Bảy tố chất lãnh đạo của thế kỷ 21
Trong mô hình quản trị công ty, người lãnh đạo có vai trò rất quan trọng. Những
biến cố về quản trị trong các tập đoàn lớn của Hoa Kỳ trong 5 năm qua cho thấy
nhu cầu cấp thiết về một mô hình lãnh đạo kinh doanh mới trong thế kỷ 21: Nhà
lãnh đạo được tin cậy.
Trong 50 năm qua, hơn 1000 nghiên cứu đã được thực
hiện nhằm tìm kiếm hình mẫu chuẩn, tác phong điển hình
và đặc tính nổi bật của một nhà lãnh đạo tầm cỡ.
Những biến cố quản trị trong các tập đoàn lớn của Hoa Kỳ
trong 5 năm qua cho thấy nhu cầu cấp thiết về một mô
hình lãnh đạo kinh doanh mới trong thế kỷ 21: nhà lãnh
đạo được tin cậy. Các nhà lãnh đạo được tin cậy luôn thể
hiện niềm đam mê theo đuổi mục đích của họ, khẳng định các giá trị của mình một cách
nhất quán, lãnh đạo bằng cả trái tim và khối óc. Họ xây dựng các mối quan hệ có ý nghĩa
dài hạn, tự đặt ra cho mình kỷ luật để đạt tới mục tiêu đặt ra và điều quan trọng là họ biết
mình là ai.
“Mỗi người trong chúng ta đều có
sẵn tố chất, niềm đam mê và tiềm
năng lãnh đạo, hoặc là trong lĩnh vực
kinh doanh, lĩnh vực công quyền
hoặc với vai trò các tình nguyện viên
hoạt động phi lợi nhuận. Thách thức
ở đây là làm thế nào để hiểu và nắm
bắt được các “tố chất” này và sử
dụng vào thời điểm nào, không gian
nào thích hợp để phục vụ mục đích
của mình và phục vụ các đối tượng
khác”.
Ann Fudge - Chủ tịch kiêm CEO của
Young & Rubicam
Nhóm nghiên cứu của trường Kinh doanh Harvard đã đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi
“Làm thế nào để có và duy trì các tố chất của một nhà lãnh đạo tin cậy?”
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành phỏng vấn 125 nhà lãnh đạo thành công của các tập đoàn
lớn để tìm hiểu cách thức họ phát triển khả năng lãnh đạo của mình.
Phân tích hơn 3000 trang thông tin tổng hợp từ các cuộc làm việc, nhóm nghiên cứu hoàn
toàn bất ngờ với việc hầu như tất cả các nhà lãnh đạo được phỏng vấn đều không chỉ ra
được bất kỳ một kỹ năng, phong thái hoặc tính cách đem lại sự thành công cho họ.
Thay vào đó, có thể thấy tố chất lãnh đạo bắt nguồn từ các trải nghiệm cuộc sống của họ.
Tất cả đều đã kinh qua nhiều thực tiễn và qua đó định hình và hiểu được mình là ai, nhận
ra được mục đích trở thành lãnh đạo của mình và khẳng định rằng chỉ có trở thành một
người lãnh đạo được tin cậy mới làm cho họ hoạt động hiệu quả hơn.
Những kết quả này hàm chứa ý nghĩa rằng: Bạn không phải sinh ra đã có sẵn các tố chất
và tính cách của một nhà lãnh đạo nhưng bạn có thể khám phá ra những tiềm năng của
bạn ngay từ bây giờ.
Tố chất lãnh đạo hình thành từ chính những trải nghiệm cuộc sống
Câu chuyện về cuộc sống của các nhà lãnh đạo được tin cậy cho thấy họ chịu các tác
động tích cực từ gia đình, thầy cô, bạn bè và từ cả các nhà tư vấn. Rất nhiều nhà lãnh đạo
cho rằng động cơ thúc đẩy họ chủ yếu bắt nguồn từ những trải nghiệm khó khăn trong
cuộc sống riêng của họ.
Người lãnh đạo phải là người luôn có tố chất dẫn đầu
Ảnh: appel.nasa.gov
Đó có thể là các tác động tiêu cực của việc bị sa thải, bệnh tật, ốm đau, sự tổn thương do
mất một người bạn thân hay người thân trong gia đình, bị xa lánh hoặc bị phân biệt đối
xử. Thay vì cam chịu những khó khăn này, các nhà lãnh đạo được tin cậy sử dụng các “cú
sốc” này để thấy được cuộc sống có ý nghĩa hơn. Họ định hình lại những sự kiện này và
khám phá ra niềm say mê lãnh đạo trong bản thân.
Các lãnh đạo nhận thấy sức mạnh của mình thông qua trải nghiệm cuộc sống và các sự
kiện mang tính chất “đột phá”. Những trải nghiệm như vậy giúp họ hiểu được mục đích
sâu xa của tố chất và năng lực lãnh đạo của mình.
Tự nhận thức và hiểu chính bản thân mình
Tham vấn câu trả lời của 75 thành viên trong Hội đồng tư vấn của trường kinh doanh
Stanford Graduate về năng lực quan trọng nhất đối với nhà lãnh đạo, tất cả các câu trả lời
đều là: Tự nhận thức và hiểu chính bản thân mình.
Tuy nhiên, rất nhiều nhà lãnh đạo, đặc biệt là những người mới bước chân vào con đường
sự nghiệp, thường cố gắng định vị mình trong xã hội và chỉ bỏ ra một ít thời gian để
khám phá chính bản thân mình. Họ cố gắng đạt được thành công với những cách thức
hữu hình, rõ ràng được xã hội nhìn nhận như tiền bạc, địa vị, danh vọng, quyền lực và
thậm chí cả giá cổ phiếu tăng lên.
