3.1. Ch đ m vi c c a đ ng c khi h ng m t vài xi lanh ho c khi tuabin tăng áp bế ơ
s c .
3.1.1. Khi m t ho c m t vài xi lanh b h ng:
Trong quá trình khai tc, đ ng c chính tàu th y có th b h ng m t hay vài xi ơ
lanh, nhưng trong trưng h p không cho pp d ng tàu mà bu c v n khai tc v i s xy
lanh n l i. Trong tr ư ng h p này ng ư i khai tc ph i xác đ nh l i thông s côngc
c a đ ng c và quan tâm đ c bi t t i các xi lanh n l i. ơ
M t vài nguyên nhân d n đ n ph i ng t b xi lanh ch ng h n nh ế ư: K t c p pít
tông b m cao áp, v đơ ư ng ng cao áp, vòi phun b k t do nhiên li u b n, ho c do h ng
c nhóm pít tông biên, b c biên, v.v... Tùy theo m c đ h ư h ng mà ta có th ng t b xy
lanh đó theo 2 phưng pháp sau:ơ
a) C t nhiên li u nh ư ng v n đ nhóm piston - biên chuy n đ ng theo.
Gi s đ ng c m t xy lanh b h ng, ta đã bi t đ ơ ế ư c Ni và Ne t ư ng ng là các đơ ư ng
cong (1) và (2). Công su t c gi i có th đ ơ ư c tính theo các cách sau:
D a theo s li u kinh nghi m ta có th ch n đ ư c hi u su t c gi i ơ ηm vòng quay đ nh
m c, khi đó:
(45)
0 nn
n
Nm
N
Nn
(1)
(2)
y d ng d c tính ngoài c a đ ng c khi ng t b ơ
xi lanh nh ng v n cho nhóm piston- biên chuy n ư
đ ng theo
Đ ng (1) và (1’) là Nườ i Ni’
Đ ng (2) và (2’) là Nườ e và Ne
(1)
(2)
1
( )
e
m
m
imm
NNN .
1
.1
η
η
η
==
Ho c tính theo công th c:
Nm= A.n
β
Trong đó:β: S β v i đ ng c th p t c: ơ β = 1 -> 1,2; v i đ ng c cao t c: ơ β = 1,5 ->
2,0 H ng s A b ng:
A= An = Nmn/nβ
N u xem công su t các xylanh là đ u nhau ta tính đế ư c công su t m i xylanh b ng:
Ni xl = Ni / i (46)
Khi h ng m t xy lanh thì công su t toàn đ ng c Ni’ còn l i: ơ
Ni = (i-1).Ni xl = [(i-1)/i].Ni (47)
Do không tháo nhóm piston- biênn Nm đưc xem nh ưkhông đ i và công su t có ích c a
đ ng c v i các xylanh còn l i đ ơ ư c tính:
Ne = Ni - Nm (48)
Do c t b m t xy lanh thì dù tay ga v n gi nguyên nh ưng công su t đ ng c b gi m ơ
xu ng Ne’ và đi m công tác t A chuy n v A’. Vòng quay đ ng c b gi m xu ng và ơ
đưc tính theo công th c sau:
(49)
Tuy nhiên trong th c t khi ng t b 1 xylanh, n u ta v n gi nguyên tay ga thì đ ng c ế ế ơ
khai thác d b q t i, do v y không n khai thác đ ng c v i th i gian dài. Đ an toàn ơ
cho đ ng c ta nên gi m tay ga nhiên li u xu ng đi m công tác A”. ơ
Vi c ch n đi m công c A” ph thu c vào t s xy lanh làm vi c v i s xylanh ng t b
c a đ ng c , s xu t hi n rung đ ng do m t cân b ng đ ng c cũng nh ơ ơ ưnh tr ng k
thu t c a đ ng c , đi u ki n khai thác v.v... ơ
Đ i v i đ ng c l p đ t tuabin tăng áp ki u xung áp thì trong tr ơ ư ng h p này còn
hi n t ư ng ti ng n l n phía máy nén, vòng quay tuabin b dao đ ng (Tuabin b ho ế ).
Do đó ph i ti p t c gi m tay ga cho đ n khi m t hi n t ế ế ư ng trên ho c x b t m t ph n
khí tăng áp b u góp khí n p.
b) C t nhiên li u và tháo b nhóm piston - biên.
Ch th c hi n khi nhóm piston - biên b h ư h ng không th cho ti p t c chuy n đ ng theo. ế
c này s gây ra m t s nh h u ng sau:
- Gây nên chuy n đ ng không đ ng đ u trên tr c khu u.
- Gây hi n t ư ng ch n đ ng ngang đ i v i thân máy.
- Gây rung đ ng và ch n đ ng v i v u.
2
e
e
AA
P
P
nn '
.
'
=
- Làm thay đ i giá tr vòng quay c ng h ư ng.
