Ngày nhận bài: 06-01-2025 / Ngày chấp nhận đăng bài: 14-03-2025 / Ngày đăng bài: 17-03-2025
*Tác giả liên hệ: Dư Thị Cẩm Quỳnh. Khoa Y học cổ truyền – Quản lý Y tế, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, Thành phố Hồ Chí Minh,
Việt Nam. E-mail: dtcquynh@ntt.edu.vn
© 2025 Bản quyền thuộc về Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh.
https://www.tapchiyhoctphcm.vn 1
ISSN: 1859-1779
Tổng quan
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh;28(3):01-07
https://doi.org/10.32895/hcjm.m.2025.03.01
Châm cứu giảm đau trong nha khoa
Dư Thị Cẩm Quỳnh1,*
1Khoa Y học cổ truyền – Quản lý Y tế, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Tóm tắt
Đau trong nha khoa là một vấn đề thường gặp trong thực hành lâm sàng như phẫu thuật nhổ răng khôn, điều trị nội nha, rối
loạn chức năng thái dương hàm (TMD), … Các phương pháp giảm đau thông thường như thuốc giảm đau NSAIDs, opioids,
gây tê cục bộ có hiệu quả cao nhưng tác dụng phụ không mong muốn. Châm cứu là một phương pháp không dùng thuốc
trong Y học cổ truyền đang được nghiên cứu hiệu quả và an toàn trong giảm đau nha khoa. Trong bài tổng quan này, tổng
hợp các nghiên cứu về hiệu quả của châm cứu trong giảm đau nha khoa, cơ chế tác dụng, các hình thức châm cứu và ứng
dụng lâm sàng.
Từ khóa: châm cứu; đau nha khoa; rối loạn chức năng thái dương hàm; nhĩ châm; laser châm cứu
Abstract
ACUPUNCTURE FOR PAIN RELIEF IN DENTISTRY
Du Thi Cam Quynh
Pain in dentistry is a common condition in clinical practice such as wisdom tooth extraction, endodontic treatment,
temporomandibular dysfunction (TMD), ... Commonly used pain relief methods such as NSAIDs, opioids, or local
anesthesia are highly effective but have unwanted side effects. Acupuncture is a non-drug method in Traditional
Medicine that is being studied effectively and safely in dental pain relief. In this review, we summarize studies on the
effectiveness of acupuncture in dental pain relief, mechanism of action, forms of acupuncture and clinical applications.
Keywords: acupuncture; dental pain; temporomandibular dysfunction; auricular acupuncture; laser acupuncture
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Đau trong nha khoa là vấn đề phổ biến và là yếu tố cần
thiết được quan tâm khi thực hành lâm sàng. Đau trong nha
khoa thường gặp trong một số bệnh lý như: phẫu thuật nhổ
răng khôn, nội nha, rối loạn chức năng thái dương hàm, …
thường đòi hỏi các biện pháp kiểm soát đau hiệu quả. Hiện
nay, các phương pháp giảm đau trong nha khoa hiện nay chủ
yếu dựa vào thuốc giảm đau NSAIDs, opioids hay thuốc gây
tê cục bộ có hiệu quả nhưng có những tác dụng không mong
muốn như. Một số người bệnh không dung nạp được thuốc
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh * Tập 28 * Số 3* 2025
2 | https://www.tapchiyhoctphcm.vn https://doi.org/10.32895/hcjm.m.2025.03.01
giảm đau như dị ứng, viêm loét dạ dày, suy gan, suy thận,
hoặc nguy cơ lạm dụng thuốc [1]. Vì vậy, việc tìm kiếm một
phương pháp thay thế an toàn hơn, ít tác dụng phụ và có hiệu
quả kiểm soát đau tốt đang được quan tâm.
Châm cứu là phương pháp không dùng thuốc của Y học
cổ truyền, đã được chứng minh hiệu quả giảm đau trong
nhiều bệnh lý đau khác nhau như đau cơ xương khớp, đau
đầu, đau sau phẫu thuật, … Châm cứu đã được sử dụng từ
lâu đời với các phương pháp được đồng thuận phê duyệt hiện
nay: hào châm (châm cứu cổ điển), cứu, quang châm (laser
châm), điện châm, vi châm (gồm nhĩ châm, đầu châm, diện
châm, thủ châm) và xoa bóp bấm huyệt.
