Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2024. ISBN: 978-604-82-8175-5
256
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ NUÔI BÃI TẠI BỜ BIỂN PHÍA ĐÔNG
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG BẰNG MÔ HÌNH SỐ
Đặng Thị Linh, Thiều Quang Tuấn
Trường Đại học Thủy lợi, email: linh.d.t@tlu.edu.vn
1. MỞ ĐẦU
Trong khoảng 10 năm trở lại đây, bờ biển
Thành phố Đà Nẵng đã xuất hiện tình trạng
xói lở, đặc biệt gia tăng tốc độ xói lở ở giai
đoạn gần đây 2018 - 2022. Chiều rộng các
bãi biển phía đông hiện đã bị thu hẹp trung
bình khoảng 20 m so với giai đoạn 10 năm
trước đây.
Ba giải pháp kỹ thuật chính đã được phát
triển và áp dụng ở nhiều quốc gia trên thế giới
nhằm ngăn chặn tình trạng xói lở bờ biển đó
là: công trình “cứng”; công trình “mềm” và
giải pháp “lai” theo định hướng dựa vào tự
nhiên (kết hợp “cứng” và “mềm”). Theo
truyền thống, giải pháp “cứng” bao gồm việc
xây dựng các công trình cố định như kè,
tường chắn sóng, đê chắn sóng xa bờ, mỏ
hàn…, là giải pháp rất được ưa chuộng trên
thế giới cũng như ở Việt Nam. Tuy nhiên, các
công trình cứng này có thể gây ra nhiều tác
động tiêu cực về mặt môi trường và thẩm mỹ
đối với những bãi biển du lịch, thậm chí gây
xói lở nghiêm trọng ở các bờ biển lân cận.
Là một giải pháp thay thế cho các công
trình “cứng”, nuôi bãi được coi là một công
trình “mềm”, với nhiều ưu điểm như bù đắp
lượng cát bị mất do xói mòn bãi biển tự nhiên,
tăng cường giá trị giải trí của bờ biển và ít gây
ra tác động tiêu cực đến môi trường xung
quanh. Trên cở sở đó, một giải pháp nuôi bãi
tại nhiều điểm đã được đề xuất nhằm chống
lại tình trạng xói lở tại bờ biển phía đông
Thành phố Đà Nẵng. Mỗi điểm nuôi bãi có
chiều rộng ngang bờ 100 m, chiều dài trung
bình dọc bờ 600 m, tương ứng với thể tích
nuôi bãi khoảng 155740 m3 (xem Hình 1a).
Để ngăn chặn bùn cát thất thoát xuống phía
nam, một mỏ hàn được bố trí tại ranh giới Đà
Nẵng - Quảng Nam (điểm cân bằng bùn cát).
Mặc dù nuôi bãi là phương pháp có nhiều
ưu điểm nhưng tác động của chúng đối với
chế độ thủy động lực ven bờ vẫn chưa được
tìm hiểu đầy đủ. Trong nghiên cứu này, hai
mô hình số ShorelineS và XBEACH sẽ được
sử dụng để dự đoán xu thế bồi xói cũng như
mô phỏng chế độ thủy động lực ở bờ biển
phía đông thành phố Đà Nẵng sau khi thực
hiện giải pháp nuôi bãi chống xói lở bờ biển.
2. MÔ HÌNH MÔ PHỎNG
2.1. Thiết lập mô hình ShorelineS
Hình 1. Vị trí các điểm nuôi bãi tại đường bờ
phía Đông thành phố Đà Nẵng (a) và thiết lập
mô hình ShorelineS phương án nuôi bãi (b)
Mô hình ShorelineS là mô hình mã nguồn
mở, có thể dự báo diễn biến xói lở bờ biển
trong các giai đoạn từ nhiều năm đến nhiều
thế kỷ (Roelvink, 2017) [1]. Mô hình đã được
hiệu chỉnh và kiểm định trong nghiên cứu
trước đó của (Linh và Tuấn, 2023) [2]. Theo
đó mô hình được thiết lập cho phương án nuôi
bãi ở đường bờ phía đông như sau (Hình 1b):
- Miền tính: từ Sơn Trà đến Cửa Đại;
(a)
(b)
