Bài giảng Quản trị rủi ro tài chính: Chương 6 - ThS. Hà Lâm Oanh

20/8/2017<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> L/O/G/O<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT<br /> KHOA KINH TẾ<br /> <br /> Chương 6<br /> GIẢI PHÁP QUẢN TRỊ RỦI RO TỶ GIÁ<br /> ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP<br /> <br /> Giáo trình chính:<br /> - TS. Nguyễn Minh Kiều, Quản trị rủi ro tài chính, 2009, NXB.<br /> Thống kê.<br /> Tài liệu tham khảo:<br /> - PGS. TS. Nguyễn Thị Ngọc Trang, Quản trị rủi ro tài chính, 2005,<br /> <br /> Giảng viên: ThS. HÀ LÂM OANH<br /> Bộ môn Tài chính – Ngân hàng<br /> <br /> NXB. Thống kê.<br /> - Các tạp chí chuyên ngành.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> MỤC TIÊU<br /> • Sử dụng các giải pháp quản lý rủi ro tỷ giá (sử dụng công cụ phái<br /> sinh, giải pháp khác) để quản lý tổn thất giao dịch cho DN.<br /> • Sử dụng các công cụ phát sinh trên thị trường ngoại hối để quản<br /> lý tổn thất kinh tế cho doanh nghiệp.<br /> <br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải thu ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.1. Nhận dạng rủi ro.<br /> DN có một khoản phải thu bằng ngoại tệ trong tương lai.<br /> Nếu ngoại tệ giảm giá so với nội tệ tại thời điểm thanh<br /> toán  gây ra tổn thất giao dịch cho DN. Ngược lại,<br /> ngoại tệ lên giá so với nội tệ thì DN có lợi.<br />  DN lựa chọn: (1) chủ động quản lý rủi ro ngoại hối<br /> nhằm ngăn chặn tổn thất giao dịch; (2) thụ động chờ đến<br /> khi hợp đồng đến hạn nhận USD và bán theo tỷ giá giao<br /> ngay ở thời điểm đáo hạn.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> 6.1. Giải pháp quản lý tổn thất giao dịch khoản phải thu ngoại tệ<br /> 6.1.1. Nhận dạng rủi ro.<br /> 6.1.2. Các giải pháp quản lý rủi ro.<br /> 6.2. Giải pháp quản lý tổn thất giao dịch khoản phải trả ngoại tệ<br /> 6.2.1. Nhận dạng rủi ro.<br /> 6.2.2. Các giải pháp quản lý rủi ro.<br /> 6.3. Giải pháp quản lý tổn thất kinh tế do biến động tỷ giá<br /> 6.3.1. Đặc điểm tổn thất kinh tế.<br /> 6.3.2. Phòng ngừa tổn thất kinh tế nếu nội tệ xuống giá.<br /> 6.3.3. Phòng ngừa tổn thất kinh tế nếu nội tệ lên giá.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải thu ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2. Các giải pháp quản lý rủi ro.<br /> 6.1.2.1. Hợp đồng kỳ hạn: ký hợp đồng bán kỳ hạn ngoại tệ<br /> với NHTM. Ngân hàng dựa vào tỷ giá giao ngay ở thời điểm<br /> ký hợp đồng, LS ngắn hạn của ngoại tệ và nội tệ, thời hạn<br /> hợp đồng để xác định và chào tỷ giá mua ngoại tệ, đây là tỷ<br /> giá cố định nên loại trừ rủi ro ngoại hối do biến động tỷ giá.<br /> - Thời điểm ký hợp đồng: DN ký hợp đồng kỳ hạn bán<br /> ngoại tệ cho NH, NH chào tỷ giá mua kỳ hạn cho DN.<br /> - Thời điểm đến hạn: DN nhận tiền do đối tác thanh toán và<br /> chuyển giao ngoại tệ cho NH và nhận nội tệ từ NH.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 1<br /> <br /> 20/8/2017<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải thu ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2. Các giải pháp quản lý rủi ro.<br /> 6.1.2.2. Hợp đồng hoán đổi: sử dụng khi DN vừa có nhu<br /> cầu mua giao ngay ở thời điểm hiện tại vừa có nhu cầu<br /> bán kỳ hạn cùng số lượng ngoại tệ ấy ở thời điểm đáo hạn.<br /> - Ở thời điểm thỏa thuận: DN mua giao ngay ngoại tệ<br /> theo tỷ giá bán giao ngay, phải thanh toán nội tệ cho<br /> NH. Đồng thời bán kỳ hạn ngoại tệ cho NH theo tỷ giá<br /> mua kỳ hạn.<br /> - Ở thời điểm đáo hạn: DN nhận ngoại tệ từ đối tác và<br /> chuyển giao cho NH và nhận nội tệ từ NH.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải thu ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2.4. Hợp đồng quyền chọn: DN mua quyền chọn bán<br /> ngoại tệ, có trị giá và thời hạn tương đương với trị giá và<br /> thời hạn thanh toán của hợp đồng xuất khẩu. NHTM hoặc<br /> thị trường quyền chọn chào bán quyền chọn bán với các<br /> nội dung chính: trị giá quyền chọn (K), tỷ giá thực hiện<br /> (E), phí mua quyền KxP, kiểu quyền chọn Âu hoặc Mỹ,<br /> thời hạn hiệu lực của quyền chọn (T).<br />  DN có đồng thời hai hợp đồng: (1) Hợp đồng xuất<br /> khẩu trả chậm, (2) Hợp đồng quyền chọn bán đến hạn<br /> cùng lúc với hợp đồng xuất khẩu.