intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

các công thức vật lý 12 cơ bản và nâng cao

Chia sẻ: Hoang Thuy | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

355
lượt xem
87
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP CAÙC COÂNG THÖÙC CÔ BAÛN CUÛA VAÄT LYÙ 12 Chƣơng Trình Nâng Cao Và Cơ Bản ( Duøng cho hoïc sinh oân taäp thi toát nghieäp THPT vaø thi cao ñaúng, ñaïi hoïc ) CHUYÊN ĐỀ I: ĐỘNG LỰC HỌC VẬT RẮN 1. Toạ độ góc Là toạ độ xác định vị trí của một vật rắn quay quanh một trục cố định bởi góc (rad) hợp giữa mặt phẳng động gắn với vật và mặt phẳng cố định chọn làm mốc...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: các công thức vật lý 12 cơ bản và nâng cao

  1. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt CAÙC COÂNG THÖÙC CÔ BAÛN CUÛA VAÄT LYÙ 12 Chƣơng Trình Nâng Cao Và Cơ Bản HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP ( Duøng cho hoïc sinh oân taäp thi toát nghieäp THPT vaø thi cao ñaúng, ñaïi hoïc ) CHUYÊN ĐỀ I: ĐỘNG LỰC HỌC VẬT RẮN 1. Toạ độ góc Là toạ độ xác định vị trí của một vật rắn quay quanh một trục cố định bởi góc (rad) hợp giữa mặt phẳng động gắn với vật và mặt phẳng cố định chọn làm mốc (hai mặt phẳng này đều chứa trục quay) Lưu ý: Ta chỉ xét vật quay theo một chiều và chọn chiều dương là chiều quay của vật ≥0 2. Tốc độ góc Là đại lượng đặc trưng cho mức độ nhanh hay chậm của chuyển động quay của một vật rắn quanh một trục * Tốc độ góc trung bình: tb (rad / s) d Tốc độ góc tức thời: '(t ) dt Lưu ý: Liên hệ giữa tốc độ góc và tốc độ dài v = r 3. Gia tốc góc Là đại lượng đặc trưng cho sự biến thiên của tốc độ góc * Gia tốc góc trung bình: (rad / s 2 ) d d * Gia tốc góc tức thời: '(t ) ''(t ) dt 2 dt Lưu ý: + Vật rắn quay đều thì const 0 + Vật rắn quay nhanh dần đều > 0 + Vật rắn quay chậm dần đều < 0 4. Phương trình động học của chuyển động quay * Vật rắn quay đều ( = 0) = 0+ t * Vật rắn quay biến đổi đều ( ≠ 0) = 0+ t t 1/2 t2 0 2( ) 5. Gia tốc của chuyển động quay * Gia tốc pháp tuyến (gia tốc hướng tâm) an Đặc trưng cho sự thay đổi về hướng của vận tốc dài v ( an v ):an =v2/r = * Gia tốc tiếp tuyến at a Đặc trưng cho sự thay đổi về độ lớn của v ( at và v cùng phương): t r * Gia tốc toàn phần : Góc hợp giữa a và an tan at/an Lưu ý: Vật rắn quay đều thì at = 0 a = an 6. Phương trình động lực học của vật rắn quay quanh một trục cố định M M I hay I Trong đó: + M = Fd (Nm) là mômen lực đối với trục quay (d là tay đòn của lực) (kgm2)là mô men quán tính của vật rắn đối với trục quay +I Mômen quán tính I của một số vật rắn đồng chất khối lượng m có trục quay là trục đối xứng: 1 - Vật rắn là thanh có chiều dài l, tiết diện nhỏ: I ml 2 12 - Vật rắn là vành tròn hoặc trụ rỗng bán kính R: I = mR2 - Vật rắn là đĩa tròn mỏng hoặc hình trụ đặc bán kính R: I mR 2 GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  2. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt - Vật rắn là khối cầu đặc bán kính R: I mR 2 HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP 7. Mômen động lượng Là đại lượng động học đặc trưng cho chuyển động quay của vật rắn quanh một trục L = I (kgm2/s) Lưu ý: Với chất điểm thì mô men động lượng L = mr2 = mvr (r là k/c từ v đến trục quay) 8. Dạng khác của phương trình động lực học của vật rắn quay quanh một trục cố định dL M dt 9. Định luật bảo toàn mômen động lượng Trường hợp M = 0 thì L = const Nếu I = const = 0 vật rắn không quay hoặc quay đều quanh trục Nếu I thay đổi thì I 1 1 = I 2 2 10. Động năng của vật rắn quay quanh một trục cố định I 2 (J ) W 11. Sự tương tự giữa các đại lượng góc và đại lượng dài trong chuyển động quay và chuyển động thẳng Chuyển động quay Chuyển động thẳng (trục quay cố định .chiều quay không đổi) (chiều chuyển động không đổi) Tọa độ góc Tọa độ x: (m) (rad) Tốc độ góc Vận tốc v: (rad/s) (m/s) Gia tốc (m/s2) Gia tố góc (rad/s2) Lực F Mô men lực M (N) (N.m) Khối lượng (Kg.m2) (Kg) Mô men quán tính I Động lượng P = m.v Mô men động lượng L = .I (Kg.m2/s) (Kg.m/s) Động năng Wđ = Động năng quay Wđ = (J) (J) Chuyển động quay đều: Chuyển động thẳng đều: Khi v là hằng số,a=0: x = x0 + at là hằng số, =0: = Khi + Chuyển động quay biến đổi đều: Chuyển động thẳng biến đổi đều: là hằng số: Khi V = v0 + at = X = x0 +v0 + 1/2 at t2 v2- = 2a(x – x0) = + + - =2 ( Phương trình động lực học: Phương trình động lực học: = M/I a= F/m Định luật bảo toàn động lượng: Định luật bảo toàn mômen động lượng: = hằng số = hằng số I1 = I2 hay Định lí về động năng: Định lí về động năng: Wđ =1/2I - 1/2I = A (công của ngoại lực) Wđ =1/2I - 1/2I = A (công của ngoại lực) CT liên hệ giữa đại lượng góc và đại lượng độ dài: S=r ,V= r , at = , an = Lưy ý: ,M,L cũng là các đại lượng véctơ DAO ÑOÄNG CÔ HOÏC. CHUYÊN ĐỀ II: 1. Dao ñoäng ñieàu hoaø :Dao ñoäng laø chuyeån ñoäng coù giôùi haïn trong khoâng gian,laëp di laëp laïi nhieàu laàn quanh VTCB 2 Phöông trình : + Li ñoä : x = A cos( ) (1); A : Bieân ñoä dao ñoäng ; taàn soá goùc =2 f= ,f taàn T soá dao ñoäng (ñôn vò HZ),T chu kyø dao ñoäng (ñôn vò s), pha dao ñoäng ban ñaàu, ( )pha dao ñoäng taïi thôøi ñieåm t. GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  3. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt + Vaän toác : v = x/ = A sin( ) (2) ; vmax = A luùc vaät qua VTCB + Gia toác : a = x// = - 2A cos ( ) = - 2x (3) ; amax = 2A luùc vaät qua bieân x=A. HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP Töø (1,2,3) => Công thức độc lập với thời gian: A2 = X2 + Chuù yù:choïn goác thôøi gian laøø t=0,vaät qua VTCB x=0,vaät qua bieân x=A. Quãng đường đi trong 1 chu kỳ luôn là 4A; trong 1/2 chu kỳ luôn là 2A 2. Con laéc loø xo : m k m 1 + Taàn soá goùc : = => T = 2 = k k f m k K ñoä cöùng cuûa loø xo:N/m , m laø khoái löôïng cuûa vaät :Kg m + Löïc ñaøn hoài : F = kx (N) 121 + Naêng löôïng : W = Wt +Wñ = kA m 2 A2 = const (J) Löïc keùo Löïc ñaåy 2 2 dư ớ i + Theá naêng : Wt = Kx2 = Wcos2( mv2 = Wsin2( ) ; Ñoäng naêng Wñ = )bieán thieân tuaàn hoaøn vôùi chu kyø: T/2; taàn soá 2f. 1 1 1 F1 = F2 = F ; x = x1 + x2 => T= ; + Hai loø xo noái tieáp : K K1 K2 + Hai loø xo gheùp song song : F = F1 + F2 ; x = x1 = x2 => T= ; K = K1 + K2 m m l l * Ñoái vôùi con laéc loø xo treo thaúng ñöùng : mg = k. l => => T = 2 =2 k g k g l laø ñoä bieán daïng cuûa loø xo,g laø gia toác troïng tröôøng. Löïc ñaøn hoài : F = K( l x ) (Laáy daáu + ox höôùng xuoáng, laáy daáu - ox höôùng leân ) => Fmax = K( l + A ) Fmin = 0 neáu l < A; Fmin = K( l - A ) neáu l > A lmax lmin x, chieàu daøi coù trò max, min khi x = A, lCB = l0 + l = + Chieàu daøi loø xo:l= l0 + l 2 t s + Goïi t laø thôøi gian cuûa n dao ñoäng thì : T = ; Vaän toác trung bình v = n t + Taïi vò trí caân baèng : x= 0; vmax = A; a= 0 ; Fñh= 0 ; Wñmax= W ; Wt = 0 + Taïi vò trí bieân : xmax= A ; v =0 ; amax= 2A ; Fñhmax= kA ; Wñ= 0 ; Wtmax= W. 3. Con laéc ñôn : s 1 l + Chu kì dao ñoäng beù : T = 2 = , S0=l. 0 , l f g + Phöông trình dao ñoäng : Leäch cung : s = S0 cos ( ) ; Leäch goùc : cos( ) 2 2 m.v + Naêng löôïng :W = Wt + Wñ vôùi Wt = mgl( 1- cos ) = mgl ; Wñ = 2 2 / + Vaän toác : v = s = / S0 sin( t ) l. l sin( t ) 0 Hoaëc v = ); : laø goùc leäch baát kyø ; laø goùc leäch cöïc ñaïi. 2 gl (cos cos 0 0 v2 + Löïc caêng cuûa daây : T = m ( gcos ) mg (3cos 2 cos 0 ) l Tmax, vmax khi = 0 ; Tmin, vmin khi = 0. + Con lắc đơn có chu kỳ đúng T ở độ cao h1, nhiệt độ t1. Khi đưa tới độ cao h2, nhiệt độ t2 thì ta có: T h t T R 2 GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  4. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt Với R = 6400km là bán kính Trái Đât, còn là hệ số nở dài của thanh con lắc. + Con lắc đơn có chu kỳ đúng T ở độ sâu d1, nhiệt độ t1. Khi đưa tới độ sâu d2, nhiệt độ t2 thì ta có: HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP T d t T 2R 2 + Con lắc đơn có chu kỳ đúng T ở độ cao h, nhiệt độ t 1. Khi đưa xuống độ sâu d, nhiệt độ t 2 thì ta có: T d h t T 2R R 2 + Con lắc đơn có chu kỳ đúng T ở độ sâu d, nhiệt độ t 1. Khi đưa lên độ cao h, nhiệt độ t 2 thì ta có: Thd t T R 2R 2 Lưu ý: * Nếu T > 0 thì đồng hồ chạy chậm (đồng hồ đếm giây sử dụng con lắc đơn) * Nếu T < 0 thì đồng hồ chạy nhanh * Nếu T = 0 thì đồng hồ chạy đúng T * Thời gian chạy sai mỗi ngày (24h = 86400s): 86400( s ) T 4. Toång hôïp dao ñoäng : Moät DÑÑH : x = A cos( ) ñöôïc bieåu dieãn baèng veùc tô A coù goác ôû 0, laäp vôùi ox moät goùc Hai dññh cuøng phöông, cuøng taàn soá : x 1 = A1 cos ( ) x2 = A2 cos ( ) + Ñoä leäch pha : 1 2 2 2 A2 A1 + Dao ñoäng toång hôïp: x = x1 + x2 = Acos( ), vôùi vaø A2 2 A1 A2 cos( ) 2 1 A1 sin A2 sin 1 2 tan A1 cos A2 cos 1 2 + Hai dao ñoäng cuøng pha : = 0 = 2n ; Amax = A1 + A2 + Hai dao ñoäng ngöôïc pha : = (2n + 1) ; Amin = A1 – A2 + vôùi A1 A2 A A1 A2 5. Coäng höôûng :Laø bieân ñoä cuûa DÑ cöôõng böùc taêng tôùi giaù trò cöïc ñaïi Khi f = f0 (T = T0 ) Amax 6. Dao ñoäng con cuûa con laéc vaät lyù: laø moät vaät raén quay quanh moät truïc naèm ngang coá ñònh . = => T= vôùi I : moâmen quaùn tính ,g gia toác troïng tröôøng, d khoaûng caùch. Moâmen löïc : M = -mgd vôùi laø goùc nhoû = 0cos( ) PTDÑ: .löïc naøy 7.Dao ñoäng cöôõng böùc: laø dñ ñöôïc duy trì nhôø ngoaïi löïc bieán thieân ñieàu hoøa F= F 0cos( cung caáp cho heâ dñ ñeå buø laïi phaàn naêng löôïng ñaõ maát do ma saùt. dñ cöôõng böùc laø dñ ñieàu hoøa coù taàn soá dñ laø taàn soá cuûa ngoaïi löïc,bieân ñoä phuï thuoäc vaøo bieân ñoä cuûa ngoaïi löïc vaø taàn soá cuûa ngoaïi löïc. 8.Dao ñoäng taét daàn:laø dñ coù bieân ñoä giaûm daàn theo thôøi gian do ma saùt. Dao ñoäng taét daàn khoâng coù tính ñieàu hoøa neân bieân ñoä,taàn soá,chu kyø chæ laø gaàn ñuùng. + Một con lắc lò xo dao động tắt dần với biên độ A, hệ số ma sát µ. Quãng đường vật đi được đến lúc dừng kA2 22 A lại là: S 2 mg 2 g 4 mg 4 g + Một vật dao động tắt dần thì độ giảm biên độ sau mỗi chu kỳ là: A 2 k 2 A Ak A số dao động thực hiện được N A 4 mg 4 g 9.Dao ñoäng duy trì:söï dñ ñöôïc duy trì laâu daøi maø khoâng can taùc duïng cuûa ngoaïi löïc goïi laø söï töï dñ.trong söï töï dñ ngöôøi ta cung caáp ñuùng vaø ñuû phaàn naêng löôïng maát sau moãi ch u kyø. Trong dñ cöôõng böùc,taàn soá dñ laø taàn soá cuûa ngoaïi löïc vaø bieân ñoä phuï thuoäc vaøo ngoaïi löïc,coøn dñ duy trì vaãn giöõ nguyeân. GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  5. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt SOÙNG CÔ HOÏC CHUYEÂN ÑEÀ III. HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP 1.Soùng cô: + Soùng cô hoïc: laø nhöõng dao ñoäng ñaøn hoài lan truyeàn trong moâi tröôøng vaät chaát theo thôøi gian .chæ coù traïng thaùi dao ñoäng töùc pha cuûa dñ truyeàn ñi coøn caùc phaàn töû vaät chaát chæ dñ taïi choã. Nguyeân nhaân laø do löïc lieân keát caùc phaàn töû vaät chaát coù tính ñaøn hoài cuûa moâi tröôøng. + Soùng doïc: laø soùng coù phöông dao ñoäng truøng vôùi phöông truyeàn soùng. VD:soùng aâm -soùng doïc + Soùng ngang: laø soùng coù phöông dñ vuoâng vôùi phöông truyeàn soùng . VD:soùng nöôùc.. v 2. Böôùc soùng :laø quaûng ñöôøng maø soùng truyeàn ñi ñöôïc trong 1 chu kyø : v.T f v :vaän toác truyeàn soùng (m/s) 3. Giao thoa :laø söï toång hôïp hai hay nhieàu soùng keát hôïp trong khoâng gian,trong ñoù coù nhöõng choã coá ñònh maø bieân ñoä soùng taêng cöôøng hay giaûm bôùt. d x + Phöông trình dao ñoäng taïi nguoàn : u a cos t O M d d + Phöông trình caùch nguoàn moät ñoaïn d : u a cos (t ) a cos( t 2 ) v d d - Chuù yù :- khi soùng truyeàn ngöôïc chieàu döông : u a cos (t ) . Soùng phaûn xaï ) a cos( t 2 v ngöôïc pha vôùi soùng tôùi d1 d2 =2n (cuøng pha), = (2n+1) (ngöôïc pha) + Ñoä leäch pha : = pha 1 – pha 2 = =2 + Dao ñoäng taïi ñieåm caùch hai nguoàn d 1, d2 laø toång hôïp : d d dd d2 d2 u u1 u2 a cos( t 2 1 ) a cos( t 2 2 ) 2a cos( 1 2 ) cos( t ) Treân ñoaïn thaúng noái hai nguoàn : + Nhöõng ñieåm dñ cöïc ñaïi: Soá buïng laø 2k + 1 (k N*) :d= d1 – d2 = k (k N*) :d= d1 – d2 = (2k – 1) / 2 + Nhöõng ñieåm dñ cöïc tieåu: Soá nuùt laø 2k Chuù yù : : d1 – d2 d 1 + d 2 => k S1S2 => k 4. Soùng döøng : Soùng coù caùc nuùt, caùc buïng coá ñònh trong khoâng gian ,coù nhöõng choã rung maïnh vaø coù nhöõng choã haàu nhö khoâng rung . + Khoaûng caùch giöõa 2 nuùt hoaëc 2 buïng keà nhau laø / 2 (neân veõ hình aûnh soùng döøng ñeå ñeám soá nuùt, soá buïng) + Nhöõng ñieåm caùch nhau moät soá nguyeân nöõa böôùc soùng luoân ñöùng yeân goïi laø nuùt , Nhöõng ñieåm caùch nhau moät soá nguyeân nöõa böôùc soùng dñ vôùi bieân ñoä lôùn nhaát goïi laø buïng. + Hai ñaàu coá ñònh:Caùch nhau l thì soá buïng soùng n thoûa maõn : l=k N*) soá nuùt (keå caû 2 ñaàu) = (n+1) (k + Moät ñaàu coá ñònh moät ñaàu rung töï do :Caùch nhau l thì soá buïng soùng = soá nuùt soùng laø (n+1) thoûa maõn: l=(2k+1) N*) (k + Phaûn xaï soùng: - Khi phaûn xaï treân vaät caûn coá ñònh,söï phaûn xaï luoân ngöôïc pha vôùi soùng tôùi taïi ñieåm phaûn xaï. - Khi phaûn xaï treân vaät caûn töï do,söï phaûn xaï luoân cuøng pha vôùi soùng tôùi taïi ñieåm phaûn xaï. 5.Soùng aâm: laø soùng doïc cô hoïc truyeàn ñöôïc trong moâi tröôøng vaät chaát nhöng khoâng truyeàn ñöôïc trong moâi tröôøng chaân khoâng. + AÂm nghe ñöôïc coù taàn soá f= 16 HZ ñeán f=20.000 HZ + Sieâu aâm :f > 20.000 HZ aâm caøng cao neáu taàn soá aâm caøng lôùn. + Haï aâm: f < 16 HZ I I + Möùc cöôøng ñoä aâm : L( B) lg ; L(dB) 10lg I0 I0 GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  6. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt I laø cöôøng ñoä aâm taïi 1 thôøi ñieåm W/m2 , I0 cöôøng ñoä aâm chuaån W/m2. + Ñoä to cuûa aâm : ñoä to cuûa aâm phuï thuoäc vaøo taàn soá vaø cöôøng ñoä aâm. HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP + Giöõa ngöôõng nghe vaø ngöôõng ñau goïi laø mieàn nghe ñöôïc 6.Hieäu öùng ÑOÁP – PLE: laøë thay ñoåi taàn soá do nguoàn soùng chuyeån ñoäng töông ñoái so vôùi maùy thu. + Nguoàn aâm ñöùng yeân maùy thu chuyeån ñoäng:goïi V laø vaän toác truyeàn aâm,VM laø vaän toác chuyeån ñoäng cuûa may thu,f laø taàn soá. f’ =(V+VM)f:V taàn soá aâm thu ñöôïc lôùn hôn taàn soá -Khi maùy thu chuyeån ñoâïng laïi gaàn nguoàn aâm: aâm do nguoàn phat ra f’’ =(V-VM)f:V taàn soá aâm thu ñöôïc nhoû hôn taàn soá - Khi maùy thu chuyeån ñoâïng ra xa nguoàn aâm: aâm do nguoàn phaùt ra + Nguoàn aâm ñöùng yeân maùy thu chuyeån ñoäng:goïi V laø vaän toác truyeàn aâm,VM laø vaän toác chuyeån ñoäng cuûa may thu,f laø taàn soá. -Khi maùy thu chuyeån ñoâïng laïi gaàn nguoàn aâm: f’ =V.f: (V-VS) taàn soá aâm thu ñöôïc lôùn hôn taàn soá aâm do nguoàn phat ra f’’ =V.f: (V+VS) taàn soá aâm thu ñöôïc nhoû hôn taàn - Khi maùy thu chuyeån ñoâïng ra xa nguoàn aâm: soá aâm do nguoàn phaùt ra CHUYEÂN ÑEÀ IV. DOØNG ÑIEÄN XOAY CHIEÀU . = NBS cos t = cos t (Wb) vôùi N soá voøng daây, B caûm öùng töø, S dieän tích , 1. Töø thoâng: töø 0 0 thoâng cöïc ñaïi / NBSsin t = E0sin t (V) vôùi E0 = = NBS, E0 suaát ñieän ñoäng cöïc ñaïi 2. Suaát ñieän ñoäng:e =- = 0 3.Bieåu thöùc töùc thôøi doøng ñieän töùc thôøi: i = I0 cos( t + ) I0 = I 2 (A) Vôùi I laø cöôøng ñoä doøng i ñieän hieäu duïng ,I0 laø cöôøng ñoä doøng ñieän cöïc ñaïi. 3.Bieåu thöùc töùc thôøi ñieän theá töc thôøi: u = U0 cos ( u) vôùi U0 = U 2 (V) U laø hieäu ñieän theá hieäu duïng ,U0 laø hieäu ñieän theá cöïc ñaïi. 4.Ñònh luaät OHM cho caùc ñoaïn maïch: + Maïch chæ chöùa ñieän trôû thuaàn R ( : I = , R =0 UR cuøng pha vôùi i + Maïch chæ chöùa cuoän daây L (H) : I = , = UL nhanh pha hôn i 1 goùc . Caûm khaùng ZL = L( L 1 + Maïch chæ chöùa tuï ñieän C (F): I = , = . dung khaùng ZC = UC treã pha hôn i 1 goùc ( C C U0 U Tổng trở Z = R 2 ZC )2 + Maïch RLC maét noái tieáp: I = ; I0 ; (Z L Z Z => Coâng thöùc lieân heä:U= + Ñoä leäch pha giöõa hieäu ñieän theá vôùi doøng ñieän : u i Z L ZC vôùi : + > 0 => ZL > ZC : u sôùm pha hôn i 1 goùc ,maïch coù tính caûm khaùng tg R + < 0 => ZL < ZC : u treã pha hôn i 1 goùc ,maïch coù tính dung khaùng + = 0 => ZL = ZC : u cuøng pha vôùi i ,=> Zmin=R =>Imax :maïch coäng höôûng R 5.Coâng suaát tieâu thuï : P = UI cos = R.I2 (W); Heä soá coâng suaát : cos = ; Nhieät löôïng : Q = R.I2.t (J) Z Chuù yù :+ Neáu trong maïch coù L hoaëc C hoaëc f thay ñoåi khi : ZL = Zc thì : * = 0 : hieäu ñieän theá vaø doøng ñieän cuøng pha U2 U : maïch coù coäng höôûng ñieän ; UR = U => Pmax = U.Imax = R.I2max = * Imax = , cos = 1 R R GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  7. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt U2 2 + Neáu R thay ñoåi : Khi R = ZL – ZC thì Pmax = vaø cos 2R 2 HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP U L UC + Soá chæ cuûa ampekeá, voânkeá laø giaù trò hieäu duïng : U 2 UR (UL UC )2 ; tg 2 UR       + Giaûn ñoà veùc tô : U UR UL UC (Coù 2 caùch veõ) + Tìm caùc giaù trò cöïc ñaïi nhö soá chæ caùc ñoàng hoà,coâng suaát…coù theå duøng ñaïo haøm hoaëc BDT Cosi + Đoạn mạch RLC có L thay đổi: 1 URmax; PMax còn ULCMin với L và C mắc liên tiếp nhau * Khi L thì IMax 2 C U R 2 ZC 2 R 2 ZC2 * Khi Z L thì U LMax R ZC 2L1L2 1 11 1 * Với L = L1 hoặc L = L2 thì UL có cùng giá trị thì ULmax khi ( ) L ZL 2 Z L1 Z L2 L1 L2 4 R 2 ZC 2 ZC 2UR với R và L mắc liên tiếp nhau * Khi Z L thì U RLMax 2 2 2 4R ZC ZC + Đoạn mạch RLC có C thay đổi: 1 URmax; PMax còn ULCMin với L và C mắc liên tiếp nhau * Khi C thì IMax 2 L U R2 Z L 2 R2 Z L 2 thì UCMax * Khi ZC R ZL C1 C2 1 11 1 * Khi C = C1 hoặc C = C2 thì UC có cùng giá trị thì UCmax khi ( ) C ZC 2 ZC1 ZC2 2 4R2 Z L 2 ZL 2UR với R và C mắc liên tiếp nhau * Khi ZC thì U RCMax 2 2 2 4R ZL ZL + Mạch RLC có thay đổi: 1 URmax; PMax còn ULCMin với L và C mắc liên tiếp nhau * Khi thì IMax LC 2U .L 1 1 thì U LMax * Khi C L R2 R 4 LC R 2C 2 C 2 1 L R2 2U .L thì U CMax * Khi LC 2 R 4 LC R 2C 2 * Với = 1 hoặc = 2 thì I hoặc P hoặc UR có cùng một giá trị thì IMax hoặc PMax hoặc URMax khi tần số f f1 f 2 12 + Hai đoạn mạch R1L1C1 và R2L2C2 cùng u hoặc cùng i có pha lệch nhau Z L1 ZC1 Z L2 ZC2 Với tg 1 (giả sử 1 > 2) và tg 2 R2 R1 tg 1 tg 2 Có 1 – 2 = đặc biệt tg = /2 (vuông pha nhau) thì tg 1tg = -1. 2 1 tg 1tg 2 U1 N1 U I2 6 .Maùy bieán theá : Coâng thöùc : Neáu hao phí naêng löôïng khoâng ñaùng keå thì : 1 U 2 N2 U2 I1 N1, U1, I1 laø soá voøng daây, hieäu ñieän theá, cöôøng ñoä doøng ñieän cuûa cuoän sô caáp N2, U2, I2 laø soá voøng daây, hieäu ñieän theá, cöôøng ñoä doøng ñieän cuûa cuoän thöù caáp GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  8. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt R P = I2. R + Hao phí treân ñöôøng daây taûi ñieän : , coâng suaát taûi ñi : P = UIcos P2 U cos 2 2 HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP P2 Thường xét: cos = 1 khi đó P R U2 + Để giảm công suất hao phí trên đường dây ta phải tăng hiệu điện thế nguồn nên phải dùng máy biến thế. Trong đó: P là công suất cần truyền tải tới nơi tiêu thụ U là hiệu điện thế ở nơi cung cấp cos là hệ số công suất của dây tải điện l là điện trở tổng cộng của dây tải điện ( lưu ý: dẫn điện bằng 2 dây) R S Độ giảm thế trên đường dây tải điện: U = IR PP Hiệu suất tải điện: H .100% P 7.Maùy phaùt ñieän xoay chieàu : + Maùy phaùt moät pha :hoaït ñoäng nhôø hieän töôïng caûm öùng ñieän töø . Taàn soá f = np trong ñoù : p laø soá caëp cöïc, n laø soá voøng quay/giaây. + Maùy phaùt ba pha:Hoaït ñoäng nhôø hieän töôïng caûm öùng ñieän töø.goàm 3 cuoän daây ñaët leäch nhau 1 goùc 120 0 Máy phát maéc hình sao :Ud = 3 Up , Máy phát mắc hình tam giác: Ud = Up ,Tải tiêu thụ mắc hình sao: Id = Ip , Tải tiêu thụ mắc hình tam giác: Id = 3 Ip CHUYEÂN ÑEÀ V. DAO ĐỘNG VÀ SOÙNG ÑIEÄN TÖØ 1 1 1 HÑT hai ñaàu tuï ñieän: Q0=CU0, q=Cu , I= Q0 1.Taàn soá maïch dao ñoäng : f ; 2 LC T LC + PT ñieän tích : q Q0 cos( t ) ; PT doøng ñieän trong maïch : i q/ Q0 sin( t ) 2. Naêng löôïng : q2 12 1 + Ñieän Tröôøng: Wñ = ); W0 cos2 ( t Cu qu 2C 2 2 12 + Töø tröôøng: Wt = Li W0 sin 2 ( t ) 2 2 1 Q0 1 Naêng löôïng cuûa maïch : W = Wñ + Wt = W0 = const (Baûo toaøn) 2 2 L Q0 2C 2 c c.T , c = 3.108m/s 3. Böôùc soùng ñieän töø : f 4. Ñeå baét ñöôïc soùng ñieän töø : taàn soá rieâng maïch dao ñoäng baèng taàn soá soùng : f0 = f hay T0 =T Chú ý: Mạch dao động có tần số góc , tần số f và chu kỳ T thì năng lượng điện trường biến thiên với tần số góc 2 , tần số 2f và chu kỳ T/2 5. Sóng điện từ: là sóng ngang, lan truyền đi mà không cần sự biến dạng của môi trường nên truyền được cả trong chân không.được sử dụng rộng rải trong thông tin vô tuyến,được đặt trưng bởi tần số và bước sóng. Vận tốc lan truyền trong không gian : v = c = 3.10-8m/s Máy phát hoặc máy thu sóng điện từ sử dụng mạch dao động LC thì tần số sóng điện từ phát hoặc thu bằng tần số riêng của mạch. v Bước sóng của sóng điện từ 2 v LC f Lưu ý: Mạch dao động có L biến đổi từ LMin LMax và C biến đổi từ CMin CMax thì bước sóng của sóng điện từ phát (hoặc thu) : Min tương ứng với LMin và CMin tương ứng với LMax và CMax Max CHUYEÂN ÑEÀ VI. TÍNH CHAÁT SOÙNG AÙNH SAÙNG c 1.Chieát suaát : n = vôùi c = 3. 108 m/s; v laø vaän toác aùnh saùng trong moâi tröôøng v 2. Hiện tượng tán sắc ánh sáng: GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  9. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt + Đ/n: Là hiện tượng ánh sáng bị tách thành nhiều màu khác nhau khi đi qua mặt phân cách của hai môi trường trong suốt. HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP + Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc , Ánh sáng đơn sắc có tần số xác định, chỉ có một màu. + Bước sóng của ánh sáng đơn sắc: . . Trong chân không : . Tổng quát: = n2/n1 và v1/v2 = n2/n1 Suy ra : + Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím, có bước sóng của ánh sáng trắng : 0,38 m (Thường dùng: 0,4 m 0,76 m 0,75 m) Qua lăng kính ánh sáng trắng bị tán sắc, tia đỏ lệch ít nhất, tia tím lệch nhiều nhất, góc lệch : Dđ < Dt. Nếu góc chiết quang A nhỏ thì : D = (n-1)A Chú ý : Ngoài các công thức nêu trên , có thể cần phải sử dụng công thức: 1 1 1 )  Độ tụ và tiêu cự của thấu kính: Định luật khúc xạ: n1.sin i1 = n2.sin i2 (n 1)( f R1 R2 Trong đó: + Nếu ánh sáng đi từ không khí vào môi trường (n) thì : sini = nsinr + Nếu ánh sáng đi từ môi trường (n) ra không khí thì ngược lại : n.sini= sinr + Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào màu sắc ánh sáng. Đối với ánh sáng màu đỏ là nhỏ nhất, màu tím là lớn nhất. 3. Hiện tượng giao thoa ánh sáng: (chỉ xét giao thoa ánh sáng trong thí nghiệm Iâng). * Đ/n: Là sự tổng hợp của hai hay nhiều sóng ánh sáng kết hợp trong không gian trong đó xuất hiện những vạch sáng và những vạch tối xen kẽ nhau. Các vạch sáng (vân sáng) và các vạch tối (vân tối) gọi là vân giao thoa. ax D + Hieäu ñöôøng ñi cuûa hai soùng : r2 r1 ; khoaûng vaân : i M D a d1 S1 x D =ki ; + Vò trí vaân saùng : x k d2 aI a O k = 0: Vân sáng trung tâm S2 k = 1: Vân sáng bậc (thứ) 1 k = 2: Vân sáng bậc (thứ) 2 D 1D 1 + Vò trí vaân toái : xt (k ) (k )i 2a 2 k = 0, k = -1: Vân tối thứ (bậc) nhất k = 1, k = -2: Vân tối thứ (bậc) hai k = 2, k = -3: Vân tối thứ (bậc) ba + Bề rộng quang phổ liên t ục bậc n : x =xđ – xt =n ( ) Trong ñoù : D laø khoaûng caùch töø hai khe saùng ñeán maøn, a laø khoaûng caùch giöõa hai khe saùng + Khoaûng caùch n vaân saùng : L = (n -1) i + Gọi L là bề rộng giao thoa trường trên màn.số khoảng vân trong nửa trường giao thoa kể từ vân sảng trung . gọi n là phần nguyên, p là phần thập phân của tỷ số: tâm là -số vân sang: 2n +1 , số vân tối là 2n nếu p < 0,5 và là 2n+2 nếu p 0,5 + tại 1 điểm trên màn có tọa độ x để cho 2 bức xạ , cho vân sáng trùng nhau: x=k1i1 = k2i2 =>k1 = k1 CHUYEÂN ÑEÀ VII. LÖÔÏNG TÖÛ AÙNH SAÙNG 1. Hiện tượng quang điện: 2 m.vo max hc c laø taàn soá aùnh saùng + Năng lượng một lượng tử ánh sáng (phôtôn): hf A f 2 Trong đó h = 6,625.10-34 Js là hằng số Plăng. c = 3.108m/s là vận tốc ánh sáng trong chân không. f, là tần số, bước sóng của ánh sáng kích thích (chiếu sáng). 2 m.vo max hc + Công thức Anhxtanh: =A + Wđ0 Trong đó : là lượng tử ánh sáng hf A 2 GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  10. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt hc là công thoát electron của kim loại dùng làm catốt 0 A HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP là động năng ban đầu cực đại của e Wđ0 = m 0 là giới hạn quang điện của kim loại , f0 là tần số giới hạn, v0 là vận tốc ban đầu của quang electron , m là khối lượng của e : m = 9,1.10- 31kg + Để dòng quang điện triệt tiêu thì U AK - Uh , Uh gọi là hiệu điện thế hãm. Liên hệ giữa Uh và động năng ban đầu cực đại của e là: eUh = m + Công suất của nguồn bức xạ :P = Np. =Nphf = Nphc/ ( e = 1,6.10-19C) + Cường độ dòng quang điện bão hoà: Ibh = Ne.e ; ne laø soá electron böùt ra khoûi kim loaïi, np soá photon + Hiệu suất lượng tử (hiệu suất quang điện): H= chieáu tôùi catốt trong 1s Chú ý - Điều kiện để có hiện tượng quang điện : 0 - Các kí hiệu Ne và Np có thể được thay thế bằng kí hiệu n và N - Xét vật cô lập về điện, có điện thế cực đại V Max thì: eVmax = m + Chuyển động của electron trong từ trường :   -Nếu v0 // B thì electrôn sẽ chuyển động thẳng đều theo phương ban đầu.   -Nếu v0 B thì electron sẽ chuyển động trên quĩ đạo tròn đều dưới tác dụng của lực Lorenx :F=B.e.V0 Lực này đóng vai trò là lực hướng tâm nên : F = maht = m /R Từ đó suy ra bán kính của quĩ đạo là : R = m.V0/B.e 2. Tia Rơnghen (tia X): + Nếu bỏ qua động năng ban đầu của electron(v0= 0) thì động năng Wđ của e khi đập vào đối catot là : Wđ = mV2 = eUAK + Năng lượng của tia X: + Bước sóng nhỏ nhất của tia X, xảy ra khi : hc/ min = eUAK  min = hc/UAK (UAK là hiệu điện thế giữa anốt và catốt , v là vận tốc electron khi đập vào đối catốt , v0 là vận tốc của electron khi rời catốt) 3. Tiên đề Bo - Quang phổ nguyên tử Hiđrô: + Bán kính quỹ đạo dừng thứ n của electron trong nguyên tử hiđrô: rn = n2r0 Với r0 =5,3.10-11m là bán kính Bo (ở quỹ đạo K) N+. + Năng lượng electron trong nguyên tử hiđrô: En = (eV) Với n + Tiên đề về sự hấp thụ và bức xạ năng lượng : = En - Em với n>m = hfnm = hc/ *Sơ đồ mức năng lƣợng n=6 P n=5 O + Dãy Laiman: Nằm trong vùng tử ngoại. Ứng với e chuyển từ quỹ đạo n=4 N bên ngoài về quỹ đạo K + Dãy Banme: Một phần nằm trong vùng tử ngoại, một phần nằm trong M n=3 Pase vùng nhìn thấy. Ứng với e chuyển từ quỹ đạo bên ngoài về quỹ đạo L . Trong vùng ánh sáng nhìn thấy có 4 vạch: n HH H H n=2 L Vạch đỏ H : e chuyển từ M L Banme Vạch lam H : e chuyển từ N L Vạch chàm H : e chuyển từ O L Vạch tím H : e chuyển từ P L K n=1 + Dãy Pasen: Nằm trong vùng hồng ngoại. Ứng với e chuyển từ quỹ Laima đạo bên ngoài về quỹ đạo M n CHUYÊN ĐỀ VIII THUYẾT TƢƠNG ĐỐI HẸP +Độ dài của một thanh bị co lại dọc theo phương chuyển động:l = l0 (l0 độ dài riêng của thanh) GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  11. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt + Đồng hồ gắn với quan sát viên chuyển động chạy chậm hơn đồng hồ gắn đồng thời với quan sát viên đứng với t0 là khoảng thời gian đo theo đồng hồ gắn với quan sát viên đứng yên. t= > t0 yên: HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP + Khối lượng của vật chuyển động với tốc độ V (khối lượng tương đối tính): m0 , với m0 là khối lượng nghỉ (khối lượng khi tốc độ của vật bằng không ) m= 2 (Năng lượng = khối lương x c2 ) +Hệ thức Anh-xtanh giữa năng lượng và khối lượng: E= mc = Trong đó v là tốc độ của vật, c là tốc độ của ánh sáng trong cân không . + Năng lượng nghỉ : E0 = m0c2 Động năng của vật : Wđ = E – E0 = CHUYEÂN ÑEÀ IX. HAÏT NHAÂN NGUYEÂN TÖÛ 1. Hiện tượng phóng xạ: + Số nguyên tử (hạt nhân)phóng xạ còn lại sau th/gian t: N = N0. = N0 . + Khối lượng chất phóng xạ còn lại sau thời gian t: = m0. m = m0. + Số nguyên tử phân rã trong th/gian t: N = N0 – N = N0(1 - ) = N0(1 - ) + Khối lượng phân rã trong th/gian t: m = m0 – m = m0(1 - ) = m0(1 - ) Trong đó: N0, m0 là số nguyên tử, khối lượng chất phóng xạ ban đầu, T là chu kỳ bán rã + Hằng số phóng xạ: = ln2/T + Phần trăm khối lượng còn lại: = = + Phần trăm khối lượng bị phân rã: = =1- + Liên hệ giữa sô hạt nhân và khối lượng: N0 = ; N= ; N= -23 -1 Trong đó: NA = 6,022.10 mol là số Avôgađrô. + Độ phóng xạ (H): Là đại lượng đặc trưng cho tính phóng xạ mạnh hay yếu của một lượng chất phóng xạ, đo bằng số phân rã trong 1 giây. Độ phóng xạ ban đầu: H0 = N0 + Độ phóng xạ ở thời điểm t: H = N hoặc H = H0. = H0. - Đơn vị khác: Ci (Curi): 1 Ci = 3,7.1010 Bq - Đơn vị (chính): Bq (Becơren): 1Bq = 1 phân rã/giây 2.Hạt nhân: Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử : ZA X (có thể chỉ ghi : AX hoặc X(A) , Z là nguyên tử số (chính là số prôton ) ; A là số khối (khối lượng mol )  số nơtron N = A- Z . Toàn bộ số proton và nơtron gọi chung là số nuclon (=số khối A) + Đồng vị phóng xạ :là ~ ng.tử mà hạt nhân của chúng có cùng số Z ,nhưng số k hối A khác nhau + Độ hụt khối của hạt nhân : m = Z.mp + N.mn - m trong đó mP ; mn ;m là khối lượng của prton ; nơtron và hạt nhân ( tính theo u hoặc MeV/c2 hoặc kg) + Năng lượng liên kết hạt nhân(MeV) : Wlk = m.c2 + Năng lượng liên kết riêng(MeV/nuclon) : W = Wlk/A = m.c2/A Chú ý: + Năng lượng liên kết riêng càng lớn thì hạt nhân càng bền vững + Năng lượng liên kết mỗi nuclon chính là năng lượng liên kết riêng 3.Phản ứng hạt nhân : Xét phản ứng tổng quát: A+ B  C + D *Các định luật bão toàn : +Định luật bão toàn số nuclon (số khối A) : A3 + A4 = A1 + A2 +Định luật bão toàn điện tích (nguyên tử số) : Z3 + Z4 = Z1 + Z2 +Định luật bão toàn năng lượng: WA + WB + mAC2 + mBC2= Wc + WD + mCC2 + mDC2 GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
