PHÂN TÍCH VÀ THI T Ế Ế Ệ Ố K  H  TH NG

CHƯƠNG 4: MÔ HÌNH TỔ CHỨC HỆ THỐNG THÔNG TIN

1 Khái ni mệ

Mô hình t

ổ ứ ề ữ ệ :  ch c v  d  li u

ượ

ự c hình thành do s  chuy n đ i các

­ đ

ậ t p th c th  và các m i quan h  trong

ổ ứ ủ

ữ ệ

mô hình quan ni m d  li u.

ượ

ế

Mô hình t  ch c c a  ộ ệ ố m t h  th ng thông  ế ậ ừ tin đ   t l p t c thi hai mô hình liên quan  đ n nhau

ổ ứ ề ử

mô hình t

ch c v  x  lý

ẽ ả ờ

i các câu h i: Ai?, Khi nào?,

­ s  tr  l

ư ế

đâu?, Nh  th  nào?

ệ ữ ệ 2 Mô hình d  li u quan h    Khái ni m và đ c đi m: ể ặ

ộ c hoàn thi n và s  d ng r ng rãi trong các h  qu n

ữ ệ ệ ượ ị ơ ở ữ ệ

ươ

­ Mô hình d  li u quan h  do Codd đ  xu t năm 1970,  ả đ tr  c  s  d  li u th

ệ ử ụ ng m i.

ư ơ

ề ư ễ ử ụ

ữ ệ ẻ

­ Mô hình d  li u quan h  có nhi u  u đi m nh : đ n  gi n, ch t ch , tính đ c cao, d  s  d ng

ữ ệ

ữ ­ Mô hình quan h  cho phép phân bi t rõ ràng gi a ng   nghĩa và c u trúc c a d  li u

ộ ễ

ạ ố ứ

ứ ụ ế

ế

ệ ượ c hình th c hoá thành m t mô  ­ Mô hình quan h  đ ằ ứ ệ hình đ i s  quan h  nh m  ng d ng vào th c ti n,  ệ nh t là  ng d ng vào vi c thi t k  CSDL

ữ ệ

ữ ệ

ủ ố

c trung gian chuy n đ i gi a mô  ữ ệ

ổ ể ườ ử ụ

ậ ệ

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u 3.1 Khái ni mệ  Mô hình t  ch c d  li u c a m t h  th ng thông  ủ ứ ữ ệ tin còn g i là mô hình d  li u logic  Đ u vào c a chúng là mô hình th c th  ­ m i quan  ự ầ ệ ệ ủ h  c a h  th ng  Đây cũng là b ướ ầ ệ hình quan ni m d  li u (g n v i ng i s  d ng) và mô  ị ữ ệ hình v t lý d  li u (mô hình trong máy tính), chu n b   ặ cho vi c cài đ t h  th ng.

ữ ệ

ứ ổ  (1/15)

ế ế ộ

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i  Quá trình thi t k  m t CSDL ph i tr i qua ba giai  đo nạ :

ế

ế ế ế

ế ế ế

ầ ế ố

 Đ u tiên là giai đo n thi t k  mô hình khái ni m ạ  Ti p đ n là giai đo n thi t k  mô hình logic. ạ  Cu i cùng là giai đo n thi t k  CSDL v t lý.  ạ

ươ

ự ậ

ể Chuy n các t p th c t p th c th

ươ

ng pháp

ế

ế

 Ph ng pháp  thành các quan h  ệ là ph ể chuy n đ i  ừ ề truy n th ng t  mô hình ER sang mô hình quan  ể ệ ế ượ ử ụ h  ệ , và đ c s  d ng đ  thi t k  các CSDL quan h   ẽ ượ ế ạ trong giai đo n thi t k  logic (giai đo n 2) ­> s  đ c  nghiên c u trong ph n này.

ữ ệ

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i

ứ ổ  (2/15)

Quy t c ắ 2

Quy t c ắ 3 Quy t c ắ 1

Ổ QUY T C CHUY N Đ I

Quy t c ắ 4 Quy t c ắ 7

Quy t c5ắ Quy t c ắ 6

ữ ệ

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i

ứ ổ  (3/15)

ượ

ỗ ậ ệ

ể trong mô hình quan  c chuy n thành

ự Quy t c ắ 2

m t ộ Quy t c ắ 3

ủ ậ

ể ộ

ộ ủ ậ ể

Quy t c ắ 1

ư ướ

i

M i t p th c th   ữ ệ ni m d  li u đ quan hệ: ­ Có tên là tên c a t p th c th ­ Có thu c tính và khóa là thu c tính và  ể khóa c a t p th c th   ộ ­ Và có th  có thêm thu c tính là khóa  Ắ Ổ ạ ế ngo i n u có. QUY T C CHUY N Đ I ể Nhân viên v i các thu c tính nh  d ệ

ư

ự ể

Ví d : T p th c th   đây đ

ộ c chuy n thành m t quan h  nh  sau:

Quy t c ắ 7

ụ ậ ượ Quy t c ắ 4

Quy t c ắ 5 Quy t c ắ 6

ữ ệ

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i

ứ ổ  (4/15)

Quy t c ắ 2

Quy t c ắ 3

Quy t c ắ 1 ể

ộ ệ ộ

ủ ậ

T p th c th  tham gia vào m i quan h  hai ngôi  ố ặ , có c p  b n s  (1,1) ­­­­­ (1,n thu c tính riêng ậ h  m t ­ nhi u) thì quan h   khóa c a t p th c th

ố không có  ố ả )  (m i quan  ộ ệ ở  nhánh (1,1) s  nh n thu c tính  khóa ngo iạ ể ở  nhánh (1,n) làm  Ổ QUY T C CHUY N Đ I

Qu n lý công ch c

ơ

ứ ”, gi a hai t p th c  ớ ặ

ị  có m i quan h

ệ Thu c ộ v i c p b n s  (1,1)

Quy t c ắ 7

Ví d : ụ Trong h  th ng thông tin “ ệ ố th  ể Nhân viên  và Đ n v   ư ­­­­­ (1,n) nh  mô t  sau: Quy t c ắ 4

ể ượ ệ

đ c chuy n thành các quan h :  ọ ­ Nhân viên (Mã NV , H  NV,Tên  NV, Ngày sinh, Mã đ n vơ ị)  ị, Tên đ n vơ ị (Mã đ n vơ ­ Đ n vơ ị) Quy t c ắ 6 Quy t c ắ 5

ữ ệ

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i

ố ệ ượ

ứ ổ   (5/15) ệ Quy t c ắ ể c chuy n thành  2

ể ộ

ủ ậ

ủ ậ

Quy t c ắ 3

ể ự T p th c th  con trong m i quan h  ISA c a mô  ể ố ự hình th c th  m i quan h  đ ệ m t quan h :  Quy t c ắ ự ủ ậ ­ có tên là tên c a t p th c th  con 1 ­ có các thu c tính là các thu c tính c a t p th c  th  conể ­ có khóa là khóa c a t p th c th  cha.

