12-Mar-13
Sau khi nghiên cứu xong chương này, bạn có
thể: – Trình bày sự hình thành và phát triển của hệ thống
kế toán Việt Nam.
– Giải thích vai trò của các tổ chức lập quy và tổ
Mục tiêu
Chương 9
chức nghề nghiệp về kế toán tại Việt Nam
– Giải thích các nội dung cơ bản của Luật Kế toán
Hệ thống kế toán Việt Nam
và các văn bản hướng dẫn
– Trình bày vai trò và đặc điểm của hệ thống chuẩn
mực kế toán Việt Nam
– Trình bày kết cấu hệ thống kế toán doanh nghiệp
Việt Nam
– Giải thích mối quan hệ giữa kế toán và các định
chế liên quan tại Việt Nam
1
Sự phát triển của hệ thống kế toán Việt Nam
Các tổ chức lập quy và tổ chức nghề nghiệp
Trước 1990, hệ thống kế toán VN dựa trên hệ thống kế toán các nước XHCN chủ yếu phục vụ cho DNNN.
Luật Kế toán và các văn bản hướng dẫn
Quá trình cải cách
Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam
Nội dung Sự phát triển của hệ thống kế toán VN
– Hệ thống 1990
Hệ thống kế toán doanh nghiệp Việt Nam
– Hệ thống thử nghiệm 1994
Quan hệ giữa kế toán và các định chế liên
– Hệ thống 1996
quan tại Việt Nam – Luật kế toán 2003 và các chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS)
– Hệ thống 2006
1
12-Mar-13
Luật Kế toán 2003
Luật Doanh nghiệp
Các tổ chức lập quy và tổ chức nghề nghiệp Hệ thống kế toán VN hiện nay
Quốc hội
Nghị định 129, 128
Luật Kiểm toán độc lập
Chính phủ
Bộ Tài chính
Chuẩn mực kế toán
Luật Kiểm toán nhà nước
Hội đồng Quốc gia Kế toán
Hội Kế toán Kiểm toán Việt Nam
Vụ Chế độ Kế toán – Kiểm toán
Luật thuế
Chế độ kế toán & các quy định khác
6
Pháp lệnh Kế toán - Thống kê 1988: Chiếc
Hoàn cảnh ra đời
Luật kế toán Việt Nam 2003 Hoàn cảnh ra đời
Các nội dung cơ bản
Nhu cầu của quá trình hội nhập
Các văn bản hướng dẫn
8
7
áo quá chật cho kế toán Việt Nam.
2
12-Mar-13
Đối tượng chi phối
Nghị định 128/2004/NĐ-CP
Các quy định cơ bản về đơn vị, kỳ kế toán…
Nghị định 129/2004/NĐ-CP
Các yêu cầu cụ thể về sổ sách, chứng từ…
Thông tin công khai và báo cáo
Quản lý Nhà nước về kế toán
Hành nghề kế toán
Tổ chức nghề nghiệp.
9
10
Các văn bản hướng dẫn Các nội dung cơ bản
Xuất phát từ yêu cầu hội nhập kế toán
quốc tế
Sự ra đời Cơ cấu hệ thống chuẩn mực Các văn bản hướng dẫn
Xây dựng dựa trên hệ thống chuẩn mực
kế toán quốc tế (IAS, nay là IFRS)
Gồm 26 chuẩn mực được ban hành từ
năm 2001 đến năm 2005.
11
12
Hệ thống chuẩn mực kế toán VN Sự ra đời của VAS
3
12-Mar-13
Các chuẩn mực cụ thể (tiếp)
Các chuẩn mực cơ bản
Hệ thống chuẩn mực kế toán VN
Các chuẩn mực cụ thể
9. VAS 14: Doanh thu VAS 01: Chuẩn mực chung 1. 10. VAS 15: Hợp đồng xây dựng VAS 21: Trình bày BCTC 2. 11. VAS 16: Chi phí đi vay
12. VAS 17: Thuế thu nhập doanh nghiệp VAS 02: Hàng tồn kho 3. 13. VAS 18: Các khoản dự phòng, tài sản VAS 03: TSCĐ hữu hình 4. và nợ tiềm tàng VAS 04: TSCĐ vô hình 5. 14. VAS19: Hợp đồng bảo hiểm VAS 05: Bất động sản đầu tư 6.
VAS 06: Thuê tài sản 7.
13
14
Các chuẩn mực cho tập đoàn
Các chuẩn mực liên quan đến báo cáo tài chính
15.
8. VAS 10: Ảnh hưởng của thay đổi TGHĐ
VAS 22: Trình bày bổ sung BCTC ngân hàng và tổ chức tài chính tương tự
22. VAS 07: Đầu tư vào công ty liên kết
16.
23. VAS 08: Các khoản góp vốn liên doanh
VAS 23: Các sự kiện sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm
VAS 24: Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
17.
24. VAS 11: Hợp nhất kinh doanh
VAS 28: Báo cáo tài chính các bộ phận
18.
25. VAS 25: BCTC hợp nhất và đầu tư vào công ty con
19.
VAS 29: Chính sách kế toán, thay đổi trong ước tính kế toán và các sai sót
VAS 27: Báo cáo tài chính giữa niên độ
20.
21.
