Chương 5

ự K  ho ch hoá ngu n nhân l c   hành

ế ạ trong các cơ quan qu n lýả chính nhà nư c.ớ

ế ạ

I. K  ho ch hoá trong ho t  các cơ quan qu n lý nhà n

ộ ạ đ ng c a  ư c.ớ

II.Nh ng ữ đ c trặ

ủ ế ạ ưng c a k  ho ch hoá  trong các cơ quan qu n lý hành chính  nhà nư c.ớ

ồ III.Vai trò c a k  ho ch hóa ngu n  ơ quan hành

ủ ế ạ ự nhân l c trong các c chính nhà nư c.ớ

IV.K  ho ch hoá ngu n nhân l c là

ế ạ ộ ộ ậ ủ ế ạ

m t b  ph n c a k  ho ch hoá phát  tri n.ể

ủ ế ủ ế V.Nh ng n i dung ch  y u c a k   ồ

ơ quan hành chính nhà

ữ ệ ạ ho ch hoá ngu n nhân l c trong h   ố th ng các c nư c.ớ

ế ạ

I. K  ho ch hoá trong ho t  các cơ quan qu n lý nhà n

ả ế  Trong ho t ạ đ ng qu n lý, k  ho ch hoá

ộ ộ

ạ ế

ồ ộ

ế

ữ ả

ế

ộ ạ đ ng c a  ư c.ớ đư c ợ ạ ứ ăng cơ b n. ả coi như là m t trong nh ng ch c n ữ ạ ế K   ho ch  hoá  nói  chung  và  k   ho ch  hoá  ự ủ ổ ứ   ch c  nói  riêng  là  m t  ngu n  nhân  l c  c a  t ị ằ ti n trình nh m xác  đ nh:  Nh ng vi c c n ph i làm? ệ ầ  Làm như th  nào?  Làm khi nào?  Và ai làm nh ng v n

ấ đ  ề đó?

ố ữ Đó  cũng  gi ng  nh

ố ỏ ư  nh ng  câu  h i  cho  m t  nhà  ộ ả ờ i  khi  mu n

ị ả ấ ấ ả s n  xu t,  kinh  doanh  ph i  tr   l ậ thành l p m t ả ộ đơn v  s n xu t, kinh doanh.

ế

ể Có  th   hi u  r ng,  k   ho ch  hoá  ự như là vi c xây d ng m t cái c u  ệ ộ ệ ạ đ n ế ổ ứ ố i    ch c  n i  hi n  t đ   cho  t tương lai.

ế ạ ậ

ế ạ ư c ớ đây, k  ho ch hoá cũng nh

ố ế ố ọ kêù  ho ch  hoá  t p  trung  ư h  ệ  tr ng ợ ạ đư c coi nh

 Trong  n n  kinh  t ề bao c p trấ ế th ng k  ho ch  ủ tâm c a ho t ả ạ đôïng qu n lý nhà n ư là y u t ư c. ớ

ề ọ

ạ Tuy nhiên, khá nhi u v n  ệ ậ

ưa  th c  s   ế ự

ữ ề

ế ạ

ề ấ đ  mang tính khoa h c  ự ự đư c ợ ế ủ c a  vi c  l p  k   ho ch  ch ứ ề quan tâm đúng m c nên n n kinh t  d a trên  ạ ỏ ẽ ế ạ i t  ra r t thành công l đáng l “k  ho ch”   ra  ế ớ ả ệ   mà  kém  hi u  qu   so  v i  nh ng  n n  kinh  t các  nhà  qu n  lý  không  t p  trung  bao c p, không có k  ho ch.

ạ ắ ạ ế  K   ho ch  trên  nguyên  t c  là  t o  ti n

ủ ể ủ ộ

ộ ề ế ề ề đ   cho  ự ệ ẽ ự ệ ẽ ả các s  ki n s  x y ra. Măïc dù, các s  ki n s   ưng n u ế ự ự đoán, d  báo; nh x y ra mang tính d   ứ đ  ng u nhiên  ạ ế ộ ẫ không có k  ho ch hoá thì m c  ơn  và  tác  đ ng  c a  nó  ẽ ớ ộ ủ ự ệ c a  s   ki n  s   l n  h ự ơn s  vân  ẽ ớ đ ng và phát tri n c a  cũng s  l n h  xã h i. n n kinh t

ẫ ể ẽ ạ ơ h i ộ đ  có th  gi m  ủ ấ đ ;  t p  trung  nhi u  h

ụ ề ợ ứ đư c  các  ph

ả ơ s  ở đ  nhà qu n lý

ể ả đ  ộ ế K  ho ch hoá s  t o c ơn  ề ậ ng u  nhiên  c a  v n  ương  vào  m c  tiêu;  nghiên  c u  pháp khác nhau đ  ể đ t m c tiêu m t cách hi u  ệ ạ ụ ể ể ể ả đ  ki m  qu ; và cũng là c soát.

ộ ế

ủ ổ ứ

ế

ế

 K  ho ch hoá là m t ti n trình và là  ế ạ ế ạ ề ủ ộ ệ m t  h   th ng  c a  nhi u  lo i  k   ho ch.ạ ộ ế ề ậ đ n  m t  ạ ỗ ạ ế đ   c p   M i  lo i  k   ho ch  ạ ế ụ ự ể đó,  k   ho ch  hoá  lĩnh  v c  c   th .  Trong  ữ ộ ự ngu n  nhân  l c  là  m t  trong  nh ng  lo i  ọ  ch c  và tác  k  ho ch quan tr ng c a t ạ ế ạ ề đ ng ộ đ n nhi u lo i k  ho ch khác.

ạ ữ ự ứ

ả ờ ề ế ơ s  ở ự d a trên c ấ ả   ch c  (s n  xu t,  ụ ) và  ấ đ  liên quan  đ n nhân

 K  ho ch hoá ngu n nhân l c  ế ụ ủ c a  nh ng  m c  tiêu  c a  t kinh doanh, hay các m c tiêu d ch v  khác ả ph i tr  l ự ủ ổ ứ s  c a t ủ ổ ụ ề i nhi u v n   ch c nh ư:

ủ ổ ứ ầ ch c c n là gì?

ạ ổ ứ ầ ự ch c c n?

ợ ầ ố ư ng bao nhiêu?

ế  Mô hình c a t  Lo i nhân s  nào t  Khi nào c n và s  l  Các  chính  sách  liên  quan  đ n  nhân  l c  nh

ế ể ự ăng  ti n,  ti n  l ư  ề ương,

ạ đào  t o,  phát  tri n,  th ti n thề ư ng?ở

ạ ồ ự K   ho ch  ngu n  nhân  l c  th c  ch t  là

ữ ồ ự

ừ ự ế

ế đ   ra ề ấ ự ụ đích c a s  phát tri n  ể ủ ự nh ng m c tiêu, m c  ương lai và xây d ng ự ngu n nhân l c trong t ụ ể ạ các  k   ho ch  c   th   cho  t ng  lĩnh  v c  có  ự ế liên quan đ n nhân s .

ữ ế ạ

ể ậ

ế

ộ đ ng  c a  t ằ đ m  b o    cho  t

Thu t ng  k  ho ch hoá ngu n nhân  l c ự (  Human  Resource  Planning)  (management?)  có th  khái quát  ạ ệ chung là vi c xác l p các lo i  đ n ế ạ k   ho ch  có  liên  quan  ủ ổ ợ l c  lự ư ng  lao    ổ ả   ch c  nh m  đã  đ  ề ế ch c ứ đi  đ n  m c  tiêu  ra.

II.Nh ng ữ đ c trặ

ể ủ ệ ố ỉ

ủ ế ạ ưng c a k  ho ch hoá  trong các cơ quan qu n lý hành chính  nhà nư c.ớ ộ ớ ớ

ự ủ ừ ệ ậ ậ

Nhà nư c là m t ch nh th  c a h  th ng các c ơ  quan nhà nư c. M i m t lĩnh v c c a t ng b   ộ ỗ ộ ế ề ộ ệ ố đ u có quan h  m t thi t  ph n thu c h  th ng  ộ ậ ớ v i các b  ph n khác.  Vi c k  ho ch hoá  c a toàn b  h   ộ ệ

ệ ế ạ ố

ơ quan nhà nư c ớ đư c ợ đ t ặ

ể ố

th ng các c trong m t ch nh th  th ng nh t.

 Trong n n kinh t

ở ợ đư c ch   ế ương đ n các c ệ ấ  t p trung bao c p, h   ố ỉ đ o th ng  ơ s  thông qua

ệ ỉ ế ậ ề ế ạ ố th ng k  ho ch hoá  ấ ừ  trung  nh t t ệ ố h  th ng ch  tiêu pháp l nh.