Trong lĩnh vực nha khoa, châm cứu đã được nghiên cứu như
một phương pháp bổ trợ để giảm đau, giảm viêm và hỗ trợ hồi
phục sau điều trị. Một số nghiên cứu cho thấy châm cứu có thể
giúp giảm nhu cầu sử dụng thuốc giảm đau, giảm đau kéo dài
sau phẫu thuật nhổ răng khôn, cải thiện triệu chứng đau do rối
loạn chức năng thái dương hàm. Tuy nhiên, một số nghiên cứu
khác lại không thấy sự khác biệt đáng kể. Những bằng chứng
hiện tại vẫn chưa đồng nhất và châm cứu trong nha khoa còn
chưa được phổ biến trong thực hành lâm sàng.
Khoảng trống nghiên cứu và lý do thực hiện tổng quan này:
- Hiệu quả của châm cứu trong giảm đau nha khoa chưa
có sự thống nhất. Nguyên do sự khác biệt giữa các nghiên
cứu về phương pháp châm cứu, công thức huyệt, tần suất
điều trị và phương pháp đánh giá đau.
- Một số nghiên cứu báo cáo hiệu quả rõ rệt của châm cứu
trong khí đó một số khác cho thấy không có khác biệt đáng
kể so với nhóm giả châm cứu.
- Hiện tại, châm cứu chưa được lồng ghép vào phác đồ
điều trị đau do nha khoa chuẩn hóa.
Vì vậy mục tiêu của bài tổng quan này là:
1. Tổng hợp và phân tích các nghiên cứu về hiệu quả của
châm cứu trong giảm đau nha khoa.
2. Cơ chế tác động của châm cứu với kiểm soát đau trong
nha khoa.
3. Nhận diện những hạn chế và đề xuất hướng nghiên cứu
tiếp theo để ứng dụng châm cứu trong nha khoa.
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Bài tổng quan này thực hiện theo phương pháp tổng quan
tài liệu hệ thống nhằm tổng hợp các bằng chứng khoa học về
hiệu quả của châm cứu trong giảm đau nha khoa.
2.1. Chiến lược tìm kiếm
Các nghiên cứu được tìm kiếm từ cơ sở dữ liệu khoa học
mở gồm PubMed, Science Direct, Web of Science.
Thời gian tìm kiếm từ năm 2000 đến 2024.
Ngôn ngữ tìm kiếm: tiếng Anh.
Từ khóa tìm kiếm: acupuncture AND dental pain OR
temporomandibular disorder OR tooth extraction OR
pulpitis OR orofacial pain.
2.2. Tiêu chí lựa chọn nghiên cứu
Các nghiên cứu được lựa chọn vào tổng quan này phải đáp
ứng các tiêu chí:
Loại nghiên cứu: Thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có
nhóm chứng (RCTs), nghiên cứu can thiệp có đối chứng.
Đối tượng nghiên cứu: Người bệnh có đau nha khoa cấp
hoặc mạn tính, không giới hạn độ tuổi và giới tính.
Phương pháp can thiệp: các nghiên cứu sử dụng các hình
thức châm cứu để giảm đau nha khoa. So sánh với nhóm giả
châm cứu, nhóm không can thiệp hoặc nhóm dùng thuốc
giảm đau.
Thang đo kết quả: mức độ giảm đau theo thang VAS,
thang NRS. Số lượng thuốc giảm đau sử dụng sau can thiệp.
Biến chứng, tác dụng phụ của châm cứu (nếu có)
2.3. Tiêu chí loại trừ nghiên cứu
Các nghiên cứu sẽ bị loại trừ nếu:
- Không có nhóm chứng hoặc không có so sánh với giả
châm cứu.
- Không cung cấp đủ dữ liệu về kết quả hoặc phương pháp
châm cứu.
- Là báo cáo lâm sàng, ý kiến chuyên gia hoặc bài báo tổng quan.
- Các nghiên cứu trên động vât hoặc in vitro.
Nghiên cứu được đánh giá chất lượng bằng thang điểm
Cochrane RoB 2.0.
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh * Tập 28 * Số 3 * 2025
https://doi.org/10.32895/hcjm.m.2025.03.01 https://www.tapchiyhoctphcm.vn
|
3
3. CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA
CHÂM CỨU GIẢM ĐAU TRONG
NHA KHOA
Châm cứu có tác dụng giảm đau thông qua nhiều cơ chế sinh
lý khác nhau bao gồm điều hòa hệ thần kinh trung ương, hệ thần
kinh ngoại biên, và hệ miễn dịch. Những cơ chế này được ứng
dụng để kiểm soát các tình trạng đau nha khoa cụ thể.
