BAO DAU TU: Băn khoăn v c chề ơ ế Thanh H ngươ
Vi c T p đoàn Đi n l c Vi t Nam (EVN) s chính th c v n hành th tr ng phát đi n c nh tranh thí đi mệ ậ ệ ự ệ ẽ ứ ậ ị ườ ệ ạ ể
n i b t ngày 1/1/2007, b c đ u tiên c a l trình hình thành th tr ng đi n đ c các nhà đ u t và dộ ộ ừ ướ ầ ủ ộ ị ườ ệ ượ ầ ư ư
lu n r t quan tâm, b i đó đ c xem nh đ ng thái đ u tiên trong quá trình xoá b s đ c quy n c aậ ấ ở ượ ư ộ ầ ỏ ự ộ ề ủ
ngành đi n.ệ
Ông Nguy n Anh Tu n, Tr ng ban th tr ng đi n c a EVN cho bi t, vi c v n hành thễ ấ ưở ị ườ ệ ủ ế ệ ậ ị
tr ng phát đi n c nh tranh thí đi m s t o c h i đ các đ n v trong EVN giao d ch muaườ ệ ạ ể ẽ ạ ơ ộ ể ơ ị ị
bán đi n năng trên th tr ng đi n, chu n b cho vi c chính th c tham gia th tr ng phát đi nệ ị ườ ệ ẩ ị ệ ứ ị ườ ệ
c nh tranh. Đây cũng s là b c đ u t o ra tín hi u v giá đi n trên th tr ng c nh tranh. Sạ ẽ ướ ầ ạ ệ ề ệ ị ườ ạ ẽ
có 8 công ty phát đi n, chi m 25% s n l ng c a h th ng g m Ph L i, Uông Bí, Ninhệ ế ả ượ ủ ệ ố ồ ả ạ
Bình, Thác Bà, Bà R a, Thác M , Đ i Ninh - Hàm Thu n - Đa Mi, Vĩnh S n - Sông Hinh tr cị ơ ạ ậ ơ ự
ti p tham gia th tr ng đi n. Các nhà máy đi n đ c l p ngoài EVN nh Nhà máy Thu đi nế ị ườ ệ ệ ộ ậ ư ỷ ệ
Hoà Bình, Nhà máy Tr An, Yaly hay c m Phú M đang bán đi n cho EVN theo các h p đ ngị ụ ỹ ệ ợ ồ
đã có, ch a ti n hành tham gia th tr ng đi n thí đi m giai đo n này, song s v n th nghi mư ế ị ườ ệ ể ạ ẽ ẫ ử ệ
chào giá thông qua m t đ n v đ c l p đ t o đ thành ph n cho th tr ng. ộ ơ ị ộ ậ ể ạ ủ ầ ị ườ
EVN cũng d tính l a ch n mô hình th tr ng đi n toàn ph n đ tri n khai t năm 2007 v iự ự ọ ị ườ ệ ầ ể ể ừ ớ
hình th c h p đ ng CfD (g m ph n thanh toán theo giá h p đ ng và ph n thanh toán theo giáứ ợ ồ ồ ầ ợ ồ ầ
th tr ng ngày t i), b i t c đ tăng tr ng ph t i cao, thi u ngu n và không có d phòng,ị ườ ớ ở ố ộ ưở ụ ả ế ồ ự
th c t năm 2006 và d ki n, năm 2007 các nhà máy đi n đ u phát đi n v i s n l ng cao.ự ế ự ế ệ ề ệ ớ ả ượ
Lo i h p đ ng này cũng đ c các n c nh Anh, Na Uy, Trung Qu c, Singapore… áp d ngạ ợ ồ ượ ướ ư ố ụ
đ tránh r i ro.ể ủ
Th c ra, không ph i t i bây gi th tr ng phát đi n c nh tranh thí đi m n i b EVN m iự ả ớ ờ ị ườ ệ ạ ể ộ ộ ớ
đ c th nghi m, mà t tháng 7/2005, EVN cũng đã th nghi m v n hành th tr ng phátượ ử ệ ừ ử ệ ậ ị ườ
đi n n i b . Tuy nhiên, k t qu c a l n v n hành th nghi m y ch a nh mong đ i màệ ộ ộ ế ả ủ ầ ậ ử ệ ấ ư ư ợ
nguyên nhân chính đ c phân tích là b i các chính sách liên quan đ n vi c v n hành ch a sátượ ở ế ệ ậ ư
th c t . ự ế