ớ ơ ồ ướ

Ể ể

Ví d  1: V i s  đ  d

Ổ Ắ QUY T C CHUY N Đ I ẽ ượ c chuy n thành các quan i đây s  đ

hệ

Quy t c ắ 4

Quy t c ắ 7 (Mã

Quy t c ắ 5

Đ ng viên  NV,Ngày VĐ, Ngày CT)       Quy t c ắ ộ ộ (Mã NV,Ngày NN, B  đ i 6 Ngày XN, Mã CB, Mã CB)

ữ ệ

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i

ứ ổ  (6/15)

a)   M i quan h  hai ngôi

ộ không có thu c tính riêng ể

ệ b n s  (1,1) ­­­­ (1,n) thì

, có c p ặ Quy t c ắ ệ không chuy n thành m t quan h . 2

ộ Quy t c ắ 3

ố ố ả Quy t c ắ Ví d :ụ 1

Ổ QUY T C CHUY N Đ I

ị)

Quy t c ắ 4

ị (Mã đ n vơ

=> Chuy n thành: ể Quy t c ắ ­ Nhân viên (Mã NV , H  NV,Tên NV,  7 Ngày sinh, Mã đ n vơ ­ Đ n vơ

ị)

ị, Tên đ n vơ Quy t c ắ 6

Quy t c ắ 5

ữ ệ

ố ả

ứ ổ  (7/15) , có c p ặ ộ có thu c tính riêng Quy t c ắ ệ ộ ể thì chuy n thành m t quan h : 2

ệ ủ

ể ệ ế

ủ ủ

Quy t c ắ ệ 3

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i ệ b)  M i quan h  hai ngôi  b n s  (1,1) ­­­­ (1,n)  ố ủ ­ có tên là tên c a m i quan h Quy t c ắ ộ ­ có thu c tính là thu c tính c a m i quan h 1 ­ có khoá là khoá c a các th c th  tham gia vào m i  quan h  và khóa c a m i quan h  (n u có).

Ví d :ụ

Ổ QUY T C CHUY N Đ I

Quy t c ắ 7 Quy t c ắ 4

(Mã NV , H  NV,Tên

ị) ị , Năm

=> Chuy n thành: ể ­ Nhân viên  NV, Ngày sinh)  Quy t c ắ Quy t c ắ ị, Tên đ n vơ ị (Mã đ n vơ ­ Đ n vơ 5 6 ­ Thu c(ộ Mã NV, Mã đ n vơ

)

ữ ệ

ứ ổ  (8/15)

ắ ổ

ể ố ớ

ng

ệ ng v i các t p th c th  E và E’ tham gia vào m i quan h

ươ Quy t c ắ ố 3

ỉ ố ự

ỳ ệ

ố ươ

ố ả

ố ạ

Quy t c ắ ớ 1

Ể ệ

Quy t c ắ 7

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i ệ Chuy n đ i m i quan h  hai ngôi 1­1  Đ i v i m i quan h  hai ngôi có c p b n s  (1,1)­­­­(1,1)  ả Quy t c ắ ệ ị 2 trong mô hình ER, ta xác đ nh các quan h  S và S’ t ứ R.   Khi đó, tu  thu c vào s  tham gia c a E và E’ đ i v i  ố ớ ủ ể ộ m i quan h  R là toàn b  hay c c b  (ch  s  c c ti u c a  ơ ồ ng  ng trong s  đ  ER là 1 hay 0)  b n s  t i cung n i t Ổ Ắ QUY T C CHUY N Đ I ự ọ ự mà ta có các ch n l a cách th c hi n khác nhau cho vi c  ổ ể chuy n đ i. Quy t c ắ 4

Quy t c ắ 5 Quy t c ắ 6

ữ ệ

ư

ng h p chuy n đ i 1­1 nh  sau:

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể ắ 3. 2 Quy t c chuy n đ i  Xét 4 tr ợ ườ ệ ươ ộ

ệ ị ủ ấ ả ủ ộ

ơ ặ ủ ủ ệ ọ

ứ ổ  (9/15) ổ ể Quy t c ắ ứ ấ ả ộ 1­ G p các quan h  t ng  ng S và S’ thành m t quan h  T, ch a t t c   2 ố các thu c tính c a S và S’ và t t c  các thu c tính đ n tr  c a m i quan  h  R. Ch n khoá chính c a T là khoá chính c a S ho c S’.

ộ Quy t c ắ 1 Quy t c ắ 3 ộ ỉ ố ể ệ ự

ả ủ ư

ể ự ứ ớ ậ ộ ố

ả ạ ộ ố

ụ ố ộ ộ ể ệ ằ

ủ ế ệ ế t tham chi u đ n các

ầ ượ ộ ủ

ệ ạ ổ ọ

ộ ộ ừ ế ủ ủ ế

ộ ộ ậ 2­ Ch  có m t t p th c th  tham gia toàn b  vào m i quan h  ­ g p các  ợ ọ ư ườ ệ quan h  nh  tr ng h p 1 nh ng ph i ch n khoá chính c a T là khoá  ệ ươ ủ ng  ng v i t p th c th  tham gia toàn b  vào m i  chính c a quan h  t quan h  Rệ ệ 3­ Khi c  E và E’ tham gia c c b  vào m i quan h  ­ t o thêm m t quan  Ổ QUY T C CHUY N Đ I ệ ớ ứ ấ ả ễ h  m i T nh m bi u di n m i quan h  R. T ch a t t c  các thu c tính  ố ủ c a m i quan h  R, và các khoá ngoài c a T l n l khoá chính c a S và S’. Khoá chính cho T là m t trong các khoá ngoài  này.  Quy t c ắ Quy t c ắ ộ ậ 4­ Thành l p m t khoá ngo i cho m t quan h ­ ch n S, t  đó b  sung vào  7 4 ấ ả S t t c  các thu c tính c a R. Khoá ngoài c a S tham chi u đ n khoá  chính S’.

