TRƢỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP CAO SU
Vì chất lượng nguồn nhân lực Cao su Việt Nam
ĐT: 06513 879787 Fax: 06513 870291 www.ric.edu.vn
ĐỀ CƢƠNG
GIÁO DỤC QUỐC PHÕNG
HỆ CAO ĐẲNG
LƢU HÀNH NỘI BỘ
BÌNH PHƢỚC 2011
Giáo trình môn học GDQP-AN
Trường Cao Đẳng Công Nghiệp Cao Su
2
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU .............................................................................................................................. 8
HỌC PHẦN I: ĐƢỜNG LỐI QUÂN SỰ CỦA ĐẢNG ............................................................ 9
Bài 1:ĐỐI TƢỢNG, PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................... 9
MÔN HỌC GIÁO DỤC QUỐC PHÕNG – AN NINH .......................................................... 10
I
I
-
-
M
MỤ
ỤC
C
Đ
ĐÍ
ÍC
CH
H,
,
Y
YÊ
ÊU
U
C
CẦ
ẦU
U ................................................................................................... 10
II - ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU ........................................................................................ 10
1. Nghiên cứu về đƣờng lối quân sự của Đảng ................................................................ 10
2. Nghiên cứu về công tác quốc phòng, an ninh .............................................................. 11
3. Nghiên cứu về quân sự và kĩ năng quân sự cần thiết ................................................ 11
III - PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ CÁC PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................... 12
1.Cơ sở phƣơng pháp luận ................................................................................................ 12
2.Các phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................................ 13
IV - GIỚI THIỆU VỀ MÔN HỌC GIÁO DỤC QUỐC PHÕNG – AN NINH ................ 14
1. Đặc điểm môn học ...................................................................................................... 14
2.Chƣơng trình ................................................................................................................... 15
3. Đội ngũ giảng viên và cơ sở vật chất thiết bị dạy học ................................................. 15
4. Hình thức dạy học và đánh giá kết quả học tập...................................................... 16
Bài 2: QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN ............................................... 17
TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHIẾN TRANH ............................................................... 18
QUÂN ĐỘI VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC ...................................................................................... 18
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................... 18
II - NỘI DUNG ...................................................................................................................... 18
1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về chiến tranh ..... 18
2. Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về quân đội .......... 23
3 Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa ........... 30
4. Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa ..................................... 33
CÂU HỎI ÔN TẬP ................................................................................................................ 36
Bài 3: XÂY DỰNG NỀN QUỐC PHÕNG TOÀN DÂN, ....................................................... 37
AN NINH NHÂN DÂN .............................................................................................................. 37
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................... 37
II - NỘI DUNG ...................................................................................................................... 37
1. Vị trí, đặc trƣng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân ................................. 37
2. Xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân vững mạnh để bảo vệ Tổ
quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa ....................................................................................... 40
3. Một số biện pháp chính xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân hiện
nay ....................................................................................................................................... 44
CÂU HỎI ÔN TẬP ................................................................................................................ 45
Bài 4: CHIẾN TRANH NHÂN DÂN BẢO VỆ ...................................................................... 46
TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA ..................................................................... 46
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................... 46