ệ ọ ợ ủ ỉ ế ạ ụ ể ế K  ho ch hoá c a t nh là c  th  hoá các k   ủ ạ ương; k  ế ị  ở đ a ph ương  ho ch c a trung  ế ạ ệ ể ủ ạ ho ch c a huy n là tri n khai k  ho ch c a  ế ạ ị ể đơn v  tri n khai các k  ho ch theo  ỉ t nh. Các  ừ ủ ộ ủ ả ự s  phân công c a b  ch  qu n trên t ng lĩnh  ệ ự ụ ể ệ ố v c c  th . H  th ng m nh l nh hành chính  ọ ấ ụ đư c áp d ng cho m i c p, m i ngành.

ị ớ ệ  K  ho ch hoá  ế ạ đ nh h

ế ụ ồ ạ ế ạ ệ ệ ỉ ư ng hi n nay giao quy n  ề ệ ậ ương trong vi c l p  ị hơn cho các đơn v , ị đ a ph ề k  ho ch. Tuy nhiên, nhi u lĩnh v c có tính  ẫ m nh l nh, ch  huy v n ti p t c t n t i.

ự  Trong lĩnh v c nhân s ,

ỉ ạ

ị ả

ả ớ

ộ ẫ ớ

ủ ế

ạ ế ộ ự ch  tiêu biên ch , n i  đào t o ạ dung và phương th c ứ đào t o, kinh phí  ủ ố ộ ự ả ẫ ấ v n thu c s  qu n lý th ng nh t chung c a các  ộ ổ ứ đơn v  qu n lý chung (Ban t  ch c cán b  chính  ự ủ ồ ph ).ủ  Các đơn v  qu n lý ngu n nhân l c c a  ơ  các cơ quan nhà nư c nói chung và b  máy c ả quan hành chính nhà nư c nói riêng v n ph i  ơ s  ở ộ ti n hành xây d ng b  máy c a mình trên c ch  ỉ đ o chung ự đó.

ế ạ ớ ự ủ ủ ệ ố

ấ ủ ả ệ ố ố ệ ậ ổ Vi c l p k  ho ch ngu n nhân l c c a các t ư c nói chung và c a h  th ng  ứ ch c nhà n các cơ quan hành chính nhà nư c nói riêng  ả ầ c n ph i chú ý:  Tính th ng nh t c a c  h  th ng (th   ứ

b c)ậ

ộ ệ thu c vào c ơ c u t ấ ổ ứ  ch c

 Tính ch  tiêu  Tính l  Tính pháp lu t.ậ

ồ III.Vai trò c a k  ho ch hóa ngu n  ơ quan hành

ủ ế ạ ự nhân l c trong các c chính nhà nư c.ớ

ữ ủ ổ ứ  ch c trong nh ng  ề ấ ể ỉ có th  ch  ra nhi u v n  đ t ạ đư c ợ ầ ề ứ ộ ố ấ đ  sau c n

ề ề ụ ợ

ể ậ ế đ  l p m t k  ho ch ộ ế ạ đúng

ố ệ

ợ ế ề ộ ạ đ ng c a t ứ Nghiên c u ho t  ị ấ đ nh  ệ đi u ki n nh t  ể đ  có th  làm cho tôû ch c không  ố  M t s  v n  m c tiêu mong mu n. đư c chú ý:  Làm th  nào   Khó làm rõ các m i quan h  Thi u quy n hành đư c giao

ế ự ỷ ề đáng

ự ố ạ ề ự  Thi u s  u  quy n thích   S  r i lo n các tuy n quy n l c và thông  ế

tin.

ề ệ

ố ử ụ ưu t tham m

ử ụ ề ạ đúng quy n h n, ch c n ứ ăng

ề ấ ư iớ

ử ụ ụ ụ ộ ậ đúng các b  ph n ph c v

ổ ứ ề  Giao quy n mà không giao trách nhi m  S  d ng không t  S  d ng không   Có quá nhi u c p d  S  d ng không   Quá thiên v  khâu t ch c.

ể ấ

ờ  Nhìn nh n và phân tích 12 v n  ấ đêø làm cho m i ọ ể  ch c không thành công k  trên có th  th y  ở ọ ơi.   m i n ăït ổ ứ t ế ố y u t ư i có m con ng

ề Đi u ề đó cũng có nghĩa là các v n ấ đ  trên ít quan

ế ế ố tâm đ n y u t con ng ư i.ờ

ả ả ự ầ ổ ứ

ể ậ ế ủ ổ ứ ẽ ị ạ

ế ộ

ư i  không  tán  thành  quan  ề đi m ể Nhi u  ng ủ ổ ứ ộ ho t ạ đ ng  c a  t   ch c  ph i  xoay  quanh  đi u ề ự con ngư i (nhân s ) và ph i d a vào  ờ ư i  và  nhu  c u  t   ch c  thay  ki n  con  ng ưng  ự ạ đ i ổ đ   l p  k   ho ch  nhân  s .  Nh ạ n u thi u k  ho ch nhân s  thì m i ho t  đ ng c a t

ờ ế ế ạ ế  ch c s  b  h n ch .

ế ạ

ế ạ

ư i ta không chú ý

ổ ứ

 K  ho ch nhân s  hay k  ho ch ngu n  ự ự ủ ổ   ch c  trong  không  ít  đ n, ế ờ ỏ  ch c quy mô nh ,

nhân  l c  c a  t ờ trư ng h p ng ệ ặ đ c bi t trong các t ho t ạ đ ng ộ đơn đi u v  th  tr

ệ ề ị ư ng.ờ

ả  ch c  ộ

ự ủ Nhà qu n lý hay nhà qu n lý nhân s  c a  ị ư ng ờ ằ ổ ứ đó thư ng cho r ng th  tr t ầ ừ ệ ạ ị ư th a, khi c n thì  i b  d lao đ ng hi n t ấ ứ ộ ể đ ng b t c  lúc nào. h  có th  thuê lao

ợ ạ

Nhưng ngư c l

ầ ớ ậ

ủ ổ

ề   ch c  v   nhân  s

ả i, ph n l n các nhà qu n  ứ đư c  s   lý  nhân  l c ự đ u  nh n  th c  ợ ự ề không  th  ể đáp  ng  nhanh  đúng  nhu  ự đ  ể đ t ạ ứ ầ c u  c a  t ế ủ ổ ứ ế ụ  ch c n u không có k   m c tiêu c a t ể ạ ho ch phát tri n ngu n nhân l c.

ế

ề ạ ậ

ộ ề ự ố đưa  dây  chuy n  t M t  nhà  máy  mu n    ạ ệ đ i vào thay th  cho dây  ệ ộ đ ng hi n hi n  ầ ệ chuy n l c h u hi n có thì c n ph i có  ỡ ồ ư ng công nhân  ế ạ đào t o, b i d k  ho ch  ể ạ đ ng ộ ớ đ  ho t  ậ v n hành dây chuy n m i  như mong mu n.ố

ệ ớ

Tuy  nhiên,  đi u ề đó  đã  không  đư c  th c  ổ ứ   ch c  hành  chính  nhà  ế ị ặ t  b   ưng  không  có  đ i  ngũ

hi n  trong  các  t ệ nư c  hi n  nay  vì  m c  dù  trang  thi ộ đã  hi n ệ đ i  nhạ công nhân lành ngh  ề đ  ể đi u khi n. ể  Vai trò c a k  ho ch hoá ngu n nhân l c

ổ ứ

ủ ế ạ ủ ổ ứ ồ c a t  ch c bao g m:  Là m t ti n trình giúp t

ch c nhìn l

i

ộ ế ề v n ấ đ  nhân l c;

ế

t

i  quy t  các  khó

ể ả ự

ầ ề

 Cách  c n  thi ế đ   gi ồ khăn v  ngu n nhân l c;

 Xác  đ nh

ạ ợ ố ư ng,  ch ng  lo i

ợ đư c  s   l ấ ầ c n cung c p và sa th i;

ệ ăng  và  hi u  qu   h

ả ơn

ử ụ ồ

ệ ự

 S   d ng  hi u  n ngu n nhân l c;

 T o cạ ơ h i ộ đ  ngể ư i lao

ộ t hố ơn và hài lòng hơn v i t

đ ng làm vi c  ớ ổ ứ  ch c;

t

 T o ạ đi u ki n  ề

ể ệ đ  bình

đ ng trong vi c

làm.