- Giải phóng chất giảm đau nội sinh: Cơ chế phân tử của
châm cứu liên quan đến việc giải phóng các phân tử như
opioid, cholecystokinin ocatapeptide, 5-hydroxytryptamine,
noradrenalin, axit gamma-aminobutyric (GABA) và chất P.
Các phân tử này ngăn chặn thông tin đau đến thông qua việc
giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin,
norepinephrin, GABA giúp giảm đau sau đó [2,3]. Châm cứu
kích thích sợi thần kinh ngoại biên A delta và C cũng dẫn đến
giải phóng endorphin và serotonin giúp giảm cảm giác đau.
Châm cứu cải thiện khả năng chịu đau thông qua kích thích
thần kinh trung ương và điều hòa các chất dẫn truyền thần
kinh [2].
- Cải thiện tuần hoàn máu: Châm cứu cải thiện vi tuần
hoàn, tăng lưu lượng máu đến vùng khớp thái dương hàm,
giúp giảm đau ở các vùng cơ thái dương, cơ cắn, cơ dưới
hàm, vùng bám sau của khớp thái dương hàm và cực ngoài
của khớp thái dương hàm [3].
- Tác dụng kháng viêm: châm cứu làm giải phóng
β-endorphins (peptide liên quan đến gen calcitonin CGRP
và chất P). Nồng độ cao CGRP có thể gây viêm nhưng nồng
độ thấp có tác dụng chống viêm. Châm cứu liều thấp, thường
xuyên có thể kích thích giải phóng liên tục CGRP nồng độ
thấp, giúp chống viêm mà không kích thích tế bào gây viêm.
Châm cứu điều hòa cytokine, giảm sản xuất các yếu tố viêm
như TNF – alpha và interleukin hỗ trợ giảm đau hiệu quả [4].
4. LOẠI THANG ĐO ĐAU ĐƯỢC SỬ
DỤNG TRONG CÁC NGHIÊN CỨU
Các nghiên cứu gần đây thường sử dụng thang đo Visual
Analog Scale (VAS) – Bảng 1.
Thang đo VAS là một thang đo đơn chiều được sử dụng
để đo cường độ đau. Người bệnh đánh dấu trên một đường
thẳng dài 10cm với hai đầu là “không đau” và “đau tột cùng”.
VAS là một công cụ đáng tin cậy, dễ sử dụng và hợp lý trong
đo lường cường độ đau, có thể phát hiện thay đổi mức độ
đau trong quá trình điều trị. Tuy nhiên, thang đo VAS bị ảnh
hưởng bởi cảm giác chủ quan của người bệnh.
Ngoài ra, một số yếu tố đo lường giảm đau khác như thời
gian giảm đau cần đến liều thuốc giảm đau đầu tiên, số lượng
thuốc giảm đau sử dụng [5,6].
Bảng 1. Tóm tắt các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng hiệu quả châm cứu giảm đau trong nha khoa từ năm 2000 – 2024
Nhóm
nghiên cứu Tác giả, năm Phương pháp
châm cứu Huyệt sử dụng Thang đo mức
độ đau Kết quả chính
Châm cứu
giảm đau
sau phẫu
thuật nhổ
răng khôn
Tavares MG,
2007 [5] Điện châm Hợp cốc LI4, Á môn
GV15, Côn lôn BL60,
Nhĩ thần môn
VAS
Số lượng
thuốc giảm
đau
VAS của nhóm điện châm thấp
hơn đáng kể (p<0.05), sử dụng
thuốc giảm đau ít hơn (1.92
viên so với 4.58 viên, p<0.05)
Vaira LA,
2023 [6] Nhĩ châm
Nhĩ thần môn, Giao
cảm, Dạ dày, Đau răng
3, Hàm, Tuyến thượng
thận
VAS
Sưng
Khít hàm
Số lượng
thuốc giảm
đau
Nhĩ châm giảm đau rõ rệt tại 12
giờ, 24 giờ, sau 2 ngày, sau 3
ngày.
Thuốc giảm đau sử dụng ít hơn
đáng kể (p<0,001)
Không khác biệt về sưng và
khít hàm giữa các nhóm
Gil MLB,
2020 [7] Ryoduraku Không nêu rõ Không nêu rõ Châm cứu giảm thể tích máu
chảy trong phẫu thuật, giảm sưng
và khít hàm sau phẫu thuật.
Sampaio-
Fiho H, 2018
[8]
Laser châm
cứu
Nhĩ thần môn, Dạ dày,
Đau răng, Giao cảm,
Hàm, Tuyến thượng
thận
VAS
Số lượng
thuốc giảm
đau
Không có sự khác biệt về đau
giữa hai nhóm tại 24 giờ, 72
giờ và 7 ngày (p >0,05). Số
lượng thuốc giảm đau giống
nhau cả 2 nhóm (p=0,042)
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh * Tập 28 * Số 3* 2025
4 | https://www.tapchiyhoctphcm.vn https://doi.org/10.32895/hcjm.m.2025.03.01
Nhóm
nghiên cứu Tác giả, năm Phương pháp
châm cứu Huyệt sử dụng Thang đo mức
độ đau Kết quả chính
Châm cứu
giảm đau
trong rối
loạn chức
năng thái
dương hàm
Smith P,
2007 [9] Kim châm Hạ quan ST7, Thái
dương EX-HN5, Hợp
cốc LI4
VAS,
Biên độ mở
miệng
Giảm đau đáng kể (p <0,05),
cải thiện biên độ mở miệng và
giảm đau cơ nhai
Ferreira LA,
2013 [3] Laser châm
cứu
Giáp xa ST6, Thính
cung SI19, Phong trì
GB20, Hiệp khê GB43,
Hợp cốc LI4, Thái xung
LR3, Nhai tăng NT3, Ấn
đường EX-HN3
VAS
Biên độ mở
miệng
Nhóm laser châm cứu giảm
đau và cải thiện biên độ mở
miệng đáng kể so với nhóm
chứng (p <0,05). Hiệu quả
giảm đau duy trì lâu hơn
Châm cứu
trong đau
răng từ tủy
Murugesan
H, 2017 [2] Kim châm Hợp cốc LI4, Giáp xa
ST6, Hạ quan ST7, Ế
phong SJ17
VAS tại 12 giờ,
24 giờ, 48 giờ
Nhóm châm cứu giảm đau
đáng kể hơn nhóm giả châm và
ibuprofen (p <0,05). Trong
nhóm châm cứu, có tỷ lệ người
bệnh “không đau” cao hơn so
với 2 nhóm còn lại (p <0,05)
de Almeida
TB, 2019
[10] Kim châm
Hợp cốc LI4, Nội đình
ST44, Liêm tuyền
CV23, Ấn đường EX-
HN3
VAS
Nồng độ
Cortisol
Nhóm châm cứu giảm đau
nhiều hơn so với nhóm
Dipyrone (p <0,05).
Không có sự khác biệt về
cortisol giữa các nhóm
Châm cứu
giảm đau
trong mô
hình đau nha
khoa nhân
tạo
de Matos
NMP, 2020
[11] Kim châm Hợp cốc LI4, Giáp xa
ST6, Hạ quan ST7
Châm cứu giảm đau rõ rệt so
với nhóm không châm cứu
(p<0,05).
Không có khác biệt đáng kể
giữa nhóm châm cứu và giả
châm cứu
Hỗ trợ gây tê
trước phẫu
thuật
Jalali S, 2015
[12] Kim châm Hợp cốc LI4
Tỉ lệ thành
công trong
phong bế thần
kinh ổ răng
dưới
Tỉ lệ thành công ở nhóm châm
cứu cao hơn đáng kể so với
nhóm chứng (60% so với 20%,
p <0,05)
Arslan H,
2019 [13] Kim châm Hợp cốc LI4 VAS
Nhóm châm cứu giảm đau rõ
rệt so với nhóm chứng trước và
sau phẫu thuật (p <0,05). Chỉ 1
người bệnh trong nhóm châm
cứu cần thuốc giảm đau so với
8 người trong nhóm chứng.
VAS: Visual Analogue Scale
5. CHÂM CỨU GIẢM ĐAU SAU
PHẪU THUẬT NHỔ RĂNG KHÔN
Tavares MG (2007) đánh giá hiệu quả điện châm trong
giảm đau sau phẫu thuật nhổ răng khôn [5]. Thử nghiệm lâm
sàng ngẫu nhiên có nhóm chứng. Điện châm nhóm huyệt cùng
bên phẫu thuật Hợp cốc, Á môn, Côn lôn và nhĩ Thần Môn,
tần số 40 – 60 Hz. Kết quả: VAS của nhóm can thiệp thấp hơn
đáng kể trong mọi thời điểm (p <0,05). Nhóm chứng dùng
Paracetamol 4,58 viên ± 3,87, nhóm can thiệp dùng 1,92 viên
± 2,04, khác biệt có ý nghĩa thống kê (p <0,05).
Vaira LA (2023) đánh giá hiệu quả nhĩ châm trong kiểm
soát đau, sưng và khít hàm sau phẫu thuật nhổ răng hàm thứ
ba dưới. Thử nghiệm lâm sàng, thiết kế nửa miệng, ngẫu
nhiên, có nhóm chứng, mù ba, n = 42 người bệnh (84 răng).
Nhóm châm cứu dùng nhĩ châm dán hạt vương bất lưu hành,
nhóm giả châm cứu dùng miếng dán không hạt. Có 6 huyệt
ở loa tai cùng bên với phẫu thuật: nhĩ Thần môn, Giao cảm,
Dạ dày, Đau răng 3, Hàm, Tuyến thượng thận. Khác biệt có
ý nghĩa thống kê ở nhóm châm cứu và giả châm cứu tại thời
điểm 12h, 24h, sau 2 ngày, sau 3 ngày (p <0,05); tổng số
thuốc giảm đau sử dụng ít hơn đáng kể ở nhóm châm cứu
(p <0,001). Không có sự khác biệt đáng kể về mức độ sưng
và khít hàm giữa hai nhóm [6].
Bên cạnh đó, Gil MLB (2020) đánh giá hiệu quả của châm
cứu theo phương pháp Ryoduraku cho thấy thể tích máu
chảy trong phẫu thuật thấp hơn đáng kể. Sự khác biệt này có
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh * Tập 28 * Số 3 * 2025
https://doi.org/10.32895/hcjm.m.2025.03.01 https://www.tapchiyhoctphcm.vn
|
5
liên quan đến biểu hiện sưng và khít hàm sau phẫu thuật [7].
Tuy nhiên, nghiên cứu của Sampaio-Fiho H (2018) đánh
giá tác dụng giảm đau của laser châm loa tai sau phẫu thuật
nhổ răng khôn thì có sự trái ngược với các nghiên cứu đã đề
cập ở trên. Thử nghiệm lâm sàng, mù đơn, ngẫu nhiên, có
nhóm chứng. Huyệt Thần môn, Dạ dày, Đau răng, Giao cảm,
Hàm, Tuyến thượng thận ở loa tai cùng bên phẫu thuật nhổ
răng khôn. Kết quả: Không có sự khác biệt đáng kể về đau
sau phẫu thuật giữa nhóm can thiệp và nhóm chứng 24h
(p >0,05), 72h sau phẫu thuật (p >0,05) hoặc 7 ngày sau phẫu
thuật (p >0,05). Số lượng viên thuốc giảm đau được sử dụng
ở nhóm can thiệp 1,47 ± 2,50 và nhóm chứng 1,57 ± 3,12
(p = 0,420) [8].
6. CHÂM CỨU GIẢM ĐAU TRONG
RỐI LOẠN CHỨC NĂNG THÁI
DƯƠNG HÀM
Smith P (2007) đánh giá hiệu quả châm cứu trong giảm đau
và cải thiện chức năng ở người bệnh rối loạn chức năng thái
dương hàm liên quan đến đau cơ nhai. Thử nghiêm lâm sàng
ngẫu nhiên có nhóm chứng, n = 27 chia thành 2 nhóm: châm
cứu và giả châm cứu. Công thức huyệt: Hạ quan (ST7), mỗi
lần 20 phút, 2 lần/ tuần trong 3 tuần liên tiếp, nhóm giả châm
cứu thì châm vào vị trí không phải huyệt đạo. Nhóm châm cứu
giảm điểm VAS đáng kể so với nhóm giả châm cứu (p <0,05)
và tăng biên độ vận động hàm, giảm căng cơ nhai [9].
