Thuèc bæ ©m I-§¹i c­¬ng: 1­§Þnh ng hÜa: - Cam l­¬ng - D­ìng ©m thanh nhiÖt - D­ìng ©m sinh t©n -PhÇn ©m c¬ thÓ: -PhÕ ©m -ThËn ©m -VÞ ©m -HuyÕt vµ t©n dÞch 2­BiÓu hiÖn ©m h­: -Néi nhiÖt -H­ háa bèc lªn -Tïy theo bé vÞ: -PhÕ ©m h­ -ThËn ©m h­ -VÞ ©m h­ -T©n dÞch gim - Can ©m h­ 2/08

1

3­C«ng  dô ng  c hung : -¢m h­: -MÊt ngñ,cao huyÕt ¸p,suy nh­îc thÇn kinh(øc

chÕ TK gi¶m)

-Ho khan,ho ra m¸u,må h«I trém,triÒu nhiÖt -Nhøc trong x­¬ng,h©m hÊp sèt,kh¸t n­íc. -Sèt kÐo dµi kh«ng râ nguyªn nh©n - T×nh tr¹ng dÞ øng ngøa lë loÐt -Tõng bé vÞ: -ThËn ©m h­ -Can ©m h­ -VÞ ©m h­,PhÕ ©m h­…v.. 4­Phè i hîp thuè c : -Thanh nhiÖt bæ huyÕt,bæ d­¬ng (L­îng Ýt),hµnh khÝ

II­C¸c  vÞ thuè c :

2/08

2

3

1­M¹Ch m«n Radix ophiopogonis japonici Ophiopogon japonicus.(L.f) Ker-graw.Hä Asparagaceae *TVKQ: Cam,khæ,hµn,t©m,phÕ,vÞ *CN: D­ìng ©m,NhuËn phÕ chØ kh¸i ,Thanh t©m trõ phiÒn Sinh t©n Ých vÞ, NhuËn trµng, lîi niÖu *CT: -Ho khan phÕ ©m h­. - Ch¶y m¸u ch©n r¨ng Do vÞ nhiÖt - H¸o kh¸t - Lë loÐt miÖng -T¸o bãn -T©m phiÒn: -M¹ch vµnh,ThÊp tim, Lo¹n tim.Phèi hîp -Ch÷a tiÓu buèt, tiÓu r¾t.Phèi hîp -ThiÕu söa, Ýt söa.Phèi hîp 2/08

2­ B¸c h hîp Bulbus Lilii brownii Lilium browmii F.E.Brow.ex Mill Hä hµnh tái: liliaceae *TVKQ: -Khæ,hµn.T©m,PhÕ *CN: -D­ìng ©m nhuËn phÕ -D­ìng t©m an thÇn -NhuËn trµng *CT:-PhÕ ©m h­.Phèi hîp -T©m phiÒn: -Lo l¾ng bøt døt -Håi hép mÊt ngñ -Suy nh­îc thÇn kinh.Phèi hîp -Ch÷a t¸o bãn phèi hîp *Cấm kÞ: Tróng hµn,Øa ch¶y

2/08

4

3­ng äc  tró c Rhizoma Polygonati odorati.Pokygonatum odoratum(mill)

Druce. Hä tãc tiªn: Liliaceae

*TVKQ:-Cam,hµn.PhÕ,VÞ *CN: -D­ìng ©m thanh nhiÖt -NhuËn phÕ chØ kh¸i -Sinh t©n d­ìng vÞ,NhuËn trµng *CT: -Chøng ©m h­: - Nãng trong - H¸o kh¸t bøt døt -VÞ nhiÖt: -Lë måm -Ruét,d¹ dµy ®ãi,¨n mau ®ãi -PhÕ ©m h­: Ho,sèt kÐo dµi.Phèi hîp -T©m ©m h­:(m¹ch vµnh,thÊp tim) -Tiªu kh¸t(TiÓu ®­êng).Phèi hîp -Lipid m¸u cao.Phèi hîp

5 : Chøng ®µm thÊp hµn,ho hµn

2/08 * C m kÞ ấ

4­thiªn m«n Radix asparagi Asparagus cochinchinensis (Luor.) merr. Hä thiªn m«n: Asparagaceae *TVKQ: Cam,khæ,hµn.PhÕ,ThËn *CN: -D­ìng ©m nhuËn phÕ -Sinh t©n chØ kh¸t -NhuËn trµng *CT: -PhÕ vÞ ©m h­.Phèi hîp -T¸o bãn.Phèi hîp -Ung th­ L©m ba(H¹ch b¹ch huyÕt)Lymphosarcome * Cấm kị: TiÕt t¶ Hµn,ho phong hµn * Chó ý: -L¹nh h¬n m¹ch m«n

2/08

6

5­S a s ©m Radix Glehniae Glehnia littoralis Fr,Schmidt ex Miq Hä hoa t¸n: Apiaceae *TVKQ: Cam,khæ,l­¬ng.PhÕ,VÞ *CN: -D­ìng ©m nhuËn phÕ -Sinh t©n Ých vÞ *CT: -Ho l©u ngµy,khan,viªm phÕ qu¶n m¹n.Phèi hîp -Sèt cao,kh¸t.Phèi hîp -Lë loÐt miÖng,ch¶y m¸u ch©n r¨ng.Phèi hîp -TrÞ ngøa ngoµi da do huyÕt t¸o.Phèi hîp *Cấm kÞ: Ho hµn,Ph¶n lª l«

2/08

7

B¶ng  tãm t¾t tÝnh n¨ng  thuè c  bæ  ©m

Tªn VÞ C«ng n¨ng

TÝn h Quy kinh

1-Sa s©m Cam, khæ H¬i hµn PhÕ, vÞ 1- NhuËn phÕ chØ kh¸i 2- Sinh t©n, Ých vÞ

2-M¹ch m«n

Cam, h¬i khæ Hµn T©m, phÕ, vÞ

1- NhuËn phÕ chØ kh¸i 2- Sinh t©n, Ých vÞ 3- NhuËn trµng, lîi niÖu 4- Thanh t©m trõ phiÒn

3-Thiªn m«n Cam, khæ RÊt hµn PhÕ, thËn

1- NhuËn phÕ chØ kh¸i 2- Sinh t©n chØ kh¸t 3- NhuËn trµng th«ng tiÖn

2/08

8

4-Ngäc tróc Cam H¬i hµn PhÕ, vÞ

1- D­ìng ©m thanh nhiÖt 2- Sinh t©n, Ých vÞ 3- NhuËn phÕ chØ kh¸i 4- NhuËn trµng

5-Hoµng tinh Cam B×nh Tú, phÕ

1- NhuËn phÕ chØ kh¸i 2- Bæ ngò t¹ng 3- Bæ ©m d­ìng vÞ

Cam B×nh T©m,

6-B¸ch hîp phÕ

1- NhuËn phÕ chØ kh¸i 2- D­ìng t©m an thÇn 3- NhuËn trµng

Can

7-B¹ch th­îc Khæ, toan H¬i hµn

2/08

1- LiÔm ©m chØ huyÕt 2- D­ìng huyÕt ®iÒu kinh 3- Th­ c©n chØ thèng 9 4- B×nh can h¹ ¸p