I. B n ch t c a t tương quan<br />
<br />
Chương 6<br />
<br />
T<br />
<br />
TƯƠNG QUAN<br />
<br />
T tương quan là hi n tư ng có s tương quan gi a các<br />
quan sát trong cùng b ng s li u<br />
Hi n tư ng này thư ng x y ra ñ i v i d li u chu i th i gian<br />
và còn ñư c g i b ng các thu t ng sau<br />
<br />
Serial Correlation – tương quan chu i<br />
Autocorrelation – t tương quan<br />
AutoRegression – t h i quy<br />
<br />
I. B n ch t c a t tương quan<br />
<br />
I. B n ch t c a t tương quan<br />
N u sai s Ut ch tương quan v i Ut-1 (sai s m t kỳ<br />
trư c ñó ) thì ta có hi n tư ng t tương quan b c<br />
nh t , ký hi u là AR(1)<br />
<br />
Trong các gi thi t c a mô hình h i quy c ñi n, ta gi<br />
ñ nh r ng gi a các sai s Ui không tương quan v i nhau.<br />
N u gi thi t này b vi ph m thì mô hình h i quy s b<br />
<br />
Phương trình t tương quan b c nh t như sau :<br />
<br />
b nh “T tương quan”<br />
<br />
U t = ρU t −1 + ε t<br />
<br />
Vì t tương quan thư ng x y ra v i s li u theo th i<br />
gian nên phương trình h i quy trong chương này ta vi t<br />
là :<br />
<br />
ρ:h<br />
<br />
Yt = β1 + β2X2t + β3X3t + …+ βkXkt + Ut<br />
<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
I. B n ch t c a t tương quan<br />
<br />
εt<br />
<br />
vôùi<br />
<br />
−1 < ρ < 1<br />
<br />
(*)<br />
<br />
s t tương quan<br />
<br />
: Sai s ng u nhiên không còn t tương quan<br />
<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
M t s d ng ñ th có t tương quan<br />
<br />
ei<br />
<br />
ei<br />
<br />
N u Ut tương quan v i m kỳ trư c ñó thì ta có hi n<br />
tư ng t tương quan b c m , ký hi u là AR(m) :<br />
t<br />
<br />
U t = ρ1U t −1 + ρ 2U t − 2 + ... + ρ mU t − m + ε t<br />
<br />
t<br />
<br />
(a)<br />
<br />
(b)<br />
<br />
ei<br />
<br />
ei<br />
t<br />
<br />
t<br />
(c)<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
(d)<br />
<br />
II. Nguyên nhân c a t tương quan<br />
<br />
II. Nguyên nhân c a t tương quan<br />
<br />
1. Nguyên nhân khách quan<br />
<br />
1. Nguyên nhân ch quan<br />
<br />
- Do tính “quán tính ” c a s li u<br />
<br />
- Do vi c x lý s li u (phương pháp trung bình<br />
trư t, làm trơn s li u ….)<br />
<br />
- Do hi n tư ng “m ng nh n”<br />
- Do vi c n i suy s li u ( s li u dân s , s n lư ng<br />
bánh trung thu .v.v…)<br />
- Do ñ tr c a s li u<br />
- Do l p mô hình ( b sót bi n, do d ng hàm v.v…)<br />
- Và các nguyên nhân khác<br />
<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
IV. H u qu c a t tương quan<br />
<br />
IV. H u qu c a t tương quan<br />
<br />
Các h s h i quy ư c lư ng ñư c không còn tính<br />
<br />
BLUE.<br />
ˆ<br />
σ2 =<br />
<br />
RSS<br />
là ư c lư ng ch ch dư i c a<br />
n−k<br />
<br />
σ2<br />
<br />
R2 cao hơn so v i thưc t ( vì RSS th p hơn => ESS<br />
cao hơn =>R2 cao)<br />
Vi c d báo không có hi u qu và ít ñư c tin c y<br />
<br />
Phương sai ư c lư ng ñư c c a các ư c lư ng<br />
thư ng b ch ch dư i ( th p hơn giá tr th c )<br />
<br />
( vì là các ư c lư ng ch ch )<br />
<br />
Làm cho t s t l n<br />
Ki m ñ nh t và F không còn ý nghĩa n a<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
V. Phát hi n t tương quan<br />
<br />
V. Phát hi n t tương quan<br />
<br />
1. Phương pháp ñ th :<br />
<br />
1. Phương pháp ñ th :<br />
40<br />
<br />
- H i qui mô hình g c<br />
<br />
thu ph n dư et.<br />
- V ñ th ph n dư et theo th i gian.<br />
et<br />
<br />
ut<br />
<br />
30<br />
20<br />
10<br />
<br />
t<br />
<br />
0<br />
1955<br />
-10<br />
<br />
1960<br />
<br />
1965<br />
<br />
1970<br />
<br />
1975<br />
<br />
1980<br />
<br />
-20<br />
-30<br />
-40<br />
<br />
Như c ñi m c a phương pháp ñ th là gì ?<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
1985<br />
<br />
V. Phát hi n t tương quan<br />
<br />
V. Phát hi n t tương quan<br />
<br />
2. Phương pháp Durbin - Watson:<br />
<br />
2. Phương pháp Durbin - Watson:<br />
Bư c 1 : tính tr th ng kê Durbin – Watson theo công th c<br />
n<br />
<br />
Phương pháp này dùng ñ ki m ñ nh t tương quan b c<br />
nh t v i gi thi t<br />
<br />
d=<br />
<br />
∑ (e − e<br />
t =2<br />
<br />
t −1<br />
<br />
t<br />
<br />
)2<br />
<br />
n<br />
<br />
∑e<br />
<br />
H0 : ρ = 0 ( không có t tương quan b c nh t )<br />
H1 : ρ ≠ 0 ( có t tương quan b c nh t )<br />
V i ñ tin c y (1-α)<br />
<br />
t =1<br />
<br />
2<br />
t<br />
<br />
Bư c 2 : tra b ng th ng kê Durbin – Watson v i m c ý<br />
nghĩa α, s quan sát n và s bi n ñ c l p k’ ñ<br />
<br />
Các bư c ki m ñ nh như sau :<br />
<br />
tìm dU và dL<br />
by Tu n Anh<br />
<br />
V. Phát hi n t tương quan<br />
<br />
V. Phát hi n t tương quan<br />
<br />
2. Phương pháp Durbin - Watson:<br />
<br />
2. Phương pháp Durbin - Watson:<br />
<br />
Bư c 3 : K thang ki m ñ nh<br />
0<br />
<br />
dL<br />
<br />
ρ>0<br />
Tương quan dương<br />
<br />
dU<br />
Không<br />
k t lu n<br />
<br />
2<br />
<br />
Như c ñi m c a ki m ñ nh Durbin – Watson là gì ?<br />
4 - dU<br />
<br />
ρ=0<br />
Không có TQC b c 1<br />
<br />
Không<br />
k t lu n<br />
<br />
4 - dL<br />
<br />
4<br />
<br />
ρ0<br />
<br />
4 - dU<br />
ρ=0<br />
<br />
ρ0<br />
<br />
3<br />
<br />
ρ=0<br />
<br />
4<br />
ρ