Do tháo b nhóm piston - biên nên chi phí c gi i cũng gi m xu ng và đ ơ ư c xác đ nh:
Nm=Nm -Nmxl = [(i-1)/ i].Nm (50)
Khi đó công su t có ích đ ư c xác đ nh:
Ne= Ni - Nm
N u so v i trế ư ng h p a) thì v m t năng l ư ng, Ne’ s l n h n chút ít nh ơ ưng đ ng c ơ
s b m t cân b ng nhi u h n. Đ ng c , v tàu s rung đ ng trong quá trình côngc. Do ơ ơ
v y cũng nh ư trưng h p a) ng ư i khai thác ph i gi m tay ga đ ng c cho đ n khi gi m ơ ế
h n hi n t ư ng rung đ ng đ ng c cũng nh ơ ư v u. Ngoài ra còn ph i chú ý t i s m t
cân b ng t h p tua bin tăng áp.
y d ng đ c tính ngoài c a đ ng c khi ng t b xi lanh ơ
tháo b nhóm piston- biên.
Đ c tính (1) và (1’) bi u di n N i Ni’ tr c và sau khi h ng xylanh.ướ
Đ c tính (2) và (2’) bi u di n N e và Ne’ tr c và sau khi h ng xylanh.ướ
0 nn n
N
Nn
(1)
(1)
(2)
(2)
Nm
Nm
MINH H A TRÊN Đ TH Đ C TÍNH
3
3.1.2.Khi t h p tua bin tăng áp b h ng:
Khi hư h ng t h p tuabin tăng áp d n đ n đ ng c ph i làm vi c v i áp su t ế ơ
khí trong bu ng máy (v i đ ng c ch m t t h p tua bin tăng áp) ho c v i các t h p ơ
tua bin tăng áp còn l i (v i đ ng c nhi u t h p tua bin tăng áp) ho c v i các thi t b ơ ế
tăng áp ph tr nh ư: qu t gió ph , máy nén c khí ... ơ
Khi đó:
- T h p tuabin máy nén b rung đ ng và có ti ng n l n. ế
- Lưng không khí n p b gi m, áp su t n p gi m làm quá trình qt khí th i không s ch.
- Làm tăng s c c n c a h th ng n p - x . Th i gian trì hoãn s cháy kéo dài, quá trình
cháy nhiên li u x u đi.
Nh ng lí do trên làm cho đ ng c ng tác không an toàn, tin c y. Công su t phát ra ơ
b gi m, đ ng c d b quá t i. C n xác đ nh l i đi m công tác c a HĐL. ơ
ng su t c a đ ng c khi b h ng t h p tăng áp đ ơ ư c xác đ nh:
Ne = (P0 / Pk).Ne (51)
Trong đó:
Pk: áp su t khí n p khi đ ng c làm vi c bình th ơ ư ng.
Po: áp su t khí quy n ho c áp su t khí tăng áp c a h th ng tăng áp s c .
4
3 .1.3. Khi th tàu t i b n: ế
u xu t x ư ng sau khi đóng m i ho c sau s a ch a l n thông th ư ng ph i th c hi n th
t i b n và có ch ng ki n c a Đăng ki m. M c đích c a vi c th tàu t i b n đ ki m tra ế ế ế
tính hoàn thi n trong quá trình l p ráp các b ph n nh ư đ ng c chính và các h th ng ơ
ph c v , đ ư ng tr c, v.v... đ chu n b cho khâu th ti p theo là th đ ế ư ng dài.
Đây là ch đ đ ng c ph i làm vi c n ng n nh t vì lúc này VS = 0 (ế ơ λP = 0, S = 0). Do
v y thông th ư ng ch th v i các thông s n m trong gi i h n:
- nU = (0,50 -> 0,65).nn
- NeU = (0,30 -> 0,45).Nn
- PeU = (0,50 -> 0,60).Pen
- Th i gian th không quá 10 gi
- Kng nên tăng ng quay ho c áp su t có ích bình quân đ n 100%, vì d gây quá t i, ế
phá h ng các chi ti t đ ng c . ế ơ
Khi t h p tuabin-máy n b h ư
h ng thì đi m công tác thay đ i t
A v A’. Tuy nhiên t i Ađ ng c ơ
ch th m vi c trong th i gian
ng n. Trong tr ng h p đ ng c ườ ơ
n ph i công tác u dài trong tình
tr ng này thì ph i tùy vào tình
tr ng thu t th c t i c a đ ng
c , đi u ki n khai thác hi n t i ơ
ta ph i gi m tay ga nhiên li u
đ n v trí thích h p A” sao cho ế
đ ng c ho t đ ng an toan, tin ơ
c y. Tránh quá t i cho đ ng c . ơ
Đi u y ph thu c nhi u o
trình đ ng i khai thác vi c ườ
tuân th theo h ng d n c a nhà ướ
ch t o. C n ph i quan m theo ế
i th ng xuyên các thông s ườ
ng tác c a đ ng c . Khi đi u ơ
ki n cho phép th rút rôto c a
tuabin ra đ gi m s c c n h
th ng n p x , lúc này c n chú ý
ngăn cách hai khoang tuabin
y nén.
Hình 3.4. Xác đ nh đi m ph i h p công tác c a
đ ng c khi t h p tuabin tăng áp b h ng. ơ
A: Đi m ph i h p công tác khi đ ng c bình ơ
th ng.ườ
A: Đi m ph i h p công tác khi tuabin b h ng.
A: Đi m ph i h p công tác khi đã gi m tay ga
nhiên li u.
0 n n n
N
Ne
Ne
Ne
A
Co
A
Ne
A
Ne
5