Trường Đại học Tài chính - Marketing 1
NGHIỆP VỤ
NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG
Trình bày: TS. Phạm Quốc Việt
Mục tiêu
Học phần nhằm:
Cung cấp kiến thức về chức năng, mô hình tổ chức, hoạt
động và vai trò quản lý vĩ mô của NHTW.
Sau khi học xong môn học sinh viên hiểu và nắm bắt
được các nghiệp vụ phát hành tiền, hoạt động tín dụng,
thanh toán, quản lý ngoại hối, thanh tra giám sát các
TCTD và kiểm soát nội bộ của NHTW
Kỹ năng: Thực hành và giải quyết các tình huống về các
vấn đề phát sinh trong điều hành chính sách tiền tệ và
hoạt động khác của NHTW
Thái độ chuyên cần: Sinh viên cần tham dự đầy đủ trong
các buổi học.
Trường Đại học Tài chính - Marketing 2
Tóm tắt nội dung
Học phần trang bị cho sinh viên các kiến
thức chung về hoạt động của NHTW và các
nghiệp vụ cụ thể trong hoạt động của ngân
hàng trung ương như các nghiệp vụ:
Phát hành tiền,
Điều tiết lượng tiền trong lưu thông,
Nghiệp vụ tín dụng và thanh toán,
Quản lý ngoại hối,
Các công tác về thống kê, thanh tra, giám sát và
kiểm soát nội bộ của NHTW.
Kết cấu chương trình
Chương 1: Tổng quan về NHTW và chính sách tiền
tệ
Chương 2: Nghiệp vụ phát hành tiền
Chương 3: Điều tiết khối lượng tiền trong lưu
thông
Chương 4: Nghiệp vụ tín dụng của NHTW
Chương 5: Nghiệp vụ thanh toán của NHTW
Chương 6: Nghiệp vụ quản lý ngoại hối
Chương 7: Công tác thống kê của NHTW
Chương 8: Thanh tra giám sát các TCTD
Chương 9: Kiểm soát nội bộ NHTW
Trường Đại học Tài chính - Marketing 3
Tài liệu tham khảo
Giáo trình
Nghiệp vụ Ngân hàng Trung ương – Học viện Tài
chính, NXB Tài chính 2006.
Giáo trình
Nghiệp vụ Ngân hàng Trung ương – Trường ĐH
Kinh tế TP.HCM, NXB Tổng hợp TP.HCM 2006.
Giáo trình
Nghiệp vụ Ngân hàng Trung ương – Trường ĐH
Kinh tế quốc dân 2005.
TS. Lê Vinh Danh
, Tiền và hoạt động ngân hàng. NXB Tài
chính 2006.
Lê Vinh Danh
, Chính sách tiền tệ và sự điều tiết vĩ mô của
ngân hàng trung ương, NXB Tài chính 2006.
Luật Ngân hàng Nhà Nước, luật các tổ chức tín dụng và các
văn bản hướng dẫn
Website của NHNN Việt Nam: www.sbv.gov.vn
Kiểm tra, đánh giá
Điểm quá trình:
Điểm chuyên cần 10%
Điểm thuyết trình, thảo luận 10%
Kiểm tra giữa kỳ 10%
Thi kết thúc học phần: 70%
Trường Đại học Tài chính - Marketing 4
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ
NHTW VÀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ
Chương này tập trung nghiên cứu tìm
hiểu những nội dung:
Những vấn đề chung về ngân hàng trung
ương.
Chính sách tiền tệ và vai trò điều tiết của
ngân hàng trung ương.
Nội dung
1. Sự ra đời và quá trình phát triển của ngân
hàng trung ương
2. Hệ thống tổ chức của NHTW
3. Chức năng, nhiệm vụ của NHTW
4. Vai trò của NHTW
5. Chính sách tiền tệ của NHTW
6. Tổng quan về Ngân hàng Nhà nước Việt
Nam
Trường Đại học Tài chính - Marketing 5
Sự ra đời và quá trình phát triển
của ngân hàng trung ương
Từ thế kỷ XV đến cuối thế kỷ XVIII, ở các nước
châu Âu, ngân hàng hiện đại được thành lập, với
các nghiệp vụ chính là nhận tiền gửi, cho vay, phát
hành tiền vào lưu thông.
Đến thế kỷ XIX, do quy mô và phạm vi lưu thông
hàng hóa phát triển, các ngân hàng tận dụng ưu
thế của mình để phát hành một khối lượng lớn tiền
tín dụng vào lưu thông, nhà nước không thể kiểm
soát được khối lượng tiền tín dụng này và tính chất
đảm bảo của nó.
Tình trạng này đã gây bất ổn trong lưu thông tiền
tệ, buộc nhà nước phải can thiệp nhằm thiết lập
trật tự cho việc phát hành tiền; kết quả là chỉ có
một số ngân hàng lớn được quyền phát hành tiền,
gọi là ngân hàng phát hành.
Các ngân hàng còn lại chỉ được phép hoạt động
kinh doanh tiền tệ và tín dụng, không được quyền
phát hành tiền.
Theo quá trình phát triển, các ngân hàng phát
hành được chuyển hóa thành ngân hàng trung
ương (NHTW).