ế

ổ ứ

ch c

ự ợ

ụ đích:

ự ầ

ế

 K  ho ch ngu n nhân l c trong t ồ nói chung nh m ằ đ t ạ đư c ba m c   Thu  hút,  duy  trì  s   lố ư ng  và  ch t  ấ ổ   t cho t

ợ lư ng ngu n nhân l c c n thi ch c;ứ

ể ử ụ

 T o cạ ơ h i ộ đ  s  d ng t

t nh t ngu n

ề ẩ ấ đ   n y  sinh

nhân l c;ự  Lư ng  tr ờ ừ

ữ ư c  nh ng  v n  ồ ế do dư th a hay thi u ngu n nhân l c.

ể ế

ả ủ i, ạ m c ụ đích  c a  qu n  lý  Tóm  l ạ ổ ứ ồ ngu n nhân l c cho t  ch c là t o  ộ ra  m t ộ đ i  ngũ  ng đ ng ộ ờ ư i  lao  ứ ỏ ủ ổ ứ ớ đòi h i c a t thích  ng v i   ch c  ể ụ ạ ừ đo n phát tri n c   trong t ng giai  ậ ủ th .  Thành  công c a công  tác  l p  ả ự k   ho ch  cũng  chính  là  s   tho   ầ ủ ổ ứ ề  ch c v  nhân  mãn nhu c u c a t đo n.ạ ừ ự l c theo t ng giai

IV.K  ho ch hoá ngu n nhân l c là

ế ạ ộ ộ ậ ủ ế ạ

ư ng  ti n  hành  các  ho t T   ch c  th

ộ ự ế ủ ế ạ

ờ ệ ố ổ ể ạ

m t b  ph n c a k  ho ch hoá phát  tri n.ể ạ đ ng  thông  ổ ứ ế qua  h   th ng  c a  các  k   ho ch  d a  trên  k   ho ch t ng th  chung.

ể ổ ứ Chi n  lế ư c  phát  tri n  t ạ ể   ch c  có  th   minh  ho

ợ ơ đ  nhồ ư sau: b ng sằ

ể ự

Xây d ng ự đ  ể ả i pháp  gi ụ ạ đ t m c tiêu

ế

Xây d ng ự ầ t m nhìn và  ụ nhi m v   mang tính  chi n lế ư cợ

Tri n khai  th c hi n  chi n lế ư c ợ ể ổ phát tri n t ch cứ

Xác đ nh  ủ ụ m c tiêu c a  ổ ứ t  ch c  trong giai  ạ đo n chi án  lư cợ

Con ngư i /  ờ nhân sự

ế

Đánh giá, xem xét và  ỉ đi u ch nh chi n  lư cợ

ế ố ự Chi n lế ư c và y u t ợ nhân s

ợ ư c, nh

ự ờ ớ ư i/nhân s  là n n t ng c con ng ưng y u ế ể ộ ơ b n ả đ  n i

Chi n lế ư c ợ đư c xây d ng tr ự ề ả ố t dung các chi n lế ư c ợ đ t ạ đư c.ợ

ợ ả

ằ ả ủ ệ

ọ ơi, m i lúc c a con ng ọ ể ợ  n y chi n l ế ư c không th  thành

ư c ớ ề Chi n lế ư c c i cách n n hành chính nhà n ạ ệ ự nh m nâng cao hi u l c, hi u qu  c a ho t  ỏ ư c ớ đòi h i có  ả ộ đ ng qu n lý hành chính nhà n ư i. ờ ủ ự s  tham gia m i n ế ế ố ầ Thi u y u t công đư c.ợ

ợ ủ ổ ứ ế ư c c a t ch c th ả ư ng ph i

ế Xây d ng chi n l ự ữ quan tâm đ n nh ng v n ờ ề ủ ế ấ đ  ch  y u sau:

ồ ệ ị ư ngu n nguyên li u, th

ổ ứ  ch c: nh đ ng;ộ

ẩ ả ứ ổ ứ đưa ch c

ở ứ ả nh  h

ế ế ư ng  gián  ti p,  t c  nh  ổ ứ ầ  ch c c n có;

ả ự

ư i  có  liên  quan:  nh  h ạ đ ng c a t ế ế đ n ho t  ữ ạ ở ư ng  tr c   ch c. Dó  ổ đông

ố ủ ạ Đ u vào t ầ trư ng lao  ờ Đ u ra: t c nh ng s n ph m mà t ữ ầ ư ng;ờ ở ạ tr  l i môi tr Các  nhân  t ố ả hư ng ở đ n không khí mà t Nh ng  ng ờ ữ ủ ổ ứ ế ti p, gián ti p  chính là khách hàng, b n hàng, nh ng c   và các các đ i th  c nh tranh.

Đ u vào

ổ ứ T  ch c

Các nhóm tác  ự ế ộ đ ng tr c ti p

ế

Các nhóm tác  ộ đ ng gián ti p

Đ u raầ

ổ ứ T  ch c và các y u t ầ ế ố đ u vào, đ u raầ

ạ ệ

ậ ặ đó  đ c  bi ự ầ

ợ ế ố đó  s   nh  h

ế ậ Các  nhà  l p  k   ho ch  trong  t  là  các  ỉ ồ ạ ế nhà  l p  k   ho ch  ngu n  nhân  l c  c n  ch   ra  đ n ế đư c  các  nhóm  y u  t   ự ủ ổ ứ   chính sách nhân l c c a t ư ng ở ế ư th  nào? ẽ ả  ch c nh

ộ đ ng  hay  th   tr

ứ ủ đòi  h i  hay  tác

ớ ỏ ả ự ồ ư ng ở

ế ự ạ

ổ đ i  cách  th c

ờ ị ư ng  lao  đ ng ộ ờ Môi  trư ng  lao  ồ ầ ự ủ ổ ị quy t ế đ nh  đ u  vào  cho  ngu n  nhân  l c  c a  t   ế ể ộ đ ng  c a  các  th   ch   ch c;  các  nhà nư c cũng  nh h đ n ngu n nhân l c;  ề các c  ổ đông; các nhóm áp l c c nh tranh  đ u làm  ả ề ứ đi u  hành  ứ ổ   ch c  ph i  thay  cho  t ử ủ ổ ứ ủ t c  thay  c a  mình,  đ i  hành  vi  ng  x   c a  con  ổ ứ ờ ngư i trong t  ch c.

ấ t  trong  th i

ộ Các  cơ  quan  hành  chính  nhà  nư c  ho t  trong môi trư ng r t ph c t p,  ạ ệ ặ ổ thay  đ i.  Đ c  bi ố ế trư ng  qu c  t ,  khu  v c  ề đ ng và có nhi u thay ạ đ ng ộ ạ ứ ạ đa d ng và luôn  ờ đ i  ngày  nay,  môi  ề ị ự đang  ch u  nhi u  tác  ự đoán. ổ ấ đ i r t khó d

ậ ự

ự ể

ổ ứ ả  ch c  Vì v y, các nhà qu n lý nhân s  trong các t hành  chính  nhà  nư c  c n  quan  tâm  h ề ế ơn  v   k   ằ ho ch  phát  tri n  ngu n  nhân  l c  nh m  làm  cho  ư i  làm  thuê  cho  mình  thích  đ i  ngũ  nh ng  ng ứ ả ớ ầ ồ ờ ỏ ớ ủ ớ đòi h i m i c a qu n lý. ạ ộ ng v i

ợ ể ổ ứ

ự ổ

ạ ế t

ờ ế

Trong chi n lế ư c phát tri n t ế ạ  ch c, k  ho ch  ả ằ đ m  b o  ự ồ ể hoá  phát  tri n  ngu n  nhân  l c  nh m  ố ơn và hi u ệ ộ ư i lao  ệ ử ụ t h đ ng t cho vi c s  d ng ng ứ ạ ế qu   hả ơn.  Thi u  k   ho ch  nhân  s ,  t   ch c  ư i  nào  và  c n  ờ ầ ợ ầ ể ế đư c c n  lo i  ng không  th   bi ờ ồ ớ đ ng  th i  cũng  ụ ể ể bao  nhiêu  đ   tuy n    d ng  m i;  ả ể ư i  có  th   sa  th i  theo  t  bao  nhiêu  ng không  bi ư  ạ các  lý  do  khác  nhau,  tránh  đư c  tình  tr ng  d th a…ừ

ế

ứ ạ ộ ộ

ồ ư i lao  ờ ể ộ

ọ ơn  v i  t

ứ ệ ự ạ K  ho ch hoá ngu n nhân l c cũng là cách th c  ơ h i tham gia ho t  ộ đ ng có c huy đ ng ng ả đó cũng  đ ng phát tri n chính b n thân mình và  ớ ổ ể chính  là  cách  đ   làm  cho  h   hài  lòng  h   ch c, công vi c.