Quy t c ắ 5 Quy t c ắ 6

ữ ệ

ư

ng h p chuy n đ i 1­1 nh  sau:

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể ắ 3. 2 Quy t c chuy n đ i  Xét 4 tr ợ ườ ệ ươ ộ

ệ ị ủ ấ ả ủ ộ

ơ ặ ủ ủ ệ ọ

ứ ổ  (10/15) ổ ể Quy t c ắ ứ ấ ả ộ 1­ G p các quan h  t ng  ng S và S’ thành m t quan h  T, ch a t t c   2 ố các thu c tính c a S và S’ và t t c  các thu c tính đ n tr  c a m i quan  h  R. Ch n khoá chính c a T là khoá chính c a S ho c S’.

ộ Quy t c ắ 1 Quy t c ắ 3 ộ ỉ ố ể ệ ự

ả ủ ư

ể ự ứ ớ ậ ộ ố

ả ạ ộ ố

ụ ố ộ ộ ể ệ ằ

ủ ế ệ ế t tham chi u đ n các

ầ ượ ộ ủ

ệ ạ ổ ọ

ộ ộ ừ ế ủ ủ ế

ộ ộ ậ 2­ Ch  có m t t p th c th  tham gia toàn b  vào m i quan h  ­ g p các  ợ ọ ư ườ ệ quan h  nh  tr ng h p 1 nh ng ph i ch n khoá chính c a T là khoá  ệ ươ ủ ng  ng v i t p th c th  tham gia toàn b  vào m i  chính c a quan h  t quan h  Rệ ệ 3­ Khi c  E và E’ tham gia c c b  vào m i quan h  ­ t o thêm m t quan  Ổ QUY T C CHUY N Đ I ệ ớ ứ ấ ả ễ h  m i T nh m bi u di n m i quan h  R. T ch a t t c  các thu c tính  ố ủ c a m i quan h  R, và các khoá ngoài c a T l n l khoá chính c a S và S’. Khoá chính cho T là m t trong các khoá ngoài  này.  Quy t c ắ Quy t c ắ ộ ậ 4­ Thành l p m t khoá ngo i cho m t quan h ­ ch n S, t  đó b  sung vào  7 4 ấ ả S t t c  các thu c tính c a R. Khoá ngoài c a S tham chi u đ n khoá  chính S’.

Quy t c ắ 5 Quy t c ắ 6

ữ ệ

ư

ng h p chuy n đ i 1­1 nh  sau:

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể ắ 3. 2 Quy t c chuy n đ i  Xét 4 tr ợ ườ ệ ươ ộ

ệ ị ủ ấ ả ủ ộ

ơ ặ ủ ủ ệ ọ

ứ ổ  (11/15) ổ ể Quy t c ắ ứ ấ ả ộ 1­ G p các quan h  t ng  ng S và S’ thành m t quan h  T, ch a t t c   2 ố các thu c tính c a S và S’ và t t c  các thu c tính đ n tr  c a m i quan  h  R. Ch n khoá chính c a T là khoá chính c a S ho c S’.

ộ Quy t c ắ 1 Quy t c ắ 3 ộ ỉ ố ể ệ ự

ả ư ủ

ể ự ứ ớ ậ ố ộ

ả ạ ố ộ

ụ ố ộ ộ ệ ể ằ

ủ ế ệ ế t tham chi u đ n các

ầ ượ ộ ủ

ệ ạ ổ ọ

ộ ộ ừ ế ủ ủ ế

ộ ộ ậ 2­ Ch  có m t t p th c th  tham gia toàn b  vào m i quan h  ­ g p các  ợ ọ ư ườ ệ quan h  nh  tr ng h p 1 nh ng ph i ch n khoá chính c a T là khoá  ệ ươ ủ ng  ng v i t p th c th  tham gia toàn b  vào m i  chính c a quan h  t quan h  Rệ ệ 3­ Khi c  E và E’ tham gia c c b  vào m i quan h  ­ t o thêm m t quan  Ổ QUY T C CHUY N Đ I ệ ớ ứ ấ ả ễ h  m i T nh m bi u di n m i quan h  R. T ch a t t c  các thu c tính  ố ủ c a m i quan h  R, và các khoá ngoài c a T l n l khoá chính c a S và S’. Khoá chính cho T là m t trong các khoá ngoài  này.  Quy t c ắ Quy t c ắ ộ ậ 4­ Thành l p m t khoá ngo i cho m t quan h ­ ch n S, t  đó b  sung vào  7 4 ấ ả S t t c  các thu c tính c a R. Khoá ngoài c a S tham chi u đ n khoá  chính S’.

Quy t c ắ 5 Quy t c ắ 6

ữ ệ

ư

ng h p chuy n đ i 1­1 nh  sau:

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể ắ 3. 2 Quy t c chuy n đ i  Xét 4 tr ợ ườ ệ ươ ộ

ệ ị ủ ấ ả ủ ộ

ơ ặ ủ ủ ệ ọ

ứ ổ  (12/15) ổ ể Quy t c ắ ứ ấ ả ộ 1­ G p các quan h  t ng  ng S và S’ thành m t quan h  T, ch a t t c   2 ố các thu c tính c a S và S’ và t t c  các thu c tính đ n tr  c a m i quan  h  R. Ch n khoá chính c a T là khoá chính c a S ho c S’.