VAS 30: Lợi nhuận trên cổ phần
15
16
26. VAS 26: Thông tin về các bên liên quan
4
12-Mar-13
Thông tư 89/2002/TT-BTC
Sự phát triển
Thông tư 105/2003/TT-BTC
Giới thiệu hệ thống 2006
Thông tư 23/2005/TT-BTC
Văn bản hướng dẫn Hệ thống kế toán doanh nghiệp VN
Thông tư 20/2006/TT-BTC
– Hệ thống chứng từ
Thông tư 21/2006/TT-BTC
– Hệ thống tài khoản
– Hệ thống sổ sách
Thông tư 161/2007/TT-BTC thay thế 3 thông
– Hệ thống báo cáo tài chính
18
17
tư 89, 105 và 23.
Hệ thống 2006 ban hành theo Quyết định
Quy định việc lập, lưu chuyển chứng từ
Sự phát triển Hệ thống chứng từ kế toán
Ban hành danh mục chứng từ gồm 37
15/2006/QĐ-BTC
– Kế thừa hệ thống 1996 ban hành theo QĐ
1141/1995/QĐ-BTC chứng từ trong đó phần lớn là hướng dẫn.
– Tích hợp các yêu cầu của 26 chuẩn mực kế
20
19
toán VN đã ban hành.
5
12-Mar-13
Hệ thống tài khoản kế toán
HỆ THỐNG TÀI KHOẢN KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP VIỆT NAM - TÀI KHOẢN THUỘC BẢNG CÂN ĐỐI
Loaïi 3: Nôï phaûi traû
Loaïi 1: TS ngaén haïn
31x: Vayï ngaén haïn
11x: Tieàn
Ban hành danh mục hệ thống tài khoản kế toán thống nhất cho doanh nghiệp gồm 86 tài khoản thuộc 9 nhóm.
ø33x: Nôï ngaén haïn
12x: Ñaàu tö ngaén haïn
34x: Nôï daøi haïn
13x: Nôï phaûi thu
Hệ thống được bổ sung và điều chỉnh bởi
35x: Döï phoøng phaûi traû
Nôï phaûi traû
14x: TSLÑ khaùc
Thông tư 244/2009/TT-BTC
Loaïi 4: Voán chuû sôû höõu
15x: Haøng toàn kho
Taøi saûn ngaén haïn
41x: Voán kinh doanh vaø
16x: Chi söï nghieäp
caùc quyõ
Voán chuû sôû höõu
Loaïi 2: TS daøi haïn
Taøi saûn daøi haïn
42x: Laõi chöa phaân phoái
21x: TSCÑ
44x: Nguoàn khaùc
22x: Ñaàu tö daøi haïn
46x: Nguoàn kinh phí
24x: TS daøi haïn khaùc
8
22
21
Hệ thống báo cáo tài chính
HỆ THỐNG TÀI KHOẢN KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP VIỆT NAM - TÀI KHOẢN THUỘC BÁO CÁO KQHĐKD
Loaïi 6: Chi phí SXKD
Loaïi 5: Doanh thu
Doanh thu
Ban hành biểu mẫu báo cáo tài chính bao gồm báo cáo tài chính riêng, báo cáo tài chính hợp nhất và báo cáo tài chính giữa niên độ.
61x: Chi phí mua haøng
51x: Doanh thu
62x: Chi phí SX
52x: C/khaáu, G/giaù
63x: Giaù thaønh, giaù voán, CPTC
53x: Haøng bò traû laïi
– Bảng cân đối kế toán
Chi phí SXKD
64x: Chi phí ngoaøi SX
– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
– Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (gián tiếp/trực
Loaïi 8: Chi phí khaùc
Loaïi 7: Thu nhaäp khaùc
tiếp)
Thu nhaäp khaùc
81x: Chi phí khaùc
71x: Thu nhaäp khaùc
82x: CP thueá TNDN
– Bản thuyết minh báo cáo tài chính
Loaïi 9: xaùc ñònh keát quaû
Chi phí khaùc
Quy định thời hạn và địa chỉ phải nộp báo cáo
9
23
24
tài chính
6
12-Mar-13
Quy định về các loại sổ, cách thức mở sổ, ghi
Hệ thống kế toán áp dụng cho doanh nghiệp
Hệ thống sổ sách kế toán Các hệ thống kế toán khác
Ban hành 5 hình thức kế toán
Hệ thống kế toán đơn vị hành chính sự nghiệp
Hệ thống kế toán ngân hàng
Hệ thống kế toán doanh nghiệp bảo hiểm…
25
26
sổ, sửa chữa sổ… nhỏ và vừa
Hội nhập quốc tế - Thực trạng nền kinh tế
Hội nhập quốc tế
Giải quyết quan hệ giữa yêu cầu hội nhập và
Những thách thức của kế toán VN
thực trạng nền kinh tế
Giải quyết quan hệ kế toán và các định chế
◦ Toàn cầu hóa đã dẫn đến sự hình thành các chuẩn mực quốc tế và quá trình hội tụ kế toán quốc tế
◦ Sự phát triển của các doanh nghiệp có vốn liên quan
Thực trạng nền kinh tế
Giải quyết quan hệ giữa nhu cầu đào nguồn nhân lực chất lượng cao và thực trạng nền kinh tế
đầu tư nước ngoài và thị trường chứng khoán VN
◦ Doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế
27
28
◦ Chênh lệch giữa TPHCM, Hà nội và các địa phương
7
12-Mar-13
Yêu cầu cấp thiết cho quá trình hội nhập
Kế toán – Thuế
Thách thức từ nhận thức, năng lực đào tạo
Kế toán – Thị trường chứng khoán
Nguồn nhân lực kế toán Kế toán - các định chế khác
Kế toán – Kiểm toán
29
30
và thực trạng của nền kinh tế
