Chương 4
ồ
ả Các cơ quan qu n lý ngu n nhân ủ ề ự l c c a n n hành chính
ồ
ả ủ ề
ự I. Cơ quan qu n lý ngu n nhân l c chung c a n n hành chính nhà n
ư c.ớ
ả
ồ
ự ủ
II.Cơ quan qu n lý ngu n nhân l c c a các cơ quan hành chính nhà nư c ớ trung ương (B , cộ ơ quan ngang B , ộ ủ cơ quan thu c Chính ph ) ộ
ả
ự
III.Cơ quan qu n lý ngu n nhân l c
ồ ơ quan qu n lý hành chính ệ
ỉ
ả ương (t nh, huy n,
ị ớ ở đ a ph
ủ c a các c nhà nư c xã)
ồ
ả ủ ề
ự I. Cơ quan qu n lý ngu n nhân l c chung c a n n hành chính nhà n
ư c.ớ
(xem sách)
ự ồ ả ơ quan qu n lý ngu n nhân l c
ọ 1. Tên g i các c chung.
ự ồ ả ổ ứ ơ quan qu n lý ngu n nhân l c
2. T ch c c chung
ạ ủ ệ
ề ự ả 3. Ch c nứ ăng, nhi m v và quy n h n c a các ụ ồ cơ quan qu n lý ngu n nhân l c (xem sách)
ổ ứ
Ban t
ương
Chính phủ
ổ ứ
ủ
ch c trung ộ ch c cán b chính ph
Ban t
Ban t
ổ ứ ỉ ủ ch c t nh y
ỷ
ỉ
ổ ứ
ề ỉ
U ban nhân dân t nh
Ban t
ch c chính quy n t nh
ổ ứ
ệ
ỷ
Ban t ổ ứ
ệ ủ ề
ệ
U ban nhân dân huy n
ch c huy n y ch c chính quy n huy n
Ban t
ỷ
U ban nhân dân xã
ự ộ ạ đ ng qu n
S phân c p qu n lý trong ho t ả ấ ự ữ lý nhân s gi a các c p c ả ấ ơ quan hành chính
2) 3) xem sách p.101108
ả
ồ
ự ủ
II.Cơ quan qu n lý ngu n nhân l c c a các cơ quan hành chính nhà nư c ớ trung ương (B , cộ ơ quan ngang B , ộ ủ cơ quan thu c Chính ph ) ộ 1. Ch c nứ ăng, nhi m v c a các c
ơ quan qu n ả
ồ ụ ủ ệ ự ủ ộ lý ngu n nhân l c c a B
ồ ả 2. Cơ c u t ấ ổ ứ ơ quan qu n lý ngu n
ch c c ự ủ ộ nhân l c c a B
ề
ổ ứ ộ ứ ả ơ quan qu n lý hành chính ơ quan hành chính nhà nư c ớ ư ạ ồ ch c b máy hành
ệ ố Trong h th ng các c ớ nhà nư c, các c trung ương bao g m nhi u lo i khác nhau ( nh đã nghiên c u trong môn “t chính nhà nư c”.ớ
ồ ự
ả ệ ố ợ ả
ế ở ự t b i chính sách nhân s vĩ mô do nhi u c
ồ ớ ả ơ đi u ề ơ ơ quan qu n lý ngu n nhân
Ngu n nhân l c chung cho c h th ng các c quan hành chính nhà nư c ớ đư c qu n lý và ề ti quan nhà nư c và c ự l c chung ban hành.
ộ
ả ệ ệ ữ
ồ ừ ủ ữ
ữ ừ ụ ể
ắ
ể ủ
ộ
Do ho t ạ đ ng qu n lý c a m i c ủ ả ỗ ơ quan hành t nên vi c qu n lý chính có nh ng nét khác bi ự ngu n nhân l c c a chúng v a có nh ng nét chung v a có nh ng nét c th riêng. S hình thành các c ồ ả ơ quan qu n lý ngu n nhân ự ớ ơ quan hành chính nhà nư c g n ự ủ l c c a các c ơ quan hành ử ớ ị ề li n v i l ch s phát tri n c a các c chính nhà nư c ớ đó (b , cộ ơ quan ngang b , và các lo i cạ ơ quan khác)
ỳ ể
ừ ậ ở
ụ ổ ứ ộ ạ ụ ể Tu thu c vào t ng giai đo n c th , có th hình ộ ộ ấ đ khác nhau trong thành các b ph n các c p cơ c u t ấ ổ ứ ộ ụ ể ộ ủ ch c chung c a B . Có th là m t v ộ ờ thông thư ng là v t ch c cán b .