Chính vì v y, đ chu n b cho vi c tri n khai th tr ng phát đi n c nh tranh thí đi m sậ ể ẩ ị ệ ể ị ườ ệ ạ ể ẽ
đ c th c hi n t đ u năm 2007 và ti p theo đó là b c vào giai đo n th tr ng đi n th c sượ ự ệ ừ ầ ế ướ ạ ị ườ ệ ự ự
theo c ch th tr ng, v n đ xây d ng khung chính sách nh m t o ra c ch thích h p choơ ế ị ườ ấ ề ự ằ ạ ơ ế ợ
vi c v n hành êm th tr ng đi n đ c đ c bi t chú tr ng. ệ ậ ả ị ườ ệ ượ ặ ệ ọ
Đi u này cũng xu t phát t th c t đi n là m t lo i hàng hoá không đ n thu n đ c kinhề ấ ừ ự ế ệ ộ ạ ơ ầ ượ
doanh theo ph ng th c “thu n mua, v a bán” nh ph n l n các hàng hoá khác. H n th n a,ươ ứ ậ ừ ư ầ ớ ơ ế ữ
ý nghĩa chính tr -xã h i c a vi c đ m b o đ đi n cho n n kinh t đ c đ c bi t quan tâm,ị ộ ủ ệ ả ả ủ ệ ề ế ượ ặ ệ
nh t là khi công su t ngu n c a h th ng trong tình tr ng không có d phòng d i dào. Nguyấ ấ ồ ủ ệ ố ở ạ ự ồ
c thi u đi n c a năm 2007 và năm 2008 n c ta đ c d báo là v n hi n hi n tr c m t. ơ ế ệ ủ ở ướ ượ ự ẫ ể ệ ướ ắ
Bình lu n v vi c v n hành thí đi m th tr ng phát đi n c nh tranh n i b EVN t nămậ ề ệ ậ ể ị ườ ệ ạ ộ ộ ừ
2007, ông Đ ng Hùng, C c tr ng C c Đi u ti t đi n l c cho bi t, D th o các quy đ nh liênặ ụ ưở ụ ề ế ệ ự ế ự ả ị
quan đ n v n hành th tr ng phát đi n c nh tranh thí đi m n i b đ c EVN xây d ng ch aế ậ ị ườ ệ ạ ể ộ ộ ượ ự ư
tính h t đ c s r i ro v an ninh cung c p đi n, ch a t o đ c tính c nh tranh cao trên thế ượ ự ủ ề ấ ệ ư ạ ượ ạ ị
tr ng nh m đ t đ c hi u qu mong mu n v gi m chi phí s n xu t, v n hành khâu phátườ ằ ạ ượ ệ ả ố ề ả ả ấ ậ ở
đi n. ệ
“Tính c nh tranh bình đ ng trong th tr ng đi n thí đi m s r t khó đ t đ c do nh ng h nạ ẳ ị ườ ệ ể ẽ ấ ạ ượ ữ ạ
ch c b n v c u trúc th tr ng đi n và tính thi u bình đ ng, minh b ch v thông tin”, ôngế ơ ả ề ấ ị ườ ệ ế ẳ ạ ề
Hùng nói.
V i th c t này, theo các chuyên gia, vi c đ a các nhà máy đi n đ c l p ngoài EVN tham giaớ ự ế ệ ư ệ ộ ậ
th tr ng s g p nhi u tr ng i l n, b i h e ng i s không đ c đ i x công b ng và minhị ườ ẽ ặ ề ở ạ ớ ở ọ ạ ẽ ượ ố ử ằ
b ch, nh t là khi Trung tâm Đi u đ H th ng đi n qu c gia-n i quy t đ nh vi c nhà máy vàoạ ấ ề ộ ệ ố ệ ố ơ ế ị ệ
ra h th ng v n ch a ch ng minh đ c s đ c l p nh t đ nh v i EVN. ệ ố ẫ ư ứ ượ ự ộ ậ ấ ị ớ
Chính vì v y, vi c có đ c các c ch chính sách phù h p đ v n hành đ c th tr ng đi nậ ệ ượ ơ ế ợ ể ậ ượ ị ườ ệ
mà không gây ra nh ng “s c ” cho h th ng và gi i quy t đ c c b n v n đ đ c quy nữ ự ố ệ ố ả ế ượ ơ ả ấ ề ộ ề
hi n nay c a EVN xem ra là đi u tiên quy t đ i v i c EVN l n các c quan qu n lý Nhàệ ủ ề ế ố ớ ả ẫ ơ ả
n c, ch không ph i v n đ “th i đi m v n hành”.ướ ứ ả ấ ề ờ ể ậ