Thông thường thành công này chỉ mang tính tạm thời. Khi nhiều tuổi, họ có thể sẽ nhận
ra mình đã bỏ lỡ rất nhiều điều trong cuộc sống và nhận thấy rằng dường như mình
không thể trở thành một hình mẫu mà mình mong muốn. Hiểu và nhận thức đúng đắn
được bản thân mình trước hết cần phải dũng cảm và thành thật.
Luôn luôn khẳng định các giá trị và nguyên tắc của bạn
Các giá trị định hình nền tảng cho tố chất lãnh đạo được
tin cậy bắt nguồn từ chính niềm tin và sự nhận thức của
bạn, tuy nhiên bạn sẽ không biết được các giá trị này là gì
cho đến khi nào các giá trị này được bộc lộ qua các trải
nghiệm sống. Khi sự thành công của bạn, nghề nghiệp của
bạn và thậm chí cuộc sống của bạn đang ở trong trạng thái
cân bằng, bạn sẽ hiểu được đâu là điều quan trọng nhất,
điều gì bạn cần hy sinh, và điều gì bạn sẵn sàng đánh đổi.
John Donahoe, Chủ tịch của eBay
Marketplaces, nguyên Giám đốc điều
hành toàn cầu của Bain đã nhấn
mạnh: Là chính mình nghĩa là duy trì
cái tôi của bạn không cần biết bạn
đang ở đâu. Ông lưu ý "Thế giới có
thể định hình bạn nếu bạn muốn. Để
có thể định hình được bản thân trong
cuộc sống, bạn phải đưa ra các lựa
chọn tỉnh táo. Đôi khi các lựa chọn
này rất khó khăn và bạn có thể
phạm nhiều sai lầm"
Các nguyên tắc lãnh đạo chính là các giá trị được chuyển
hóa thành hành động. Xây dựng được nền tảng các giá trị và đã kiểm nghiệm qua thực
tiễn cho phép bạn phát triển các nguyên tắc này trong lãnh đạo.
Ví dụ, giá trị kiểu như “quan tâm đến mọi người” có thể chuyển hóa thành hành động
trong nguyên tắc lãnh đạo là “tạo ra môi trường làm việc, tại đó mọi người được tôn
trọng vì những đóng góp của họ, tạo ra các điều kiện đảm bảo cho công việc của họ và
cho phép phát huy các tiềm năng của họ”.
Cân bằng các động cơ bên trong và bên ngoài của bạn
Bởi vì các nhà lãnh đạo được tin cậy cần mức độ ổn định cao trong các hành động của
mình và họ luôn tìm cách giữ cân bằng trong cuộc sống, do vậy rất quan trọng để hiểu
được động cơ nào sẽ thúc đẩy họ. Có hai loại động cơ thúc đẩy hành động – động cơ bên
ngoài và động cơ bên trong.
Các động cơ bên trong bắt nguồn từ nhận thức của họ về ý nghĩa của cuộc sống. Họ gắn
kết rất chặt chẽ những trải nghiệm về cuộc sống của mình với cách thức định hình những
trải nghiệm đó.
Tạo sự cân bằng trong cuộc sống là một điều hết sức quan trọng. Tham gia giúp đỡ người
khác cùng phát triển, tham gia vào các hoạt động xã hội và tạo sự khác biệt trong xã hội
là các ví dụ điển hình. Vấn đề mấu chốt ở đây là tìm ra một sự cân bằng giữa động cơ bên
ngoài, ở đây có thể xem là các ước muốn và nỗ lực của bạn để có được sự ghi nhận của
xã hội và các động cơ bên trong, chính là "chất xúc tác" cung cấp đầy đủ năng lượng cho
hoạt động và công việc của bạn. Rất nhiều người được phỏng vấn cho rằng các nhà lãnh
đạo mới nổi nên bước những bước cẩn trọng để theo kịp xã hội, đồng nghiệp và các kỳ
vọng của gia đình.
Người lãnh đạo thế kỷ mới phải xây dựng được
một đội ngũ nhân viên luôn hỗ trợ mình
Ảnh: growthcenter.net
Các động cơ bên trong thường phù hợp với các giá trị của bạn và thường dễ thực hiện
hơn các động cơ bên ngoài. Ann Moore, CEO và chủ tịch của Time cho biết: "Tôi đến
với Time từ 25 năm trước vì tôi yêu nghề báo". Moore có rất nhiều lời mời làm việc sau
khi tốt nghiệp, nhưng cô chọn công việc với đồng lương không cao trong tạp chí Time
bởi vì niềm đam mê làm báo của cô.
Xây dựng đội ngũ luôn hỗ trợ bạn
Các nhà lãnh đạo không thể nào thành công nếu chỉ có một mình, dù có là một người rất
tự tin và tài năng bạn vẫn cần phải có người hỗ trợ và tư vấn. Không có các mối quan hệ
vững chắc và những người trợ giúp, hỗ trợ tin cậy trong việc hoạch định tương lai, bạn sẽ
rất dễ mất phương hướng.
Các nhà lãnh đạo được tin cậy luôn xây dựng quanh mình một đội ngũ trợ giúp hiệu quả
và tài năng để giúp họ trên con đường tiến tới thành công. Đội ngũ này sẽ tư vấn cho họ
trong các thời điểm bất ổn, trợ giúp họ trong các thời điểm khó khăn và chúc mừng họ
khi thành công.