Bài giảng Tài chính doanh nghiệp: Chương 1 - ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh

Bài giảng TCDN<br /> <br /> Trường ĐHNH TP.HCM<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> <br /> CHƯƠNG 1<br /> <br /> TỔNG QUAN VỀ TÀI<br /> CHÍNH DOANH NGHIỆP<br /> <br /> 1. Bản chất của tài chính doanh nghiệp<br /> 2. Mục tiêu quản trị tài chínhdoanh nghiệp<br /> 3. Các quyết định chủ yếu của quản trị tài chính<br /> doanh nghiệp<br /> 4. Các nhân tố ảnh hưởng đến tài chính doanh<br /> nghiệp<br /> <br /> ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br /> <br /> 1. BẢN CHẤT CỦA TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP<br /> 1.1 Các loại hình doanh nghiệp<br />  Doanh nghieäp tö nhaân<br />  Coâng ty hôïp danh<br />  Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn<br />  Coâng ty coå phaàn<br />  Doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi<br /> <br /> 1. BẢN CHẤT CỦA TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP<br /> 1.2 Bản chất của tài chính doanh nghiệp<br /> • Tài chính doanh nghiệp là những quan hệ kinh tế<br /> dưới hình thức giá trị, phát sinh trong quá trình hình<br /> thành và sử dụng các quỹ tiền tệ của doanh nghiệp.<br /> • Môn khoa học nghiên cứu các mối quan hệ kinh tế<br /> trên là khoa học về quản trị tài chính doanh nghiệp,<br /> nhằm giải quyết ba vấn đề cơ bản:<br />  Doanh nghiệp nên đầu tư vào các tài sản nào?<br />  Những nguồn vốn nào sẽ được sử dụng để tài<br /> trợ cho việc đầu tư tài sản?<br />  Doanh nghiệp phải quản lý và sử dụng tài sản<br /> như thế nào để đạt hiệu quả cao nhất?<br /> <br /> 2. Mục tiêu quản trị tài chính doanh nghiệp<br /> Tối đa hóa giá trị doanh nghiệp, cụ thể là tối<br /> đa hóa giá trị tài sản của chủ sở hữu<br /> Để đạt được mục tiêu trên các quyết định tài<br /> chính phải hướng tới :<br />  Lợi nhuận doanh nghiệp cao nhất<br />  Rủi ro thấp nhất<br /> <br /> ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br /> <br /> VẤN ĐỀ CHI PHÍ ĐẠI DIỆN<br /> <br /> <br /> Chí phí đại diện (agency cost) là loại chi phí phát<br /> sinh khi một tổ chức gặp phải vấn đề về sự thiếu<br /> đồng thuận giữa mục đích của người quản trị và<br /> người sở hữu và vấn đề thông tin bất cân xứng.<br /> <br /> 1<br /> <br /> Bài giảng TCDN<br /> <br /> PHÂN ĐỊNH QUYỀN SỞ HỮU VÀ QUYỀN QUẢN LÝ<br /> <br /> <br /> KHÁC NHAU VỀ MỤC TIÊU<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Các nhà quản lý và các chủ sở hữu có những thông<br /> tin rất khác nhau về giá trị của các tài sản của công<br /> ty.<br /> Nhà quản lý thì biết nhiều về tiềm năng, rủi ro và các<br /> giá trị của công ty hơn các cổ đông.<br /> <br /> Sự cấu kết của Chủ tịch Jeffrey Skilling +<br /> Andrew Fastow, phụ trách đối ngoại + HĐQT<br /> + Cty kiểm toán Arthur Andersen<br /> Các công ty con đựơc sử dụng để che dấu nợ<br /> và thổi phồng lợi nhuận của Enron lên hơn 1<br /> tỷ USD, khiến nhìn bề ngoài nó có vẻ ổn định<br /> về tài chính, dễ đánh lừa cổ đông.<br /> Công ty tuyên bố phá sản với số nợ 31,2 tỷ<br /> USD<br /> <br /> SỰ KIỆN CÔNG TY PROCOMP INFORMATION ĐÀI<br /> LOAN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Mục tiêu của chủ sở hữu và mục tiêu của nhà quản lý<br /> khác nhau.<br /> <br /> SỰ KIỆN CÔNG TY ENRON Ở MỸ<br /> <br /> <br /> <br /> SỰ KIỆN CÔNG TY ENRON Ở MỸ<br /> <br /> BẤT CÂN XỨNG THÔNG TIN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trường ĐHNH TP.HCM<br /> <br /> Năm 2001: Sự kiện Công ty Procomp<br /> Information Ltd + Nữ CEO Diệp Tố Phi<br />  Đẩy cao giá trị cổ phiếu<br />  Sử dụng các thủ pháp giao dịch giả và<br /> quyền đòi nợ giả<br />  Diệp Tố Phi qua mặt các cổ đông, rút lõi<br /> của công ty khoảng 40 triệu USD<br />  Giá cổ phiếu của Procomp Information<br /> Ltd xuống giá thảm hại, các cổ đông phá<br /> sản, Procomp Information đóng cửa.<br /> <br /> ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br /> <br /> Năm 2001: Sự kiện Công ty Enron + Công ty<br /> kiểm toán Arthur Andersen<br />  Giá cổ phiếu của Enron luôn tăng trong<br /> thời gian dài.<br />  Nhiều người thừa nhận không hiểu sâu<br /> về công việc làm ăn của Enron<br />  Nhiều nhà phân tích chứng khoán vào<br /> tháng 11/2001 còn tư vấn cho khách<br /> hàng mua cổ phiếu Enron.<br />  Chuyên gia phân tích phụ thuộc chủ yếu<br /> và báo cáo tài chính do Arthur Andersen<br /> cung cấp<br /> <br /> SỰ KIỆN CÔNG TY PROCOMP INFORMATION ĐÀI<br /> LOAN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Xuất phát điểm: 200.000 USD, 4 nhân viên, 2 chiếc máy tính<br /> Sau 10 năm: 6 công ty chế tạo, 4 công ty đầu tư và nhiều công<br /> ty con ở Hồng Kông, Singapore, Mỹ. Tổng giá trị thị trường cao<br /> nhất 1,4 tỷ USD.<br /> CEO Diệp Tố Phi đã thực hiện:<br />  Đẩy cao giá trị cổ phiếu, rút lõi của công ty khoảng 40 triệu<br /> USD<br />  Sử dụng các thủ pháp giao dịch giả và quyền đòi nợ giả<br />  Giá cổ phiếu của Procomp Information Ltd xuống giá thảm<br /> hại, các cổ đông phá sản, Procomp Information đóng cửa.<br /> <br /> CÔNG TY GỖ TRƯỜNG THÀNH (2016)<br /> <br /> Giá cổ phiếu 18/7/2016: 40.300 đồng/cp, 19/8/2016:<br /> 8.100 đ/cp và 07/02/2016: 4.700 đồng/cp<br /> Cổ phiếu TTF bị HOSE ra quyết định hủy niêm yết bắt<br /> buộc vào ngày 06/02/2017<br /> <br /> 2<br /> <br /> Bài giảng TCDN<br /> <br /> GIẢI PHÁP<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Giám sát, kiểm tra<br />  Kiểm toán<br />  Chia cổ tức<br />  Các vấn đề khi giám sát cần lưu ý<br /> Áp dụng một cơ chế thù lao hợp lý<br />  Chế độ khích lệ ràng buộc các nhà<br /> quản lý với giá cổ phiếu<br />  Chế độ thưởng theo thành tích<br /> <br /> 3.1 QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ<br /> <br /> Trường ĐHNH TP.HCM<br /> <br /> 3. Caùcc quyết ñònhichuû yeáu cuûa taøi chính nghieäp<br /> 3. Caù quyết ñònh taø chính chuû yeáu trong doanh<br /> doanh saûn löu<br />  Ñaàu tö taøinghieäpñoäng<br /> Quyeát ñònh ñaàu<br /> tö<br /> <br /> Quyeát ñònh<br /> nguoàn voán<br /> <br /> Quyeát ñònh<br /> phaân phoái coå<br /> töùc<br /> <br /> <br /> <br /> Quyết định cơ cấu tài sản<br /> Quyết định sử dụng đòn bẩy hoạt động<br />  Quyết định điểm hòa vốn<br /> <br /> <br /> ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br /> <br />  Giöõ laïi lôïi nhuaän ñeå taùi ñaàu tö<br />  Phaân phoái coå töùc<br />  Chính saùch coå töùc<br /> <br /> Quyết định đầu tư tài sản cố định<br /> Quyết định mua sắm tài sản cố định mới<br />  Quyết định thay thế tài sản cố định cũ<br />  Quyết định đầu tư dự án<br />  Quyết định đầu tư tài chính dài hạn<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 3.1 QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ<br /> <br />  Huy ñoäng voán ngaén haïn<br />  Huy ñoäng voán daøi haïn<br />  Quyeát ñònh cô caáu voán<br />  Vay ñeå mua hay thueâ taøi saûn<br /> <br /> 3.1 QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ<br /> <br /> Quyết định đầu tư tài sản lưu động<br /> Quyết định tồn quỹ<br />  Quyết định tồn kho<br />  Quyết định chính sách bán chịu<br />  Quyết định đầu tư tài chính ngắn hạn<br /> <br /> <br /> <br />  Ñaàu tö taøi saûn coá ñònh<br />  Đầu tö taøi saûn taøi chính<br />  Quyeát ñònh cô caáu taøi saûn<br /> <br /> <br /> <br /> 3.2 QUYẾT ĐỊNH CÁC NGUỒN TÀI TRỢ<br /> <br /> <br /> Quyết định huy động nguồn vốn ngắn hạn<br /> Vay ngắn hạn<br />  Tín dụng thương mại<br />  Phát hành tín phiếu công ty<br /> <br /> <br /> 3<br /> <br /> Bài giảng TCDN<br /> <br /> Trường ĐHNH TP.HCM<br /> <br /> 3.2 QUYẾT ĐỊNH CÁC NGUỒN TÀI TRỢ<br /> <br /> <br /> Quyết định huy động nguồn vốn dài hạn<br /> Vay dài hạn<br />  Phát hành trái phiếu<br />  Phát hành cổ phiếu thường<br />  Phát hành cổ phiếu ưu đãi<br /> <br /> 3.2 QUYẾT ĐỊNH CÁC NGUỒN TÀI TRỢ<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Quyết định cơ cấu vốn<br />  Giữa nguồn vốn ngắn hạn và nguồn vốn dài hạn<br />  Giữa vốn chủ sở hữu và nợ<br /> Quyết định vay để mua hay thuê tài sản<br /> <br /> 3.3 QUYẾT ĐỊNH PHÂN PHỐI CỔ TỨC<br /> Quyết định giữ lại lợi nhuận<br /> Quyết định chia cổ tức cho các cổ đông<br /> Quyết định chính sách cổ tức<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Vốn lưu động ròng (NWC) = Tài sản ngắn hạn – Nợ ngắn hạn<br /> = (VCSH + Nợ dài hạn) – TS dài hạn<br /> Ý nghĩa: dùng để đo lường khả năng thanh khoản<br /> <br /> <br /> <br /> Vốn lưu động hoạt động ròng (NOWC)<br /> NOWC = Tổng TSLĐ cần thiết cho hđkd – Tổng nợ ngắn hạn ko trả lãi<br /> = (Tiền + KPT + HTK) – (Phải trả nhà cung cấp + Phải trả khác)<br /> <br /> Ý nghĩa:<br /> Cho biết lượng tiền cần thiết công ty phải duy trì để đảm bảo cho<br /> các hoạt động kinh doanh không bị gián đoạn.<br /> <br /> <br /> <br /> Dòng tiền hoạt động (OCF)<br /> <br /> <br /> <br /> OCF = EBIT (1 – T) + khấu hao<br /> = NOPAT + khấu hao<br /> NOPAT: là lợi nhuận công ty có thể tạo ra nếu không vay<br /> nợ và chỉ giữ các tài sản hoạt động.<br /> Ý nghĩa: là dòng tiền tạo ra từ các tài sản hoạt động.