394
CÔNGNGHỆTHỬĐỒẢOVÀCHUYỂNĐỔISỐTRONG
NGÀNHTHITRANG:CƠHỘIVÀTHÁCHTHỨCĐỐI
VITHỊTNGVIỆTNAM
VõThịNgọcAnh
Email:vtngocanh@hou.edu.vn
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:24/10/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.892
Tómtắt:Bàiviếttổnghợpvàphântíchsựpháttriểncủacôngnghệthửđồảotrong
ngànhthờitrangtoàncầu,đồngthờiđánhgiákhảnăngvàtiềmnăngứngdụngtạiViệtNam
-nơilĩnhvựcnàymớiởgiaiđoạnkhởiđầuvàchưahìnhthànhhệsinhtháitriểnkhairộng
rãi.Trọngtâmnghiêncứulàlàmrõhiệuquảcủacáccôngnghệthựctếtăngcường(AR),
thựctếảo(VR)vàmôhình3Dtrongviệcnângcaotrảinghiệmkháchhàng,giảmthiểutỷlệ
trảhàngvàtăngcườngsựgắnkếtvớithươnghiệu.Phươngpháptiếpcậnchủyếudựatrên
tổnghợpvàphântíchcáctàiliệu,trườnghợpđiểnhìnhquốctếkếthợpvớiđánhgiáđịnh
tínhcácyếutốkỹthuậtvàvănhóaảnhhưởngtớikhảngápdụngtạiViệtNam,thayvì
khảosátthựcđịa.Kếtquảchothấycôngnghệthửđồảocótiềmnăngmanglạilợiíchđáng
kểchongànhthờitrangViệtNamnhưnghiệncònđốimặtvớinhiềutháchthứcvềhạtầng
kỹthuật,chiphíđầutư,nguồnnhânlựcmcđộchấpnhậncủangườitiêudùng.Trêncơ
sởđó,bàibáođềxuấtmộtsốđịnhhướngchiếnlượcnhằmlựachọncôngnghệ,xâydựng
môhìnhtriểnkhaivànângcaonhậnthứcxãhộiđểthúcđẩychuyểnđổisốbềnvữngtrong
ngànhthờitrangViệtNam.
Từkhóa:côngnghệthửđồảo,thựctếtăngcường(AR),ngànhthờitrangsố,chuyểnđổisố,
trảinghiệmkháchhàng
1
TrườngĐạihọcMởHàNội
I.Đặtvấnđề
Trong bối cảnh cuộc cách mạng
côngnghiệplầnthứtưđangdiễnramạnh
mẽ,côngnghệsốkhôngchỉlàmthayđổi
cáchconngườigiaotiếp,làmviệcmàcòn
đang tái định hình toàn diện các ngành
côngnghiệpsángtạo,trongđócóngành
thời trang. Khi hành vi tiêu dùng ngày
càng dịch chuyển sang môi trường trực
tuyến, các doanh nghiệp thời trang toàn
cầuđangnhanhchóngngdụngcácgiải
phápcôngnghệnhưthựctếảo(VR),thực
tếtăngờng(AR),trítuệnhântạo(AI)
dữliệulớn(BigData)nhằmcánhân
hóatrảinghiệm,tốiưuquytrìnhvànâng
caokhảnăngcạnhtranh.Mộttrongnhững
ứngdụngtiêubiểuvàgiàutiềmngtrong
giaiđoạnhiệnnaylàcôngnghệthửđồảo-
395
giảiphápchophépngườitiêudùngtương
cvớisảnphẩmthờitrangmộtcáchtrực
quanmàkhôngcầnhiệndiệnvậtlý.Song
nh với đó là tiến trình chuyển đổi số
toàndiện,từkhâuthiếtkế,sảnxuấtđến
phânphốivàdịchvụhậumãi.Sựkếthợp
giữacôngnghệthửđồảovàchuyểnđổi
sốđangmởramộthướngpháttriểnmới
chongànhthờitrang,đặcbiệttạicácthị
trườngđang chuyểnmìnhmạnhmẽ như
ViệtNam.Tuynhiên,dùcơhộilàrấtlớn,
việctriểnkhainhữngcôngnghệmớinày
trongthựctiễntạiViệtNamcũngđốimặt
vớikhôngítràocản-từhạtầngkỹthuật,
nguồnnhânlực,đếnthóiquentiêudùng
khungpháplýchưatheokịp.Điềunày
đặtrayêucầucấpthiếtphảinghiêncứu
nghiêm túc, có hệ thống nhằmđánh giá
đúngtiềmnăng, đồngthời nhậndiệnvà
tháogỡcáctháchthứchiệnhữu.Trêncơ
sở đó, bài viếtnày tập trung làm rõ vai
tròvàtácđộngcủacôngnghệthửđồảo
chuyểnđổisốtrongngànhthờitrang,
phântíchcáccơhộivàtháchthứcđặtra
đối với thị trườngViệt Nam, qua đó đề
xuấtmộtsốđịnhhướngchiếnlượcnhằm
thúcđẩysựpháttriểnbềnvữngvàsáng
tạotronglĩnhvựcnày.