ể
v ụ ộ là tên g i tọ ương đ i ố
ụ
ụ ổ ứ
ộ
ể ọ V lao ề ương – cán bộ ch c – cán b và
ọ ủ ụ ầ Tên g i c a v n y cũng có th khác nhau: ổ ứ ch c cán b t ổ ế ph bi n; cũng có th g i là ộ đ ng ti n l hay V t đào t o. ạ
ụ ủ ả ệ 1.Ch c nứ ăng, nhi m v c a các c ơ quan qu n lý
ị ngu n nhân l c c a B ự ự ủ ộ đ nh chung c a h th ng v
ăn b n ả ương (qu n ả ủ ệ ố ậ ủ ơ quan nhân s trung
ự ự ấ ố
ự
ụ ể ổ ứ ủ ơ quan. ị đ nh c th (riêng) theo ch c c a c
ư i ờ đ ng ứ
ấ ưu, tư v n cho ng ự ổ ứ ồ D a trên quy pháp lu t c a c lý nhân s mang tính th ng nh t). D a trên m t s quy ộ ố ộ ế ạ đ ng và t quy ch ho t Nghiên c u, tham m ứ ị ề đ u ầ đơn v v công tác nhân s và t ch c.
ồ ả ấ ổ ứ ơ quan qu n lý ngu n nhân
2.Cơ c u t ự ủ l c c a B ch c c ộ
ự ủ
ứ ậ
ộ ư c ớ ộ ch c thành các b ph n ự ứ ăng nhân s riêng
Các cơ quan qu n lý nhân s c a các b tr ả ợ ổ đư c t đây thư ng ờ ệ ự ch c nứ ăng th c hi n các ch c n nhẻ ư đã nêu trên. l
ự ụ ể ọ
ứ ệ ố ự
ự ả
ự ớ ự ự
ệ ủ ế ạ Các đơn v ch c n ị ứ ăng nhân s c th g i chung ổ ả là phòng. Trong quá trình c i cách h th ng t ơ quan nhân s nói riêng, ch c nói chung và các c ộ các chuyên viên (cán b qu n lý nhân s ) tr c ứ ăng nhân s dự ư i s lãnh ti p th c hi n ch c n ộ đ o chung c a m t ng ư i.ờ
ị ả ộ đơn v qu n lý
ả ổ ứ T ch c thông th ự nhân s mô t ờ theo s
t
Phòng đào t oạ
Phòng lưu trữ
Phòng tuy n ể d ngụ
Phòng b trí ố cán bộ
Phòng quan h ệ lao đ ngộ
ư ng c a m t ủ ồ ơ đ sau: ụ ạ Lãnh đ o V ộ ổ ứ ch ccán b
ụ ổ ứ
ộ
Cán b làm vi c trong v t
ch c –
ệ cán bộ
ụ ổ ứ
ộ
Cán b làm vi c trong v t
ch c –
ệ án bộ
ả ự
ứ
ợ ủ ồ
ộ Các cơ quan qu n lý ngu n nhân l c (có th g i ể ọ ồ ủ ơ quan hành chính nhà nư c ớ ậ ộ là b ph n) c a c ăng. Nhi u ề đư c theo nguyên tác ch c n thư ng ờ ợ ự đư c giao ả ch c nứ ăng c a qu n lý ngu n nhân l c cho các đơn v ch c n ị ứ ăng trong m t cộ ơ quan ph ụ thu c vào ch c n ứ ăng trao cho cơ quan n y.ầ
ạ
ớ
ộ đ ng c a B mình d ờ ộ ạ ư ng hay trung tâm
ỡ ộ ậ đơn v ị đào t o, b i d ề ộ ồ ư ng ỡ Nhi u b thành l p ứ ư i hình th c các ủ ờ ngư i lao đào t o, ạ đơn v ị đào t o ( tr b i dồ ư ng các b ).