ữ ủ ế ế V.Nh ng  n i  dung  ch   y u  c a  k   ạ ệ ự ho ch  hoá  ngu n  nhân  l c  trong  h   ơ  quan  hành  chính  nhà  ố th ng  các  c nư c.ớ

ự ủ ự ạ 1. Phân tích th c tr ng tình hình nhân l c c a

ổ ứ t ch c.

ự ầ 2. D  báo nhu c u nhân l c c a t ự ủ ổ ứ  ch c

ự ộ ương  trình  hành  đ ng  cho

3. Xây  d ng  ch tương lai.

ầ ọ ủ ệ

4. T m  quan  tr ng  c a  vi c  phân  tích,  ạ ể ế

đánh  ồ giá  trong  k   ho ch  hoá  phát  tri n  ngu n  nhân l c.ự

ế ạ ự ổ ứ đư c ợ  ch c

ớ ạ ỉ ề ư c khác nhau, tuy nhiên,  ương đo n ch  mang tính t

K  ho ch hoá ngu n nhân l c t ồ ế ậ ti p c n theo nhi u b ệ vi c chia ra các giai  đ i.ố

ồ ế ạ ự ủ ổ ứ ch c

ạ ự ồ

ồ ầ ị đ nh nhu c u ngu n nhân

ương lai;

ương trình nh m ằ đáp  ng ứ ự K  ho ch hoá ngu n nhân l c c a t chia thành 3 giai đo n:ạ Giai đo n ạ đánh giá th c tr ng ngu n nhân  l c;ự Giai đo n xác  ạ ự l c trong t Xây d ng ch ự ầ nhu c u nhân l c;

ể Cũng có th  chia thành các giai đo n:ạ

ạ ự ự

ồ đó t đánh  i;

ự ự ủ ổ ứ ồ ch c

ự ấ

ổ ứ ớ

ự ấ Phân tích th c tr ng ngu n nhân l c và  giá môi trư ng mà trong  ổ ứ ồ ạ ờ  ch c t n t D  báo nhu c u ngu n nhân l c c a t ầ trong tương lai; Phân tích kh  nả ăng cung c p ngu n nhân l c  ồ đ ng ộ đ  ể ế ạ  ch c và k  ho ch hành  m i cho t cung c p nhân l c.

ữ ạ

ả ơ  b n  nh ự ự

ể ạ

ế

ề Các  cách  phân  chia  trên  đ u  có  nh ng  ừ ự ư  t   th c  tr ng  n i  dung  c ồ ả ăng  cung  c p ấ ngu n  nhân  l c,  kh   n ồ ầ ngu n nhân l c, và nhu c u phát tri n  ự ứ đ   xây  d ng  k   ho ch  ủ ổ c a  t   ch c  ự nhân l c cho t

ương lai.

đo n ạ

Chúng  ta  có  th   xem  xét  các  giai  sau:

ự ạ 1.Phân tích th c tr ng tình hình nhân l c c a t ự ủ ổ

ch c.ứ

ạ Công  vi c ệ đ u  tiên ự ả ủ  c a  nhà  qu n  lý  nhân  s   ự ủ ổ ế ự   trong  vi c  xây  d ng  k   ho ch  nhân  s   c a  t ự ệ ữ   ạ ứ i tình tr ng nhân s  hi n h u. ch c là ệ xem xét l

ể ề ớ ọ đây  là  bư c  ki m  kê  l

ự ể ự ủ ổ ứ đ  xây d ng cho giai ch c ạ i  đo n ạ

ế ả Nhi u  nhà  qu n  lý  g i  nhân l c c a t ti p theo.

ỏ ệ ổ ứ

ề ổ ứ ớ đ c  bi

ệ ệ ố ự

ặ ể Trong  các  t   ch c  nh ,  vi c  ki m  kê  không  g p  ặ ăn;  nhưng  t nhi u  khó  kh t  là    ch c  l n,  ủ ương  c a  h   th ng  các  cơ  quan  nhân  s   trung  ầ ặ ể ệ hành chính nhà nư c vi c ki m kê n y g p không  ớ ít  khó  khăn.  Nhi u  nề ố ệ ư c ớ không  có  s   li u  chính  ờ xác v  ngề ư i làm vi c ệ  cho các cơ quan nhà nư c.ớ

ộ ố ớ i

ồ ạ ư c luôn t n t ơ quan

ệ ư ng ợ ệ ủ

ỹ Theo m t s  tài li u, không ít n ệ ự ủ ố s  ma trong danh sách nhân s  c a các c ộ ể ả nhà nư c, k  c  trong quân  đ i. Hi n t ộ ể “danh sách ma” cũng là m t bi u hi n c a tham ô  ỹ ương. công qu  thông qua qu  l

ệ ệ đ i và k  lu t ạ ủ ậ

ề th ng  kê  nhân  s ứ ớ ch c  hành  chính  nhà  n

Aùp d ng ụ công ngh  hi n  ị đ nh  v   trong  các  t như  các  t ả qu n  lý  ự nhân s  hàng quý, n a n ỷ ậ  quy  ố ự  c a  các  bôï  ph n  ư c  cũng  ổ ể ổ ứ   ch c  khác  có  th   giúp  cho  các  nhà  ể ợ nhanh  chóng  có  đư c  b n  ki m  kê  ử ăm và hàng năm.

ể ừ

ủ ế ữ ồ ợ

đ c  trặ ổ ư:  tu i;  trình

Ki m  kê  nhân s   ầ ự không  ch  ỉ đơn thu n d ng  ợ ự ệ đang  ạ ở sôù  lư ng  nhân  s   hi n  i  l đư c  s   d ng ợ ử ụ  c a  các  đơn  v ,  t ứ ị ổ   ch c  ọ ề ấ đ  quan tr ng  ớ hành chính nhà nư c… mà v n  ỉ ự là  ch   ra  ủ hơn  c a  báo  cáo,  ki m  kê  nhân  s   ể ủ ưng  ch   y u  c a  ngu n  đư c  nh ng  đ   vộ ăn  hoá;  ự nhân  l c  nh trình đ  chuyên môn; tay ngh  và các  ế ố y u t

ộ  khác.

ế

ế Báo  cáo  nhân  s  cũng ti n hành  ờ ự ệ ồ đ ng th i  vi c  phân  tích  công  vi cệ  trong  t ệ ạ ổ ứ   ch c  hi n  t i.  ỏ ầ ữ đòi h i c n  ệ ạ Xác đ nh các lo i công vi c và nh ng  ệ đó. ạ t cho các lo i công vi c  thi

ụ ở ậ ẩ ế

ữ   b c  ba  chuyên  viên  chính  c n  nh ng  ứ s  ự  trình đôï, k  nỹ ăng, ki n th c;  ậ  chuyên viên chính: thâm

Ví  d :  tiêu chu n gì: ữ khác nhau gi a các b c ế ố niên và các y u t gì?

ạ ở ợ

ư m  qua  ả ầ

ộ ờ ả đ ng ph i làm?

ế

ạ ả Trên  cơ  s   các  lo i  thông  tin  thu  l ả ệ phân tách công vi c, các nhà qu n lý c n mô t công vi c ệ b ng vằ ả ụ ể   ăn b n c  th : Vi c gì ng ệ ư i lao  Làm như th  nào? T i sao ph i làm nh ư v y?ậ

ộ ệ

Hai  ho t ạ đ ng  trên  (ki m  kê  và  phân  tích  công  vi c)  có  ý  nghĩa  quan  tr ng  đánh  giá  ngu n ồ trong  vi c  xem  xét,  ủ ệ nhân  l c  hi n  có  c a  t   ch c  nhà  nư c.ớ

ể ồ

ch c ph i  ậ ờ ả

ổ ứ ộ ấ

ế ạ ầ ả

ồ ư  ki m  kê  ngu n  ệ Phân  tích  công  vi c  cũng  nh ợ ự ủ ổ ứ ả đư c coi là m t công  nhân l c c a t ệ ậ ủ ư ng  xuyên,  c p  nh t  c a  vi c  qu n  lý  vi c  thệ ạ đ ng  cung  c p  ự nhân  s   cho  t   ch c.  Đó  là  ho t  ề t cho các nhà qu n lý  nhi u lo i thông tin c n thi ổ ứ  ch c nói chung, thông tin bao g m: t

ấ ể ả ệ đ  mô t công vi c;

ấ ể ụ ể ệ đ  c  th  hoá công vi c;

ấ ế ế ệ ể đ  thi t k  công vi c tôùt

ấ ể ể ự ọ đ  tuy n ch n nhân s ;

ấ đ  ể đánh giá công vi c;ệ

ấ đ   b i  d ỡ ể ồ ư ng  và  phát

ự ể Cung c p thông tin  Cung c p thông tin  Cung c p thông tin  hơn; Cung c p thông tin  Cung c p thông tin  Cung  c p  thông  tin  tri n nhân l c;

ấ ứ ể ể đ   phát  tri n  ch c

ể ị đ   xác ề đ nh  ti n  công,

ấ i;ợ

ự ể ế ạ đ   xây  d ng  k   ho ch

ấ ợ ể Cung  c p  thông  tin  nghi p;ệ Cung  c p  thông  tin  phúc l Cung  c p  thông  tin  chi n lế ư c phát tri n.