II.Cơsởlýthuyết
i báo dựa trên các lý thuyết về
chuyểnđổisốtrongchuỗigiátrịthờitrang
(Porter & Heppelmann, 2014) và hành
vi chấp nhận công nghệ (TAM - Davis,
1989;TPB-Ajzen,1991),quađólàmrõ
cáchthứccôngnghệsố,đặcbiệtlàthựctế
ngờng(AR),thựctếảo(VR)vàmô
hình3D,cóthểcảithiệntrảinghiệmmua
sắmvàgiảmrủiromuahàng(Pantanovà
cộng sự, 2017).Nhiều nghiên cứu quốc
tếđãchứngminhhiệuquảcủacôngnghệ
thửđồ ảo:Poushneh &Vasquez-Parraga
(2017)chothấyARnângcaomứcđộhài
lòngvàýđịnhmua;Javornik(2016)phân
tích tác động trải nghiệm AR tới nhận
thứcthươnghiệu;Kim&Forsythe(2008)
ghinhậnthửđồảo3Dgiúpgiảmtỷltrả
ng.Trongkhiđó,tạiViệtNamcáccông
bố còn rời rạc, chủ yếu giới thiệu công
nghệmàchưahìnhthànhkhungphântích
riêngchobốicảnhnộiđịa.Trêncơsởtổng
hợpcáccôngtrìnhtrên,nghiêncứunàyđề
xuấtkhungphântíchgồmbanhómyếutố:
côngnghệ(hạtầng,chiphí,tíchhợpAR/
VR/3D), hành vi - văn hóa (nhận thức,
thói quen tiêu dùngtrực tuyến) và quản
tr-chínhsách(môitrườngpháplý,chiến
lượcdoanhnghiệp,hợptácvớinhàcung
cấp) nhằm đánhgiá toàn diện cơ hộivà
tháchthứckhitriểnkhaicôngnghệthửđồ
ảotrongngànhthờitrangViệtNam.
Trênthếgiớiđãcónhiềucôngtrình
phântíchviệcápdụngcôngnghệAR/VR
trongbánlẻthờitrang,đặcbiệtởcácthị
trườngpháttriển(VogueBusiness&Snap
Inc., 2023; Strategic Market Research,
2024).Tuynhiên,tạiViệtNamvẫnthiếu
các nghiên cứu hệ thống xem xét đồng
thờikhíacạnhkỹthuậtvàkhíacạnhvăn
hóa-hànhvicủangườitiêudùng.Khoảng
trống này làm hạn chế việc hoạch định
chínhsáchvàchiếnlượctriểnkhaicấp
doanhnghiệp.Bàiviếthiệntạinhằmlấp
đầykhoảngtrốngđóbằngcáchtổnghợp
kinhnghiệmquốctế,phântíchbốicảnh
trongnướcvàđềxuấtkhungđịnhhướng
chongànhthờitrangViệtNam.
