Bài thu hoạch: Khái niệm, đặc điểm, vai trò của lập pháp và hoạt động lập pháp trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ý nghĩa của việc nghiên cứu vấn đề đối với người cán bộ trong quân đội

Tài liệu này giới thiệu tổng quan về chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045. Trong bối cảnh đó, hoạt động lập pháp được xác định là trọng tâm để thiết lập khuôn khổ pháp lý vững chắc, đảm bảo quyền lực nhà nước thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát, đồng thời phục vụ Nhân dân, dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, trong sạch, vững mạnh.

Tài liệu này được biên soạn nhằm cung cấp kiến thức chuyên sâu về lập pháp trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đặc biệt hướng tới đối tượng là người cán bộ trong quân đội, giúp họ nâng cao nhận thức và vận dụng hiệu quả các quy định pháp luật vào thực tiễn công tác và cuộc sống.

Bài thu hoạch này đi sâu phân tích khái niệm, đặc điểm và vai trò của lập pháp trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Về khái niệm, lập pháp được hiểu là một bộ phận của quyền lực nhà nước, bao gồm thể chế, thiết chế và hoạt động nhằm xây dựng, sửa đổi Hiến pháp và luật, đảm bảo chủ quyền nhân dân, quyền con người và lợi ích xã hội. Các đặc điểm nổi bật của lập pháp Việt Nam bao gồm tính đại diện trực tiếp cho ý chí nhân dân, tính sáng tạo, quy trình chặt chẽ, phức tạp, và là hoạt động đặc thù do cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất thực hiện, tuân thủ nguyên tắc quyền lực nhà nước thống nhất có phân công, phối hợp, kiểm soát. Về vai trò, lập pháp giữ vị trí chủ đạo trong việc thực thi và đảm bảo chủ quyền nhân dân, thể chế hóa các định hướng của Đảng, tạo nền tảng pháp lý cho xã hội và bộ máy nhà nước, góp phần cân bằng lợi ích của nhân dân và quốc gia, thiết lập chuẩn mực pháp lý cho hoạt động hành pháp và tư pháp, đồng thời là một bộ phận quyền lực cao nhất, góp phần phòng, chống quan liêu, tham nhũng, bảo vệ quyền con người và đảm bảo sự phát triển bền vững của chế độ xã hội chủ nghĩa. Tài liệu cũng đánh giá kết quả hoạt động lập pháp trong thời gian qua, đặc biệt là trong hơn 38 năm đổi mới. Các thành tựu nổi bật bao gồm việc hoàn thiện thể chế lập pháp thông qua các văn bản như Hiến pháp 2013, Luật Tổ chức Quốc hội 2014; kiện toàn thiết chế lập pháp như Ủy ban Thường vụ Quốc hội; và sự phát triển toàn diện của hoạt động lập pháp với số lượng văn bản luật ngày càng tăng qua các nhiệm kỳ Quốc hội. Hệ thống pháp luật đã kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng, cụ thể hóa Hiến pháp, đáp ứng yêu cầu về tính đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch và có sức cạnh tranh quốc tế. Hoạt động lập pháp luôn hướng đến mục tiêu con người, giải phóng tiềm năng của nhân dân và đã thể hiện sự linh hoạt, kịp thời trong việc đáp ứng các yêu cầu thực tiễn cấp bách, điển hình là trong phòng chống đại dịch Covid-19. Cuối cùng, bài viết nhấn mạnh ý nghĩa sâu sắc của việc nghiên cứu vấn đề lập pháp đối với người cán bộ trong quân đội, giúp họ nắm vững cơ sở pháp lý, nâng cao nhận thức về vai trò của pháp luật trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, từ đó thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.