II - NỘI DUNG ...................................................................................................................... 46
1.Những vấn đề chung về chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc ................................. 46
2 Quan điểm của Đảng trong chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc. ..................... 48
3. Một số nội dung chủ yếu của chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc ........................ 52
CÂU HỎI ÔN TẬP ................................................................................................................ 53
Bài 5: XÂY DỰNG LỰC LƢỢNG VŨ TRANG NHÂN DÂN VIỆT NAM ......................... 54
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................... 54
Giáo trình môn học GDQP-AN
Trường Cao Đẳng Công Nghiệp Cao Su
3
II - NỘI DUNG ...................................................................................................................... 54
1. Đặc diểm và những quan điểm nguyên tắc cơ bản xây dựng lực lƣợng vũ trang
nhân dân ............................................................................................................................. 54
2. Phƣơng hƣớng xây dựng lực lƣợng vũ trang nhân dân trong giai đoạn mới. ..... 59
3. Những biện pháp chủ yếu xây dựng lực lƣợng vũ trang nhân dân........................... 62
CÂU HỎI ÔN TẬP ................................................................................................................ 63
Bài 6: KẾT HỢP PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI VỚI TĂNG CƢỜNG CỦNG CỐ
QUỐC PHÕNG – AN NINH .................................................................................................... 64
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................... 64
II - NỘI DUNG ...................................................................................................................... 64
1. Cơ sở lí luận và thực tiễn của việc kết hợp phát triển kinh tế với tăng cƣờng, củng
cố quốc phòng, an ninh ở Việt Nam ................................................................................. 64
2. Nội dung kết hợp phát triển kinh tế xã hội với tăng cƣờng củng cố quốc phòng, an
ninh và đối ngoại ở nƣớc ta hiện nay ............................................................................... 69
3. Một số giải pháp chủ yếu thực hiện kinh tế - xã hội gắn với tăng cƣờng củng cố
quốc phòng – an ninh ở Việt Nam hiện nay .................................................................... 82
CÂU HỎI ÔN TẬP ................................................................................................................ 86
Bài 7: NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ VIỆT NAM ....................................................................... 87
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................... 87
II - NỘI DUNG ...................................................................................................................... 87
1. Truyền thống và nghệ thuật đánh giặc của ông cha ta .......................................... 87
2. Nghệ thuật quân sự Việt Nam từ khi có Đảng lãnh đạo. ........................................... 98
3. Vận dụng một số bài học kinh nghiệm về nghệ thuật quân sự vào sự nghiệp bảo vệ
Tổ quốc trong thợi kì mới và tránh nhiệm của sinh viên ............................................. 105
CÂU HỎI ÔN TẬP .............................................................................................................. 108
HỌC PHẦN II: ĐƢỜNG LỐI QUỐC PHÕNG - AN NINH ............................................... 109
Lời nói đầu ............................................................................................................................ 109
BÀI 1: PHÕNG CHỐNG CHIẾN LƢỢC “DIỄN BIẾN HOÀ BÌNH”, BẠO LOẠN LẬT
ĐỔ CỦA CÁC THẾ LỰC THÙ ĐỊCH ĐỐI VỚI CÁCH MẠNG VIỆT NAM ................. 110
A - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU: ................................................................................................... 110
B - NỘI DUNG: ........................................................................................................................ 110
I - CHIẾN LƢỢC “DIỄN BIẾN HOÀ BÌNH”, BẠO LOẠN LẬT ĐỔ CỦA CÁC THẾ
LỰC THÙ ĐỊCH ĐỐI VỚI CÁCH MẠNG VIỆT NAM. ................................................ 110
1. Những hiểu biết chung về “Diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ. .......................... 110
2. Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch thực hiện “Diễn biến hoà bình” , bạo
loạn lật đổ để chống phá cách mạng Việt Nam. ............................................................ 112
II - NHỮNG BIỆN PHÁP CHỦ YẾU GÓP PHẦN LÀM THẤT BẠI CHIẾN LƢỢC
“DIỄN BIẾN HOÀ BÌNH”, BẠO LOẠN LẬT ĐỔ CỦA CÁC THẾ LỰC THÙ ĐỊCH,
BẢO VỆ VỮNG CHẮC TỔ QUỐC VÀ CHẾ ĐỘ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM.