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải thu ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2.5. Sử dụng thị trường tiền tệ: sử dụng các giao dịch vay<br /> và gửi ngoại tệ trên thị trường tiền tệ kết hợp mua và bán<br /> ngoại tệ trên thị trường ngoại hối  biết trước trị giá hợp<br /> đồng xuất khẩu quy ra nội tệ.<br /> - Ở thời điểm hiện tại: ngay khi ký hợp đồng xuất khẩu,<br /> công ty thu thập thông tin về LS nội và ngoại tệ cùng kỳ<br /> hạn. LS vay ngoại tệ < LS gửi nội tệ  vay ngoại tệ, bán<br /> giao ngay ngoại tệ đã mua đồng thời gửi nội tệ thu về.<br /> - Ở thời điểm đáo hạn: thu ngoại tệ từ đối tác, trả nợ gốc và<br /> lãi vay ngoại tệ đồng thời thu gốc và lãi nội tệ đã gửi.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải thu ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2.3. Hợp đồng giao sau: DN bán ngoại tệ sẽ thu theo hợp<br /> đồng giao sau, có trị giá và thời hạn tương đương trị giá và<br /> thời hạn thanh toán của hợp đồng xuất khẩu. DN nắm giữ 2<br /> hợp đồng: (1) Hợp đồng xuất khẩu trả chậm; (2) Hợp đồng<br /> giao sau được ghi nhận và thanh toán hàng ngày. Tỷ giá giao<br /> ngay và giá trị hợp đồng giao sau có tương quan cùng chiều,<br /> DN kiểm soát được rủi ro ngoại hối và tổn thất giao dịch:<br /> - Ngoại tệ giảm giá so với nội tệ: DN có lãi từ hợp đồng giao<br /> sau bù đắp cho thiệt hại từ hợp đồng xuất khẩu.<br /> - Ngoại tệ lên giá so với nội tệ: DN có lãi từ hợp đồng xuất<br /> khẩu bù đắp cho thiệt hại từ hợp đồng giao sau.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải thu ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2.4. Hợp đồng quyền chọn:<br /> Khi đến hạn:<br /> - Tỷ giá mua giao ngay SbE: DN không thực hiện<br /> quyền chọn bán, bán ngoại tệ trên thị trường giao ngay,<br /> thu nội tệ ở mức K(Sb – P) > K(E – P)  rủi ro ngoại<br /> hối được kiểm soát.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải trả ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.1. Nhận dạng rủi ro.<br /> DN có một khoản phải trả bằng ngoại tệ trong tương lai.<br /> Nếu ngoại tệ lên giá so với nội tệ tại thời điểm thanh toán<br />  gây ra tổn thất giao dịch cho DN. Ngược lại, ngoại tệ<br /> giảm giá so với nội tệ thì DN có lợi.<br />  DN lựa chọn: (1) chủ động quản lý rủi ro ngoại hối<br /> nhằm ngăn chặn tổn thất giao dịch; (2) thụ động chờ đến<br /> khi hợp đồng đến hạn và thanh toán theo tỷ giá giao ngay<br /> ở thời điểm đáo hạn.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> 2<br /> <br /> 20/8/2017<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải trả ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2. Các giải pháp quản lý rủi ro.<br /> 6.1.2.1. Hợp đồng kỳ hạn: ký hợp đồng mua kỳ hạn ngoại tệ<br /> với NHTM. Ngân hàng dựa vào tỷ giá giao ngay ở thời điểm<br /> ký hợp đồng, LS ngắn hạn của ngoại tệ và nội tệ, thời hạn<br /> hợp đồng để xác định và chào tỷ giá bán ngoại tệ, đây là tỷ<br /> giá cố định nên loại trừ rủi ro ngoại hối do biến động tỷ giá.<br /> - Thời điểm ký hợp đồng: DN ký hợp đồng kỳ hạn mua<br /> ngoại tệ từ NH, NH chào tỷ giá bán kỳ hạn cho DN.<br /> - Thời điểm đến hạn: DN nhận ngoại tệ từ NH và trả nội tệ<br /> cho NH và thanh toán hợp đồng nhập khẩu.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải trả ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2.3. Hợp đồng giao sau: DN mua ngoại tệ sẽ trả theo HĐ<br /> giao sau, có trị giá và thời hạn tương đương trị giá và thời hạn<br /> thanh toán của hợp đồng nhập khẩu. DN nắm giữ 2 hợp đồng:<br /> (1) HĐ nhập khẩu thanh toán trong tương lai; (2) HĐ giao sau<br /> được ghi nhận và thanh toán hàng ngày. Tỷ giá giao ngay và<br /> giá trị hợp đồng giao sau có tương quan cùng chiều, DN kiểm<br /> soát được rủi ro ngoại hối và tổn thất giao dịch:<br /> - Ngoại tệ lên giá so với nội tệ: DN có lãi từ hợp đồng giao<br /> sau bù đắp cho thiệt hại từ hợp đồng nhập khẩu.<br /> - Ngoại tệ giảm giá so với nội tệ: DN có lãi từ hợp đồng<br /> nhập khẩu bù đắp cho thiệt hại từ hợp đồng giao sau.<br /> www.trungtamtinhoc.edu.vn<br /> <br /> Quản lý tổn thất giao dịch khoản phải trả ngoại tệ<br /> <br /> 6.1.2.4. Hợp đồng quyền chọn:<br /> Khi đến hạn:<br /> - Tỷ giá bán giao ngay Sa>E: DN thực hiện quyền chọn<br /> mua, chi nội tệ ở mức K(E + P)  rủi ro ngoại hối<br /> được kiểm soát.<br /> - Tỷ giá bán giao ngay Sa