ộ Quy t c ắ 1 Quy t c ắ 3 ộ ỉ ố ể ệ ự

ả ư ủ

ể ứ ự ớ ậ ố ộ

ả ạ ố ộ

ụ ố ộ ộ ệ ể ằ

ủ ế ệ ế t tham chi u đ n các

ầ ượ ộ ủ

ệ ạ ổ ọ

ộ ộ ừ ế ủ ủ ế

ộ ộ ậ 2­ Ch  có m t t p th c th  tham gia toàn b  vào m i quan h  ­ g p các  ợ ọ ư ườ ệ quan h  nh  tr ng h p 1 nh ng ph i ch n khoá chính c a T là khoá  ệ ươ ủ ng  ng v i t p th c th  tham gia toàn b  vào m i  chính c a quan h  t quan h  Rệ ệ 3­ Khi c  E và E’ tham gia c c b  vào m i quan h  ­ t o thêm m t quan  Ổ QUY T C CHUY N Đ I ệ ớ ứ ấ ả ễ h  m i T nh m bi u di n m i quan h  R. T ch a t t c  các thu c tính  ố ủ c a m i quan h  R, và các khoá ngoài c a T l n l khoá chính c a S và S’. Khoá chính cho T là m t trong các khoá ngoài  này.  Quy t c ắ Quy t c ắ ộ ậ 4­ Thành l p m t khoá ngo i cho m t quan h ­ ch n S, t  đó b  sung vào  7 4 ấ ả S t t c  các thu c tính c a R. Khoá ngoài c a S tham chi u đ n khoá  chính S’.

Quy t c ắ 5 Quy t c ắ 6

ữ ệ

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i

ứ ổ  (13/15) ả ố

ố ể

ệ hay m i quan h   ộ c chuy n thành m t

có c p b n s  (1,n) ­­­­ (1,n)  Quy t c ắ ệ ả ố ượ t b n s ) đ (không phân bi 2

ệ ủ ấ ả t c  các t p th c th  tham gia vào m i quan h   ủ ộ

ể ộ

Quy t c ắ 3 Quy t c ắ 1

ệ M i quan h  hai ngôi  ề ơ nhi u h n hai ngôi  quan h : ệ ố ủ ­ có tên là tên c a m i quan h ;  ự ­ có khóa là khóa c a t ­ có th  có khóa riêng c a m i quan h   ệ ­ có thu c tính là các thu c tính riêng c a nó (n u có).  ủ

ế Ổ QUY T C CHUY N Đ I

Quy t c ắ 7 Quy t c ắ 4

Quy t c ắ 5 Quy t c ắ 6

ữ ệ

ứ ổ  (14/15)

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i ạ ạ a) M i quan h

ệ ph n x  d ng (1,n) và không có thu c tính  ể

ộ ố ủ ậ ộ

ộ ậ

ộ ữ

ị ủ

Quy t c ắ 3 Quy t c ắ 1

ả ố Quy t c ắ ệ: ượ c chuy n hành m t quan h đ 2 ệ ủ ­ có tên là tên c a m i quan h ể ự ­ có khóa là khóa c a t p th c th ớ ớ ể ­ có thêm m t thu c tính m i đ  làm khóa ngo i, thu c tính m i  ể ề ộ này nh n nh ng giá tr  thu c mi n giá tr  c a khóa t p th c th .

Ổ QUY T C CHUY N Đ I

Quy t c ắ 7 Quy t c ắ 4

ệ NHÂN VIÊN (Mã NV, Tên NV, NSinh) => tr  thành  ).

ở T  quan h   ườ quan h   ệ NHÂN VIÊN (Mã NV, Tên NV, NSinh, Mã ng Quy t c ắ Quy t c ắ i QL 6 5

ữ ệ

ứ ổ  (15/15)

ượ

ủ ậ ế

ự ế

ể Quy t c ắ 3

ả ế ệ ộ ể

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ể 3. 2 Quy t c chuy n đ i ệ ph n x  d ng (n­n) ho c có thu c tính  ạ ạ ố b) M i quan h   ổ riêng đ c bi n đ i thành: Quy t c ắ ồ ộ ­ m t quan h  có khóa g m khóa c a t p th c th 2 ộ Quy t c ắ ­ có m t thu c tính thêm vào tham chi u đ n khóa c a  1 ự ậ t p th c th ộ ­ có thu c tính là các thu c tính riêng c a m i quan  h .ệ

Ổ QUY T C CHUY N Đ I

Quy t c ắ 7 Quy t c ắ 4

ượ ể ố ụ , S  ố

ố ụ M i quan h    , S  l m c con ệ Ch aứ  đ ố ượ ng) c chuy n thành quan h   Quy t c ắ 5 ệ Ch aứ  (S  m c Quy t c ắ 6

ữ ệ

ứ ữ ệ

ượ

ệ ủ

ữ ệ

ữ ệ còn g i là mô hình c  s  d  li u là  ơ ở ữ ệ ổ ừ c chuy n đ i t  mô hình  ổ ở ụ  m c 3.2 ủ ữ ệ ứ

ệ ể

ề ữ ệ

ch c  d   li u  c a  HTTT  "

Qu n  lý  kho

)

ế

ế

,

ế

ấ S phi u_X

, Ngày

ơ

)

ơ ị ồ ố ồ

ế

, Mãhàng, SL_nh pậ ) ố ,  (S phi u_X

Tên kho, Mã

ổ 3 Mô hình t  ch c d  li u ứ ổ 3. 3 Mô hình t  ch c d  li u ọ ứ Mô hình t  ch c d  li u,  toàn b  các quan h  c a bài toán đ ể ắ quan ni m d  li u theo các quy t c chuy n đ i  ổ ụ Ví  d :  Chuy n mô  hình  quan  ni m v   d   li u  sang mô  hình  t hàng" ­ Nhà CC( Mã NCC, Tên NCC,  ỉ Đch  NCC ­ Kho (Tên kho, Đch  kho )  ­ Khhàng (Mã khách, Tên  ỉ khách, Đch  khách )  ố ậ S  phi u_N ­ Phi u nh p ( Ngày nh p, ậ Mã NCC)  ế ­ Phi u xu t ( xu t, ấ Mãkhách) ­ Hàng (Mãhàng, Tênhàng,  Đ nv , Đ ngiá, Tên kho ­ G m hàng_N  ế (S phi u_N ­ G m hàng_X  Mãhàng, SL_xu tấ ) ­ Ch a ứ (T n kho,  hàng)

ữ ệ là m t quá trình chuy n m t c u  ả

ộ ấ ơ

ể ữ ệ

ẩ ữ ệ

4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  4. 1 M c đích c a chu n hóa Chu n hóa d  li u  ộ ấ trúc d  li u ph c h p thành các c u trúc d  li u đ n gi n,  rõ ràng và nh m các m c đích sau:

ố ư

ữ ệ ấ

ụ ằ  T i  u hóa l u tr ữ ư  Tránh d  th a d  li u ữ ệ ư ừ  Thông tin nh t quán ấ  Đ m b o các ph  thu c d  li u theo đúng mô  ộ hình mà v n không làm t n th t thông tin.

