Bài giảng
Thiết kế nhà thép
ĐẠI CƢƠNG VỀ KẾT CẤU THÉP NHÀ CAO TẦNG
1.1
Lịch sử phát triển nhà cao tầng
Chỗ ở là một trong 5 nhu cầu căn bản của con ngƣời. Từ thủa hoang sơ, để tồn tại
đƣợc, con ngƣời đã phải chọn hang hốc tự nhiên để bảo vệ bản thân khỏi những điều kiện
khắc nghiệt của khí hậu nhƣ mƣa, nắng ... cũng nhƣ nguy hiểm từ các loài khác. Khi
thông minh hơn, loài ngƣời biết dùng các vật liệu có sẵn trong tự nhiên nhƣ gỗ, lá, đất, đá
... để xây dựng nơi trú ngụ và dần dần phát triển thành chỗ ở gọi là nhà. Những căn nhà
bằng gỗ, đất, đá kiên cố đã đƣa con ngƣời thoát khỏi sự sống hoang dã, thoát khỏi sự phụ
thuộc vào tự nhiên và có điều kiện để phát triển lên một mức cao hơn với những nhu cầu
phức tạp hơn.
Trong lịch sử phát triển của mình, con ngƣời luôn phải chống chọi với tự nhiên để
tồn tại. Khi không thể khắc chế đƣợc tự nhiên, con ngƣời đã dựa vào các yếu tố huyền bí
để tìm sự giải thích và an ủi. Các vị thần chính là ngƣời bảo trợ cho con ngƣời và đi kèm
với đó là sự tôn sùng, các nghi lễ và nhiều điện đài thờ cúng. Nơi thờ cúng của các vị
thần cần phải tôn nghiêm và cao quý hơn nơi ở của ngƣời phàm. Nền văn minh càng phát
triển thì các điện thờ càng lớn và trang trọng. Và trong khi các nhà ở phục vụ nhu cầu
sống có chiều cao rất hạn chế thì rất nhiều tòa tháp phục vụ các miếu thờ, đền đài đƣợc
xây dựng với chiều cao đáng kể, xuất phát từ ý tƣởng phải cao tới tận trời để thần linh có
thể cảm nhận đƣợc đức tin và lòng thành kính của con ngƣời. Ngoài yếu tố tâm linh, các
công trình cao vút còn thể hiện khát khao của con ngƣời muốn vƣợt qua giới hạn của
chính mình để chinh phục những đỉnh cao mới. Khát vọng đó đƣợc thể hiện trong Kinh
cựu ƣớc, rằng sau trận Đại hồng thủy, con ngƣời đến vùng đất Shinar và đã quyết định
xây dựng thành phố của riêng mình với một tòa tháp cao đến tận thiên đƣờng để thể hiện
sự huy hoàng của con ngƣời. Tòa tháp đó đƣợc đặt tên là Bable.
Hình 1-1 Tháp Babel
https://en.wikipedia.org/wiki/Tower_of_Babel
Các tòa tháp phục vụ tín ngƣỡng của con ngƣời đã đƣợc xây dựng nhƣ vậy ở khắp
nơi trên thế giới từ Châu Phi, Châu Âu đến Châu Á. Những nền văn minh phát triển đã
đƣa chúng lên một tầm cao mới, trở thành biểu tƣợng minh chứng cho sự phồn thịnh và
sức mạnh của các nền văn minh này.
Tại Châu phi có thể kể đến Tháp Conical ở Zimbabwe đƣợc xây dựng vào khoảng
thế kỷ 11 đến thế kỷ 16 trƣớc công nguyên; nhà thờ tại Djenne, xây dựng vào thế kỷ 14
sau công nguyên.
Hình 1-2 Tháp Conical của Zimbabwe
http://www.arthistoryarchive.com/arthistory/architecture/Ancient-Architecture.html
Hình 1-3 Nhà thờ tại Djenne
http://www.arthistoryarchive.com/arthistory/architecture/Ancient-Architecture.html
Đế chế Babylon và Ba Tƣ đã phát triển rất thịnh vƣợng. Một loạt các công trình
đặc sắc có thể kể đến gồm Cổng Ishtar, Babylon (605-563 trƣớc công nguyên); Bậc thang
Terrace tại Persepolis, Iran (518-460 trƣớc công nguyên); Kim tự tháp Ur, Iraq (2125
trƣớc công nguyên)...
Hình 1-4 Kim tự tháp Ur
http://www.arthistoryarchive.com/arthistory/architecture/Ancient-Architecture.html
Ai cập cổ đại nổi tiếng với các kim tự tháp cổ: Kim tự tháp Zoser, Sakkara (2778
trƣớc công nguyên); Kim tự tháp Chephren/Khafre (triều đại thứ 4); Đại đền thờ của
Amun, Karnak (1530-323 trƣớc công nguyên); đền thờ của Amun, Luxor (1408-1300
trƣớc công nguyên)...
Hình 1-5 Kim tự tháp của Chephren – Ai cập
http://www.arthistoryarchive.com/arthistory/architecture/Ancient-Architecture.html
Hi Lạp cổ có Đền thờ bách thần, Athens (447-436 trƣớc công nguyên)...
Hình 1-6 Đền thờ bách thần - Athen - Hi lạp
http://www.arthistoryarchive.com/arthistory/architecture/Ancient-Architecture.html
Nền văn hóa Maya cổ trọng thời kỳ thịnh vƣợng đã xây dựng nên các công trình
vĩ đại nhƣ Kim tự tháp Uxmal của các pháp sƣ, Đền thờ Tikal, di tích Palenque và Kim
tự tháp Calakmul đều ở Yucatan.
Hình 1-7 Kim tự tháp Calakmul - Maya
http://www.arthistoryarchive.com/arthistory/architecture/Ancient-Architecture.html