BÀI LÀM
1. Chính sách thu h i đ t nông nghi p đ xây d ng các khuồ ấ ệ ể ự
công nghi p (KCN) hi n nay mà các đ a ph ng đang th c hi nệ ệ ị ươ ự ệ
là ch a h p lý.ư ợ
Nh n đ nh trên c a tôi d a vào nh ng căn c sau:ậ ị ủ ự ữ ứ
Th nh t, theo kho n 1, Đi u 40 Lu t đ t đai năm 2003 quy đ nh: Nhàứ ấ ả ề ậ ấ ị
n c th c hi n vi c thu h i đ t đ s d ng vào m c đích phát tri n kinh tướ ự ệ ệ ồ ấ ể ử ụ ụ ể ế
trong tr ng h p đ u t xây d ng KCN, khu công ngh cao, khu kinh t vàườ ợ ầ ư ự ệ ế
các d án đ u t l n theo quy đ nh c a Chính Ph . Đ c biêt th c hi n chự ầ ư ớ ị ủ ủ ặ ự ệ ủ
tr ng “công nghi p hóa, hi n đ i hóa” c a Đ ng và Nhà n c, các đ aươ ệ ệ ạ ủ ả ướ ị
ph ng đã và đang ti n hành vi c chuy n d ch c c u kinh t theo h ngươ ế ệ ể ị ơ ấ ế ướ
tăng t tr ng s n xu t công nghi p và d ch v b ng vi c chuy n đ i m cỷ ọ ả ấ ệ ị ụ ằ ệ ể ổ ụ
đích s d ng đ t nông nghi p sang xây d ng các khu công nghi p nh m m iử ụ ấ ệ ự ệ ằ ờ
g i các nhà đ u t trong và ngoài n c; đây là vi c làm đúng nh ng khi đi vàoọ ầ ư ướ ệ ư
th c hi n thì l i ch a h p lý và còn nhi u b t c p. Vi c thu h i đ t nôngự ệ ạ ư ợ ề ấ ậ ệ ồ ấ
nghi p t, theo phong trào, không có nh ng h ng đi và đi u ki n th c thiệ ồ ạ ữ ướ ề ệ ự
c th . đây tôi xin trích d n: “ hi u qu s d ng đ t trong các khu côngụ ể Ở ẫ ệ ả ử ụ ấ
nghi p đ t th p. Đa s các khu công nghi p t l s d ng đât ch đ t 50%.ệ ạ ấ ố ệ ỷ ệ ử ụ ỉ ạ
Cá bi t có t nh t l “l p đ y” trong khu công nghi p m i đ t 10%”. Đi uệ ỉ ỷ ệ ấ ầ ệ ớ ạ ề
này đ l i h u qu r t l n, đó là s thi t h i v kinh phí cũng nh th i gianể ạ ậ ả ấ ớ ự ệ ạ ề ư ờ
mà không m ng l i hi u qu t t.ạ ạ ệ ả ố
Th hai, đ ng sau vi c thu h i đ t là v n đ đ đ n bù, b i th ngứ ằ ệ ồ ấ ấ ề ề ề ồ ườ
thi t h i cho ng i dân. Theo kho n 4 Đi u 42 Lu t Đ t đai năm 2003:ệ ạ ườ ả ề ậ ấ
tr ng h p thu h i đ t c a h gia đình, cá nhân tr c ti p s n xu t mà khôngườ ợ ồ ấ ủ ộ ự ế ả ấ
có đ t đ b i th ng cho vi c ti p t c s n xu t thì ngoài vi n b i th ngấ ể ồ ườ ệ ế ụ ả ấ ệ ồ ườ
b ng ti n, ng i b thu h i đ t còn đ c nhà n c h tr đ n đ nh đ iằ ề ườ ị ồ ấ ượ ướ ỗ ợ ể ổ ị ờ
s ng, đào t o chuy n đ i ngành ngh , b trí vi c làm m i. Trong s vi c này,ố ạ ể ổ ề ố ệ ớ ự ệ
chính quy n đ a ph ng m t m t đ bù cho ng i nông dân s d ng đ tề ị ươ ộ ặ ề ườ ử ụ ấ
nông nghi p v i giá r t th p (10.000 – 20.000 đ ng/mệ ớ ấ ấ ồ 2), m t khác v n đặ ấ ề
1
quan tr ng h n là v b o đ m cho cu c s ng c a ng i nông dân thì chínhọ ơ ề ả ả ộ ố ủ ườ
quy n đ a ph ng l i không quan tâm gi i quy t th a đáng. Đi u này cũngề ị ươ ạ ả ế ỏ ề
mang l i nh ng h u qu x u; dân không đ ng tình r i ch ng đ i kéo theoạ ữ ậ ả ấ ồ ồ ố ố
nh ng thi t h i xã h i khác: v n đ an sinh, vi c làm…. Nhà n c ta là Nhàữ ệ ạ ộ ấ ề ệ ướ
n c “c a dân, do dân và vì dân”; n u các c quan chính quy n mà b t hòaướ ủ ế ơ ề ấ
v i qu n chúng nhân dân thì m i vi c s r t khó gi i quy t.ớ ầ ọ ệ ẽ ấ ả ế
Có th th y r ng, đây là tình tr ng x y ra khá ph bi n n c ta;ể ấ ằ ạ ả ổ ế ở ướ
n c ta hi n nay v n còn t n đ ng r t nhi u “quy ho ch treo” không bi t baoướ ệ ẫ ồ ọ ấ ề ạ ế
gi m i hoàn thành trong khi dân m t đ t s n xu t.ờ ớ ấ ấ ả ấ
2. Nh ng v n đ n i lên khi th c hi n chính sách thu h i đ tữ ấ ề ổ ự ệ ồ ấ
nông nghi p đ th c hi n công nghi p hóa, hi n đ i hóa trong giaiệ ể ự ệ ệ ệ ạ
đo n hi n nay:ạ ệ
Thu h i đ t là bi n pháp pháp lý quan tr ng nh m b o v quy n sồ ấ ệ ọ ằ ả ệ ề ở
h u toàn dân đ i v i đ t đai mà Nhà n c là ng i đ i di n ch s h u. Vữ ố ớ ấ ướ ườ ạ ệ ủ ở ữ ề
vi c th c hi n chính sách này các đ a ph ng n i lên nh ng v n đ sau:ệ ự ệ ở ị ươ ổ ữ ấ ề
- Vi c thu h i đ t di n ra t, theo phong trào. Nó cũng gi ng nhệ ồ ấ ễ ồ ạ ố ư
b nh thành tích; ch quan tâm đ n b ngoài , đ n s l ng mà không đ ý đ nệ ỉ ế ề ế ố ượ ể ế
khâu ch t l ng. Đ c bi t khi thu h i đ t nông nghi p c a các h nông dânấ ượ ặ ệ ồ ấ ệ ủ ộ
n u không đem l i hi u qu s d n đ n gi m sút đ t nông nghi p, hoang phíế ạ ệ ả ẽ ẫ ế ả ấ ệ
đ t đai và keo theo r t nhi u v n đ khác nh đã nêu: m t ti n b c, th i gian,ấ ấ ề ấ ề ư ấ ề ạ ờ
lòng tin c a ng i dân…ủ ườ
- Ng i nông dân không có đ t s n xu t ho c thi u đ t s n xu t. Theoườ ấ ả ấ ặ ế ấ ả ấ
k t qu nghiên c u cho th y trong th i gian năm năm (1995 – 2000) đã có 400ế ả ứ ấ ờ
nghìn ha đ t nông nghi p chuy n sang m c đích s d ng khác. Ph n l nấ ệ ể ự ử ụ ầ ớ
nh ng ng i dân sau khi b thu h i đ t không có vi c làm; h n n a h l i làữ ườ ị ồ ấ ệ ơ ữ ọ ạ
lao đ ng ch a qua đào t o ngh ch quen v i s n xu t nông nghi p. N i lênộ ư ạ ề ỉ ớ ả ấ ệ ổ
v n đ vi c làm r t gay g t hi n này Vi t Nam.ấ ề ệ ấ ắ ệ ở ệ
- V n đ b o đ m cho cu c s ng c a ng i nông dân tr c ti p canhấ ề ả ả ộ ố ủ ườ ự ế
tác trên đ t nông nghi p b thu h i.ấ ệ ị ồ
2
- V n đ giá ti n đ n bù. Cho đ n nay hàng lo t d án xây d ng c sấ ề ề ề ế ạ ự ự ơ ở
h t ng, các d án đ u t trong và ngoài n c nhi u khi b đình tr , khôngạ ầ ự ầ ư ướ ề ị ệ
th c hi n đ c đúng ti n đ là do chính sách đ n bù không đ c b o đ m.ự ệ ượ ế ộ ề ượ ả ả
- Vi c thu h i đ t nông nghi p đ xây d ng KCN còn là v n đ n quyệ ồ ấ ệ ể ự ấ ề
ho ch đ t.ạ ấ
3. Anh (ch ) có đ ng tình v i cách th c ph n ánh c a nh ngị ồ ớ ứ ả ủ ữ
ng i KCN An Khánh ( huy n Đ c Hòa – t nh Hà Tây) đ i v i giáườ ở ệ ứ ỉ ố ớ
ti n đ n bù đ t nông nghi p m c th p? vì sao?.ề ề ấ ệ ở ứ ấ
Tôi không đ ng tình v i cách th c ph n ánh c a nh ng ng i KCNồ ớ ứ ả ủ ữ ườ ở
An Khánh v i giá ti n đ bù đ t nông nghi p m c th p; b i vì nh ng lí doớ ề ề ấ ệ ở ứ ấ ở ữ
sau:
- Theo kho n 7 Đi u 107 Lu t đ t đai năm 2003 quy đ nh v nghĩa vả ề ậ ấ ị ề ụ
chung c a ng i s d ng đ t thì ng i s d ng đ t có nghĩa v “giao l i đ tủ ườ ử ụ ấ ườ ử ụ ấ ụ ạ ấ
khi nhà n c có quy t đinh thu h i…”. Nh v y ng i nông dân đây khôngướ ế ồ ư ậ ườ ở
đ c ch ng đ i l i.ượ ố ố ạ
- Cách th c ph n ng này ch nh là “đ thêm d u vào l a” s gây thi tứ ả ứ ỉ ư ổ ầ ử ẽ ệ
h i cho c hai bên. Th c ra ng i dân nên bình tĩnh l i và có th th a thu nạ ả ự ườ ạ ể ỏ ậ
vì l i ích chung c a c hai bên.ợ ủ ả
V i cách ph n ng này th m chí ng i dân còn có th b coi là pháớ ả ứ ậ ườ ể ị
ho i tài s n công, c n tr c quan Nhà n c làm nhi m v và gây m t tr t tạ ả ả ở ơ ướ ệ ụ ấ ậ ự
n i công c ng.ơ ộ
Trong vi c này chính b n thân ng i dân cũng nh các c p ban ngành cệ ả ườ ư ấ
quan Nhà n c cũng không th l ng h t đ c cu c s ng c a h s nhơ ướ ể ườ ế ượ ộ ố ủ ọ ẽ ư
th nào sau khi thu h i đ t. Li u s ti n đ n bù có đ cho h trang tr i cu cế ồ ấ ệ ố ề ề ủ ọ ả ộ
s ng trong su t th i gian đ u và lo h c ngh đ có vi c làm n đ nh trongố ố ờ ầ ọ ề ể ệ ổ ị
t ng lai hay không?ươ
Có m t đi u mà tôi mu n nói đây n a là m c dù không đ ng tình v iộ ề ố ở ữ ặ ồ ớ
cách ph n ng này nh ng xét cho cùng thì có th chính h cũng không bi tả ứ ư ể ọ ế
làm gì h n n a. V m t nh n th c thì trình đ c a h ch a cao, ít đ c ti pơ ữ ề ặ ậ ứ ộ ủ ọ ư ượ ế
3
xúc v i pháp lu t, gi i quy t v n đ còn nông n i, không suy xét đ c sâuớ ậ ả ế ấ ề ổ ượ
xa. H là nông dân m u sinh b ng nh ng th a đ t m nh ru ng mà chínhọ ư ằ ữ ử ấ ả ộ
quy n thu h i; h là con ng i c a đ t n c có n n văn minh lúa n c lâuề ồ ọ ườ ủ ấ ướ ề ướ
đ i chính vì th s n xu t ch y u c a h là s n xu t nông nghi p. Do đó màờ ế ả ấ ủ ế ủ ọ ả ấ ệ
chính quy n đ a ph ng – nh ng con ng i có ch c, có quy n, nh ng conề ị ươ ữ ườ ứ ề ữ
ng i “c m cân n y m c” ph i giúp đ h nhi u h n n a. Trên th c t hi nườ ầ ả ự ả ỡ ọ ề ơ ữ ự ế ệ
nay thì dân nghèo v n nghèo và th ng b coi nh ; vi c ng i dân có nh ngẫ ườ ị ẹ ệ ườ ư
ph n ng này ph i chăng cũng là m t t t y u?ả ứ ả ộ ấ ế
4. Theo Anh (ch ), khi ng i dân không đ ng tình v i giá đ n bùị ườ ồ ớ ề
đ t nông nghi p b thu h i đ t c a Nhà N c thì ph ng th c h p lýấ ệ ị ồ ấ ủ ướ ươ ứ ợ
nh t mà h ph i làm là gì? Hãy lý gi i quan đi m c a mình?ấ ọ ả ả ể ủ
Ph ng th c h p lý nh t đ i v i ng i dân là là theo pháp lu t. Hi nươ ứ ợ ấ ố ớ ườ ậ ệ
nay pháp lu t n c ta cũng có quy đ nh các bên đ c th a thu n giá đ t, n uậ ướ ị ượ ỏ ậ ấ ế
vi c làm này không có hi u qu thì h có th làm đ n khi u n i lên c quanệ ệ ả ọ ể ơ ế ạ ơ
có th m quy n c p trên.ẩ ề ấ
Pháp lu t bi u t ng c a nó là ậ ể ượ ủ “cán cân công lý” và nó đ c đi uượ ề
ch nh sao cho phù h p v i cu c s ng mà cu c s ng c a chúng ta v n thay đ iỉ ợ ớ ộ ố ộ ố ủ ố ổ
không ng ng; pháp lu t mang đ n cho m i ng i công lý và s h p lý. Chínhừ ậ ế ọ ườ ự ợ
vì v y ng i nông dân cũng có th th c hi n m t cách đ y đ quy n daannậ ườ ể ự ệ ộ ầ ủ ề
ch c a mình: nêu nh ng suy nghĩ, quan đi m, nguy n v ng c a mình lên cácủ ủ ữ ể ệ ọ ủ
c quan chính quy n đ đ c xem xét. Đó cũng là m t cách giúp nhà n cơ ề ể ượ ộ ướ
g n dân và hi u dân h n t đó pháp lu t s đ c hi n th c hóa m t cách tri tầ ể ơ ừ ậ ẽ ượ ệ ự ộ ệ
đ , đem l i hi u qu cao. M t khác, nh ng ng i dân nên h p nhau l i t pể ạ ệ ả ặ ữ ườ ọ ạ ậ
trung ý ki n r i đ a lên các c quan có th m quy n đ đ c gi i quy t.ế ồ ư ơ ẩ ề ể ượ ả ế
Trên th c t , ch c h n m i ng i đ u nh n th y pháp lu t v n cònự ế ắ ẳ ọ ườ ề ậ ấ ậ ẫ
cách xa r t nhi u v i cu c s ng c a đông đ o ng i dân Vi t Nam. Nh v yấ ề ớ ộ ố ủ ả ườ ệ ư ậ
vi c c n thi t n a mà ng i dân c n bi t n a là bi t Lu t đ t đó có thệ ầ ế ữ ườ ầ ế ữ ế ậ ể ừ ể
th c hi n đúng nghĩa v cũng nh trách nhi m c a mình tr c Nhà n c t oự ệ ụ ư ệ ủ ướ ướ ạ
nên m t xã h i phát tri n có tr t t .ộ ộ ể ậ ự
4
5. Theo Anh (ch ) c n có các bi n pháp gì đ giúp ng i nôngị ầ ệ ể ườ
dân ph n h i ý ki n c a h cho chính quy n các c p trong vi c xâyả ồ ế ủ ọ ề ấ ệ
d ng các chính sách đ t đai nói chung và chính sách đ n bù thi t h iự ấ ề ệ ạ
khi nhà n c thu h i đ t nói riêng?ướ ồ ấ
Theo tôi, tôi xin đ a ra m t s bi n pháp sau:ư ộ ố ệ
- T i các đ a ph ng nên m thêm c quan v gi i quy t các v n đ vạ ị ươ ở ơ ề ả ế ấ ề ề
pháp lu t nói chung và pháp lu t đ t đai noi riêng; có nh v y thì ng i dânậ ậ ấ ư ậ ườ
s ti n h n trong vi c trình bày ý ki n, quan đi m c a mình, m t khác cũngẽ ệ ơ ệ ế ể ủ ặ
đ m i vi c đ c gi i quy t nhanh chóng n th a phù h p v i l i ích c a cể ọ ệ ượ ả ế ổ ỏ ợ ớ ợ ủ ả
hai bên. Các c quan này còn giúp c quan có th m quy n g n dân l ng ngheơ ơ ẩ ề ầ ắ
ý ki n c a nhân dân đ ban hành pháp lu t cũng nh gi i quy t các v vi cế ủ ể ậ ư ả ế ụ ệ
h p tình h p lý h p lòng dân.ợ ợ ợ
- C n tăng c ng đ i ngũ cán b , các nhà làm lu t có trình đ có tráchầ ườ ộ ộ ậ ộ
nhi m và lòng nhi t huy t trong công vi c….đ gi i quy t m i viêc đúngệ ệ ế ệ ể ả ế ọ
pháp lu t. Đ c bi t các nhà làm lu t ph i n m b t nguy n v ng ý ki n chínhậ ặ ệ ậ ả ắ ắ ệ ọ ế
đáng c a nhân dân đ k p th i có nh ng đi u chính thích h p.ủ ể ị ờ ữ ề ợ
- V phía ng i dân, c n tích c c th c hi n đúng quy n dân ch c aề ườ ầ ự ự ệ ề ủ ủ
mình: quy n khi u n i, t cáo,….ề ế ạ ố
6. Hãy đ xu t các gi i pháp nh m gi i quy t tình tr ng trên.ề ấ ả ằ ả ế ạ
Vi c thu h i đ t nông nghi p chuy n sang m c đích xây d ng các KCNệ ồ ấ ệ ể ụ ự
không ph i là ch đem l i l i nhu n cho các nhà đ u t , mà quan tr ng h nả ỉ ạ ợ ậ ầ ư ọ ơ
h t là ph i phù h p v i l i ích c a qu c gia, v i nh ng ng i dân tr c ti p bế ả ợ ớ ợ ủ ố ớ ữ ườ ự ế ị
thu h i đ t. Vi c làm này có r t nhi u v n đ n i lên nh đã nêu lên ph nồ ấ ệ ấ ề ấ ề ổ ư ở ầ
trên. Sau đây tôi xin đ a ra m t vài bi n pháp đ gi i quy t tình này nh sau:ư ộ ệ ể ả ế ư
- Các đ a ph ng c n có quy ho ch t ng th phát tri n kinh t , xã h iị ươ ầ ạ ổ ể ể ế ộ
c a đ a ph ng mình nh m đ m b o tính chi n l c, không phá v s nủ ị ươ ằ ả ả ế ượ ỡ ự ổ
đ nh lâu dài.ị
5