Bạn đã chọn đúng cách học ngoại
ngữ?
Tất nhiên học và sử dụng thành thạo ngoại ngữ không hề đơn giản
chút nào. Nó phụ thuộc chủ yếu vào ba nhân tố: giáo viên, giáo
trình và chính bản thân bạn. Hiện tại các trung tâm đào tạo lớn
thường giới thiệu có người bản xứ trực tiếp giảng dạy. Nhưng
không phải một người bản xứ nào cũng có thể dạy tốt, nếu không
có khả năng sư phạm. Điều chắc chắn nhất mà họ có thể đem đến
cho bạn chỉ là cơ hội thực tập ngôn ngữ.
Đối với việc lựa chọn giáo trình, các tiêu chí: phù hợp với trình
độ, nội dung đầy đủ nhằm phát triển cả 4 kỹ năng nghe, nói, đọc,
viết là điều đặc biệt quan trọng. Một giáo trình sơ cấp có quá nhiều
từ chuyên ngành, hay quá tập trung vào một hay hai kỹ năng, sẽ
không đem lại hiệu quả cho những người đang học ở trình độ thấp.
Gắn liền với giáo trình là phương pháp giảng dạy - nhân tố góp
phần không nhỏ vào hiệu quả của một khoá học. Có hai phương
pháp giảng dạy chính đang được sử dụng trong các trung tâm ngoại
ngữ ở nước ta: Phương pháp giảng dạy truyền thống (Traditional
teaching method) và phương pháp ngữ pháp (Grammar teaching
method).
Trong cả hai phương pháp này người dạy đưa ra nội dung bài
học và người học tiếp thu một cách bị động. Kỹ năng nghe và nói
không được phát triển một cách hoàn chỉnh, người học sẽ không
học được cách vận dụng những cấu trúc câu vào ngữ cảnh cụ thể.
Sự trao đổi, giao tiếp giữa người dạy và người học bị hạn chế.
Ngược lại với hai phương pháp này là phương pháp giao tiếp
(Communicative teaching method) đã được một số trung tâm giáo
dục lớn, hiện đại áp dụng. Với phương pháp này, người dạy sẽ đưa
ra ngữ cảnh thực tế và giúp người học tự nhận ra những cấu trúc
câu được sử dụng trong ngữ cảnh đó. Người học được tham gia bài
học một cách chủ động, luyện tập những cấu trúc câu trong những
ngữ cảnh diễn ra trên thực tế, tạo sự trao đổi sôi nổi trong lớp học.
Ưu điểm của phương pháp giao tiếp đã được chứng minh tính hiệu
quả tại rất nhiều trường dạy Anh văn trên thế giới theo mô hình
linh hoạt (Flexible Learning).
Hàng năm lại có hàng chục triệu học viên được theo phương
pháp này và họ đã thành công trong thi cử/tuyển dụng và ngày nay
“Flexible Learning” được cho là cứu cánh của mô hình giảng dạy
tiếng Anh trên thế giới. Vậy thì, tại sao bạn không chọn cho mình
phương pháp đã qua kiểm định và được thế giới thừa nhận? Kinh
nghiệm cho thấy, với phương pháp giao tiếp - lấy người học làm
trung tâm - khả năng trau dồi ngoại ngữ của bạn sẽ được cải thiện
đáng kể chỉ sau một thời gian ngắn.
Lẽ đương nhiên, để đạt được hiệu quả cao trong học tập, quan
trọng hơn cả và quyết định chính vẫn là ở bản thân người học. Học
ngoại ngữ cũng như học bất kỳ một môn học nào, đều đòi hỏi
người học sự nỗ lực không ngừng. Bạn phải xác định mục tiêu rõ
ràng và dành thời gian học tập nghiêm túc. Hãy biến những kiến
thức của giáo viên truyền đạt cho bạn thành những kiến thức thực
sự của bạn.
Tìm kiếm mọi cơ hội để thực hành những kiến thức bạn học
được trên lớp: Hãy nhận ra những cấu trúc câu mà bạn vừa học
trên báo, trong sách hay trên Internet, tận dụng mọi cơ hội để thực
hành nói chuyện với người bản ngữ, nói tiếng Anh với các bạn
cùng lớp và giáo viên, thử viết nhật ký bằng tiếng Anh, học từ mới
và tập đặt câu với từ đó.
Kinh nghiệm của cố học giả Nguyễn Hiến Lê khi học tiếng Anh
là mỗi buổi sáng dậy học thuộc chừng 20 từ mới, học cho bằng
thuộc, tối đến nhẩm lại cho kỹ rồi tiến hành ghép câu. Quan trọng
là bạn đừng bao giờ sợ mình nói sai hay viết sai. Điều ấy không chỉ
giúp bạn mạnh dạn hơn mà còn rất có ích trong việc phát triển các
kỹ năng giao tiếp. Học phải đi đôi với hành chính là ở đó, nếu
muốn thu được kết quả tốt nhất.