ự ỉ
ị ầ ả ạ ệ đào t o, b i d
ờ ộ
ớ
Ơû nhi u nề
ầ
Nh ng ữ đơn v n y trên th c t ự ế ệ không th c hi n ự ủ ộ đó ch là c ch c nứ ăng qu n lý nhân s c a b ; ơ ỹ ăng, ỡ ồ ư ng k n ự quan s nghi p ệ chuyên môn cho ngư i lao đ ng làm vi c trong các ơ quan hành cơ quan nhà nư c nói chung và các c ớ ư c, các ớ chính nhà nư c nói riêng. ấ ổ ứ ộ ơ c u t ờ trung tâm, trư ng n y không thu c c ch c ộ ủ c a B .
ả
ự
III.Cơ quan qu n lý ngu n nhân l c
ồ ơ quan qu n lý hành chính ệ
ỉ
ả ương (t nh, huy n,
ị ớ ở đ a ph
ủ c a các c nhà nư c xã)
ồ ả 1. Các cơ quan qu n lý ngu n nhân l c ự ở đ a ị
phương
ố ả 2. M i quan h gi a các c
ệ ữ ự ơ quan qu n lý ệ ố ồ ơ quan
ngu n nhân l c trong h th ng các c hành chính nhà nư c.ớ
ồ ả 1.Các cơ quan qu n lý ngu n nhân l c ự ở đ a ị
phương
ị
ộ
ự
ợ
ả
ự đ n m c
ả
Chính quy n ề đ a ph ự ấ ương các c p có nhân s ự ỳ Tu thu c vào s phân ủ riêng c a mình. ả ấ ơ quan c p qu n lý nhân s trong các c ớ nhà nư c mà chính quy n ương ị ề đ a ph ứ đ nàoộ đư c qu n lý nhân s ế . ơ ự ấ ự Đó chính là s phân c p qu n lý nhân s các c ớ quan nhà nư c nói chung và các c ơ quan hành ớ chính nhà nư c nói riêng.
ệ
ứ
ề
ữ ộ ị ề đ a ph
ấ ị ề đ a ph
ẽ
ệ ố
ớ
ứ
ự ủ
ớ ạ
ị
đ a ph
ứ mô hình h th ng th ề đ a ị ch c chính quy n ơ quan ương i các ế ự ơ quan nhân s chung quy t
ề đ a ph ỗ ủ ương c a m i ị ố H th ng chính quy n ề ợ ổ nư c ớ đư c t ch c theo nhi u mô hình khác ứ đ phân chia quy n ộ ỳ nhau. Tu thu c vào m c ương mà v n ấ ấ ự l c gi a các c p chính tuy n ương ự ủ ề đ nhân s c a các c p chính quy n cũng s khác nhau. Nh ng n ư c theo ữ b cậ trong vi c t ệ ổ phương, v n ấ đ nhân s c a các c ề hành chính nhà nư c t ờ thư ng do c ị đ nh.
ộ ự
ề
ộ
ớ ư c theo mô hình chính quy n thì m c ứ đ t ự ủ q an ự
ề đ a ị ế ề quy t v ứ đ ộ
ợ
ỳ ề ự ị đư c trao.
ị
ờ
ấ
ớ ề
Nh ng nữ phương t v n ấ đ nhân s tu thu c vào m c quy t tr M t s n ộ đ ng ồ ự ầ ử ớ ộ ố ư c nhân s b u c do h i ử ầ ế đ nh; trong khi ộ ố b u c quy t đó, m t s ả ầ ử ư ng do c p chính ế nư c, k t qu b u c th ơn phê duy t.ệ quy n cao h
ổ ứ
Ban t
ương
Chính phủ
ổ ứ
ủ
ch c trung ộ ch c cán b chính ph
Ban t
Ban t
ổ ứ ỉ ủ ch c t nh y
ỷ
ỉ
ổ ứ
ề ỉ
U ban nhân dân t nh
Ban t
ch c chính quy n t nh
ổ ứ
ệ
ỷ
Ban t ổ ứ
ệ ủ ề
ệ
U ban nhân dân huy n
ch c huy n y ch c chính quy n huy n
Ban t
ỷ
U ban nhân dân xã
ự ộ ạ đ ng qu n
S phân c p qu n lý trong ho t ả ấ ự ữ lý nhân s gi a các c p c ả ấ ơ quan hành chính
ộ
ớ ở
ả
ạ
ị ữ ự ương do đ a ph ậ ị ề đ a ph
Ngư i lao ệ ơ quan hành ờ đ ng làm vi c trong các c ề ả ợ ư c ớ đư c qu n lý chính nhà nư c nhi u n ở ộ ố ư c, ớ nhân ấ ố đó m t s n th ng nh t. Trong khi ơ quan hành chính trung ệ ự s làm vi c cho các c ương đư c qu n lý b ng nh ng v ả ằ ợ ăn b n quy ệ ạ i các ph m pháp lu t riêng; nhân s làm vi c t ương quy ấ c p chính quy n ị đ nh.
ả
ơ quan hành chính nhà ậ ương, cơ quan (b ph n) qu n ộ ế ố ấ c u thành
Trong h th ng các c ệ ố ộ ị ớ ở đ a ph nư c ự ồ lý ngu n nhân l c là m t y u t ủ ệ ố đó. c a h th ng
ệ ệ ề
ề
ỷ
ạ
ở ỉ
Ban t ự
t nh còn có ả t c nh ng ng ư i lao
ụ ể ủ ụ t Nam, đi u ki n c th c a Vi ví d : trong ồ cơ quan qu n lý ngu n nhân ả ấ ỉ c p t nh có ứ ổ ự ủ ỉ ch c chính l c c a t nh là Ban t ề ỉ quy n t nh ơ ự . Các v n ấ đ nhân s trong các c ầ ớ ư c do Ban n y ả quan qu n lý hành chính nhà n ỉ ưu cho U ban nhân dân t nh ự ế tr c ti p tham m ị ể ế ệ ể ự đó, do th ch chính tr đ th c hi n. Bên c nh ổ ứ ỉ ch c t nh ớ nở ư c ta, uỷ, là cơ quan qu n lý nhân s chung nh t ấ đ i ố ệ ờ ớ ấ ả ữ đôïng làm vi c trong v i t ơ quan ớ các cơ quan nhà nư c nói chung và c hành chính nói riêng.
ệ cũng có cơ c u tấ ương t ch c chính quy n huy n
ữ ộ
ề ờ ư i lao
ệ
ổ
ệ ệ
ự
ớ ị
ấ Ơû c p huy n . ự ệ có ổ ứ Phòng t ả ệ đ ng làm trách nhi m qu n lý nh ng ng ơ quan hành chính ệ ố vi c trong h th ng các c ứ ệ ị ớ nhà nư c trên ch c đ a bàn huy n. Phòng t ồ ả ứ ăng qu n lý ngu n ỷ ự huy n u th c hi n ch c n ả ệ ố ơ ủ nhân l c nói chung c a c h th ng các c ệ quan nhà nư c trên
đ a bàn huy n.
chính quy n t nam ợ
ứ ưng riêng (v n ấ đ n y
ề đ a ị ệ ở ở ệ Vi ữ có nh ng nét ề ầ đư c nghiên c u
ự Nhân s làm vi c phương c p xã ấ đ c trặ riêng).
ấ
ự
ệ
ả ộ ấ
ệ
ổ ứ ch c th c hi n qu n C p xã không có t ự lý nhân s câùp xã. Đây cũng là m t v n ề đ quan tâm hi n nay.
ả ỗ ố
ụ ấ ế đ ph c p nhà n
ế ộ ộ
ọ ợ ế
ộ
ể
ả
ẽ ạ
ầ Theo th ng kê, trung bình m i xã có kho ng 150 ư c. ớ ở ngư i hờ ư ng các ch ứ H không chính th c thu c biên ch và không ớ ư c (biên ch ) ờ ủ ư ngư i c a nhà n đư c xem nh ấ nhưng trên th c t ọ ự ế có vai trò r t quan tr ng ớ ạ ư c t ả trong ho t ạ đ ng qu n lý nhà n i xã cũng ế ộ như các ho t ạ đ ng phát tri n kinh t ộ – xã h i ế ả ệ đào t o, ạ nói chung. N u không qu n lý (c vi c b i dồ ư ng h ) thì s h n ch s ế ự đóng góp c a ủ ọ ỡ ộ đ i ngũ n y).
ố ồ ả ơ quan qu n lý ngu n 2.M i quan h gi a các c
ệ ố ơ quan hành
ủ ồ
ệ ố ự
ở ấ t l p trên c
ộ
ể ề ố
ộ ề ệ ữ ự nhân l c trong h th ng các c chính nhà nư c.ớ ơ quan q an lý ngu n ệ ữ ố M i quan h gi a các c ơ quan hành chính nhân l c trong h th ng các c ơ s phân c p ế ậ ợ nhà nư c ớ đư c thi ổ ự ồ ả ho t ạ đ ng qu n lý ngu n nhân l c trong t ng ể đư c ợ th n n chính. M i quan h n y có th ớ xem xét dư i nhi u góc ệ ầ đ khác nhau.
ố ệ ữ
ự ớ ương) v i các
ả ự ủ ộ
ị
ậ
ứ ủ
ố M i quan h gi a c ơ quan qu n lý ngu n ả ồ đơn v ị nhân l c chung (trung qu n lý nhân s c a các b , ngành và chính ệ ầ đư c ợ ố quy n ề đ a ph ương. M i quan h n y ư đã ả ơ s phân c p qu n lý nh ấ ở xác l p trên c ị ậ ổ đ nh nêu trên. Lu t t ch c Chính ph quy ệ ầ m i quan h n y.
ả ố
ệ ữ ch c cán b chính ph v i các V t ộ ộ ủ ở ơ quan qu n lý ơ quan hành chính nhà ố ương. Đó là: m i quan h gi a ụ ổ ủ ớ trung
M i quan h gi a các c ệ ữ ự ủ nhân s c a các c ớ nư c trung ộ ổ ứ Ban t ứ ch c cán b c a các B , ngành ương.
ổ
ố ề ỉ ổ ứ ậ ch c chính ch c
ộ ủ ạ ỉ
ứ
ệ ớ ố ề ị M i quan h gi a ban t ệ ữ ứ ộ ớ quy n t nh v i các b ph n (phòng t ở cán b ) c a các s , ban ngành t i t nh. M i quan h gi a Phòng t ệ ữ quy n huy n v i các ổ ch c chính ệ ộ đơn v thu c huy n.
ậ ệ ủ
ổ
ả
ộ
ệ ữ ố ề
ể
ị ả đơn v t n quy n trung ương trong phát tri n và khai ồ ự M i quan h c a các b ph n qu n lý nhân ả ộ ố ự ợ ự ớ đ i kinh s v i nhau trong s h p tác, trao ể ể ạ ơ h i ộ đ thuyên ệ nghi m qu n lý và có th t o c ể chuy n công tác trong các b , ngành. M i quan h gi a các ương v i ớ đ a ph ị ử ụ thác, s d ng ngu n nhân l c.
ố
ả ớ ổ ự ủ ơ quan nhân s c a ứ ch c ệ ữ ơ quan nhà nư c và các t
ị ộ
ể ả
ố ồ
ộ
ồ ả
M i quan h gi a các c Đ ng, các c chính tr – xã h i khác. M i quan h gi a qu n lý và phát tri n ệ ữ ừơng do m t cộ ơ ộ ự ngu n nhân l c xã h i – th ệ ự ư c th c hi n ớ ả quan qu n lý hành chính nhà n ớ ộ ương binh và Xã h i) v i ộ ( B Lao đ ng Th ự ủ các cơ quan qu n lý ngu n nhân l c c a các cơ quan hành chính khác.
ả ợ
ộ ữ
ả ớ
ế
ộ ề ủ
ề ả
ớ ề ầ đư c quan tâm. Qu n lý Đây là v n ấ đ c n ộ ộ ộ ồ đ ng xã h i là m t trong nh ng n i ngu n lao ư c. Đó là ả ủ dung cơ b n c a qu n lý nhà n ủ ộ ứ phương th c, cách th c tác ứ đ ng c a nhà ằ ộ ồ nư c ớ đ n ngu n lao ộ đ ng xã h i nh m làm ỏ ớ đòi h i chung ợ ể cho nó phát tri n phù h p v i ậ ộ ủ đ ng. Lu t pháp c a các c a xã h i v lao ị ữ nư c ớ đ u ề đưa ra nh ng quy đ nh v qu n lý ộ ộ ồ nhà nư c ngu n lao đ ng xã h i.