4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  4. 2 Đ nh nghĩa các d ng chu n

ạ ẩ  (có 3 d ng)ạ

c

ớ ậ ế

ộ ộ

ượ thu c tính

ị ạ ẩ D ng chu n 1 (1NF) ồ ượ ị ụ L c đ  quan h  R v i t p ph  thu c hàm F xác đ nh trên R đ ọ ở ạ ọ  d ng chu n 1 n u m i thu c tính c a nó là  g i là  đ nơ .

ở ạ d ng ệ NHANVIEN (MANV, HLOT, TEN, HSL) là

ượ

c

c đ  quan h   ộ ơ ộ ụ ượ ồ Ví d : L ủ ẩ chu n 1 vì các thu c tính c a nó là các thu c tính đ n.

ớ ậ ế

ạ d ng chu n 1  ộ hàm đ y đầ

ạ ượ

ế

ồ ọ c g i là

ộ ớ ậ ẩ ở ạ  d ng chu n 3 n u nó là  d ng chu n 2  ụ ộ

và không  ầ ắ

ở ạ

ồ ọ c g i là

ạ ẩ D ng chu n 2 (2NF) ồ ượ ụ L c đ  quan h  R v i t p ph  thu c hàm F xác đ nh trên R đ ẩ ở ạ ọ và m i thu c   d ng chu n 2 n u nó là  g i là  tính không khoá ph i ả ph  thu c  ủ vào khoá chính. ẩ D ng chu n 3 (3NF) ụ ­ L c đ  quan h  R v i t p ph  thu c hàm F xác đ nh trên R  ượ đ ạ ồ t n t i thu c tính không khoá ph  thu c hàm b c c u vào  khoá  ụ ượ ớ ậ ­ L c đ  quan h  R v i t p ph  thu c hàm F xác đ nh trên R  A,  ế m i ph  thu c hàm X ẩ ượ  d ng chu n 3 n u  đ A(cid:0) X đúng trong R thì X ph i là siêu khóa ho c A là thu c  ả tính khóa.

ẩ ẩ

ể ồ

ượ

ạ ệ (1/3)

ệ c đ  quan h  con

ấ ộ ượ ự c đ  quan h  có c u  s  phân tách m t l ở ộ ệ ồ ượ ứ ạ  m t  ẩ ạ ườ ướ ng là d ng chu n

c nào đó, thông th

4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  4. 3 Chu n hoá các l c đ  quan h Chu n hoá là  ẩ ữ ệ trúc d  li u ph c t p thành các l ẩ ạ d ng chu n quy  3.

ư

ệ c đ  quan h  ch a là 2NF ệ c đ  quan h  ch a là 3NF

ườ ườ ườ ơ ồ

 Tr ệ ợ ng h p quan h  ch a là 1NF  Tr ư ồ ợ ượ ng h p l  Tr ư ồ ợ ượ ng h p l  S  đ  chu n hoá ẩ

ẩ ẩ

ể ồ

ạ ệ (2/3)

ượ ệ ư

ng h p quan h  ch a là 1NF

ượ ứ ặ ộ c

ặ ị

ệ ượ ồ c đ  quan h  con: ồ ồ ệ ệ ộ ộ ạ ơ c đ  quan h  1: g m các thu c tính l p và khoá chính xác đ nh chúng. c đ  quan h  2: g m các thu c tính còn l i (đ n) và khoá chính.

ệ ư

c đ  quan h  ch a là 2NF

ng h p l

ợ ượ ồ ệ

ượ ồ ệ ẽ ồ ư c đ  quan h  là 1NF nh ng không là 2NF thì trong l c đ  quan h  s  t n

ầ ủ ụ i thu c tính không khoá ph  thu c không đ y đ  vào khoá chính. Khi đó ta tách l ượ ồ c đ

ộ ệ

4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  c đ  quan h 4. 3 Chu n hoá các l  Tr ợ ườ :  ộ ượ ồ Khi m t l c đ  quan h  không là 1NF thì nó có ch a thu c tính l p. Khi đó ta tách l ệ ồ đ  quan h  thành hai l o L ượ ồ o  L ượ ồ  Tr ườ ộ ượ ồ Khi m t l ộ ạ t ệ quan h  thành hai l

ượ ồ ồ c đ  quan h  con: ộ ụ ầ ủ ầ

ồ ng h p l

ạ i và khoá chính. ệ ư c đ  quan h  ch a là 3NF ệ ư c đ  quan h  là 2NF nh ng không là 3NF thì s  t n t

ụ ộ i ph  thu c hàm b c  ượ ồ ượ ồ ượ ồ ệ ẽ ồ ạ ệ c đ  quan h  thành hai l ắ ệ c đ  quan h c đ  quan h . Khi đó ta tách l

o LĐQH 1: g m các thu c tính ph  thu c không đ y đ  vào khoá chính và ph n  ộ ộ ị ụ khoá b  ph  thu c o LĐQH 2: g m các thu c tính còn l ộ Tr ợ ượ ồ ườ ộ ượ ồ Khi m t l ầ c u trong l con:

ộ ắ ầ ộ

o LĐQH 1: g m các thu c tính ph  thu c b c c u và thu c tính c u. ầ ụ o  LĐQH 2: g m các thu c tính còn l

ồ ồ ộ ộ ầ ạ ộ i và thu c tính c u.

ể ồ

ẩ ẩ

ượ

4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  c đ  quan h 4. 3 Chu n hoá các l

ạ ệ (3/3)

ơ ồ

 S  đ  chu n hóa

ẩ ộ ố

ụ ề

(1/11) ứ

ể ẩ ử ụ

ộ ộ

4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1: ụ M t Công ty s  d ng hai lo i ch ng t  sau đây đ  theo  dõi các ho t đ ng kinh doanh c a mình

ứ ề ữ ệ

ế ệ

ế ơ ở ữ ệ ể

ả ữ ệ

ổ ộ ẩ c chu n hoá

ừ Hãy thi t k  c  s  d  li u (mô hình t  ch c v  d  li u) t   ạ các tài li u trên đ  qu n lý các ho t đ ng kinh doanh c a  ở d ng ạ ả ượ ằ công ty. Chú ý r ng d  li u ph i đ ẩ chu n 3.

