intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: Quản lý thuế theo cơ chế tự khai tự nộp tại tỉnh Nam Định

Chia sẻ: Ngọc Anh Lê | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:17

139
lượt xem
30
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Như chúng ta đã biết, thuế là nguồn thu chủ yếu của Ngân sách Nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước. Thuế có sự điều tiết, chia sẻ và công bằng giữa người có thu nhập cao và người có thu nhập thấp, đồng thời nói lên sức mạnh tự chủ về tài chính của một quốc gia. Từ năm 1/7/2007, thực hiện theo Luật quản lý thuế được Quốc hội khóa XI, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 29-11-2006, cơ chế tự khai tự nộp thuế đã được áp dụng rộng rãi trên khắp cả nước, trong đó có địa...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Quản lý thuế theo cơ chế tự khai tự nộp tại tỉnh Nam Định

  1. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 Lời mở đầu Như chúng ta đã biết, thuế là nguồn thu chủ yếu của Ngân sách Nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước. Thuế có sự đi ều ti ết, chia s ẻ và công bằng giữa người có thu nhập cao và người có thu nhập th ấp, đ ồng thời nói lên sức mạnh tự chủ về tài chính của một quốc gia. Từ năm 1/7/2007, thực hiện theo Luật quản lý thuế được Qu ốc h ội khóa XI, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 29-11-2006, cơ chế tự khai tự nộp thuế đã được áp dụng rộng rãi trên khắp cả nước, trong đó có địa bàn tỉnh Nam Đ ịnh. Trải qua 5 năm áp dụng cơ chế mới, cục thuế tỉnh Nam Định đã đ ạt được những thành tích nhất định, tổng quan nhất có thể kể đến là việc đã hoàn thành thắng lợi mục tiêu thu ngân sách trước hai năm theo Ngh ị quy ết Đ ại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII (nhiệm kỳ 2005-2010) đã đề ra. Tuy nhiên, bên cạnh đó, việc quản lý thuế vẫn còn tồn tại nhiều thi ếu sót, hạn chế cần được khắc phục đặc biệt về vấn đề kê khai thuế. Cụ th ể, qua đợt điều tra, rà soát đầu năm 2011, Cục Thuế tỉnh đã phát hiện 10/10 chi cục thuế địa phương đều có sai lệch trong mã số thuế đã cấp và mã số thuế đang quản lý với số lượng sai lệch lên tới 499 trường hợp. Mức độ sai lệch giữa thông tin trong đăng ký với thực trạng từ ít đến nhiều, cá biệt nhiều doanh nghiệp, đơn vị hiện nay đã dừng hoạt động, nhưng vẫn có tên trong h ồ sơ đăng ký thuế của chi cục địa phương. Cụ thể, Thành phố Nam Định sai lệch 143 trường hợp, huyện Nghĩa Hưng sai lệch 80 trường h ợp, huy ện Ý Yên sai lệch 58 trường hợp, huyện Hải Hậu sai lệch 43 trường h ợp, huy ện Giao Thủy sai lệch 27 trường hợp… Về kê khai thuế, tính đến 31-8-2011, toàn tỉnh có 3.605 doanh nghiệp đang hoạt động nhưng mới có 3.492 doanh nghi ệp thực hiện kê khai thuế trên phần mềm ứng dụng, đạt 93%. Trong đó, mới có 86,7% nộp tờ khai đúng hạn, chất lượng tờ khai đúng đạt 99,2%, vẫn còn 0,8% tờ khai sai, không đạt chất lượng. Để giải quyết những vấn đề tồn đọng cũng như phát huy các thành tích đã đạt được, yêu cầu cấp thiết đặt ra là phải hoàn thiện cũng nh ư b ổ sung, quản lý thật tốt các quy định, quy trình về thuế. Một trong nh ững hoạt động LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 1
  2. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 cần tiến hành ngay là việc nghiên cứu nâng cao công tác quản lý thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp. LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 2
