Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 2 - PGS. TS. Trần Thị Định và TS. Vũ Thị Hạnh
lượt xem 5
download
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 2 Truyền khối trong công nghệ thực phẩm, cung cấp cho người học những kiến thức như: Định nghĩa và phân loại; Biểu diễn thành phần pha; Cân bằng pha; Cơ chế quá trình truyền khối; Động lực quá trình truyền khối. Mời các bạn cùng tham khảo!
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 2 - PGS. TS. Trần Thị Định và TS. Vũ Thị Hạnh
- Chương 2: Truyền khối trong CNTP Định nghĩa và phân loại Biểu diễn thành phần pha Cân bằng pha Cơ chế quá trình truyền khối Động lực quá trình truyền khối
- I. Định nghĩa và phân loại 1.1. Định nghĩa – Truyền khối (mass transfer) là quá trình di chuyển vật chất từ vị trí này sang vị trí khác trong 1 pha hay từ pha này sang pha khác khi 2 pha tiếp xúc trực tiếp với nhau – Hệ • Là một hoặc nhiều vật thể được tách ra để nghiên cứu những. Tất cả phần ngoài hệ gọi là môi trường. • Hệ kín: trọng tâm của hệ không chuyển động, không có sự trao đổi nhiệt và khối lượng với môi trường • Hệ hở: trọng tâm của hệ chuyển động, có sự trao đổi nhiệt và khối lượng với môi trường • Hệ đoạn nhiệt: không trao đổi nhiệt với môi trường • Hệ cô lập: không có bất kỳ sự trao đổi năng lượng với môi trường – Pha • Là tập hợp mọi phần đồng thể của hệ, mọi điểm trong pha có các tính chất nhiệt động, vật lý, hoá học và thành phần như nhau, giữa các pha có bề mặt phân cách, qua bề mặt đó các tính chất của hệ biến thiên đột ngột. • Vd: nước lỏng và nước đá tạo thành hệ dị thể hai pha: rắn và lỏng
- I. Định nghĩa và phân loại – Cấu tử • Là hợp phần mà thành phần các pha trong hệ được xác định bởi nồng độ của nó. 1.2. Phân loại – Hấp thu (absorption): quá trình hút khí bằng chất lỏng (dung môi). Hấp thu (thể tích) ≠ hấp phụ (bề mặt) • VD: làm sạch khí, tách hỗn hợp khí thành từng cấu tử riêng biệt – Hấp phụ (adsorption): quá trình hút chất khí hay lỏng (adsorbent) bằng chất rắn xốp (absorbate), trong đó vật chất đi từ pha khí, lỏng vào pha rắn. • Hấp phụ (adsorption) giải hấp phụ (desorption) • Hấp phụ vật lý và hấp phụ hoá học – Chưng cất (distillation): quá trình tách các hỗn hợp lỏng thành các cấu tử riêng biệt nhờ chênh lệch nhiệt độ sôi, vật chất đi từ pha lỏng vào pha hơi và ngược lại. • VD: tách ethanol từ hỗn hợp sau lên men, tách tinh dầu, tách muối
- I. Định nghĩa và phân loại – Trích ly (extraction): quá trình tách các chất hòa tan trong chất lỏng hay chất rắn bằng chất lỏng hay chất rắn khác. • Trích ly lỏng - lỏng (liquid – liquid extraction) • Trích ly lỏng -rắn (solid – phase extraction) • VD: tách tinh dầu, tinh chế protein, lọc nước… – Kết tinh (cystallization): quá trình tách chất rắn trong dung dịch, vật chất đi từ pha lỏng vào pha rắn. • VD: kết tinh đường từ mật mía, – Hòa tan (dissolution): quá trình vật chất đi từ pha rắn sang lỏng. – Sấy khô (drying): quá trình tách nước ra khỏi vật liệu ẩm, vật chất đi từ pha rắn hay lỏng vào pha khí. • VD: sấy ngũ cốc, quả…
- II. Biểu diễn thành phần pha 2.1. Nồng độ (concentration) • Nồng độ phần mol của cấu tử i trong pha lỏng và pha khí Pha lỏng (pha x) Pha khí (pha y) L Gi x i y L G • Nồng độ tỷ số mol của cấu tử i trong pha x và pha y Pha lỏng Pha khí Li Gi X Y L Li G Gi – Li, Gi : Số mol/lưu lượng mol của cấu tử i trong pha x, và pha y (mol/h) – L, G : Số mol/lưu lượng mol của pha x, và pha y (mol/h)
- II. Biểu diễn thành phần pha 2.1. Nồng độ (concentration) • Nồng độ phần mol của cấu tử i trong pha lỏng và pha khí Pha lỏng (pha x) Pha khí (pha y) L Gi x i y L G • Nồng độ tỷ số mol của cấu tử i trong pha x và pha y Pha lỏng Pha khí Li Gi X Y L Li G Gi • Nồng độ mol của cấu tử I trong pha x và pha y Pha lỏng (pha x) Pha khí (pha y) Li Gi Cx Cy Vx Vy
- II. Biểu diễn thành phần pha • Nồng độ phần khối lượng của cấu tử i trong pha x và pha y Pha lỏng (pha x) Pha khí (pha y) Li Gi x y L G • Nồng độ tỷ số khối lượng của cấu tử i trong pha x và pha y Pha lỏng Pha khí Li Gi X Y L Li G Gi • Nồng độ khối lượng của cấu tử i trong pha x và pha y Pha lỏng Pha khí Li Gi CX CY Vx Vy
- II. Biểu diễn thành phần pha Li , Gi : số mol/lưu lượng mol của cấu tử i trong pha x, và pha y (mol, mol/h) L, G : số mol/lưu lượng mol của pha x, và pha y (mol, mol/h) Li , G i :số mol/lưu lượng khối lượng của cấu tử i trong pha x & pha y (kg, kg/s) L, G : số mol/lưu lượng khối lượng của pha x và pha y (kg, kg/s) • Mối quan hệ giữa nồng độ thành phần pha Pha lỏng (pha x) Pha khí (pha y) y x MA xx x MA y 1 x y 1 y x yy MA MB MA MB xx x.M A y.M A x y yy xM A (1 x) M B yM A (1 y ) M B
- II. Biểu diễn thành phần pha • Mối quan hệ giữa nồng độ thành phần pha Pha lỏng (pha x) Pha khí (pha y) xX x y X Y y Y 1 x 1 y xX x y X Y y Y 1 x 1 y X x X Y x y Yy 1 X 1Y X x X Y x y Y y 1 X 1Y
- II. Biểu diễn thành phần pha • Mối quan hệ giữa nồng độ thành phần pha Pha lỏng Pha khí mct C% PV nRT mdd mct n n N .V M n N .V mct mct V V n: số mol hỗn hợp; N: nồng độ mol (mol/L), ρ: tỷ khối (g/L) C: nồng độ %; P: áp suất (Pa), V: thể tích (m3); R: hằng số khí 8.314 (J/mol K); T: nhiệt độ (K);
- II. Biểu diễn thành phần pha 1. Bài tập 1 • Đề bài : cho dung dich axit axetic nồng độ 10% khối lượng trong nước ở điều kiện chuẩn. Hãy xác định nồng độ phần mol và tỷ số mol của axit. 2. Bài tập 2 • Đề bài: Một dung dịch hỗn hợp gồm toluen và nước, trong đó phần mole của toluen chiếm 30%, dung dịch làm việc ở nhiệt độ 20oC. Xác định a) Nồng độ phần khối lượng của các cấu tử trong hỗn hợp b) Nồng độ tỷ số mol c) Nồng độ tỷ số khối lượng
- II. Biểu diễn thành phần pha 3. Bài tập 3 • Đề bài: Nồng độ phần mol của một hỗn hợp khí trong buồng bảo quản CA cho táo ở 1oC và 105 Pa như sau: O2: 2%; CO2: 3%; và N2: 95%. Tính: a) Nồng độ phần khối lượng của mỗi loại khí b) Khối lượng phân tử trung bình của hỗn hợp khí c) Khối lượng riêng của hỗn hợp khí d) Áp suất riêng phần của các khí thành phần.
- II. Biểu diễn thành phần pha • Ví dụ về bảo quản quả thanh long trong khí quyển kiểm soát (CA) thuộc dự án Team project 2015 Sơ đồ nguyên lý kho bảo quản CA
- II. Biểu diễn thành phần pha • Hình ảnh bộ trộn khí CA
- II. Biểu diễn thành phần pha • Hình ảnh hệ thống CA cho bảo quản thanh long
- II. Biểu diễn thành phần pha • Mối tương quan giữa cường độ hô hấp và nồng độ khí
- II. Biểu diễn thành phần pha 2.2. Tốc độ khuếch tán (velocity) dC i • Là thay đổi lượng vật chất theo thời gian: vi dt • Hỗn hợp có hai cấu tử A, B • Tốc độ khuếch tán khối lượng: uA vA v u B vB v v x A .v A xB .vB • Tốc độ khuếch tán mol: u A vA v u B vB v v x A .v A xB .vB
- II. Biểu diễn thành phần pha 2.3. Thông lượng (flux) • Thông lượng: lượng vật chất qua một đơn vị diện tích trong một đơn vị thời gian. • Hỗn hợp có hai cấu tử A, B – Thông lượng mol của cấu tử A: N A C A .v A C A ( A ) x A N – Thông lượng mol của cấu tử B N B CB .vB C B ( B ) x B N – Thông lượng mol của hỗn hợp N N A N B – Thông lượng khuếch tán mol của cấu tử A: J A C A u A – Thông lượng khuếch tán mol của cấu tử B : J B C B u B J A JB
- III. Cân bằng pha 3.1. Khái niệm Y X • Giả thiết có pha Фx và Фy, cấu Y M tử M phân bố trong chúng XM Ở t = 0, yM và xM = 0, y • Khi chưa cân bằng sẽ xảy ra X* quá trình khuếch tán của cấu tử giữa hai pha để đưa hệ về trạng thái cân bằng dC • Ở trạng thái cân bằng: v 0 dt • Tại mỗi điều kiện xác định sẽ tồn tại một mối quan hệ cân bằng giữa nồng độ của cấu tử trong hai pha và được biểu diễn bằng đường cân bằng
- III. Cân bằng pha Gọi x, y là nồng độ của NH3 trong nước và không khí vk là vận tốc của NH3 di chuyển từ pha khí vào pha lỏng vn là vận tốc của NH3 di chuyển từ pha lỏng vào pha khí NH3 + Không khí NH3 + Không khí Khi t = t1, vk > vn Khi t = 0, x = 0, y>0 y giảm dần, x tăng dần 1 2 H2O H2O
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm - Dương Văn Tường
91 p | 861 | 100
-
Bài giảng Vi sinh thực phẩm: Chương 3 - Trần Thị Huyền
37 p | 95 | 10
-
Bài giảng Phụ gia thực phẩm - Chương 4: Chất phụ gia tăng cường cấu trúc
35 p | 52 | 8
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 5 - PGS. TS. Trần Thị Định và TS. Vũ Thị Hạnh
30 p | 30 | 6
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 4 - PGS. TS. Trần Thị Định và TS. Vũ Thị Hạnh
29 p | 34 | 6
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 3 - PGS. TS. Trần Thị Định và TS. Vũ Thị Hạnh
15 p | 20 | 6
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 1 - PGS. TS. Trần Thị Định và TS. Vũ Thị Hạnh
30 p | 28 | 6
-
Bài giảng Bao bì thực phẩm: Chương 1 - Nguyễn Huỳnh Đình Thuấn
23 p | 36 | 6
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 6 - PGS. TS. Trần Thị Định và TS. Vũ Thị Hạnh
17 p | 21 | 5
-
Bài giảng Vi sinh thực phẩm: Chương 2 - TS. Bùi Hồng Quân
51 p | 11 | 4
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 1 - Nguyễn Tiến Cường
44 p | 17 | 4
-
Bài giảng Vật lý đại cương: Chương 3.1 - Phạm Đỗ Chung
20 p | 29 | 3
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 2 - PGS.TS. Lương Hồng Nga
14 p | 8 | 3
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 3 - Nguyễn Tiến Cường
26 p | 12 | 3
-
Bài giảng Vật lý thực phẩm: Chương 4 - Nguyễn Tiến Cường
34 p | 8 | 3
-
Bài giảng Vật lý đại cương: Chương 3.2 - Phạm Đỗ Chung
11 p | 31 | 3
-
Bài giảng Vật lý đại cương 2: Chương 6 - TS. Phạm Thị Hải Miền
17 p | 46 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn