5
- Theo công cụ tài chính gồm : thị trường nợ và thị trường vốn cổ phần.
3.1 Căn cứ vào kỳ hạn lưu chuyển vốn
3.1.1 Thị trường tiền tệ (money market)
Thị trường tiền tệ là nơi các công cụ nợ ngắn hạn được mua bán với số lượng
lớn. Các công cụ nợ ngắn hạn lưu hành trên thị trường tiền tệ do Nhà nước, ngân hàng, các
công ty lớn phát hành, có đặc diểm là tính thanh khoản cao và rủi ro không thanh toán
thấp. Các công cụ nợ của thị trường tiền tệ bao gồm: các giấy tờ có giá ngắn hạn như
thương phiếu, kỳ phiếu thương mại, tín phiếu kho bạc, các cam kết mua lại, các loại chứng
chỉ tiền gửi có thể chuyển nhượng…
Những người đi vay/phát hành trên thị trường này là những người đang thiếu hụt
tạm thời về tiền tệ để đáp ứng cho các nhu cầu thanh toán. Thông qua các giao dịch mua
bán quyền sử dụng vốn vay ngắn hạn, thị trường tiền tệ đã cung ứng một lượng tiền tệ cho
họ để thoả mãn nhu cầu thanh toán. Cũng vì thế mà nó được gọi là “thị trường tiền tệ”.
Những người mua/cho vay trên thị trường tiền tệ là những người có vốn tạm thời
nhàn rỗi, chưa muốn đầu tư hoặc đang tìm kiếm các cơ hội đầu tư, do vậy họ chuyển
nhượng quyền sử dụng vốn của mình trong thời hạn ngắn để tranh thủ hưởng lãi. Đối với
họ, việc đầu tư vào thị trường tiền tệ chỉ mang tính nhất thời, họ không quan tâm nhiều tới
mức sinh lợi mà chủ yếu là vấn đề an toàn và tính thanh khoản để có thể rút vốn ngay khi
cần.
Trên thị trường tiền tệ, do khối lượng giao dịch chứng khoán thường có qui mô lớn
nên các nhà đầu tư (cho vay) thường là các ngân hàng, ngoài ra còn có các công ty tài
chính hoặc phi tài chính, còn những người vay vốn thường là chính phủ, các công ty và
ngân hàng.
Tuỳ theo phạm vi các chủ thể được tham gia giao dịch trên thị trường mà thị trường tiền tệ
còn được chia thành:
- Thị trường liên ngân hàng (Interbank Market) là thị trường tiền tệ mà các giao dịch về vốn chỉ
diễn ra giữa các ngân hàng (kể cả Ngân hàng Trung Ương).
- Thị trường mở (Open Market) là thị trường tiền tệ mà ngoài các ngân hàng ra còn có các tổ
chức phi ngân hàng tham gia.
Ngoài ra trong thị trường tiền tệ còn có một thị trường bộ phận chuyên giao dịch các chứng
khoán ngắn hạn được ghi bằng ngoại tệ, thị trường này được gọi là thị trường hối đoái (Foreign
Exchange Market). Thị trường hối đoái ngoài các chứng khoán còn mua bán cả ngoại tệ tiền
mặt và các phương tiện thanh toán ghi bằng ngoại tệ như séc ngoại tệ.
Ở Việt nam, thị trường tiền tệ được tổ chức dưới các hình thức: thị trường nội tệ liên ngân hàng
(đi vào hoạt động từ tháng 7 năm 1993) và thị trường ngoại tệ liên ngân hàng (đi vào hoạt động
từ tháng 10 năm 1994).
Theo tính chất hoạt động, thị trường tiền tệ được chia thành các thị trường bộ phận: thị trường
tín dụng, thị trường liên ngân hàng, thị trường chứng khoán ngắn hạn, thị trường ngoại hối…