<br /> <br /> <br /> <br /> Là dòng tiền thực tế có được có thể sử dụng để chi trả cho các<br /> cổ đông và các chủ nợ sau khi công ty đã thực hiện tất cả các<br /> khoản đầu tư vào TSCĐ, sản phẩm mới và vốn lưu động cần<br /> thiết cho hoạt động của công ty.<br /> <br /> Dòng tiền tự do (FCF)<br /> <br /> FCF = OCF – (Đầu tư tăng thêm vào TSCĐ và NOWC)<br /> <br /> Dòng tiền ròng (Net Cash Flow) từ hoạt động kinh doanh:<br /> NCF = Lợi nhuận sau thuế + Khấu hao<br /> Ý nghĩa: thể hiện số tiền doanh nghiệp làm ra trong năm,<br /> được dùng để chi trả cổ tức, tài trợ cho hàng tồn kho, các<br /> khoản phải thu, đầu tư vào TSCĐ, trả nợ…<br /> <br /> ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br /> <br /> Nghiên cứu thêm cách tính các chỉ tiêu: ROA, ROI, ROS, ROE<br /> <br /> 4<br /> <br /> Bài giảng TCDN<br /> <br /> <br /> <br /> Trường ĐHNH TP.HCM<br /> <br /> Giá trị thị trường gia tăng và giá trị kinh tế gia tăng<br /> <br /> Sơ đồ tổ chức quản trị tài chính trong công ty<br /> <br /> Giá trị thị trường gia tăng (Market Value Added): là phần<br /> chênh lệch giữa giá trị thị trường so với giá trị sổ sách của<br /> vốn chủ sở hữu.<br /> <br /> <br /> Giá trị kinh tế gia tăng (Economic Value Added)<br /> <br /> EVA = NOPAT – Chi phí thường niên của vốn<br /> = EBIT(1-T) – (Tổng vốn hoạt động<br /> x Chi phí vốn)<br /> do nhà đầu tư cung cấp<br /> sau thuế<br /> EVA là phần chênh lệch giữa thu nhập sau thuế so với chi phí<br /> vốn cần thiết để tạo ra thu nhập đó.<br /> <br /> Sơ đồ tổ chức quản trị tài chính trong công ty<br /> <br /> Phòng tài chính<br /> -<br /> <br /> Tổng giám đốc<br /> <br /> Giám đốc sản xuất<br /> (CEO)<br /> <br /> Phòng Tài chính<br /> <br /> Phòng kế toán<br /> <br /> <br /> <br /> •Hộ gia đình<br /> •Các nhà đầu tư<br /> •Các doanh<br /> Huy động vốn<br /> Phân bổ vốn<br /> nghiệp<br /> •Chính phủ<br /> •Nhà đầu tư<br /> Các tổ chức<br /> nước ngoài<br /> tài chính<br /> <br /> •Hộ gia đình<br /> •Các nhà đầu tư<br /> •Các doanh<br /> nghiệp<br /> •Chính phủ<br /> •Nhà đầu tư<br /> nước ngoài<br /> <br /> Các tổ chức tài chính<br /> <br /> <br /> <br /> HUY ĐỘNG VÀ PHÂN BỔ VỐN THÔNG QUA HỆ THỐNG<br /> TÀI CHÍNH<br /> <br /> Thị trường<br /> tài chính<br /> <br /> Phòng kế toán<br /> <br /> Thị trường tài chính<br /> <br /> <br /> <br /> -Lập các báo cáo tài chính<br /> - Xử lý dữ liệu<br /> Huy động các nguồn tài trợ - Quản lý sổ sách chứng từ<br /> Quan hệ với NHTM<br /> - Báo cáo thuế<br /> <br /> Chủ thể<br /> thiếu hụt vốn<br /> <br /> Giám đốc marketing<br /> CMO<br /> <br /> 4. MÔI TRƯỜNG KINH DOANH CỦA DN<br /> <br /> Hoạch định đầu tư vốn<br /> Quản trị tiền mặt<br /> <br /> Chủ thể<br /> thặng dư vốn<br /> <br /> Giám đốc tài chính<br /> (CFO)<br /> <br /> Các công cụ tài chính<br /> <br /> THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH<br /> <br /> <br /> Thị trường tiền tệ và thị trường vốn<br /> <br /> <br /> <br /> Thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp<br /> <br /> <br /> <br /> Thị trường tập trung và thị trường phi tập trung<br /> <br /> trung gian<br /> <br /> ThS. Đặng Thị Quỳnh Anh<br /> <br /> 5<br /> <br />