đ ng n
ả
ớ ớ ề ư c v lao
ủ ế
ư c ta quy ậ ộ ộ B Lu t Lao đ nhị đ ng ộ : qu n lý nhà n ộ ữ ồ bao g m nh ng n i dung ch y u sau đây:
ầ ắ
ị ộ
ố ồ
ộ ự ộ
ẫ ăn
ậ
ự ệ
ổ ứ ch c th c hi n các ch ề ệ m i;
ớ N m cung c u và s bi n ầ ự ế đ ng cung c u ộ ế đ nh chính ể ơ s ở đ quy t lao đ ng làm c ề ạ ế ạ ố sách qu c gia, quy ho ch, k ho ch v ử ụ ngu n nhân l c, phân b và s d ng lao đ ng toàn xã h i; Ban hành và hư ng d n thi hành các v ớ đ ng;ộ ả b n pháp lu t lao Xây d ng và t ương ự ự ố trình qu c gia v vi c làm, di dân xây d ng ế ớ đưa ngư i ờ đi làm vi c ệ các vùng kinh t nở ư c ngoài;
ị
ộ ộ
ề
ề ệ ự ể ộ ộ
ế ổ ứ ứ ọ
ề
ề ứ ố ộ
ậ ủ ờ
ể ử ộ ạ
ộ ả ấ
i quy t các tranh ch p lao ị Quy t ế đ nh các chính sách ti n l ề ương, b o ả ệ hi m xã h i, an toàn lao đ ng, v sinh lao ộ đ ng xã đ ng và các chính sách khác v lao đ ng ộ ố h i; v xây d ng m i quan h lao trong cac doanh nghi p;ệ T ch c và ti n hành nghiên c u khoa h c ộ ố vêø lao đ ng, th ng kê, thông tin v lao ộ ờ ị ư ng lao đ ng, v m c s ng, đ ng và th tr đ ng;ộ ư i lao thu nh p c a ng Thanh tra, ki m tra vi c thi hành pháp lu t ậ ệ ậ lao đ ng và x lý các vi ph m pháp lu t lao ế đ ng ộ đ ng, gi ủ ộ ậ ầ theo quy đ nh c a b lu t n y;
ổ ố ế ố ế ớ v i trong lĩng ệ ợ ứ ch c qu c t
đ ng;ộ
ủ ố ư c ớ
ấ ạ ộ ả ả ư c.ớ
ộ đ ngTh
ớ ề ư c v lao
M r ng quan h h p tác qu c t ở ộ ớ nư c ngoài và t ự v c lao Chính ph th ng nh t qu n lý nhà n ề v lao đ ng trong ph m vi c n B Lao ộ ả ệ hi n qu n lý nhà n ị các ngành và các đ a ph ự ộ ương binh và Xã h i th c ố ớ đ ng ộ đ i v i ương trong c nả ư c.ớ
ỷ ấ
ộ
ả ự ệ ạ đ ng trong ph m vi lao đ ng ộ
ự
ỷ ư c v lao ớ ề ộ ộ
U ban nhân dân các c p th c hi n qu n lý đ a ị ề ớ nhà nư c v lao đ a ị phương mình. Cơ quan ấ phương giúp U ban nhân dân cùng c p ộ ả đ ng theo s phân qu n lý nhà n ương binh và Xã ấ ủ đ ng – Th c p c a B Lao h i.ộ
ệ ổ
ề ộ ủ ị ệ đ ng theo quy
ờ
ấ
T ng liên ộ t Nam và Công đoàn lao đ ng Vi ả ấ đoàn các c p tham gia giám sát vi c qu n lý ớ Nhà nư c v lao đ nh c a pháp lu t.ậ Nhà nư c t o ử ụ ộ đ ng s d ng lao ớ ế ki n v i các c ả ề đ qu n lý và s d ng lao ư i lao ệ ề ớ ạ đi u ki n cho ng ợ đư c tham gia ý đ ng ộ ơ quan nhà nư c v các v n ớ ề đ ng.ộ ử ụ