Ferreira LA (2013), Đánh giá hiệu quả của laser châm cứu
giảm đau cơ nhai trong TMD. Thử nghiêm lâm sàng ngẫu
nhiên có nhóm chứng, n = 40. Nhóm laser châm cứu chiếu
laser công suất thấp (50-mW trong 90 giây) tại huyệt Giáp
xa (ST6), Thính cung (SI19), Phong trì (GB20), Hiệp khê
(GB43), Hợp cốc (LI4), Thái xung (LR3), Nhai tăng (NT3),
Ấn đường (EX-HN3). Nhóm giả dược sử dụng laser nhưng
không chiếu năng lượng. Mỗi huyệt chiếu laser trong 30 giây,
2 lần/tuần trong 6 tuần. Nhóm laser châm cứu giảm điểm
VAS có ý nghĩa so với nhóm giả dược, cải thiện biên độ mở
hàm, giảm căng cơ, hiệu quả giảm đau được duy trì lâu hơn
giả dược (p <0,05) [3].
7. CHÂM CỨU TRONG ĐAU RĂNG
TỪ TỦY
Murugesan H (2017) so sánh hiệu quả giảm đau giữa
châm cứu với Ibuprofen ở người bệnh viêm tủy răng không
hồi phục có triệu chứng. Thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên
có nhóm chứng, mù đôi. N = 157 chia thành 3 nhóm: nhóm
1 châm cứu cổ điển + viên giả dược, nhóm 2 giả châm cứu
+ viên giả dược, nhóm 3 giả châm cứu + Ibuprofen. Công
thức huyệt: Hợp cốc (LI 4), Giáp xa (ST6), Hạ quan (ST7),
Ế phong (SJ17). Theo dõi tại 12h, 24h, 48h bằng VAS. Nhóm
1 giảm đau đáng kể so với nhóm 2 và nhóm 3 (p <0,05);
không có sự khác biệt có ý nghĩa giữa nhóm 2 và nhóm 3.
Theo dõi thấy nhóm 1 có tỷ lệ người bệnh không đau cao
hơn có ý nghĩa so với 2 nhóm còn lại [2].
de Almeida TB (2019) đánh giá hiệu quả của châm cứu so
với Dipyrone trên người bệnh đau răng từ tủy. Can thiệp
trước khi điều trị nha khoa, n = 56 chia thành 4 nhóm: nhóm
châm cứu, nhóm giả châm cứu, nhóm Dipyrone, nhóm giả
Dipyrone. Công thức huyệt Hợp cốc (LI4), Nội đình (ST44),
Liêm tuyền (CV23), Ấn đường (EX-HN3). Nhóm châm cứu
cho thấy mức độ giảm đau nhiều hơn so với nhóm Dipyrone
(p <0,05), không có sự khác biệt giữa các nhóm về biến số
cortisol [10].
de Matos NMP (2020) đánh giá châm cứu giảm cường độ
đau trên mô hình đau nha khoa nhân tạo, thử nghiệm ngẫu
nhiên có nhóm chứng, n = 35. Công thức huyệt Hợp cốc (LI4),
Giáp xa (ST6), Hạ quan (ST7). Châm cứu giảm cường độ đau
so với không châm cứu (p <0,05). Tuy nhiên khi so sánh với
nhóm giả châm cứu thì khác biệt không có ý nghĩa [11].
8. HỖ TRỢ GÂY TÊ TRƯỚC PHẪU
THUẬT
Jalali S (2015) đánh giá tác động của châm cứu trước phẫu
thuật đối với tỉ lệ thành công của phong bế thần kinh huyệt ổ
răng dưới (IANB) trên người bệnh điều trị răng bị viêm tủy
không hồi phục có triệu chứng. Thử nghiệm lâm sàng ngẫu
nhiên, mù ba, n = 40 chia thành 2 nhóm: nhóm châm cứu và
nhóm chứng. Nhóm châm cứu châm huyệt Hợp cốc (LI4)
trước 15 phút tạo cảm giác đắc khí, nhóm chứng thì giả châm
cứu; sau đó tiêm 1 mũi IANB. Trong quá trình điều trị nếu
bệnh nhân đau trên 20mm thì thêm một mũi tiêm, được coi
là không thành công. Kết quả cho thấy nhóm châm cứu tỉ lệ
thành công của IANB là 60%, trong khi đó nhóm chứng là
20% (p <0,05) [12].