ể ẩ

(2/11)

ế

ướ

ế

ẩ 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ụ ề ộ ố 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1ụ  (ti p theo) Ti n hành gi i quy t v n đ  (5 b ể

c): ộ

a) Xác đ nh các t p th c th , thu c tính và thu c

ế ấ ậ tính đ nh danh

ị ị ị

b) Xác  đ nh  các  m i  quan  h   gi a  các  t p  th c

thể

ệ ượ

ượ

ự ự c) Xây d ng mô hình th c th  ­ m i quan h  (ER) ể ừ d) Chuy n t  mô hình ER sang mô hình quan h c  đ   quan  h   nh n  đ e) Chu n  hoá  các  l

c

ẩ thành 3NF

ể ẩ

(3/11)

ế

ể ng nào có th  làm t p th c

ế

ố ượ ỏ Đ i t ể

ậ ộ ậ

ị c xác đ nh t

ặ ừ Đ n đ t hàng

ể ượ ơ là: KHÁCH và HÀNG.

ể KHÁCH có hai thu c tính là:

Tên khách và  ể . C  hai thu c tính này đ u không th  dùng

ề ả ổ

ể ị

ự Mã khách đ  làm đ nh danh.

ể HÀNG có ba thu c tính là:

Tên hàng, Đ n ơ

ả  và Mô t  hàng

. C  ba thu c tính này cũng không  ộ

Mã hàng đ  ể

ả ả ự

ẩ 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ụ ề ộ ố 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1ụ  (ti p theo) ể a) Xác đ nh các t p th c th , thu c tính và thu c tính  ị đ nh danh  C n tr  l i các câu h i:  ả ờ ố ể th ? Y u t  thông tin gì có th  làm thu c tính cho m t t p th c  th ?ể  Có hai t p th c th  đ ậ ế Phi u giao hàng  o T p th c th   ộ ỉ Đ a ch  khách ị làm đ nh danh cho t p th c th , nên ph i b  sung thêm  ộ thu c tính  o T p th c th   ậ ị v  tính ể th  làm đ nh danh nên ph i áp đ t thu c tính  ể làm đ nh danh cho t p th c th .

ể ẩ

(4/11)

ế

ị ừ

ệ ữ ủ

ự ặ

(ho c ặ Giao hàng)?            HÀNG

ư ế ố S  hoá đ n)

ơ ơ đ n giá

ặ ặ ặ ặ ở ơ đâu? KHÁCH          b ng đ n hàng( ơ ằ ặ ố ượ  đ t (giao) và  ng S  l ặ Ngày đ t (Giao) N i giao

ẩ 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ụ ề ộ ố 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1ụ  (ti p theo) ể ố b) Xác đ nh các m i quan h  gi a các t p th c th    2 đ ng t  trong các ho t đ ng c a h  th ng đó là:  ạ Đ t hàng Giao hàng  đ t câu h i quanh 2 t  này:  ỏ Cái gì đ ặ Ai  Đ t hàng Đ t hàng Đ t hàng Đ t hàng Đ t hàng

ặ ặ c ượ Đ t hàng  (ho c ặ Giao hàng)?            (ho c ặ Giao hàng)  nh  th  nào?   (ho c ặ Giao hàng)  bao nhiêu?    (ho c ặ Giao hàng) khi nào?   (ho c ặ Giao hàng)

ư nh  sau: ộ

ừ ố

ệ ớ , hai m i quan h  v i các thu c tính  ớ ệ Đ tặ   gi a hai t p th c th

ể KHÁCH và HÀNG v i các thu c tính:

ậ ố ượ ố ơ ặ

ự ng đ t. ự ậ ố ớ ộ ệ Giao gi a hai t p th c th

ơ ố ơ

T  đó ta có ữ ­ M i quan h   ặ S  hoá đ n, Ngày đ t, S  l ữ ­ M i quan h   ế S  phi u giao, N i giao, Ngày giao, S  l

ể HÀNG và KHÁCH v i các thu c tính:  ố ượ ng giao, đ n giá hàng giao

ể ẩ

(5/11)

ế

ẩ 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ụ ề ộ ố 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1ụ  (ti p theo) ự c) Xây d ng mô hình th c th  ­ m i quan h  (ER)

ể ẩ

(6/11)

ẩ 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ụ ề ộ ố 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1ụ  (ti p theo) ế ệ ể ừ d) Chuy n t  mô hình ER sang mô hình quan h

ơ

ơ

ố ượ

ế

ơ

 KHÁCH  (Mã khách,Tên khách, Đ a ch )   HÀNG    (Mã hàng, Tên hàng, Đ n v , Mô t  hàng)  Đ t ặ hàng, S  l  Giao  Ngày giao, S  l

 (S  hoá đ n, Mã khách, Mã hàng, Ngày đ t  ố ặ ng đ t)  (S  phi u giao, Mã khách, Mã hàng, N i giao,  ố ơ ố ượ ng giao, Đ n giá hàng)

ể ẩ

(7/11)

ế

ượ

c thành 3NF

ậ ượ

ế

c đ  quan h  nh n đ ệ c đ  quan h  có đ ử ụ ồ

ẩ ượ

ượ

ệ c đ  quan h  thành các l

ụ ể ẩ

ượ

c đ  con 1NF, 2NF, 3NF

ẩ 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ụ ề ộ ố 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1ụ  (ti p theo) ượ e) Chu n hoá các l  Đ  chu n hoá các l ượ ể ẩ c chúng ta có th   ộ ị xác đ nh các ph  thu c hàm và s  d ng Lý thuy t chu n hoá  ơ ở ữ ệ ồ c  s  d  li u đ  tách các l c đ   ở ạ  d ng chu n 3.  con   Chúng ta cũng có th  chu n hoá b ng cách phân rã d n m t  ệ ồ ượ c đ  quan h  thành các các l l ướ ư theo nh  cách d

Ơ

ẩ ẩ

i đây: ữ ệ ữ ệ

o Chu n hoá d  li u t   o Chu n hoá d  li u t

ừ Đ N Đ T HÀNG Ặ ừ PHI U GIAO HÀNG

ể ẩ

(8/11)

ế

ượ

c đ  quan h  nh n đ

c thành 3NF

ẩ 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ụ ề ộ ố 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1ụ  (ti p theo) ượ e) Chu n hoá các l  K t qu   ả ế ừ ẩ chu n hóa t   Ặ Ơ Đ N Đ T  HÀNG

