm Trọng tài viên
Trường hợp sau đây không được làm Trọng tài viên: a) Người đang là Thẩm phán, Kiểm sát viên, Điều tra viên, Chấp hành viên, công chức thuộc Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Cơ quan điều tra, Cơ quan thi hành án; b) Người đang là bị can, bị cáo, người đang chấp hành án hình sự hoặc đã chấp hành xong bản án nhưng chưa được xóa án tích.
Trung tâm trọng tài có thể quy định thêm các tiêu chuẩn cao hơn tiêu chuẩn quy định đối với Trọng tài viên của tổ chức mình
CÁC HÌNH THỨC TRỌNG TÀI
Người có đủ các điều kiện
1. Chấp nhận hoặc từ chối giải quyết tranh chấp. 2. Độc lập trong việc giải quyết tranh chấp. 3. Từ chối cung cấp các thông tin liên quan đến vụ tranh
chấp.
4. Được hưởng thù lao. 5. Giữ bí mật nội dung vụ tranh chấp mà mình giải quyết,
trừ trường hợp phải cung cấp thông tin cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
6. Bảo đảm giải quyết tranh chấp vô tư, nhanh chóng, kịp
thời.
7. Tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp.
THUỘC THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT CÁC TRANH CHẤP CỦA TRỌNG TÀI
• 1. Tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động thương mại.
• 2. Tranh chấp phát sinh giữa các bên trong đó ít nhất một bên có hoạt động thương mại. THẨM QUYỀN CỦA TRỌNG TÀI
CÁC BÊN CÓ THỎA THUẬN TRỌNG TÀI
48
• 3. Tranh chấp khác giữa các bên mà pháp luật quy định được giải quyết bằng Trọng tài.
12/29/2013
việc thực hiện một hay nhiều hành vi thương mại của các cá nhân, tổ chức kinh doanh
mua bán hàng hoá cung ứng dịch vụ;
phân phối; đại diện, đại lý thương mại; ký gửi;
thuê; cho thuê; thuê mua; xây dựng;
tư vấn; kỹ thuật; Li-xăng; đầu tư; tài chính; ngân hàng; bảo hiểm; thăm dò; khai thác;
Thoả thuận trọng tài là thoả thuận giữa các bên về việc giải quyết bằng Trọng tài tranh chấp có thể phát sinh hoặc đã phát sinh (đ3,k2)
vận chuyển hàng hóa, hành khách bằng đường hàng không, đường biển, đường sắt, đường bộ
các hành vi thương mại khác theo quy định của pháp luật
Điều khoản trọng tài trong hợp đồng
Các hình thức được coi là xác lập dưới dạng văn bản (k2 đ16): • a) Thoả thuận được xác lập qua trao đổi giữa các bên bằng telegram, fax, telex, thư điện tử và các hình thức khác theo quy định của pháp luật;
• b) Thỏa thuận được xác lập thông qua trao đổi thông tin
bằng văn bản giữa các bên;
• c) Thỏa thuận được luật sư, công chứng viên hoặc tổ
chức có thẩm quyền ghi chép lại bằng văn bản theo yêu cầu của các bên;
HÌNH THỨC THỎA THUẬN TRỌNG TÀI
• d) Trong giao dịch các bên có dẫn chiếu đến một văn bản có thể hiện thỏa thuận trọng tài như hợp đồng, chứng từ, điều lệ công ty và những tài liệu tương tự khác;
dưới hình thức thỏa thuận riêng
• đ) Qua trao đổi về đơn kiện và bản tự bảo vệ mà trong
đó thể hiện sự tồn tại của thoả thuận do một bên đưa ra và bên kia không phủ nhận.
THỎA THUẬN TRỌNG TÀI VÔ HIỆU
1
2
3
4
Thoả thuận trọng tài hoàn toàn độc lập với hợp đồng
5
6
Việc thay đổi, gia hạn, hủy bỏ hợp đồng, hợp đồng vô hiệu hoặc không thể thực hiện được không làm mất hiệu lực của thoả thuận trọng tài
49
12/29/2013
TRÌNH TỰ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP TẠI TRUNG TÂM TRỌNG TÀI
Áp dụng thời hiệu theo qui định của pháp luật
THỜI HIỆU YÊU CẦU GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP BẰNG TRỌNG TÀI (Đ33)
Bị đơn gởi bản tự bảo vệ, chọn Trọng tài viên
Các Trọng tài viên nghiên cứu hồ sơ, xác minh sự việc, thu thập chứng cứ
Thành lập Hội đồng trọng tài (gồm 3 Trọng tài) hoặc nhờ 1 Trọng tài giải quyết.
Hòa giải. Nếu không thành thì Mở phiên họp giải quyết vụ tranh chấp
Nếu pháp luật chưa qui định thì thời hiệu khởi kiện là 2 năm kể từ ngày xảy ra tranh chấp
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận phán quyết.
