1
BÀI LUẬN
ĐỀ TÀI
ThịtrườngchứngkhoánViệtNamvà
cácgiảipháptrongthờigiantới
Nhóm 5-K21.Đêm
2
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... 3
NỘI DUNG ........................................................................................................................... 4
I. LÝ THUYẾT VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN (TTCK): ................................... 4
1. Cơ sở hình thành thị trường chứng khoán: ................................................................ 4
2. Khái niệm, bản chất, cơ cấu tổ chức và vai trò của thị trường chứng khoán: .............. 4
3. Phân loại thị trường chứng khoán: ............................................................................. 6
4. Các chủ thể hoạt động trên thị trường chứng khoán: ................................................. 8
5. Các nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán: .......................................... 10
II. THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN TẠI VIỆT NAM HIỆN NAY: ... 11
1. Sơ lược về thị trường chứng khoán Việt Nam: ......................................................... 11
2. Nguyên nhân sụt giảm của thị trường chứng khoán 2011: ............................... 16
III. CÁC GIẢI PHÁP KIỆN TOÀN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN TẠI VIỆT NAM
TRONG THỜI GIAN TỚI: ................................................................................................ 19
1. Chủ trương vực dậy thị trường chứng khoán tại Việt Nam trong thời gian tới: ....... 19
2. Một số giải pháp kiện toàn thị trường chứng khoán Việt Nam: ................................ 21
KẾT LUẬN ......................................................................................................................... 25
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................. 26
3
LỜI MỞ ĐẦU
Thị trường chứng khoán Việt Nam khép lại năm 2011 với chỉ số VN-Index ở mốc 351,55
điểm, giảm 27,46%; HNX-Index đóng cửa ở mốc 58,74 điểm, giảm 48,6%, xuống mức thấp nhất
trong lịch sử. Mặc dù đang gặp rất nhiều khó khăn xuất phát từ nhiều khía cạnh như ảnh hưởng của
bối cảnh khó khăn chung của kinh tế trong, ngoài nước hay do chính từ những vấn đề nội tại, bất
cập của thị trường chứng khoán Việt Nam nhưng với quan điểm của các cơ quan quản lý Nhà nước
thì thị trường chứng khoán vẫn được xem là kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền
kinh tế nước ta. Do đó, nhiệm vụ cần phải đề ra trong thời gian tới là vực dậy, tiếp tục thúc đẩy phát
triển và hoàn thiện thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tiếp cận vấn đề từ việc đánh giá thực trạng của thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay,
qua đó kiến nghị một số giải pháp nhằm vực dậy và phát triển thị trường chứng khoán trong thời
gian tới, tiểu luận môn học Lý thuyết tài chính tiền tệ của Nhóm có kết cấu 03 phần như sau:
− Phần 1: Lý thuyết về thị trường chứng khoán;
− Phần 2: Thực trạng thị trường chứng khoán tại Việt Nam hiện nay;
− Phần 3: Các giải pháp kiện toàn thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian tới.
4
NỘI DUNG
I. LÝ THUYẾT VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN (TTCK):
1. Cơ sở hình thành thị trường chứng khoán:
Do sự phát triển của nền kinh tế, nhu cầu về tích vốn trong xã hội tăng lên và trở nên đa dạng,
phong phú; người thì cần vốn cho mục đích tiêu dùng hay đầu tư, người thì có vốn nhàn rỗi muốn
cho vay để sinh lời. Đầu tiên, họ tìm gặp nhau trực tiếp trên cơ sở quen biết. Tuy nhiên sau đó, khi
cung cầu vốn không ngừng tăng lên thì hình thức vay, cho vay trực tiếp dựa trên quan hệ quen biết
không đáp ứng được. Vậy cần phải có một thị trường cho cung và cầu gặp nhau, đáp ứng các nhu
cầu tài chính của nhau – đó là thị trường tài chính.
Thông qua thị trường tài chính, nhiều khoản vốn nhàn rỗi được huy động vào tiêu dùng, đầu tư,
tạo đòn bẩy cho phát triển kinh tế. Căn cứ vào thời gian luân chuyển vốn, thị trường tài chính bao
gồm:
− Thị trường tiền tệ: mua bán, trao đổi các công cụ tài chính ngắn hạn dưới một năm.
− Thị trường vốn: mua bán, trao đổi các công cụ tài chính trung và dài hạn.