ể ẩ

(9/11)

ế

ượ

c đ  quan h  nh n đ

c thành 3NF

ẩ 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ụ ề ộ ố 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  1ụ  (ti p theo) ượ e) Chu n hoá các l  K t qu   ả ế ừ ẩ chu n hóa t   Ế PHI U GIAO  HÀNG

ẩ ộ ố

ụ ề

(10/11) ấ

ả Qu n lý

ể 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ẩ 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  ụ 2: Chu n hoá m t ch ng t  xu t trong bài toán “ ừ ứ kho hàng”

ụ ề

ẩ ộ ố

(11/11) ấ

ả Qu n lý

ể 4 Chu n hoá và ki m tra l i mô hình ER  ẩ 4. 4 M t s  ví d  v  chu n hoá Ví d  ụ 2: Chu n hoá m t ch ng t  xu t trong bài toán “ ừ ứ kho hàng”  K t qu  chu n  ả ế hóa

ơ ở ữ ệ

ẹ ộ 5 Ràng bu c toàn v n trong c  s  d  li u 5. 1 Khái ni mệ

ậ ấ

ấ ả ộ

ng đ

ả ộ

ộ ố

ế

ơ ở ữ ệ ậ

ườ

ế ệ

ế ả

ệ ữ ệ

 là m t quy lu t b t bi n mà t t c  các quan h  trong c  s   ệ ơ ở ế ộ ượ ườ ữ ệ ấ c  d  li u  y ph i tuân theo. Ràng bu c toàn v n th ừ ả ằ mô t  b ng m t tân t .  M t c  s  d  li u có th  có nhi u ràng bu c toàn v n khác  ộ ơ ở ữ ệ ệ ộ ỗ nhau, m i ràng bu c toàn v n liên quan đ n m t s  quan h   ủ c a c  s  d  li u.   T p các ràng bu c toàn v n này do ng ộ ế ơ ở ữ i thi t k  c  s  d   ị ơ ở ệ ố ế li u đ t ra khi thi t k  h  th ng ho c do h  qu n tr  c  s   d  li u quy đ nh.

ơ ở ữ ệ

ẹ 5 Ràng bu c toàn v n trong c  s  d  li u 5. 2 Phân lo i ạ ấ theo tính ch t (1/4):

c xác đ nh trong t

Ràng  bu c  toàn  v n  trên thu c tính

ộ ộ ạ  ràng bu c này đòi h i giá  ị ộ i thu c tính b  ràng bu c  c xác đ nh (NOT NULL).  H TÊNỌ tính  ị ả ượ ộ ườ

trong  quan  h  ệ ộ ấ ả t c  các b   ạ ợ ng h p c a lo i

ộ ủ

ộ ộ

ị ủ ộ

Ràng  bu c  toàn  v n  trên  các  b   c a  quan  hệ

Ể ràng  bu c

toàn  v n

là:

.  trong  quan  h  ệ  0≤

ộ Ràng bu c v  khoá

ề ỉ

ị ể

≤ 10. ị ặ ộ lo i ạ ộ ị ụ ượ c ch  đ nh giá tr  c  th  cho m t

Ràng  bu c  toàn  v n  ề trên nhi u quan h

 Ràng bu c n i t i: ộ ủ ị ủ ệ ạ tr  c a các b  c a quan h  t ị ả ượ ph i đ Ví  dụ: ộ  thu c  NHÂNVIÊN ph i đ ủ c a quan h . Khoá cũng là m t tr ộ ràng bu c này.   Ràng  bu c  v   mi n  giá  tr   c a  thu c  ộ ề tính:  ràng  bu c  này  yêu  c u  giá  tr   thu c  tính  c a  ủ ầ ộ ề ả quan h  ph i thu c m t mi n cho phép nào đó Ví  dụ:  Thu c  tính  ĐI MTBÌNH ộ SINHVIÊN  có  ĐI MTBÌNH  Ràng bu c v  giá tr  m c đ nh:  ị ràng bu c đ thu c tính.  Ví  d : ụ thu c  tính  NGÀYHOÁĐ NƠ  có  giá  tr  ị ộ ệ m c đ nh là ngày hi n t i.

ơ ở ữ ệ

ẹ 5 Ràng bu c toàn v n trong c  s  d  li u 5. 2 Phân lo iạ ấ theo tính ch t (2/4):

ộ ộ

Ràng  bu c  toàn  v n  trên thu c tính

ặ ị ủ

ộ ủ

c quy

Ràng  bu c  toàn  v n  trên  các  b   c a  quan  hệ

ạ ắ ầ ử ụ

ằ ệ

ộ Ràng bu c v  khoá

ố ệ

ế

ạ ắ ầ ử ụ

 Ràng bu c này th  hi n b ng m t tân  ể ệ ằ ộ ứ ề ậ ừ ế   ho c  m t  công  th c  đ   c p  đ n  các  t ộ ộ ủ ộ giá tr  c a nhi u thu c tính c a m t b . ủ Ví d : ụ Trong b ng ả KHÁCHHÀNG c a Cty  S ĐTỐ   ệ ệ Đi n  báo  đi n  tho i  có  thu c  tính  ư ướ ượ c nh  sau: đ ế ố ệ      ­ n u s  đi n tho i b t đ u b ng s  ba  ạ s  ố 090  thì  khách  hàng  s   d ng  đi n  tho i  Mobiphone ố             ­  n u  s   đi n  tho i  b t  đ u  b ng  s   ạ 091  thì  khách  hàng  s   d ng  đi n  tho i  Vinaphone.