ầ 2.D  báo nhu c u nhân l c c a t ự ồ ệ ự ủ ổ ứ  ch c ự a) Khái ni m d  báo ngu n nhân l c

ụ ự ự b)Phương pháp d  báo áp d ng trong d  báo

ồ ự ngu n nhân l c

ầ ế ự ự ầ

ữ ạ ủ ế ọ ạ

ồ ự

ợ ậ ồ D  báo nhu c u ngu n nhân l c c n thi t trong  tương  lai  (1  năm,  5  năm,  hay  dài  h n)  là  m t  ộ trong  nh ng  n i  dung  quan tr ng  c a  k   ho ch  ngu n nhân l c. Đánh  giá  nhu  c u  nhân  l c  trong  t ự ầ ầ ự d   báo  nhu  c u  nhân  s   t ng ứ đư c các m c tiêu c a t ụ ợ nh n trong chi n l ương  lai  hay  ự ương  lai  là  nh m ằ đáp  ợ ủ ổ ứ đã đư c ghi   ch c  ể ủ ổ ứ  ch c. ế ư c phát tri n c a t

ề ị ụ

ẩ ề ả Đó cũng chính là m c tiêu v  s n ph m, v  d ch  ả ạ ổ ứ ụ ợ   ch c  ph i  t o  ra  và  v   và  l i  nhu n  mà  nhà  t ương lai. ợ nh n ậ đư c trong t

ổ ứ ể

ự ậ ủ

ộ ộ

Đi u ề đó cũng có nghĩa các t ả  ch c ph i  ủ ợ ế ư c  phát  tri n  c a  xây  d ng  chi n  l mình  và  d   báo  nhu  c u  nhân  l c  là  m t  b   ph n  c a  quá  trình  xây  d ng  chi n lế ư c ợ đó.

ệ ồ ự

ồ ồ

t

ớ  ch c c n thi ứ ủ ổ d   báo  ngu n  ầ ộ ự ư c tính nhu c u ngu n  ế đ  ể đáp  ng ứ đư c ợ ư ng ờ ch c  trong  môi  tr

ự a) Khái ni m d  báo ngu n nhân l c Có  th  ể đ nh  nghĩa  hay  khái  quát  ị ư là m t s   nhân l c nhự ự ủ ổ ứ ầ nhân l c c a t ể ự s   phát  tri n  c a  t tương lai.

ự ồ

ự ấ ố

ị ế ầ ủ d   báo  ngu n  nhân  l c  ậ Cách  ti p  c n  n y  c a  ữ ệ ự ấ cho  th y  vi c  d   báo  luôn  có  nh ng  sai  s   nh t  đ nh vì:

Chi n lế ư c phát tri n c a t ể ủ ổ ứ ợ  ch c xây d ng  ế ụ ể ưa  c   th   do  thi u  thông  chưa  đ y ầ đ   và  ch tin.

ắ ương  lai  không  th   bi ể ế ồ

ệ ổ ứ

ớ ớ ầ

Môi  trư ng  t ờ ư c ớ t  tr ắ ả ờ ư ng  này  bao  g m  c   nhu  ch c  ch n.  Môi  tr ụ ặ ầ ụ ụ ầ c u ph c v , nhu c u tiêu th . Đ c bi t trong  ữ ớ ư c  là  nh ng  t ổ ứ   ch c  cung    ch c  nhà  n các  t ư c v i nhu c u  ụ ị ấ c p d ch v  hành chính nhà n ế đ ng ộ ụ ụ ủ ỏ đòi h i ph c v  c a nhân dân luôn bi n  và phát tri n.ể

ư nhu c u ầ đăng ký xe máy gia tăng do  ở ử ố

ả ỉ ương  pháp  d   báo  cũng  ch   ự

Ví d  nhụ th  trị ư ng Trung Qu c m  c a. ờ B n  thân  các  ph mang tính tương đ i.ố

ả ế

ự ộ

ờ ệ ờ ư i  làm  nh

ờ B n  thân  các  c ớ ơ  quan  nhà  nư c  không  ti n  ể hành  phân  tích,  ki m  kê  nhân  s   m t  cách  ờ ăït  khác,  mô  hình  nhân  s  ự thư ng  xuyên.  M ấ ự đòi  ờ ư ng  không  cho  th y  s   ứ (ch c  nghi p)  th ự ệ ễ ỏ ừ ự h i  t đ i  ngũ  nhân  s   hi n  có    th c  ti n  mà  ộ ợ ư  có  trư ng  h p  m t  công  ứ ph i ả đáp  ng  nh ả ưng  ph i  chia  ộ ỉ ầ vi c  ch   c n  m t  ng ư i làm. cho nhi u ngề

ụ ự ự b)Phương pháp d  báo áp d ng trong d  báo

ự ngu n nhân l c ự ọ ể ự

ể ể

ộ ụ ự ả

Khoa  h c  d   báo  áp  d ng  các  ph ương  pháp  ương  ề khác  nhau  đ   d   báo.  Tuy  nhiên,  nhi u  ph ậ ợ ệ ư ng  v n  ụ pháp  d   báo  áp  d ng  cho  các  hi n  t ủ ự đ ng  và  phát  tri n  c a  t   nhiên  khó  có  th   áp  ậ ồ ự d ng  vào  d   báo  ngu n  nhân  l c.  Đã  v y,  b n  ộ đ i  tố ư ng ợ ồ thân  ngu n  nhân  l c  cũng  là  m t  ệ ự ụ ể không c  th  nên càng làm cho công vi c d  báo  khó khăn hơn.

ợ ự ự ồ

ụ ộ ờ ư ng h p, d  báo ngu n nhân l c  ủ tài  năng  riêng  c a  các  chuyên  gia

ổ ứ Do đó, nhi u trề ph   thu c  vào  ự nhân s  trong và ngoài t ch c.

ợ ế

ổ ế ự ự

Phương  pháp  chuyên  gia:  đây  là  phương  ụ pháp  đư c  áp  d ng  ph   bi n  nh t  khi  ti n  ồ hành d  báo ngu n nhân l c cho t

ấ ổ ứ  ch c.

ữ ự ầ ợ ủ ớ ồ

ổ ứ ế ự ờ  Các chuyên gia đư c m i tham gia d  báo d a  đ  ể đưa ra nh ng ý  ệ vào kinh nghi m c a mình  ki n ế đánh  giá,  ư c  tính  ngu n  nhân  l c  c n  thi t cho t ch c.

ề ờ

ế t  các  c ế ợ ộ ư  th   nào  và  n m  b t

ạ ể Đây  chính  là  ngư i  hi u  rõ  n n  hành  chính  cũng  như  bi ơ  quan  hành  chính  ho t ạ ế ắ đư c  xu  th   ắ đ ng  nh ể ủ v n ậ đ ng  và  phát  tri n  c a  các  mô  hình  n n  ộ hành chính hi n ệ đ i khác nhau.

ộ ự ố ắ

ầ ể  ch c nh m

ự ủ ổ ứ ể ổ ứ ch c trong t ị đ  xác  đ nh  ằ đáp  ng, ứ ương lai.