  12. Trung tâm ôn Thi Tốt Nghiệp Và Đại Học,CĐ----------------------54H Bùi Thị Xuân—Đà Lạt     +Định luật bão toàn động lượng : mA.vA mB .vB mC .vC mD .vD + Các qui tắc dịch chuyển trong sự phóng xạ: HỌC NHANH VẬT LÝ 12 ---GV BIEÂN SOAÏN :LEÂ QUANG ÑIEÄP - Phóng xạ (He) : ZA X 4 A4 2 He + z 2Y - e- + - Phóng xạ A 0 A X Y : Z 1 Z1 + + - Phóng xạ A 0 + Z AY ZX 1e : 1 + Phản ứng tỏa năng lượng xảy ra khi: M0= mA+ mB > M = mC+ mD + Năng lượng tỏa ra: E = (M0 – M).c2 + Phản ứng thu năng lượng xảy ra khi: M0= mA+ mB < M = mC+ mD + Năng lượng thu vào: E = (M0 – M).c2 (Năng lượng tối thiểu cần dùng để tách một hạt nhân nào đó, chính bằng NL mà phản ứng thu vào ) Chú ý : Đơn vị khối lượng nguyên tử còn gọi là đơn vị cacbon , kí hiệu là u : 1u = 1/12 khối lượng nguyên tử cacbon 12C nghĩa là 1u = 1,66055.10 –27 kg + Khối lượng hạt nhân có thể đo bằng u ,bằng kg hoặc bằng đơn vị MeV/ c 2 . Liên hệ giữa kg , u , MeV/c2 : 1u =1,66055.10 –27 kg hoặc 1u = 931,5 MeV/c2 + Năng lượng có thể tính theo J;kJ; eV; MeV với : 1eV = 1,6.10 –19J; 1 MeV = 106eV= 1,6.10-13J + Công thức gần đúng tính số hạt nhân ở thời điểm t và số hạt nhân phân rã : Trong trường hợp khoảng thời gian t là rất nhỏ so với chu kì T thì có thể áp dụng công thức gần đúng ex 1 + x (với x Số nguyên tử con lại ở thời điểm t là: N = N0(1 – .t) và số hạt nhân bị phân rã là: N = N0. .t CHUYEÂN ÑEÀ X TÖØ VI MOÂ TÔÙI VÓ MOÂ 1.haït nhaân sô caáp:laø haït coù kích thöôùc vaø khoái löôïng nhoû hôn haït nhaân nguyeân töû +spin:moãi haït sô caùp ñeàu coù momen ñoäng löôïng rieâng vaø momen töø rieâng ,ñaët tröng cho chuyeån ñoäng n oäi taïi vaø baûn chaát cuûa haït.Momen naøy ñöôïc ñaët tröng baèng soá löôïng töû spin,kí hieäu S. +Thôøi gian soáng trung bình T:coù 4 haït kho âng phaân raõ goïi laø haït beàn (proâtoân,eâlectron,phoâtoân,nôtrino )coøn caùc haït khoâng beàn vaø phaân raõ thaønh haït khaùc. +phaân loaïi haït sô caáp:Ngöôøi ta thöôøng saép xeáp caùc haït sô caáp ñaõ bieát thaønh caùc loaïi theo khoái löôïng taêng daàn: phoâtoân,leptoân,meâzoân vaø barion. meâzoân vaø barion coù teân chung laø hañroân. +Coù 4 loaïi töông taùc taùc cô baûn ñoái vôùi caùc haït sô caáp laø töông taùc haáp daãn,töông taùc ñieän töø ,töông taùc yeáu,töông taùc maïnh.phaàn lôùn caùc haït ñe àu taïo thaønh caëp goàm haït vaø phaûn haït.taát caû caùc hañroân ñeàu caáu taïo töø caùc haït nhoû hôn,goi laø quac coù 6 loaïi quac (kí hieäu laøL:u,d,,s,c,b,t). 2.Heä maët trôøi:goàm maët trôøi vaø 8 haønh tinh lôùn,haøn ngaøn tieåu haønh tinh taát caû caùc haønh tinh ñeà chuyeån ñoäng quang maët trôøi theo cuøng 1 chieàu thuaän vaø gaàn nhö trong cuøng 1 maët phaúng,maët trôøi vaø caùc haønh tinh ñeàu töï quay quanh mình theo chieàu thuaän tröø kim tinh. +Maët trôøi coù caáu taïo goàm 2 phaàn :quang caàu vaø khí quyeån.khí quyeån maët trôøi ñöôïc phaân ra hai lôùp :saét caàu vaø nhaät hoa. + Traùi ñaát coù khoái löôïng khoaûng 6.10 24kg,baùn kính khoaûng 6400Km.Traùi ñaát vöøa töï quay quanh,vöøa quay quanh maët trôøi theo quyõ ñaïo gaàn nhö troøn,coù baùn kính 15.107 km 3.Sao:laø moät thieân theå noùng saùng,gioáng nhö maët trôøi,nhöng ôû raát xa chuùng ta.caùc sao ñöôïc taïo ra töø nhöõng ñaùm tinh vaân khoång loà.caùc loaïi sao :sao bieán quang,sao môùi,punxa,sao nôtron… +Thieân haø laø moät heä thoáng goàm nhieàu sao vaø tinh vaân,coù 3 loaïi thieân haø chính:thieân haø xoaén oác ,thieân haø elip,thieân haø khoâng ñònh hình.thieân haø cuûa chuùng ta laø thieân haø xoaén oác chöùa haøng vaøi traêm tyû ngoâi sao. 4,Thuyeát vuï truï noå (Big Bang ):Vuõ truï ñöôïc taïo ra bôûi moät vuõ noå vó ñaïi caùch ñaây khoaûng14 tæ naêm , hieän nay dang raïng vôõ vaø loaõng daàn.theo thuyeán Big Bang caùc nu ñöôïc taïo ra sau 1 vuï noå lôùn 1 giaây,caùc haït nhaân nguyeân töû ñaàu tieân sau 3 phuùt, nguyeân töû ñaàu tieân sau 300000 naêm,caùc sao thieân haø sau 3trieäu naêm. “Treân ñaây laø nhöõng coâng thöc maø thaày ñaõ nhieàu ngaøy taâm huyeát soaïn ra,mong raèng caùc em seõ daønh 1 ngaøy hoïc 30 phuùt coâng thöùc vaø lyù thuyeát.Chuùc caùc em thaønh coâng !!!” Moïi goùp yù xin lieân laïc qua ñòa chæ ñaõ cho,xin caûm ôn! GV:Lê Quang Điệp Email:quangdiepit@gmail.com Tel:0974200379-------0633.755.711 Sưu t m b i: www.daihoc.com.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0