Ràng  bu c  toàn  v n  ề trên nhi u quan h

ơ ở ữ ệ

ẹ 5 Ràng bu c toàn v n trong c  s  d  li u 5. 2 Phân lo iạ ấ theo tính ch t (3/4):

Ràng  bu c  toàn  v n  trên thu c tính

c đ  quan h   ẽ ạ ệ ủ

ư

ệ r trên l

ộ ủ

ộ ấ ỳ

ệ c đ  quan h   r thì luôn luôn

Ràng  bu c  toàn  v n  trên  các  b   c a  quan  hệ

v[K]. ượ

ệ DIEM(MSSV,

ộ Ràng bu c v  khoá

ượ ồ

DIEM (cid:0)

 Gi ệ R  ủ ượ ả ử K là khoá c a l  s   ơ ở ữ ệ D thì khoá c a ủ R s  t o  trong c  s  d  li u  ộ ộ ậ ra  m t  ràng  bu c  trên  t p  các  quan  h   c a  ệ R theo nghĩa nh  sau:  ượ ồ c đ  quan h   l o V i m i quan h   ượ ọ ớ R,  u, v là hai b  b t k  trên  có u[K] (cid:0) c  đ   quan  h   Ví  d : ụ L MSMH, DIEMTHI, LANTHI) trong đó:      K=  {MSSV,  MSMH,  LANTHI}  là  khoá  ộ c đ  này ta có ràng bu c khoá là:  thì trên l  t1[K] (cid:0)    (cid:0)

t1, t2 (cid:0)

t2[K]

Ràng  bu c  toàn  v n  ề trên nhi u quan h

ơ ở ữ ệ

ẹ 5 Ràng bu c toàn v n trong c  s  d  li u 5. 2 Phân lo iạ ấ theo tính ch t (4/4):

Ràng  bu c  toàn  v n  trên thu c tính

ộ ủ

Ràng  bu c  toàn  v n  trên  các  b   c a  quan  hệ

ộ Ràng bu c v  khoá

Bao g m:ồ  Ràng bu c v  khoá ngo i ộ ề ạ  Ràng bu c toàn v n tham chi u ế ộ

Ràng  bu c  toàn  v n  ề trên nhi u quan h

ề ử

6 Mô hình t  ch c v  x  lý ụ 6. 1 M c đích

 Mô hình t  ch c v  x  lý nh m ằ : ứ

đâu, làm khi

Ở ứ

ệ ệ ụ

ẽ ặ ừ

ề ử

ơ

ườ

ề ử  Xác đ nh rõ các công vi c do ai làm, làm  ị ệ ươ ứ nào, làm theo ph ng th c nào?    ườ i phân tích s  đ t các công vi c trong   m c này ng ể ệ mô hình quan ni m v  x  lý vào t ng n i làm vi c c  th   ủ c a môi tr ng th c.

ề ử

ổ ệ

6 Mô hình t  ch c v  x  lý 6. 2 Các khái ni m (1/3)

ơ

ệ a. N i làm vi c

ượ ậ

ả ỗ

ệ ồ ạ ơ

ị v   trí,  con  ệ i n i làm vi c đó.

  M t  h   th ng  thông  tin  qu n  lý  đ ộ ệ ố c  ộ ề chia  thành  nhi u  b   ph n,  m i  b   ph n  ộ ơ ượ ọ c g i là m t n i làm vi c.  đ   N i  làm  vi c  bao  g m:  ệ ơ ế ị t ườ t b i, trang thi ng

ươ

ứ ử

b. Ph

ng th c x  lý

ố ở

ổ ứ   m c  t

ế c.  Bi n  c   ch cứ

ề ử

ổ ệ

6 Mô hình t  ch c v  x  lý 6. 2 Các khái ni m (2/3)

ươ

ự ện th c hi n

ng ti

ể ượ

c  th c  hi n

ơ

ệ a. N i làm vi c

 Là cách th c, ph công vi c. ệ   M i  công  vi c  có  th   đ ỗ ộ ở b i m t trong ba ph

i

ự ứ ử : ng th c x  lý ườ ệ công vi c do con ng ệ ố ượ ng làm vi c. ộ i  các  h

ươ

ứ ử

b. Ph

ng th c x  lý

ườ

ố ở

ổ ứ   m c  t

ươ

ườ

ng  tác  ng

i  ­máy:

ế c.  Bi n  c   ch cứ

ư

ươ o X  lý th  công:  ử ự ế tr c ti p thao tác trên đ i t ố ệ ụ Ví  d ,  ghi  s   đi n  hàng  tháng  t gia đình. o X  lý t ử ự ộ ử ử ki u x    đ ng (x  lý theo lô):  ằ ấ i cung c p thông  lý b ng máy, do con ng ệ ự ộ ầ  đ ng th c hi n công  tin đ u vào đ  máy t ụ ệ vi c. Ví d , làm báo cáo t n kho, làm hóa  ấ ơ đ n xu t hàng,... o  X   lý  t là  ki u ể ử ử ử x   lý  b ng  máy  nh ng  trong  quá  trình  x   ả lý ph i có nh ng giai đo n cung c p thông  ủ tin c a ng

ữ ườ ử ụ i s  d ng.

ề ử

ổ ệ

6 Mô hình t  ch c v  x  lý 6. 2 Các khái ni m (3/3)

ư

ố ủ

ơ

ệ a. N i làm vi c

ế

t nó.  ứ   ch c,  m t  bi n  c   còn

ươ

ứ ử

b. Ph

ng th c x  lý

ượ

ế

ố ở

ổ ứ   m c  t

ấ là t n s  xu t hi n bi n  ộ ơ

ố ị ờ

ế c.  Bi n  c   ch cứ

ế

  Là  bi n  c   c a  h   th ng  nh ng  ế ệ ố ượ ặ ở ơ c đ t   n i phát sinh ra nó hay là  đ ế ậ ơ n i nh n bi   Ở ứ ổ   m c  t ả ph i quan tâm: o  Th i  gian  ph n  ng:  ờ ả ứ ờ là  th i  gian  ố ế ờ ợ ừ ố c  ch   đ i  t   khi  bi n  c   t i  đa  đ ượ ế ệ ấ c  xu t hi n cho đ n khi công vi c đ kích ho t.ạ o T n su t:  ầ ố c  trong m t đ n v  th i gian. o Chu k : ỳ là kho ng th i gian mà bi n  ả ở ạ ấ ố ẽ c  s  xu t hi n tr  l

i

ề ử

ị c xác đ nh rõ:

ơ n i làm  ỳ ủ   ng th c làm vi c, t n su t và chu k  c a nó ư

ệ ể

ượ

b ng công vi c

ổ 6 Mô hình t  ch c v  x  lý ệ ả 6. 3 B ng công vi c   Ở ứ ổ ả ượ  m c t  ch c công vi c ph i đ ầ ứ ươ ệ vi c, ph  các đ t tr ng này đ ặ c th  hiên trong  sau đây: