Chương 5: Cung, cầu và chính sách của chính phủ

Chia sẻ: Nguyen Hoang Phong | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

127
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chính sách gì mà chính phủ có thể can thiệp vào thị trường?Gía tr n và giá sàn ầ là gì? Gía trần, sàn ảnh hưởng như thế nào đối với kết quả thị trường?Thuế ảnh hưởng như thế nào đối với kết quả thị trường? Người mua hay người bán chịu ảnh hưởng của thuế?Chính phủ can thiệp vì giá cân bằng trên thị trường quá cao đối với người tiêu dùng hoặc quá thấp đối với người sản xuất....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương 5: Cung, cầu và chính sách của chính phủ

Chương 5: Cung, cầu và chính sách của chính phủ PGS.TS ÑINH PHI HOÅ 1
Traû lôøi caùc caâu hoûi Chính sách gì mà chính phủ có thể can thiệp vào thị trường? Giôùi Gía trần và giá sàn là gì? thieäu Gía trần, sàn ảnh hưởng như thế nào đối với kết quả thị trường? Thuế ảnh hưởng như thế nào đối với kết quả thị trường? Người mua hay người bán chịu ảnh hưởng của thuế? 2
Chính sách can thiệp của chính phủ Kiểm soát giá cả thị trường Chính phủ can thiệp vì giá cân bằng trên thị trường quá cao đối với người tiêu dùng hoặc quá thấp đối với người sản xuất. Chính sách Gía trần (Price ceiling) Giá tối đa đối với hàng hóa và dịch vụ được quy định bởi chính phủ. Gía xăng, điện, nước, Giá cân bằng trên thị mức tiền thuê nhà của trường quá cao đối với SV, công chức. người tiêu dùng Sử dụng mô hình cung/cầu để phân tích ảnh hưởng của chính sách giá trần. 3
Chính sách can thiệp của chính phủ Minh họa: Giá trần / tối đa đối với tiền thuê nhà cho người thu nhập thấp Thị trường cân bằng tại P (Tiền thuê căn hộ, Triệu điểm E0 (P = 1, Q = 10) VND) (S) Chính phủ quy định giá Chính tối đa cho thuê: 0,8. sách P0 = 1 E0 Qs = 9; Qd = 11 0,8 PMax Thiếu hụt cầu (D) (Shortage): 9 10 11 Q (Số căn hộ, Qd – Qs = 11 – 9 = 2 Nghìn căn) Người thuê nhà với giá thấp Hệ quả Người muốn thuê nhà với giá thị trường (P = 1) không có nhà để thuê. 4
Chính sách can thiệp của chính phủ Tình huống: Sự thất bại của chính sách giá trần đối với xăng (Xếp hàng chờ mua xăng) P (Giá xăng) Trước khi OPEC làm (S1) tăng giá dầu thô. P1 (S0) Thị trường cân PMax bằng tại P0 và Q0 P0 E0 Khi OPEC tăng giá dầu Tạo ra sự (D) thô. thiếu hụt Q1 Q0 Q (Lượng xăng) Giá yếu tố SX tăng Cân bằng tại Dịch chuyển đường Không có giá trần P1 và Q1 cung qua trái Có giá trần PMax < P1 Thiếu hụt cầu Xếp hàng 5 chờ mua (mất thời gian)
Chính sách can thiệp của chính phủ Giá sàn (Price floor) Giá tối thiểu đối với hàng hóa và dịch vụ được quy định bởi chính phủ. Tiền lương tối Giá cân bằng trên thị Chính thiểu, giá lúa. trường quá thấp đối sách W (Tiền lương) với người sản xuất. (S) Minh họa: Luật WMin tiền lương tối W0 E0 Thịthi ểu.ng cân bằng tại trườ điểm E0 (W0, Q0) (D) Chính phủ quy định tiền lương tối thiểu WMin. Q1 Q0 Q2 Q (Lượng lao 6 động)
Chính sách can thiệp của chính phủ Giá sàn (Price floor) Chính phủ quy định tiền Minh họa: Luật lương tối thiểu WMin. tiền lương tối thiểu. Thặng dư lao động: W (Tiền lương) Q2 > Q1 Chính (S) sách Hệ quả WMin W0 E0 Những người có việc làm nhận tiền lương cao hơn (D) Lượng thất nghiệp: (Q2 – Q1) Q1 Q0 Q2 Q (Lượng lao động) 7
Chính sách can thiệp của chính phủ Giá sàn (Price floor) Minh họa: Luật tiền lương tối thiểu. Tranh luận Nâng cao thu nhập Tạo ra thất nghiệp Chính của người lao động nghèo Lượng thất nghiệp chủ sách Lao động có trình độ yếu là thanh niên trẻ (ít chuyên môn không ảnh tay nghề và kinh hưởng vì tiền lương cao nghiệm) hơn nhiều so với tiền Tham gia để học việc, lương tối thiểu. có kinh nghiệm Thanh niên bỏ học để đi làm Ủng hộ Ch 8 ống lại
Đánh giá chính sách kiểm soát giá Kiểm soát giá Cách thay thế Người cho thuê nhà Chính phủ trợ cấp tiền Gía không quan tâm đến thuê nhà cho người lao trần đầu tư nâng cấp và mở động thu nhập thấp. rộng. Không ảnh hưởng đến cân bằng cung, cầu trên thị trường cung cấp nhà ở. Chính phủ trợ cấp tiền Gía sàn Thất nghiệp tăng lương (miễn thuế thu nhập) cho người lao động thu nhập thấp. Không ảnh hưởng đến cân bằng cung, cầu trên thị trườ 9 ng lao động.
Chính sách can thiệp của chính phủ Thuế (Tax) Chính phủ đánh thuế vào hàng hóa và dịch vụ để có nguồn thu nhập (thu ngân sách) và sử dụng chúng cho các hoạt động an ninh quốc phòng, giáo dục và y tế Chính công. sách Đánh vào người mua Người mua phải trả một số tiền cho chính phủ khi mua một sản Có 2 loại Thuế phẩm HH&DV. Đánh vào người bán Người bán phải trả một số tiền cho chính phủ khi bán một sản phẩm HH&DV. 10
Chính sách can thiệp của chính phủ Thuế (Tax) Cân bằng thị trường: (1) Thuế đánh vào người P = 10, Q = 5 mua Hình 1: Thị trường bánh Pizza Người mua phải trả Chính thuế: t = 1500 đ/ 1cái P (1.000 đ) (S) sách 11 Đối với người mua, t giá phải trả là giá thị 10 trường + thuế (1500 9,5 (D0) đ). Lượng cầu giảm (D1) Đường cầu dịch 4 5 Q (Nghìn cái) chuyển xuống bên dưới (ho 11 ặc qua trái) một đoạn ngang bằng
Thuế đánh vào người mua Hình 1: Thị trường bánh Tác động Pizza P (1.000 đ) Cân bằng ban đầu: Cân bằng sau thuế: (S) P = 10, Q = 5 P = 11, Q = 4 11 t NTD Mua lượng hàng ít hơn: 10 (5 – 4 = 1) 9,5 (D0) Gía phải trả = Gía cân bằng mới + thuế = 9,5 + (D1) 1,5 = 11 Trả giá cao hơn: (11 – 10 = 1) 4 5 Q (Nghìn cái) t=1 Lượng cung ít hơn (5 – 4 = 1 ) NSX t = 0,5 Giá bán thấp hơn (10 – 9,5 = 0,5) Thuế = 1,5 Mặc dù thuế đánh vào người mua, nhưng 12cả người mua và người bán đều chia sẻ gánh năng thuế.
Thuế (Tax) (1) Thuế đánh vào người bán Cân bằng thị trường: P = 10, Q = 5 Hình 1: Thị trường bánh Pizza Người bán phải trả Chính (S1) thuế: t = 1500 đ/ 1cái P (1.000 đ) sách 11 (S0) Đối với người bán, giá t được nhận là giá thị 10 trường - thuế (1500 đ). 9,5 (D0) Lượng cung giảm Đường cung dịch 4 5 Q (Nghìn cái) chuyển lên bên trên (hoặc 13qua trái) một đoạn ngang bằng với t
Thuế đánh vào người bán Hình 2: Thị trường bánh Tác động Pizza P (1.000 đ) Cân bằng ban đầu: Cân bằng sau thuế: (S1) P = 10, Q = 5 P = 9,5; Q = 4 11 t (S0) Lượng cung ít hơn (5 – 4 = 1 ) 10 NSX 9,5 Giá bán nhận được = giá cân (D0) bằng – t = 11 – 1,5 = 9,5 Giá bán thấp hơn (10 – 9,5 = 0,5) 4 5 Q (Nghìn cái) Mua lượng hàng ít hơn: (5 – 4 = 1) t = 0,5 NTD Giá phải trả = 11 t=1 Trả giá cao hơn: (11 – 10 = 1) Thuế = 1,5 Mặc dù thuế đánh vào người bán, nhưng c14ả người bán và người mua đều chia sẻ gánh năng thuế.
Hệ số co giãn và tác động của Thuế (Tax Incidence) Khi một Cả NM & NB Thuế được chia hàng hóa bị cùng chia sẻ sẻ như thế nào? đánh thuế gánh nặng Tùy thuộc vào Ed và Es thuế (1) Trường hợp 1: Cung co giãn, cầu ít co giãn NM trả thuế P P (S0) PB (S0) NM trả thuế t nhiều hơn NB P0 (Không t) NB trả thuế PS t (D0) (D0: ít co giãn) (D1) (D1) Q1 Q0 Q Q1 Q15 0 Q
(1) Trường hợp 2: Cung ít co giãn, cầu co giãn NB trả thuế nhiều hơn P NM trả thuế NM (S0) PB (S0) P0 (Không t) t PS NB trả thuế (D0) t (D0) (D1) D1 Q1 Q0 Q Q1 Q0 Q 16
Kết luận: Chính sách và phân bổ nguồn lực (1) Mỗi chính sách của chính phủ sẽ tác động vào sự phân bổ các nguồn lực của xã hội. Thuế Sản lượng cân Dịch chuyển nguồn lực bằng thấp hơn để sản xuất sản phẩm Kế t (Bánh Piza) khác. luận Kiểm S ản lượng cân Lãng phí lao đ ộng soát giá bằng thấp (Thất nghiệp tăng) hơn (Luật tiền lương tối thiểu) (2) Nhà chính sách cần thận trọng khi đưa ra các chính sách can thiệp vào thị trường. 17
Nghiên cứu tình huống (1) Mỗi nhóm chọn một sản phẩm Không có trong sách Mankiw (Chương 5), giữ bí mật (2) Trường hợp cầu co giãn / cung ít co giãn hoặc Yêu ngược lại c ầu (3) Dùng đồ thị phân tích tác động của chính sách thuế. Người mua hay người bán trả thuế nhiều hơn (4) Viết báo cáo và trình bày trước lớp (Sử dụng Powerpoint) (5) Thời gian (20 phút), trình bày 5 phút, phản biện 2 câu hỏi. 18