1
lêi nãi ®Çu
ViÖt Nam ®ang bíc vµo thêi kú ph¸t triÓn míi, thêi kú ®Èy m¹nh CNH –
H§H nh»m x©y dùng thµnh c«ng vµ b¶o vÖ v÷ng ch¾c tæ quèc ViÖt Nam XHCN.
NÒn kinh tÕ ViÖt Nam chuyÓn sang mét giai ®o¹n míi víi nhiÒu c¬ héi vµ th¸ch
thøc. NÒn kinh tÕ thÞ trêng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, ®a h×nh thøc së h÷u
lµm cho t×nh h×nh c¹nh tranh diÔn ra ngµy cµng gay g¾t h¬n. C¸c doanh nghiÖp
muèn th¾ng thÕ trong c¹nh tranh vµ ®¹t ®îc môc tiªu cña m×nh th× ph¶i tiÕn
hµnh nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cã ®ñ chÊt lîng víi gi¸ c¶
hîp lý.
Trong xu thÕ c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t cïng víi sù khan hiÕm cña c¸c
nguån lùc, viÖc gi¶m chi phÝ kinh doanh n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ nhu
cÇu bøc thiÕt cña bÊt cø ®¬n vÞ, tæ chøc c¸ nh©n s¶n xuÊt kinh doanh nµo. C¸c
doanh nghiÖp nhµ níc, t nh©n, hé gia ®×nh kinh doanh, hîp t¸c x·, c¸c doanh
nghiÖp níc ngoµi hay liªn doanh ®Òu coi ®ã lµ nhiÖm vô chiÕn lîc ®Ó tån t¹i vµ
ph¸t triÓn cho dï môc ®Ých cña mçi lo¹i h×nh doanh nghiÖp cã kh¸c nhau ngoµi
môc ®Ých chung trªn lµ lîi nhuËn . §èi víi doanh nghiÖp nhµ níc, tríc ®©y
trong thêi kú bao cÊp , hoµn toµn s¶n xuÊt theo mÖnh lÖnh, kÕ ho¹ch nhµ níc rãt
xuèng. Sau ®¹i héi VI cña ®¶ng (1986) vµ tiÕp tôc hoµn thiÖn, ph¸t triÓn ®êng
lèi ®æi míi trong c¸c ®¹i héi VII vµ VIII, doanh nghiÖp nhµ níc ngµy cµng ®îc
tù chñ h¬n. Do ®ã víi c¸c doanh nghiÖp nµy viÖc gi¶m chi phÝ kinh doanh kh«ng
ngoµi môc ®Ých t¨ng lîi nhuËn ( víi doanh nghiÖp nhµ níc s¶n xuÊt kinh
doanh), mang l¹i s¶n phÈm rÎ cã chÊt lîng tèt cho mäi ngêi (víi doanh nghiÖp
nhµ níc c«ng Ých) vµ tiÕt kiÖm chèng l·ng phÝ vµ sö dông hiÖu qu¶ nguån lùc
cu¶ quèc gia.
Cßn víi lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c, qu¶n lý ®îc tèt c¸c chi phÝ còng
®Òu lµ tiÒn ®Ò cña h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nã t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cho
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
2
doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ gi¸. Doanh nghiÖp nµo cã møc
gi¸ hîp lý sÏ b¸n ®îc nhiÒu h¬n vµ tõ ®ã thu håi vèn nhanh vµ t¨ng lîi nhuËn.
MÆt kh¸c nã gióp doanh nghiÖp kiÓm so¸t ®îc c¸c nguån lùc cña m×nh ®Ó sö
dông cã hiÖu qu¶ .
Nh vËy cã thÓ nãi, víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lu«n ph¶i
nghÜ ®Õn ph¬ng tr×nh kinh tÕ c¬ b¶n nhÊt, ®¬n gi¶n nhÊt nhng còng kh«ng dÔ
gi¶i. §ã lµ : Lîi nhuËn = Doanh thu – Chi phÝ.
§Ó t¨ng lîi nhuËn th× hoÆc lµ t¨ng doanh thu hoÆc gi¶m chi phÝ hoÆc møc
t¨ng doanh thu ph¶i lín h¬n møc t¨ng chi phÝ. Trong ®ã viÖc gi¶m chi phÝ vÉn
®îc coi lµ linh hån, nh©n tè chÊt lîng cña ph¬ng tr×nh nµy.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ
h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ ®èi víi C«ng ty
TNHH x©y dùng vµ th¬ng m¹i Hoµng An nãi riªng. B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®·
häc ë nhµ trêng vµ nhê sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o: Ph¹m V¨n Dòng,
cïng c¸c c« chó trong C«ng ty em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: “Mét sè biÖn ph¸p
tiÕt kiÖm chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng t¹i C«ng ty TNHH X©y
Dùng vµ Th¬ng M¹i Hoµng An”.
KÕt cÊu cña ®Ò tµi: Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò ®îc tr×nh
bµy trong 3 ch¬ng:
Ch¬ng I : Lý luËn chung vÒ chi phÝ kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
trong doanh nghiÖp.
Ch¬ng II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh
s¶n phÈm ë C«ng ty TNHH x©y dùng vµ th¬ng m¹i Hoµng An
Ch¬ng III : Mét sè biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y dùng t¹i C«ng ty TNHH x©y dùng vµ th¬ng m¹i Hoµng An
Do tr×nh ®é lý luËn vµ thêi gian nghiªn cøu cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña
em ch¾c ch¾n cßn nhiÒu thiÕu sãt, h¹n chÕ. Em rÊt mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
3
cña c¸c thÇy c« gi¸o, vµ c¸c c« chó trong C«ng ty ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn
chØnh h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Hµ néi, ngµy 27 th¸ng 02 n¨m 2006
Sinh viªn
NguyÔn Hång V©n
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
4
Ch¬ng I
Lý luËn chung vÒ
Chi phÝ kinh doanh vµ
gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp
1.1. Chi phÝ kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp
1.1.1. Chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp
1.1.1.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp
a. Kh¸i niÖm
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu cña mét doanh nghiÖp lµ t¹o ra
nh÷ng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh vµ tiªu thô nh÷ng s¶n phÈm ®ã trªn thÞ trêng nh»m
thu ®îc lîi nhuËn. Nhng bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh th× còng ®Òu ph¶i bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ nhÊt ®Þnh.
C¸c chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra tríc hÕt lµ c¸c chi phÝ cho viÖc
s¶n xuÊt s¶n phÈm. Trong khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tiªu hao
c¸c vËt t nh: Nguyªn vËt liÖu, hao mßn m¸y mãc, thiÕt bÞ, c¸c c«ng cô dông
cô, c¸c kho¶n chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng hay tiÒn c«ng cho ngêi lao ®éng.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
5
Nh vËy, chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn b»ng
tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ vËt chÊt vµ lao ®éng mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i bá ra
®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. C¸c chi phÝ nµy ph¸t sinh cã
tÝnh chÊt thêng xuyªn vµ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm nªn gäi lµ
chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
Doanh nghiÖp ngoµi viÖc s¶n xuÊt, chÕ biÕn cßn ph¶i tæ chøc tiªu thô s¶n
phÈm. Trong qu¸ tr×nh nµy doanh nghiÖp còng ph¶i bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ
nhÊt ®Þnh nh: Chi phÝ vÒ bao gãi s¶n phÈm, chi phÝ vËn chuyÓn, b¶o qu¶n. Ngoµi
ra ®Ó giíi thiÖu réng r·i s¶n phÈm cho ngêi tiªu dïng, còng nh ®Ó híng dÉn
ngêi tiªu dïng hoÆc th¨m dß kh¶o s¸t thÞ trêng nh»m ®Ò ra nh÷ng quyÕt ®Þnh
cã tÝnh chÊt tèi u ®èi víi viÖc s¶n xuÊt th× doanh nghiÖp còng ph¶i bá ra c¸c chi
phÝ vÒ nghiªn cøu, tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o, giíi thiÖu hay b¶o hµnh s¶n phÈm.
Ngoµi nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt vµ chi phÝ sinh ho¹t, trong qu¸ tr×nh ho¹t
®éng cña doanh nghiÖp cßn bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ phôc vô cho nh÷ng ho¹t
®éng cña bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh kinh doanh.
Nh vËy, nh×n tõ gãc ®é doanh nghiÖp, cã thÓ thÊy chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh cña mét doanh nghiÖp lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ tiªu thô s¶n
phÈm, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh vµ c¸c kho¶n thuÕ gi¸n thu mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó thùc hiÖn ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
§Ó ®¸nh gi¸ ®îc kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh tèt ®ßi hái doanh nghiÖp
cÇn ph¶i cã doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh bï ®¾p, trang tr¶i ®îc toµn bé
chi phÝ kinh doanh vµ thu ®îc lîi nhuËn cao. §iÒu nµy cho thÊy kh«ng ph¶i
kho¶n môc chi phÝ nµo còng ®îc ®a vµo chi phÝ ho¹t ®éng mµ chóng ta ph¶i
xÐt ®Õn tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña nã.
Chi phÝ kinh doanh lµ mét chØ tiªu quan träng. Qua xem xÐt chØ tiªu nµy cã
thÓ ®¸nh gi¸ ®îc tr×nh ®é qu¶n lý kinh doanh, t×nh h×nh sö dông vèn, tiÕt kiÖm
chi phÝ cña doanh nghiÖp. Chi phÝ kinh doanh ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.