Tóm lại: ban đầu nhu cầu vốn cũng như tiết kiệm trong dân chưa cao và nhu cầu về vốn chủ
yếu là vốn ngắn hạn. Theo thời gian, sự phát triển kinh tế, nhu cầu về vốn dài hạn cho đầu tư phát
triển ngày càng cao. Chính vì vậy, thị trường vốn đã ra đời để đáp ứng các nhu cầu này. Để huy
động được vốn dài hạn, bên cạnh việc đi vay ngân hàng thông qua hình thức tài chính gián tiếp,
Chính phủ và doanh nghiệp còn huy động vốn thông qua hình thức phát hành chứng khoán. Khi
một bộ phận các chứng khoán có giá trị nhất định được phát hành, thì xuất hiện nhu cầu mua, bán
chứng khoán; và đây chính là sự ra đời của thị trường chứng khoán với tư cách là một bộ phận của
thị trường vốn nhằm đáp ứng nhu cầu mua, bán và trao đổi chứng khoán các loại.
2. Khái niệm, bản chất, cơ cấu tổ chức và vai trò của thị trường chứng khoán:
2.1 Khái niệm thị trường chứng khoán:
TTCK là một thị trường mà ở nơi đó người ta mua bán, chuyển nhượng, trao đổi chứng khoán,
các giấy ghi nợ trung và dài hạn (thường từ một năm trở lên) nhằm mục đích kiếm lời.
5
Ở các nước có nền kinh tế thị trường phát triển, TTCK được quan niệm là một thị trường có tổ
chức và hoạt động có điều khiển, là nơi diễn ra các hoạt động mua bán các loại chứng khoán trung
và dài hạn giữa những người phát hành chứng khoán và mua chứng khoán hoặc kinh doanh chứng
khoán. Chứng khoán là chứng thư hoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của
người chủ sở hữu và có thể mua bán, chuyển nhượng trên thị trường.
2.2 Bản chất của thị trường chứng khoán:
Bản chất của TTCK là nơi phân phối lại các nguồn vốn tiết kiệm từ chủ thể thặng dư vốn sang
chủ thể thiếu vốn. Là thị trường thể hiện mối quan hệ giữa cung cầu của vốn đầu tư mà ở đó giá cả
của chứng khoán chứa đựng thông tin về chi phí vốn hay giá cả của vốn đầu tư. TTCK là hình thức
phát triển bậc cao của nền sản xuất và lưu thông hàng hóa.
2.3 Cơ cấu tổ chức của thị trường chứng khoán:
Bất cứ một TTCK nào của bất cứ nước nào, dù mới thành lập hay đã phát triển, đều cấu thành
bởi hai bộ phận thị trường có tổ chức khác nhau:
- Thị trường sơ cấp (primary market) là giai đoạn khởi đầu của TTCK. Đây là nơi mua bán
những chứng khoán mới phát hành. Vì vậy, trong thực tế thị trường sơ cấp còn được gọi là thị
trường phát hành chứng khoán. Nguồn vốn chủ yếu của thị trường này là nguồn tiết kiệm của công
chúng cũng như một số tổ chức phi tài chính. Như vậy thị trường sơ cấp thực hiện chức năng quan
trọng nhất của TTCK đó là chức năng kinh tế: mang nguồn tiền nhàn rỗi đến cho người cần sử
dụng, đưa nguồn tiết kiệm vào công cuộc đầu tư. Vai trò của thị trường sơ cấp là tạo ra hàng hóa
cho thị trường giao dịch và làm tăng vốn đầu tư cho nền kinh tế.
- Thị trường thứ cấp (secondary market) còn được gọi là thị trường cấp hai, là nơi giao dịch mua
bán các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp và là một bộ phận quan trọng của
TTCK, gắn bó chặt chẽ với thị trường sơ cấp. Những chứng khoán giao dịch ở đây có thể được
mua đi bán lại nhiều lần với giá cả cao thấp khác nhau. Vì vậy trong thực tế, thị trường thứ cấp còn
được gọi là thị trường giao dịch luân chuyển chứng khoán, là nơi chủ yếu tạo điều kiện trao đổi
chứng khoán “cũ”, mà chủ sở hữu của chúng lúc này nhà đầu tư, chứ không phải là của công ty
phát hành, càng không phải của Sở giao dịch. Thị trường thứ cấp thực hiện các chức năng: tạo dễ
dàng để bán những công cụ tài chính nhằm thu tiền mặt, lấy ngân quỹ, tức là tạo cho các công cụ