ồ ự

ể ừ ngu n  nhân  l c  hi n  t ự ế ệ ạ i  ương

ả ờ

đ i  v i  v   trí

ỏ ố ứ Mô ph ngỏ : đó là m t s  c  g ng  nhu c u nhân l c c a t duy trì, phát tri n t Thông  qua  ki m  kê đ  ể đánh  giá  th a  thi u  nhân  l c  trong  t lai. Aùp d ng phân tích bàn c   ụ ậ ị i: ai  tr  l ổ thay  đ i  gì  ặ đư c ợ đ t  vào  b  tr ng), k  ho ch ờ đ  tìm ra các câu  ả ự ệ ạ i; có s   đang đ m nh n v  trí hi n t ố ớ ị ẽ ầ đó  (yêu  c u);  ai  s   ớ đó  trong  tương  lai  (cũ,  m i  hay  ế ư th  nào? ế ạ đ  ể đáp  ng nh

ờ ứ

ờ ị ư ng  lao  ờ ị ư ng  lao  ổ   ch c  cũng  nh ổ ứ ầ ương  ộ đ ng  trong  t ị ộ đ ng  chung  và  th   ự ạ ư  s   c nh  ế   ch c  khác  (n u  có),  nhu  c u

ổ ờ ứ ồ   ch c  t n đó  t

ộ ể i,v n

Nghiên  c u  th   tr ứ ồ lai  bao  g m  th   tr trư ng  riêng  cho  t ủ tranh  c a  các  t ủ ổ ứ c a t  ch c. Phân  tích  môi  trư ng  trong  ạ ậ đ ng và phát tri n. t Phương  pháp  đánh  giá  c a  chuyên  gia  (trong  ụ ứ ề đó  có  nhi u  hình  th c  khác  nhau,  ví  d   phương pháp Delphi).

ế

ụ ố ệ

ế ể ồ

ế ợ ể ữ ủ i  ích  c a  ph

ừ ớ ầ ừ ư i lên, t các phòng ban d

D   báo  xu  th .  Đây  là  m t  công  c   khá  ph   ộ ổ ự ự ầ ương  pháp  n y  d a  vào  s   li u  quá  ế bi n.  Ph ự ồ ứ ế ố   có liên  kh   vêø  ngu n  nhân  l c  và các  y u  t ữ ự đ  tìm ra nh ng xu  quan đ n ngu n nhân l c  ể đ , ồ đ  th …,  ồ ị ự ế th . Có th  xây d ng thành bi u  ương  ạ ỉ (ch   ra  nh ng  h n  ch ,  l pháp.) Mô hình hoá thông qua phân tích h i quy. D  báo nhu c u t ự ỏ ấ nh  nh t.

ồ Regression Analysis = phân tích h i quy:

ỹ ố ợ ế ọ h c ắ ư ng kinh t

ớ ấ ớ

ị đoán đư c ợ ộ đ i v i m t giá tr  nào

ủ ậ K  thu t th ng kê dùng trong tr c l ương trình thiùch h p nh t v i các  đ  ể ư c tính ph ợ ề ế ố ụ ố đ c ộ ộ ậ lo t nh n xét v  bi n s  ph  thu c và biêùn s   đư c s   ấ ủ ự ố ớ ợ ự ư c tính t ế ậ t nh t c a s  liên  l p, vì th  có  ố ầ ương  ừ ữ ự ệ ề ẩ h  ti m  n th c gi a các biêùn s  n y. T  ph ể trình ư c tính n y ng ờ ư i ta có th  tiên  ớ ố ớ ế ố ụ bi n s  ph  thu c (vô danh)  đó c a bi n s ầ ộ ộ ậ ế ố đ c l p.

ệ ổ ứ ể ổ ứ t QL t ch c và phát tri n t ch c) (phân bi

ổ ể ổ ứ ch c và s  thay

đ i: các t ổ ứ ồ ạ  ch c t n t

ể ộ ự đó t ộ

ề ự đ i mà các nhà qu n lý,

ồ ả

ứ ề

ừ ộ ổ ấ Phát tri n t ổ ứ  ch c  ậ ờ và môi trư ng mà trong  i, v n  ừ .  Có  ế đ ng  không  ng ng đ ng  và  phát  tri n  bi n  ệ ặ ả ổ đ c bi t là  nhi u s  thay  ả ị ự đang  ph i  ch u  các  nhà  qu n  lý  ngu n  nhân  l c  ể ệ ớ nhi u thách th c ( công ngh  m i phát tri n, các  ả ể ạ nhà  c nh  tranh,  l m  phát,  thi u  phát  x y  ra,  đ i không ng ng…). năng su t lao ạ đ ng thay

ể ổ

ứ ề

ắ ồ

ch c  là  m t  quá  trình  ph c  ư ng  xuyên  và  g n  li n  ể t  v i  phát  tri n  ngu n  nhân

ứ Phát  tri n  t ạ t p  và  lâu  dài,  th ế ớ ậ ấ r t  m t  thi l c.ự

ồ ệ ử ụ ự

ứ ủ ự

ự ỏ ợ đư c nh ng s  thay

ỹ ứ Vi c  s   d ng  ngu n  nhân  l c  có  tri  th c,  có  k   đ i ổ đòi  năng đ  ể đáp  ng thách th c c a s  thay  đ i ổ đang  ả h i ph i xác  ẽ ả và s  x y ra ứ ị đ nh  ố ớ ổ ứ đ i v i t ữ  ch c.

ị ụ ệ ấ ạ

ỏ ợ ch c mình và tr  l

ừ ế

ừ ế ở ệ ạ  hi n t ương lai;

ự ế ữ ụ ể ế ương  ương  trình  hành  đ ng  cho  t ự 3.Xây  d ng  ch lai.M i  m t  ộ đơn  v   tác  nghi p  (c p  th p  nh t,  ấ ệ ỗ ế ự phòng, ban, v , vi n…) xây d ng k  ho ch nhân  ả ờ đư c các câu h i: ự ủ ổ ứ i  s  c a t Đơn v  ị đang th a hay thi u; Th a, thi u ai  i và t Nh ng d  ki n và ki n ngh ắ ị đ  kh c ph c;

ấ ệ

ệ ạ ố i  và  t

ổ ứ C p  trên  c a  các  ị ủ ả đơn  v   tác  nghi p  cũng  ph i  ự ế ạ ả ả ờ xây d ng k  ho ch nhân l c và cũng ph i tr  l i  đ n ế ấ ưng  nh n  m nh  ỏ đư c  các  câu  h i  trên  nh ạ kh   nả ăng  đi u  ph i  hi n  t ương  lai  trong  ề  ch c. toàn t

ồ ớ ấ ạ ố ương  cũng  ph i  làm  k   ự ế ả ệ ự ế ư c ngu n nhân l c cho c  h   ư ng ớ ơ  quan  nhà  nư c  nh m ị ằ đ nh  h

ộ ệ ố

ự ủ ấ ế ấ

ế ồ t.

ự ấ ế ấ

C p  nhân  s   trung  ợ ho ch (hay chi n l th ng  các  c cho toàn b  h  th ng). K   ho ch  ngu n  nhân  l c  c a  c p  càng  th p  ạ ả càng ph i chi ti K   ho ch  ngu n  nhân  l c  c p  cao  nh t  mang  ạ ị tính đ nh h ồ ư ng.ớ

(xem sơ đ )ồ

ế

ế ạ ợ

K  ho ch hoá ngu n nhân l c mang tính chi n  lư c (5­10 n

ăm).

ế ạ

ồ K  ho ch hoá ngu n nhân l c hàng n

ăm

ế ạ

K  ho ch hoá ngu n nhân l c trên t ng lãnh  v cự

ự ồ ể

ạ ế ạ ả ừ Các lo i k  ho ch phát tri n ngu n nhân l c  ấ theo t ng c p qu n lý.

ủ ọ ệ ầ 4.T m  quan  tr ng  c a  vi c  phân  tích,

ể trong k  ho ch hoá phát tri n ngu n nhân l c.

đánh  giá  ự ữ

ế ạ ọ

ộ ể ồ ế ạ ồ Phân tích, đánh giá t ộ ổ ứ  là m t trong nh ng   ch c ủ ho t ạ đ ng quan tr ng c a công tác k  ho ch hoá  ự phát tri n ngu n nhân l c.

ồ ọ ề ấ đ  ngu n nhân l c c a t ề ỏ ấ

ự ồ ể ương pháp ch n ẩ đoán như đã  ứ Nghiên c u theo ph ế đúng, có khoa  ẽ ậ t  nêu trên s  giúp chúng ta nh n bi ự ủ ổ ứ Ch  ỉ h c v  v n   ch c.  khi  nào  các  cu c ộ đi u  tra,  quan  sát,  ph ng  v n,  ế ợ đánh  giá,  phân  tích  đư c  ti n  hành  m t  cách  ữ ợ đư c nh ng cách th c  ớ ọ đó m i có  khoa h c thì khi  ổ ứ ợ x  lý h p lý trong phát triêûn t  ch c nói chung  và phát tri n ngu n nhân l c nói riêng.

