Nội dung Text: CÔNG NGHỆ SƠN VECNI - CHƯƠNG 1 MỞ ĐẦU
BÀI GI NG MÔN H C: CÔNG NGH S N - VECNI
Giáo viên ph trách: D NG TH HY
Khoa Hóa - HBK à N ng
CL C
Ch ng I. M U
Ch ng II: DUNG MÔI MÔI -MÔI TR NG PHÂN TÁN
Ch ng III CH T LÀM KHÔ
Ch ng IV. B T MÀU
Ch ng V CH T T O MÀNG
Ch ng VI : CÔNG NGH S N XU T S N
Ch ng VII : QUÁ TRÌNH GIA CÔNG MÀNG S N
Ch ng VIII: M T S PH GIA DÙNG TRONG S N
TÀI LI U THAM KH O
Nguy n V n L c - K thu t s n - Nhà xu t b n giáo d c - 1999.
Swaraj Paul - Surface Coatings - John Wiley & Sons - 1997.
Zeno W. wicks, JR. Frank, N. Jones, S. Peter Pappas- Organic Coating - Wiley -
Interscience 1999.
Dieter Stoye, Werner Freitad - Paints, Coatings and Solvents - Wiley - VCH -
1998
Gunter Buxbaum - Industrial Inorganic Pigments - Wiley - VCH - 1998
Henry Fleming Payne - Organic Coating Technology - John Wiley & Sons, INC -
1960.
Ch ng I. M U
I/ Vài nét v l ch s phát tri n:
Vào th i k tr c công nguyên, ng i Ai C p ã bi t trang trí t ng, hang h c
mình và các v t d ng trên c s ch t k t dính là lòng tr n g tr n g, sáp ong, nh a cây
tr n v i b t màu thiên nhiên.
Vài ngàn n m sau ó ng i Trung Hoa ã phát hi n và dùng m cây s n làm s n ph và
keo. Tr c ây s n c s n xu t t các lo i d u th o m c, nh d u lanh, d u tr u, d u gai, d u
1
d a, d u h ng d n g, d u n gô, d u cao su...Các lo i nh a thiên nhiên nh cánh ki n, nh a
thông, bi tum thiên nhiên...Các lo i b t nh cao lanh, oxit s t.
n th k 20, cùng v i s phát tri n chung c a ngành công nghi p hoá ch t, công
nghi p s n t n g h p ra i và phát tri n m nh, t bi t là nh ng n c có công nghi p hoá ch t
phát tri n m nh. Toàn th gi i n m 1965 s n xu t kho n 10 tri u t n s n, n m 1975 t ng lên 16
tri u t n.
Trong công nghi p s n ngày nay ng i ta s d n g kho n 2700 lo i nh a làm ch t t o
màng, 700 lo i d u, 2000 lo i b t màu, 1000 lo i dung môi và kho n 600 ch t p h gia.
Tr c ây, s n d u chi m u th trong công nghi p ch t o s n. Nh ng trong vòng 10
n m tr l i ây s n t n g h p ã ti n lên chi m u th hàng u trong các lo i s n .
II/ S n là gì?
Tr c ây m t s nhà nghiên c u ã a ra m t vài khái ni m nh sau:
- S n là huy n phù c a b t màu, ch t n trong dung d ch ch t t o màng v i dung môi
t n g ng (Liên Xô).
- S n là t h p l ng ch a b t màu, khi ph lên n n thành l p m n g s t o thành màng
ph không trong su t (M ).
Hai nh ngh a này bao g m các lo i s n màu c, men (Pigment Paint)
D n g v t li u s n không ch a b t m àu g i là vec ni - là dung d ch t o màng trong dung
môi thích h p .
nh ngh a t ng quát: S n là h phân tán g m nhi u thành ph n (ch t t o m àng, ch t
màu... trong môi tr n g phân tán). Sau khi ph lên b m t v t li n n n nó t o thành l p màng
u n, bám ch c, b o v và trang trí b m t v t li u c n s n.
Nh v y: ch c n ng c a màng s n là trang trí và b o v v t li u n n.
III/ Phân lo i s n:
Có r t nhi u cách phân lo i :
- C n c vào b n ch t c a ch t t o màng:
+ S n d u thu n tuý: Thành ph n ch t t o m àng ch có d u th o m cnên ít dùngdo không
b n.
+ S n d u nh a: thành ph n ch t t o màu g m d u th o m c và nh a ( thiên nhiên, nhân
t o). Lo i n ày c dùng ph b i n trong i s ng h ng ngày nh n g ít dùng trong các nghành k
thu t.
+ S n t n g h p: Ch t t o màng là nh a t n g h p (g i tên c n c vào tên c a lo i nh a:
S n epoxy, s n alkyd...)
- C n c b n ch t c a môi tr ng phân tán:
+ S n dumg môi môi tr n g phân tán là dung môi h u c
+S nn c môi tr n g phân tán là n c.
+S nb t không có môi tr ng phân tán.
- C n c vào ng d n g:
+S ng .
+ S n kim lo i
+ Men tráng g m, s ...
+S n ch n g hà.
+s n cách i n
+ S n ch u nhi t
+ S n b n hoá ch t
+ S n b n khí quy n.
2
- C n c vào ph ng pháp s n:
+ s n phun.
+ S n t nh i n
+ tráng, m kim lo i.
- Các d ng s n t bi t khác:
+S nd n i n
+ S n c m quang
+ S n phát sáng
IV/ Thành ph n c a s n:
Bao g m các thành ph n sau:
- Thành ph n chính:
+ Ch t t o màng: là thành ph n ch y u quang tr ng nh t quy t nh các tính ch t c a
màng s n.
Ch t t o màng bao g m: d u th o m c, nh a thiên nhiên, nh a t n g h p.
ôïi v i d u th o m c thì ch có lo i khô (CI >130) nh d u tr u, d u lanh m i có kh
n ng t o màng (do trong phân t có nhi u n i ô i) còn lo i bán khô (95 < CI