Bệnh học: Tâm lý người bệnh

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:106

Thêm vào BST

Báo xấu

310
lượt xem 79
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

1 Trình bày khái niệm: bệnh, bệnh nhân ; những ảnh hưởng của bệnh nhân đến người xung quanh. 2 Nắm vững được các biểu hiện tâm lý thường gặp & các trạng thái tâm lý ở bệnh nhân. 3 Hiểu - trình bày được nhân cách, tính chất, nhận thức & phản ứng bệnh nhân.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bệnh học: Tâm lý người bệnh

TAÂM LYÙ NGÖÔØI BEÄNH Th S P h ạm Th ị X u a â n Cu ù c
MỤC TIÊU 1 Trình bày khái niệm: bệnh, bệnh nhân ; những ảnh hưởng của bệnh nhân đến người xung quanh. 2 Nắm vững được các biểu hiện tâm lý thường gặp & các trạng thái tâm lý ở bệnh nhân. 3 Hiểu trình bày được nhân cách, tính chất, nhận thức & phản ứng bệnh nhân.
KHÁI NIỆM BỆNH TẬT & BỆNH NHÂN:  BỆNH TẬT: Bệnh là  Sự sống bị rối loạn trong q.tr tiến triển  Tổn thương các cấu trúc & các chức năng của cơ thể ⇒ nhân tố bên trong & bên ngoài  Đặc điểm  Giảm hoàn toàn hay từng phần khả năng thích nghi với môi trường  Hạn chế tự do trong hoạt động sống của bệnh nhân
 Có thể là một bệnh thực thể, hay là một bệnh cơ năng  có những bệnh phần lớn là do căn nguyên tâm lý (vd: loét dạ dày, cao huyết áp, hen suyễn...  Bệnh lúc nào cũng ảnh hưởng đến các vùng xung quanh, thậm chí cả toàn thân  Đặc biệt là bệnh tật ảnh hưởng đến nhân cách của bệnh nhân, đời sống tâm lý bị rối loạn, tính tình thay đổi
 BỆNH NHÂN  n g ười b ị b ện h , đ a u k h ổ, b ị r ối lo ạn v ề s ự t h o ải m a ù i c ơ t h ể, t in h t h ần & x a õ h ội  B ị r ối lo ạn t h íc h n g h i s in h h ọc , t a â m lí, x a õ h ội v ới c ảm g ia ù c b ị p h ụ t h u ộc v a ø o b ện h , v ới n h ận c ảm t ự d o b ị h ạn c h ế.
SÖÏ THAY ÑOÅI TLYÙ BN DIEÃN RA TREÂN 2 BÌNH DIEÄN:  Moái q.heä töông hoã giöõa h.töôïng tlyù vôùi b.taät.  Moái q.heä giöõa tlyù BN & moâi tröôøng XQ
1. TAÂM LYÙ BN & BEÄNH TAÄT  B.TAÄT LAØM TH.ÑOÅI TLYÙ BN:  Th.ñoåi nheï veà caûm xuùc, hoaëc bieán ñoåi maïnh meõ, saâu saéc tboä nhaân caùch BN.  Beänh caøng naëng, caøng keùo daøi → bieán ñoåi tlyù traàm troïng.  Ñieàm tónh, töï chuû, khieâm toán → caùu kænh, khoù tính, noùng naûy.
 Vui tính, hoaït baùt → ñaêm chieâu, ueå oaûi, nghi beänh.  Laïc quan → bi quan, taøn nhaãn.  Lòch söï, nhaõ nhaën → khaéc khe, hoaïnh hoeï  Baûn lónh, ñoäc laäp → bò ñoäng, meâ tín…  Coù theå th.ñoåi tlyù BN theo höôùng laøm cho hoï yeâu thöông, qtaâm tôùi nhau hôn, BN coù yù chí & quyeát taâm cao hôn…
 TAÂM LYÙ BN AÛ.HÖÔÛNG TRÔÛ LAÏI B.TAÄT: • Moãi BN coù 1 thaùi ñoä ≠ ñ/v b.taät:  Cam chòu  Kieân quyeát ñaáu tranh, khaéc phuïc b.taät  Ko sôï beänh, ko q.taâm tôùi b.taät  Sôï haõi, lo laéng vì b.taät  Thích thuù vôùi b.taät → toâ veõ cho TGQ/mình