............................................................................................................................................... 115
1 - Luôn nắm vững mục tiêu, quan điểm, phƣơng châm, nhiệm vụ. .......................... 115
2. Tăng cƣờng xây dựng và cũng cố trận địa chính trị tƣ tƣởng, văn hoá, giữ vững ổn
định chính trị và an ninh xã hội. .................................................................................... 116
3. Nâng cao cảnh giác trƣớc mọi âm mƣu luận điệu xuyên tạc của địch trên các
phƣơng tiện thông tin đại chúng và các hoạt động khác. ............................................. 116
4. Trách nhiệm của học sinh trong cuộc đấu tranh chống “Diễn Biến Hoà Bình”, bạo
loạn lật đổ. ........................................................................................................................ 116
A. TỔ CHỨC PHƢƠNG PHÁP GIẢNG DẠY ..................................................................... 117
B. CÂU HỎI ÔN TẬP ............................................................................................................. 117
Giáo trình môn học GDQP-AN
Trường Cao Đẳng Công Nghiệp Cao Su
4
1. Nội dung nghiên cứu ....................................................................................................... 117
2. Tài liệu tham khảo ........................................................................................................... 117
3. Câu hỏi ôn tập. ................................................................................................................. 117
BÀI 2: PHÕNG CHỐNG ĐỊCH TIẾN CÔNG HOẢ LỰC ................................................. 118
BẰNG VŨ KHÍ CÔNG NGHỆ CAO .................................................................................... 118
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................. 118
II - NỘI DUNG .................................................................................................................... 118
1. Khái niệm, đặc điểm, thủ đoạn đánh phá và khả năng sử dụng vũ khí công nghệ
cao của địch trong chiến tranh ....................................................................................... 118
2. Một số biện pháp phòng chống địch tấn công bằng hoả lực vũ khí công nghệ cao 120
CAÂU HOÛI OÂN TAÄP ............................................................................................................. 125
BÀI 3: XÂY DỰNG LỰC LƢỢNG DÂN QUÂN TỰ VỆ, LỰC LƢỢNG DỰ BỊ ĐỘNG
VIÊN VÀ ĐỘNG VIÊN CÔNG NGHIỆP QUỐC PHÕNG ................................................ 126
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................. 126
II - NỘI DUNG .................................................................................................................... 126
1. Xây dựng lực lƣợng dân quân tự vệ ........................................................................... 126
2. Xây dựng lực lƣợng dự bị động viên .......................................................................... 129
3. Động viên công nghiệp quốc phòng ............................................................................ 133
CÂU HỎI ÔN TẬP .............................................................................................................. 135
BÀI 4: XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ......................................................................................... 136
CHỦ QUYỀN LÃNH THỔ, BIÊN GIỚI QUỐC GIA ......................................................... 136
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................. 136
II - NỘI DUNG: ................................................................................................................... 136
1. Xây dựng và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia .................................................... 136
2. Xây dựng và bảo vệ biên giới quốc gia ...................................................................... 138
3. Quan điểm của Đảng và Nhà nƣớc ta về xây dựng và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ,
biên giới quốc gia: ............................................................................................................ 141
CÂU HỎI ÔN TẬP .............................................................................................................. 145
BÀI 5: MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ DÂN TỘC, TỘN GIÁO VÀ ĐẤU ................ 146
TRANH PHÕNG CHỐNG ĐỊCH LỢI DỤNG VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO
CHỐNG PHÁ CÁCH MẠNG VIỆT NAM ........................................................................... 146
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................. 146
II - NỘI DUNG .................................................................................................................... 146
1.Một số vấn đề cơ bản về dân tộc .................................................................................. 146
2. Một số vấn đề cơ bản về tôn giáo................................................................................ 149
3. Đấu tranh phòng chống địch lợi dụng vấn đề dân tộc và tôn giáo chống phá cách
mạng Việt Nam. ............................................................................................................... 153
CÂU HỎI ÔN TẬP .............................................................................................................. 156
BÀI 6: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ BẢO VỆ AN NINH QUỐC GIA ........................ 157
VÀ GIỮ GÌN TRẬT TỰ, AN TOÀN XÃ HỘI ..................................................................... 157
I-MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................... 157
II-NỘI DUNG ...................................................................................................................... 157
1. Các khái niệm và nội dung cơ bản về bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an
toàn xã hội ........................................................................................................................ 157
2. Tình hình an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội .............................................. 160
3. Dự báo tình hình an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội trong thời gian tới. .... 164
4. Đối tác và đối tƣợng đấu tranh trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật
tự, an toàn xã hội. ............................................................................................................ 166
Giáo trình môn học GDQP-AN
Trường Cao Đẳng Công Nghiệp Cao Su
5
5. Một số quan điểm của Đảng, Nhà nƣớc trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia, trật
tự, an toàn xã hội. ............................................................................................................ 168
6. Vai trò, trách nhiệm của học sinh trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn
trật tự, an toàn xã hội. ..................................................................................................... 170
CÂU HỎI ÔN TẬP .............................................................................................................. 173
BÀI 7:XÂY DỰNG PHONG TRÀO ...................................................................................... 174
TOÀN DÂN BẢO VỆ AN NINH TỔ QUỐC ........................................................................ 174
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................. 174
II - NỘI DUNG .................................................................................................................... 174
1. NHẬN THỨC CHUNG VỀ PHONG TRÀO TOÀN DÂN BẢO VỆ AN NINH TỔ
QUỐC ............................................................................................................................... 174
2. Nội dung, phƣơng pháp xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc . 177
3. Trách nhiệm của học sinh trong việc tham gia xây dựng phong trào bảo vệ an ninh
Tổ quốc ............................................................................................................................. 187
CÂU HỎI ÔN TẬP .............................................................................................................. 190
BÀI 8: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ĐẤU TRANH PHÕNG CHỐNG TỘI PHẠM VÀ
TỆ NẠN XÃ HỘI ..................................................................................................................... 191
I -MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU .................................................................................................. 191
II - NỘI DUNG .................................................................................................................... 191
1. Những vấn đề cơ bản về phòng chống tội phạm ....................................................... 191
2. Công tác phòng chống tệ nạn xã hội .......................................................................... 197
CÂU HỎI ÔN TẬP .............................................................................................................. 204
PHẦN III: QUÂN SỰ CHUNG .............................................................................................. 205
LỜI NÓI ĐẦU .......................................................................................................................... 205
Bài 1: ĐỘI NGŨ ĐƠN VỊ ....................................................................................................... 206
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................. 206
II - NỘI DUNG .................................................................................................................... 206
1. Đội hình tiểu đội ........................................................................................................... 206
2. Đội hình trung đội ........................................................................................................ 209
3. Đổi hƣớng đội hình ...................................................................................................... 213
III - TỔ CHỨC, PHƢƠNG PHÁP HUẤN LUYỆN ......................................................... 214
1.Tổ chức .......................................................................................................................... 214
2. Phƣơng pháp ................................................................................................................ 214
CÂU HỎI ÔN TẬP .............................................................................................................. 215
Bài 2: SỬ DỤNG BẢN ĐỒ QUÂN SỰ .................................................................................. 216
I - MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU ................................................................................................. 216
II - NỘI DUNG .................................................................................................................... 216
A - BẢN ĐỒ .......................................................................................................................... 216
1. Khái niệm, ý nghĩa ....................................................................................................... 216
2. Phân loại, đặc điểm, công dụng bản đồ địa hình ...................................................... 216
3. Cơ sở toán học bản đồ địa hình .................................................................................. 218
4. Cách chia mảnh, ghi số hiệu bản đồ ........................................................................... 220
5. Chép ghép, dán gấp, bảo quản bản đồ ....................................................................... 221
B - SỬ DỤNG BẢN ĐỒ ....................................................................................................... 222
1. Đo cự li, diện tích trên bản đồ .................................................................................... 222
2. Xác định toạ đọ chỉ thị mục tiêu. ................................................................................ 224
3. Sử dụng bản đồ ngoài thực địa ................................................................................... 226
4. Đối chiếu bản đồ với thực địa ..................................................................................... 227
III - TỔ CHỨC, PHƢƠNG PHÁP HUẤN LUYỆN ......................................................... 228