III.Phươngphápnghiêncứu
Nghiêncứuápdụngphươngpháp
hỗn hợp nhằm kết hợp phân ch định
tínhvàđịnhng.Tớchết,nhómtác
giảtiếnnhtổnghợp hệthốngcác
công tnh quốc tế trong nước liên
quanđến ng nghệ thử đồ ảo,nh vi
tiêudùngthờitrangvàchuyểnđổisốđể
xácđịnhxuhướng,môhìnhtriểnkhaivà
các yếu tố thành công.Tiếp đó, nghiên
cứuthuthậpýkiếnchuyêngiatronglĩnh
vựcthờitrang,ngnghệvàthươngmại
điệntửtạiViệtNamnhằmbổsunggóc
396
nhìn thực tiễn nhận diện thách thức
đặcthùcủabốicảnhnộiđịa.Songsong,
khảo sát trực tuyến được thực hiện với
nhómngườitiêudùngtrẻcókinhnghiệm
mua sắm thời trang online để đo lường
cácbiếnsốnnhậnthứctínhhuích,
tínhdễsửdụng,mứcđộtincậyvàýđịnh
tiếp nhận ng nghệ. Dữ liệu định tính
đượcphântíchnộidungnhằmpháthiện
chủđềnổibật;dữliuđịnhợngđược
xửlýbằngcáckỹthuậtthốngkêmôtảvà
kiểmđịnhmốiquanhệgiữacácbiếnđộc
lập-phụthuộc,từđónhtnhcơsở
thựcnghiệmchokhungphântíchđãđề
xuấttrongphầncơsởlýthuyết.
Nghiên cứu áp dụng phương pháp
hỗn hợp. Phần định tính tổng hợp các
nghiên cứu quốc tếvà trongnước, phân
tíchtrườnghợpđiểnhìnhcủacácdoanh
nghiệptiênphongtrongthửđồảo.Phần
khảo sát sơ bộ được tiến hành với 150
ngườitiêudùngmuasắmthờitrangtrực
tuyến tạiViệtNam, độtuổi 18-35,bằng
Google Forms trong tháng 6-7/2025.
ThangđoLikert5mứcđượcsửdụngđể
đolườngcácbiến:tínhhữuíchcảmnhận,
tínhdễsửdụng,mứcđộhàilòngvàýđịnh
sửdụngcôngnghệthửđồảo.Dữliệuđịnh
tínhđượcphânchnộidung,còndữliệu
địnhlượngđượcxửlýbằngthốngkêmô
tảvàhồiquytuyếntínhđơnđểkiểmđịnh
mốiquan hệgiữacác biến độclập vàý
địnhsửdụng.
IV.Kếtquảnghiêncứuvàthảolun
4.1.Xuthếcôngnghệthửđồảovà
chuyểnđổisốtrongthờitrang
Pnchiliuhiệnnhchothấythị
trườngcôngnghthđồođangtăngtrưởng
nhanh chóng. o cáo của Research and
Markets(2025)dđoánquythtrường
thửđồảotncầuđạt18,9tUSDvàonăm
2030,tăngtừkhong6,6tỷUSDm2024
vớitcđộngtrưởngphngmkhong
19,3% (Research and Markets, 2025). Báo
cáo của Strategic Market Research (2024)
cũngướcnhthtờngnàycóthđạt11,9
t USD vào năm 2030 (Strategic Market
Research, 2024). Bên cnh đó, Astute
Analytica (2025) ghi nhận ng nghệ thử
đồảocóthgpgiảmti25%sđơnng
trảlạiliênquanđếnchcỡ,nhấnmạnhvai
tròcủacôngnghệnàytrongviệctốiưuhóa
chuicungứngvàtringhiệmmuasắmtrực
tuyến(AstuteAnalytica,2025).
Ởkhíacạnhhànhvinờitiêudùng,
Statista(2022)chỉraphnlớnngườimua
sắmtrựctuyếntạiViệtNamchưatừngtrải
nghiệmthửđồonhưngbàytỏsẵnsàngsử
dụngnếunhnăngnàyhoànthiện.Nghiên
cứu của Tờng Đại học Ngoại thương
(Nguyễn &cộng sự, 2023) vềngành mỹ
phẩmcũngchothấycácyếutốmớilạ,tính
tươngtácvà tínhhấpdẫncủa ngnghệ
ARảnhhưởngtíchcựcđếnnhậnthứcvề
tínhhữudụngvàtínhdễsửdụng.
nh1:PhòngtrảinghiệmthửđồcủaAdidas
Nguồn:https://marvyco.com/vi/bai-viet/thu-quan-ao-bang-
ar-screen-giai-phap-nang-tam-su-kien-cho-doanh-nghiep
397
Trên phạm vi quốc tế, thử đồ ảo
đangđượctíchhợpsâuhơnvớicáccông
nghệquét 3D cơ thể và trí tuệnhân tạo
để cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm.
VogueBusinessvàSnapInc.(2023)báo
cáo 72% người tiêu dùng thời trangcao
cấptạiAnhmongmuốncáctínhnăngAR
như“styling”và“tưvấntủđồ”đượctích
hợptrongứngdụngmuasắm,thểhiệnxu
hướngnângcao trảinghiệmkhách hàng
bằng công nghệ số (Vogue Business &
SnapInc.,2023).
“Cácnghiêncứugầnđâychothấy
ngườitiêudùngViệtNamngàycàngcởi
mởvớimuasắmtrựctuyếnnhưngvẫncòn
nghingại về độchính xác của cáccông
nghệmới”(TạpchíCôngThương,2023).
Đâylàtháchthứcnhưngcũnglàcơhộiđể
cácdoanhnghiệptăngờngtruyềnthông
cảitiếntrảinghiệmthửđồảo.
nh2:UniqloMagicMirrortạicửa
ngSanFrancisco
Nguồn:https://marvyco.com/vi/bai-viet/thu-quan-
ao-bang-ar-screen-giai-phap-nang-tam-su-kien-
cho-doanh-nghiep
Nhữngdẫnchứngnàychothấythử
đồảokhôngchỉlàmộtcôngcụkỹthuật
bổtrợmàđãtrởtnhmộtthànhtốtrung
tâm trong chiến lược số hóa toàn diện
củangànhthờitrang,đặcbiệttrongbối
cảnhthươngmạiđiệntửvàhànhvitiêu
dùng trực tuyến tăng mạnh. Tuy nhiên,
chấtngtrảinghiệm,khnăngtiếpcận
côngnghệvàchiphíđầutưvẫnlànhững
tháchthứcthenchốtđốivớiviệcmởrộng
ứngdụngtạicácthịtrườngmớinổinhư
ViệtNam.
4.2.CơhộiđốivithịtrườngViệtNam
Phântíchcácngdụnghiệntạitại
ViệtNamchothấycónhiềuthuậnlợiđể
thử đồ ảo được đón nhận và phát triển
mạnh. Trước hết, sự xuất hiện của các
startup và ứng dụng nội địa như Smart
Fashion - một ứng dụng thử đồ ảo và
stylisttạiViệtNam,chothấyngườitiêu
dùngtrongnướccónhucầucaovớicác
trải nghiệm mua sắm ơng tác (Smart
Fashion, 2023). Tương tự, ứng dụng
FitRoomcủacôngtySilverAItạiHàNội
chophépngườidùngtảiảnhbảnthânlên
thửtrangphụcbằngcôngnghệAI,giúp
tiếtkiệmthờigianvàmởrộngkhảnăng
tiếpcậntrangphụcchongườitiêudùngcó
vóc dángđa dạnghơn (FitRoom, 2025).
Nhữngcôngnghệnàycungcấpcơhộilớn
đểcácthươnghiệuthờitrangtrongnước
cảithiệntrảinghiệmkháchhàng,từđógia
ngsựtrungthànhvàgiảmtỉlệtrảhàng
do sai thông số kích cỡ hoặc mong đợi
khôngkhớp.Thứ hai, thịtrường thương
mạiđiệntửtạiViệtNamtiếptụcmởrộng
nhanh, đặc biệt ở phân khúc thời trang.
TheosốliệutừStatista(2022),ngườitiêu
dùngViệtNamđánhgiácaoviệcsdụng
thửđồảochocácsảnphẩmgiàydépvà
trangphụcchung,chothấytiềmnăngáp
dụngthử đồảo trong các danh mụcsản
phẩm phổ biến. Điều này tạo điều kiện
chocácdoanhnghiệpthửnghiệmthửđồ
ảonhưmộtphươngtiệnđểnổibậttrong
398
môi trường cạnh tranh số hóa cao. Thứ
ba,lựclượngngườitiêudùngtrẻtuổi,am
hiểu công nghệ, có thể chấp nhận công
nghệmớivàchútrọngyếutốtrảinghiệm.
ViệcứngdụngAR/AIkếthợpthửđồảo
đápứngmongmuốncủanhómnàyvềtính
mới,tínhcánhânhóavàtiệnlợi.Ngoàira,
vớisựpháttriểncủamạngInternetbăng
rộng,cùngvớiđiệnthoạithôngminhngày
càngphổbiến,chiphítiếpcậncôngnghệ
thửđồảođãgiảmxuống,tạotiềnđềhạ
thấp rào cản đầu vào cho nhiều thương
hiệuvừavànhỏ.Cuốicùng,cơhộitừhợp
ccôngnghệ-giáodục-doanhnghiệp
rấtrõnét.Vídụ,độingũsinhviêntại
Trường Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí
Minhđangnghiêncứumôhìnhthửđồảo
kết hợpARvàhọc máyđểnângcao độ
thựccủatrảinghiệmsố(HCMUT,2025).