1.1 HÌNH AÛNH LS BEÂN TRONG/BEÄNH • Theo Luria & Golitsayder: • H.aûnh LS beân BEÄN ngoaøi. • H H.aûnh LS beân trong.  H.aûnh LS beân ngoaøi: söï bieán ñoåi thöïc theå veà GP, SLí, S.hoaù…→ bieåu hieän trieäu chöùng blyù LS & CLS.  H.aûnh LS beân trong: nhaän thöùc, th.ñoä / BN veà b.taät. H.thaønh treân csôû: - CG chung & CG blyù.
 H.aûnh LS beân trong goàm  Caûm giaùc beänh  Trí tueä  Xung ñoäng ñau, xung ñoäng noäi taïng xuaát phaùt töø oå beänh, CG meät moûi, khoù chòu …→ CG beänh  Nhöõng bieåu töôïng, suy töôûng, laäp luaän, caûm xuùc, thaùi ñoä… veà CG ñoù → phaàn trí tueä
 Ñeå coù phaàn trí tueä, ngoaøi k.no, naêng löïc baûn thaân → ttin töø saùch baùo, baïn beø, NVYT, BN khaùc…  Hoï qtaâm KQ/ XNo, nhöõng thaêm khaùm chuyeân bieät, tìm hieåu YN caùc thuaät ngöõ ch.moân → moâ hình töôûng töôïng → ñöa ra ∆ , tieân löôïng, NN, phaùn ñoaùn haäu quaû beänh…  Neáu phaàn trí tueä chieám öu theá seõ khoù khaên cho vieäc ∆ & ñieàu
1.2 YÙ THÖÙC & BEÄNH TAÄT:  H.aûnh LSBT cuûa beänh coù theå khoâng ñöôïc: • - Xaây döïng roõ raøng • - X.Hieän trong yù thöùc  BN maát nhaän thöùc beänh, nhaän thöùc sai veà beänh ( beänh taâm thaàn, maát trí )  1 soá ngöôøi maéc beänh thöïc theå, khi maø bieán ñoåi CN & CG ñau coøn chöa roõ
 Beänh taät k ñöôïc phaûn aùnh ñaày ñuû vaøo yù thöùc coù theå do:  Xung ñoäng töø oå beänh döôùi ngöôõng k’t’ → ko yù thöùc  Naõo tri giaùc nhöng chöa roõ raøng ñ/v yù thöùc Tuy nhieân ñoâi khi ôû traïng thaùi tieàn yù thöùc, con ngöôøi laïi nhaän thöùc moät caùch roõ raøng
1.3 TRAÏNG THAÙI TAÂM LYÙ BN: • Traïng thaùi taâm lyù ngöôøi beänh & traïng thaùi beänh lyù thöïc theå coù moái quan heä khaêng khít • • Trong laâm saøng , thöôøng gaëp 3 loại traïng thaùi taâm lyù:  Traïng thaùi bieán ñoåi tlyù  Traïng thaùi loaïn TK chöùc naêng  Traïng thaùi loaïn taâm thaàn
 Traïng thaùi bieán ñoåi tlyù  Nheï nhaát, gaëp ôû baát kyø BN naøo.  Bieán ñoåi tlyù coøn trong g.haïn bình thöôøng.  Hôi khoù chòu, lo laéng, thieáu nhieät tình/c.vieäc…
Traïng thaùi loaïn TK chöùc naêng  Coù giaùn ñoaïn & RL caùc q/tr HÑ TK caáp cao  B.hieän thaønh caùc HC nhö suy nhöôïc, nghi beänh, aùm aûnh, lo aâu, RL phaân ly…  BN chöa RL yù thöùc  coøn th.ñoä pheâ phaùn ñ/v btaät & SK mình.
 Traïng thaùi loaïn taâm thaàn  Ko coøn k/naêng phaûn aùnh TG x/quanh  Haønh vi bò RL, maát k/naêng pheâ phaùn ñ/v b.taät  B.hieän ñaëc tröng laø HC hoang töôûng & RL yù thöùc.
Thöïc teá raát khoù xaùch ñònh ranh giôùi giöõa caùc traïng thaùi taâm lyù cuûa ngöôøi beänh § Caùc ytoá aûhöôûng ñeán tr.thaùi tlyù BN:  Ñ.ñieåm gñ ph.trieån & d.hieäu ñaëc tröng cuûa beänh.  Ñ.ñieåm nhaân caùch.  Caùc ytoá nhieãm truøng, nhieãm ñoäc.  Caùc ytoá moâi tröôøng…
 Caùc ytoá naøy daãn ñeán nhöõng bieán ñoåi  Th.ñoåi höùng thuù, tö duy  Th.ñoåi tri giaùc ñ/v TG beân ngoaøi & baûn thaân  Th.ñoåi söï choïn loïc q.heä vôùi ngöôøi XQ.  Taäp trung chuù yù vaøo b.taät, ích kyû.  Giaûm suùt yù chí, khuynh höôùng töï ñoäng aùm thò.  Hoài töôûng nhieàu veà quaù khöù,