Tòa án không xét xử lại nội dung vụ tranh chấp căn cứ vào các quy định tại Điều 68 của Luật này và các tài liệu kèm theo để xem xét, quyết định
Quyết định của Toà án là quyết định cuối cùng và có hiệu lực thi hành
Nguyên đơn gởi đơn kiện cho bị đơn, chọn Trọng tài viên
Các Trọng tài viên nghiên cứu hồ sơ, xác minh sự việc, thu thập chứng cứ
Bị đơn gởi bản tự bảo vệ, chọn TTV hoặc nguyên đơn nhờ TA cấp tỉnh chỉ định cho bị đơn
Thành lập Hội đồng trọng tài (gồm 3 Trọng tài) hoặc nhờ 1 Trọng tài giải quyết (do các bên chọn hoặc TA chỉ định).
Hòa giải. Nếu không thành thì Mở phiên họp giải quyết vụ tranh chấp
HỦY PHÁN QUYẾT TRỌNG TÀI (Ðiều 68)
Không có thoả thuận trọng tài hoặc thỏa thuận trọng tài vô hiệu
Thành phần Hội đồng trọng tài, thủ tục tố tụng trọng tài không phù hợp với thoả thuận của các bên hoặc trái với các quy định của Luật này
Vụ tranh chấp không thuộc thẩm quyền của Hội đồng trọng tài Chứng cứ giả mạo; Trọng tài viên nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất làm ảnh hưởng đến tính khách quan, công bằng của phán quyết trọng tài
Phán quyết trọng tài trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam.
50
• Thời hạn đăng ký : 01 năm, kể từ ngày ban hành phán quyết trọng tài.
12/29/2013
Thời hạn yêu cầu
1. Hết thời hạn thi hành phán quyết trọng tài mà bên
Hết thời hạn thi hành phán quyết trọng tài
Điều kiện yêu cầu
nếu một bên không tự nguyện thi hành, cũng không yêu cầu huỷ theo quy định tại Điều 69
phải thi hành phán quyết không tự nguyện thi hành và cũng không yêu cầu huỷ phán quyết trọng tài thì bên được thi hành phán quyết trọng tài có quyền làm đơn yêu cầu Cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền thi hành phán quyết trọng tài.
2. Đối với phán quyết của Trọng tài vụ việc, bên được
Cơ quan thi hành
cơ quan thi hành án dân sự
thi hành có quyền làm đơn yêu cầu Cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền thi hành phán quyết trọng tài sau khi phán quyết được đăng ký
Phán quyết trọng tài được thi hành theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự
Thời hạn yêu cầu
Hết thời hạn thi hành phán quyết trọng tài
Điều kiện yêu cầu
Nếu một bên không tự nguyện thi hành, cũng không yêu cầu huỷ theo quy định tại Điều 69
Phán quyết được đăng ký theo quy định ở đ62
Cơ quan thi hành
Cơ quan thi hành án dân sự
Hai người bạn Mai , Lan cùng dự định thành lập một doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực phân phối. 1. Họ có thể lựa chọn loại hình công ty cổ phần để thành lập doanh nghiệp được hay không? Tại sao? 2. Anh chị hãy tư vấn để lựa chọn loại hình doanh nghiệp nào phù hợp nhất cho họ? Tình huống bổ sung : Giả sử sau đó họ thành lập công ty TNHH Mai Lan, 3. Công ty Mai Lan muốn kết nạp thêm một thành viên là công ty cổ phần Hoa Đào làm một thành viên thì có được không? Tại sao? Tình huống bổ sung : Ngày 25/05/2012, Công ty cổ phần Mai Lan nhận được một đề nghị giao kết hợp đồng bảo đảm các điều kiện theo quy định của pháp luật của Công ty Hoa Mai chào bán gạo hạt dài 10% tấm, với giá 10.000đ/kg, với yêu cầu trả lời trước ngày 1/06/2012. Ngày 25/06/2012 Công ty Mai Lan trả lời chấp nhận với giá do Hoa Mai đã đề nghị. Công ty Hoa Mai không có phản hồi. Đến thời hạn giao hàng theo đề nghị giao kết, Mai lan yêu Cầu Công ty Hoa Đào giao hàng. Tuy nhiên, công ty Hoa Đào trả lời từ chối vì đã bán hết lo hàng đó cho một công ty khác vào ngày 30/05/2007. 3. Hỏi quan hệ hợp đồng của các bên đã được xác lập và có hiệu lực chưa? Nếu Công ty Mai Lan muốn khởi kiện công ty Hoa Đào vi phạm hợp đồng thì được hay không? Tại sao? Nêu cơ sở pháp lý.
Phán quyết trọng tài được thi hành theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự
51