ạ ủ ổ ứ

ể ế

đ nh cách th c  đư c cợ ơ s  d  li u

ề ầ ấ đ  c n quan tâm;

ủ ầ ấ

ự ư  v n  c a  các  chuyên  gia  bên  ổ ứ  ch c; nhà qu n lý  ồ ự ệ

ậ ố ệ ẩ đoán tình hình;

ế ả ồ đ n  các  nhà

ấ ủ ố ả Phân  tích  đánh  giá  th c  tr ng  c a  t ự   ch c  có  ề th   ti n  hành  theo  nhi u  cách  khác  nhau.  Tuy  ớ ợ ư c h p  ứ đi t ng bừ ầ nhiên, c n xác  ạ ế ở ữ ệ đúng cho k  ho ch  ẽ lý s  cho  ồ hóa ngu n nhân l c. Xác đ nh v n  ị C n  có  s   t ả trong cũng như bên ngoài t ả tác nghi p, các nhà qu n lý ngu n nhân l c. Thu th p s  li u và chu n  Cung  c p  thông  tin  ph n  h i  qu n lý ch  ch t;

ậ ậ ậ ế

ụ ầ

ể ể ế đ   phát  ệ t  ỏ ủ ự ự đáp  ng ứ đòi h i c a s

ủ ự Th o  lu n  t p  th   các  ý  ki n  thu  th p  ể ả đư c;ợ Aùp  d ng  các  bi n  pháp  c n  thi ồ tri n  ngu n  nhân  l c  thay đ i;ổ Đánh giá tác đ ng c a s  thay  ộ đ i;ổ

ể ộ ố t

ự ồ ể ể Có  th   khái  quát  m t  s   ho t  đ  phát tri n ngu n nhân l c nh ế ầ ộ ạ đ ng  c n  thi ồ ư sơ đ  sau:

ổ ứ ổ ứ

ch c:  ch c:

ứ ồ ơ ứ ồ ơ

Xác đ nh m c tiêu  ạ ắ ng n h n, dài h n  ủ ổ ứ c a t  ch c

ụ ụ ụ ụ

Phân tích t Phân tích t Trao đ iổ Trao đ iổ Nghiên c u h  s Nghiên c u h  s Xem xét nhi m v , m c tiêu Xem xét nhi m v , m c tiêu ệ ệ

Nghiên c u ứ đòi h i ỏ ệ công vi c, chuyên  môn hoá và thay đ iổ

ứ ồ ơ

ế ố

Phân tích công vi c:ệ Quan sát, H i ỏ Nghiên c u h  s Các y u t

liên quan khác

ị Xác đ nh hành vi  ể ự ế đ  th c  ầ t  c n thi ụ thi nhi m vệ

ứ ồ ơ

ế ố

ồ Phân tích ngu n nhân l c: Quan sát, Nghiên c u h  s Các y u t

liên quan khác

Xác đ nh m c tiêu,  ắ ề ớ hành vi g n li n v i  ể ổ ứ  ch c phát tri n t

ể ổ ứ

M c tiêu ph i g n li n v i  phát tri n t

ả ắ ề ớ  ch c.

ể ổ ứ ắ

ề ớ

ch c g n li n v i

đo n phát tri n t ồ

M t s  giai  ộ ố ể phát tri n ngu n nhân l c.

ộ ố ồ ứ ọ

ể ị Trong  m t  s   tài  li u,  quy  trình  k   ho ch  hoá  ạ ế ự ủ ổ   ch c  g i  là  phát  tri n  ngu n  nhân  l c  c a  t ự ồ ể ho ch ạ đ nh phát tri n ngu n nhân l c.

ề đ nh  ngu n  nhân  l c  c a  c ợ ị ự ủ đ nh  chi n  l

ự ồ ạ ch c.  Ho ch

ợ ị ồ ị Ho ch ạ ạ ệ ớ li n  v i  vi c  ho ch  ể ổ ứ phát  tri n  t cũng  đư c  coi  nh ợ ủ c a ho ch ơ  quan  g n ắ ế ư c,  chính  sách  ị đ nh  ngu n  nhân  l c  ư  là  m t  b   ph n  c u  thành  ộ ộ ế ư c phát tri n t ậ ấ ể ổ ứ  ch c. ạ đ nh chi n l

ị ề ộ ồ ương t nhự

ợ Quy  trình  ho ch ạ ể đ nh  phát  tri n  ngu n  nhân  ư  ự l c cũng bao g m nhi u n i dung t ị ho ch ạ đ nh chi n l ồ ể . ế ư c phát tri n

ệ ị

ạ ự ẽ ồ ạ ậ đó cơ quan s  t n t ị ứ ồ ứ đo n ạ đánh  giá  th c  tr ng;  xác  i, v n  ương lai; xác đ nh nhu  ữ đ nh  nh ng  cách  th c,  bi n  ầ ế đ  ể đáp  ng nhu c u ngu n nhân

ữ Đó  là  nh ng  giai  ư ng trong  ờ đ nh môi tr ể đôïng và phát tri n trong t ứ ổ ầ c u  t   ch c;  xác  ầ pháp c n thi ự l c cho c t  ơ quan.

ạ ồ

Phân tích môi trư ng mà t ờ ổ   ứ ồ ạ ậ đ ng và  i,v n  ch c t n t ạ ự phát tri n; th c tr ng ho t  ả đ ng qu n lý ngu n nhân  ự ủ ơ quan. l c c a c

ể Xác đ nh m c tiêu phát tri n  c a củ ơ quan và chi n lế ư c ợ

phát tri n (hể ngo i, t

ớ ư ng n i,  ạ ự ự  l c)

Phân tích, đánh giá nhu c u ầ ự công vi c. D  báo s  phát  ộ tri n ngu n nhân l c xã h i  ự ủ ơ  và ngu n nhân l c c a c quan

Phân tích kh  nả ăng  cung c p ngu n nhân  ề

ồ đi u ch nh

ấ ự l c và

ương

ự Xây d ng ch ộ

ế

ế Xây d ng và khuy n  ngh  các chính sách  (n u có)

trình hành đ ng phát  ự ồ tri n ngu n nhân l c

ơ

Quy trình 7 bư c k   ớ ế ể ho ch hoá phát tri n ngu n  ự ủ ơ quan. nhân l c c a c

ệ Tri n khai th c hi n  ụ ể ộ các ho t ạ đ ng c  th   ể ạ ậ ồ đ  t o l p ngu n  ớ ự nhân l c m i cho c quan.

VI.Phân tích công vi c:ệ

1. Đ nh nghĩa

ệ 2. L i ợ đi m c a phân tích công vi c

3. Các phương pháp phân tích công vi cệ

ế

ệ 4. Ti n trình phân tích công vi c

5. B n mô t

ệ  công vi c

ế

6. B n mô t

chi ti

ệ ẩ t tiêu chu n công vi c

ị 1.Đ nh nghĩa

ộ ố

ế ụ

ụ ể  ch c mu n

ụ Công vi c (job) bao g m m t s  tác v   ả (task) c  th  ph i hoàn thành n u  ợ ố đ t ạ đư c m c tiêu  ộ ổ ứ m t t ủ c a mình.

ộ ế

ệ ố ầ

• Phân tích công vi c là m t ti n trình  ệ xác đ nh m t cách có h  th ng các  ế  đ  ể ụ và các k  nỹ ăng c n thi nhi m vệ t ổ ệ ự   th c hi n các công vi c (job) trong t ch c.ứ

ế ể

đ  ộ ứ ế đ  hoàn thành công

t

• Nói m t cách c  th  h ụ ể ơn, phân  ệ ộ ế tích công vi c là m t ti n trình  ạ ụ ủ mô t  và ghi l i m c tiêu c a  ụ ệ ệ ộ m t công vi c, các nhi m v  và  đi u ề ủ ho t ạ đ ng c a nó, các  ệ ki n hoàn  thành công vi c, các  k  nỹ ăng, ki n th c và thái  ầ c n thi vi cệ .

ệ ể ả ờ M c ụ đích c a phân tích công vi c là đ  tr  l i

ủ ỏ đây:

(task) gì?

các câu h i sau  Nhân viên th c hi n nh ng tác v   ụ

Khi nào công vi c (job)

đư c hoàn

t?ấ t

ệ ở đâu?

ế

Công vi c ệ đư c th c hi n  Nhân viên làm vi c ệ đó như th  nào?

ả ự

T i sao ph i th c hi n công vi c

ạ đó?

ệ đó c n ầ

Đ  th c hi n công vi c  ệ ủ ữ

ể ự ả ộ đ  nh ng tiêu chu n, trình  ph i h i  đ  nào?