Những nghiên cứu như vậy không
chỉ tạo rasản phẩmthửnghiệm màcòn
gópphầnpháttriểnnguồnnhânlựcchuyên
môncaotronglĩnhvựcfashiontech,giúp
cácdoanhnghiệptrongớcsẵnsànghơn
khimuốn ứng dụngthử đồảo mộtcách
có hệ thống. “Sự tăng trưởng mạnh mẽ
củathươngmạiđiệntửthờitrangtạiViệt
Nam,cùngvớixuhướngngườitiêudùng
trẻyêuthíchtrảinghiệmsố,đangmởra
hộilớnchocôngnghệthửđồảo.Theo
VnEconomy (2022), nhiều thương hiệu
thờitrangtrongnướcvàquốctếtạiViệt
Nam đã bắt đầu thí điểm các giải pháp
AR/VRđểnângcaotrảinghiệmmuasắm
trựctuyến.”
4.3.TchthứcđặcthùtạiViệtNam
Phântíchtnghpchothấy,mcdù
bicnh sốhóatạo cơhichothửđồ o,
việctriểnkhairộngrãitiViệtNamđanggặp
phảimtsốràocảnđặcthù.Thnhất,vn
đềhạtngkthuậtvàchtlượngkếtnốivẫn
caổnđịnhhoàntoàn;mặctỷlệtruycập
Internetvàthiếtbịdiđộngcao,csựcvề
hạtầngvinthông-nhưgnđoncápquang
biển - cho thấy tính dễ b tổn tơng của
đườngtruynquctế,điunàynhhưng
trựctiếpđếntrảinghimngườidùngkhisử
dụng cácng dụngAR/VR thi gian thc
(DataReportal,2024;Reuters,2024).
Thứhai,nănglựccôngnghệvàchi
phíđầutưlàràocảnđángkểđốivớinhiều
doanhnghiệpvừavànhỏtrongngànhthời
trang.Việctriểnkhaihệthốngthửđồảo
đòihỏichiphíchopháttriểnphầnmềm,
quét3D,utrữvàtíchhợphệthốngthanh
toán - chi phí này thểvượtkhảnăng
đầutưbanđầucủacácdoanhnghiệpnhỏ,
dùthịtrườngsốđangtăngtrưởngnhanh.
Thứ ba,thiếuhụt nhânlựcchuyên
mônvềgiaođiểmgiữathờitrangvàcông
nghệ (fashion-tech) làm chậm tiến trình
ứngdụng. Cácgiải phápthửđồ ảohiệu
quảđòihỏiđộingũcókỹnăngvềđồhọa
3D,xửlýhìnhảnh,họcmáyvàhiểubiết
vềquitrìnhsảnxuấtmaymặc;hiệnnguồn
cung nhân lực chất lượng ở mức chưa
đủ để đáp ứng nhu cầu mở rộng nhanh
(Google,Temasek&Bain,2024).
Thứtư,yếutốhànhvivàniềmtin
ngườitiêudùngvẫnlàtháchthứckhông
thểbỏqua.Mặcdùnhómngườitiêudùng
trẻcókhảnăngchấpnhậncôngnghệcao,
phần lớn người mua truyền thống còn
nghingạivềđộchínhxáccủamôphỏng
kíchcỡvàvềquyềnriêngtưkhicungcấp
dữliệuthânthể(Statista,2022).Sựengại
ycóthểlàmgiảmtỉlệchấpnhậnban
đầuvàhạnchếhiệuquảkinhtếcủacác
đầutưcôngnghệ.
Cuốicùng,khungpháplývàquản
lýdữliệuđangthayđổinhanh,tạoracả
rủirotuânthủlẫncơhội.Nhữngquyđịnh
mới về bảo vệ dữ liệu cá nhân và quản
lýluânchuyểndữliệuxuyênbiêngiớicó
thể làmtăng chiphí tuânthủcho doanh
nghiệp,đồngthờiđặtrayêucầurõràng
hơnvềcáchlưutrữ,xửlýdữliệuthânthể
hình ảnh người dùng(Reuters, 2024;
Google,Temasek&Bain,2024).Việccác
quyđịnhnàychưađượccụthểađầyđủ