ệ ắ ị Phân tích công vi c cung c p cho nhà qu n tr   ệ ụ

ớ ế

ệ ế ề ầ ấ ệ ả m t ộ b n tóm t t các nhi m v  và trách nhi m  đó; m i tố ương quan c a ủ ệ ộ ủ c a m t công vi c nào  công vi c ệ đó v i các công vi c khác; ki n th c  ứ ệ ệ và k  nỹ ăng c n thi đi u ki n làm vi c. t và các

T  b n phân tích công vi c, nhà qu n

ả ả “b n mô t ế ả  chi ti

ả ả   t tiêu

ừ ả ế ế t k  ra hai b n  lý thi ả ệ công vi c” và “b n mô t chu n công vi c”

Trách nhi mệ

Nhi m vệ

Công tác (tác  ụ ụ ể v ) c  th

Mô t

công

ả viêïc

Ho ch ạ đ nh  ồ ngu n nhân  l cự

Phân tích  Phân tích  Phân tích  công viêïc công viêïc công viêïc

ả  chi  t tiêu

ọ đào t o ạ

Mô t ế ti ẩ chu n công  viêïc

i, an toàn và y

ế

(Tuy n ch n,  và phát tri n, ể đánh  giá, lương b ng và  ợ phúc l ế , …) t

ứ Ki n th c

K  nỹ ăng

Kh  nả ăng

ả ả ệ 5.B n mô t công vi c (job description)

công

ti n trình phân  đ  mô t

ợ ừ ế ợ ệ ẽ đư c dùng

ế

ờ ự

Các thông tin l y ấ đư c t tách công vi c s   vi c.ệ ệ ả  công vi c là m t tài li u  B n mô t đ n các  cung c p thông tin liên quan  ệ ụ ụ ể công tác (tác v ) c  th , các nhi m  ệ ụ v  và trách nhi m c a công vi c.  ệ (ngư i th c hi n công vi c)

ế

ệ ợ

ệ ả   công  vi c  là  b n  B n  mô  t ệ t  kê  chính  xác  và  súc  tích  li nh ng ữ đi u  mà  nhân  viên  ệ ự ả ph i  th c  hi n.  Nó  cho  ta  ế t  nhân  viên  làm  cái  gì,  bi đi u ề làm  th   nào  và  các  ụ đó  ki n  mà  các  nhi m  v   đư c th c thi.

ư ng  bao  g m

công  vi c  th đây:

ả B n  mô  t ể các đi m sau  Các  nhi m  v   ch   y u  ph i  hoàn  ụ ủ ế

thành.

ỉ ệ ờ

th i gian cho m i nhi m v

T  l Các tiêu chu n hoàn thành công tác Các  đi u  ki n  làm  vi c  và  các  r i  ủ

ề ể ả ro có th  x y ra.

S   ngố

ố ớ ừ ệ đ i  v i  t ng  ệ ư ng ờ ố

t  b

ể ự ế ị đ   th c  hi n

ư i  làm  vi c  ệ công vi c và các m i quan h  t trình, báo cáo. Máy  móc  và  thi công vi c ệ đó.

ệ ủ   công  vi c  c a  m t  th ộ i  m t  công  ty  nh ớ

ệ ế ả ộ ư  sau  (k   t ộ ả   chi  ti công  vi c  và  b n  mô  t

ư  ký  văn  ụ Ví  d :  mô  t ể ừ ậ   th p  phòng  t ả niên  1990,  có  khuynh  hư ng  g p  chung  b n  ả mô  t t  công  vi c.ệ

ậ Thư ký văn phòng (b c II)

ộ B  phâïn hay phòng:           báo cáo cho:

ắ ệ A.Tóm t t công vi c:

ệ ố Th c hi n các nhi m v  v ụ ăn phòng, ghi t c ký và

ả ị ệ ự ộ ấ làm thư ký cho m t c p qu n tr

ệ ấ ả ả ế ệ B.B n ch t công vi c: (mô t chi ti t công vi c)

Th c hi n ăn phòng g m ồ

ệ đa d ng các nhi m vu ïv ế ạ ệ ự ầ h u h t các vi c sau ệ đây:

ả 1.Đánh máy thư t

ồ ố ế t  ăng

ừ ả ư ng trình, b n vi , b n t ừ  các b n ghi t c ký, b ộ ả ặ

ớ ờ ả ả ẫ ố ạ ớ ự ư ng d n t

tay, các sơ đ … t cassette ho c các b n th o m t cách thông  ể ủ ấ i thi u c a c p  th o v i s  h trên.

ế ệ ạ 2.Ti p nh n các cu c g i

ử ậ ộ ế ộ ọ đi n tho i và  ti p   ừ ư t

ệ ế khách  m t cách khôn khéo và x  lý th ộ g i ử đ n m t cách hi u n ăng.

ạ ừ ư ng ờ

ế

ả ; soanï th o các v ừ

ư t ả ả 3.So n th o các v ăn b n, th  thông th ắ ắ ả i quy t các th c m c  hàng ngày và gi ư t ệ ả thừơng l ăn b n, th ợ ậ ệ ử ặ đ c bi t g i cho các nhân v t thích h p.

ệ ả 4.Th c hi n và duy trì các v ăn b n, h  s ồ ơ c a ủ

ự ộ ậ b  ph n mình

ị ệ ắ ế

ộ ọ

ạ ở ậ ả ấ ộ ẹ 5.Ch u trách nhi m s p x p các cu c h n và  ả ờ đi n ệ ọ ọ i  các cu c h p; ch n l c các cú tr  l ề ấ đ  có tính cá nhân  và  tho i; x  lý các v n  b o m t cho c p trên.

ậ 6.Thu th p, t đánh giá các d  ữ

ệ ạ ử ụ ể ầ ử  ch c, x  lý và  ờ ả ư ng trình; s  d ng các  ăn phòng c n thi ế đ  hoàn thành t

ổ ứ ki n và các b n t lo i máy v ệ công vi c này.

ị ệ

ụ ả ớ ẫ t

ệ ạ

ệ ặ

ệ ự ự 7.Th c hi n các nhi m v  qu n tr  và các d   ư sưu  ệ đã đư c hợ ư ng d n nh ặ án đ c bi ả ổ ậ t p và biên so n các tài li u tham kh o t ng  ộ i công ty, b   quát và các thông tin liên quan t ủ ụ ủ ộ ự ậ ph n, ho c th c hi n các th  t c c a b   ph n.ậ

Nhìn chung, thư ký văn phòng b c II làm vi c  ệ ị ự ộ ậ ộ đư c ợ m t các  đ c l p và ch u s  giám sát và  ố ộ ẫ ớ hư ng d n m t cách t ủ i thi u vè các th   ệ ự ỏ ấ ụ t c. Giúp cho c p trên kh i các công vi c s   ấ ụ ặ ụ v  mang tính ch t v n v t.

ể ộ ẫ ư ng d n m t

ề ố ớ ữ

ớ ề đi u hành, h ờ ư i khác trong  ệ đ i v i nh ng ng ệ ơ c u công vi c thì nh  và  ị ể Có th  có quy n  ố s  công vi c  ẹ ấ ộ ậ b  ph n  mình. C ệ ế ầ h u h t các công vi c không b  ki m tra.

ộ ẩ C.Trình đ , tiêu chu n:

ọ Có trình đôï h c v n trung h c ho c t

ặ ương  ệ ăm kinh nghi m v  hành  ể ả ộ ưm làm vi c cho

ộ ế ị

ấ ả ằ đ  ti ng Anh b ng C. Ph i  ệ ử  nh  trong vi c x  lý các  ạ ệ đi n tho i,  ờ ể ọ ọ ủ ăm vi ng c a khách và lên th i bi u

ọ ấ ề ớ ộ đương c ng v i 3 n ệ ố chính và t c ký, k  c  m t n công ty; có kh  nả ăng đánh máy ít nh t 60  ch /1phút. Có trình  ố ế t, t có óc phán đoán t v n ấ đ  b o m t; ch n l c các cú  ề ả các cu c thộ ế ấ cho c p trên.

ể ế

ố ớ ứ đ i v i

ữ ộ ố ả ả ăng hi u bi ệ Ph i có kh  n t toàn di n các chính  ủ ổ ứ đ  ể ủ ụ sách, th  t c và nhân viên c a t  ch c  ụ ệ ẹ ớ cho c p trên nh  b t các nhi m v  hành  ấ ố ỹ ăng t c ký ít nh t 80  ự ụ chính s  v . Có k  n ế ỹ ăng và ki n th c  ch /1 phút. Có k  n m t s  máy móc v ăn phòng.