  3. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 Phần 1: Cơ sở lý luận 1.1. Khái niệm Cơ chế tự khai tự nộp thuế là cơ chế quản lý thuế trong đó các đối tượng nộp thuế tự giác căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh trong kì kê khai của mình và căn cứ vào những quy định của pháp luật tự xác định nghĩa vụ thuế của mình, kê khai, nộp thuế vào ngân sách Nhà nước, và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính trung thực, chính xác của việc kê khai. 1.2. Vai trò Cơ chế tự khai, tự nộp đóng vai trò rất quan trọng trong hệ thống các quy định về thuế hiện nay, đó là cơ chế quản lý thuế tiên ti ến, hi ện đại, d ựa trên ý thức tuân thủ tự giác của người nộp thuế. Với việc áp d ụng c ơ ch ế tự khai, tự nộp thì cơ quan Thuế sẽ không phải can thiệp vào vi ệc th ực hiện nghĩa v ụ của doanh nghiệp mà tập trung nguồn lực cho công tác tuyên truyền, hỗ trợ, hướng dẫn để người nộp thuế có đủ năng lực thực hiện nghĩa vụ ngân sách nhà nước. Đồng thời cũng tăng cường các biện pháp theo dõi giám sát, kiểm tra để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh các hành vi phạm pháp luật thuế, tránh gây thất thu ngân sách nhà nước. Việc thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp là phù h ợp với xu th ế c ải cách quản lý hành chính của nhà nước theo hướng dân chủ, tôn trọng và phát huy tính tự giác, tự chịu trách nhiệm trước pháp luật của người dân. Người nộp thuế được giảm bớt các thủ tục hành chính, được chủ động trong việc th ực hiện nghĩa vụ thuế của mình đối với nhà nước. Còn về phía cơ quan Thuế, cơ chế tự khai tự nộp sẽ tạo điều kiện để sắp xếp lại bộ máy quản lý chuyên sâu theo chức năng, chuyên môn hóa tới từng cán bộ. Khi áp d ụng c ơ ch ế này, cơ quan Thuế có thể đáp ứng yêu cầu quản lý khi số lượng doanh nghi ệp tăng lên nhanh chóng, các giao dịch kinh tế diễn ra ngày m ột ph ức tạp và đ ảm b ảo yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế. Hơn nữa, nền kinh tế ngày càng phát triển, luật doanh nghiệp mới có một số quyết định thông thoáng hơn nên s ố lượng các doanh nghiệp, đối tượng sản xuất kinh doanh ngày càng tăng lên nhiều. Trong khi đó số cán bộ thuế còn thiếu nhiều về cả số lượng và chất LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 3
  4. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 lượng. Việc quản lý thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp sẽ giúp giảm đáng kể khối lượng công việc cho các cán bộ ngành thuế, giúp cho cán bộ thuế theo kịp sự phát triển mở rộng nhanh chóng của các doanh nghiệp về s ố l ượng cũng như chất lượng. Như vậy thực hiện quản lý thuế theo cơ ch ế người nộp thu ế tự khai, t ự nộp thuế là tất yếu khách quan, phù hợp với xu thế th ời đ ại, nh ất là trong điều kiện hiện nay nhà nước ta đang đẩy mạnh cải cách hành chính trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. 1.3. Đặc điểm Cơ chế tự khai, tự nộp thuế là một phương thức quản lý thuế được xây dựng dựa trên nền tảng là sự tuân thủ tự nguyện của đối t ượng n ộp thuế, quản lý thuế dựa trên kỹ thuật quản lý rủi ro. Cơ chế tự khai tự nộp thuế đòi hỏi các tổ chức, cá nhân nộp thuế ph ải nâng cao trách nhiệm vì tờ khai là do tổ chức, cá nhân nộp thu ế tự l ập trên c ơ sở sản xuất kinh doanh của mình và chính sách ch ế độ về thuế mà không c ần có sự xác nhận của cơ quan thuế. Tổ chức, cá nhân nộp thuế phải chịu trách nhiệm về kết quả của việc tính thuế, kê khai thuế của mình trước pháp luật. Theo cơ chế này cơ quan thuế không can thiệp vào quá trình kê khai , nộp thuế của tổ chức, cá nhân kinh doanh nhưng cơ quan thuế sẽ tiến hành thanh tra, kiểm tra và áp dụng các biện pháp xử phạt, cưỡng ch ế theo luật đ ịnh đ ối với những trường hợp có hành vi vi phạm pháp luật về thuế như không nộp thuế, trốn thuế, gian lận về thuế … Áp dụng cơ chế tự khai, tự nộp, cơ quan Thuế ph ải tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến và giải đáp các vướng mắc về chính sách, ch ế độ th ủ tục về thuế mà các tổ chức, cá nhân thường gặp trong quá trình kê khai, nộp thuế để đối tượng nộp thuế thực hiện tốt nghĩa vụ thuế của mình đ ối v ới Nhà nước. Cơ chế tự khai, tự nộp là cơ chế quản lý thuế hiện đại, hiệu qu ả, đ ược hầu hết các nước trên thế giới áp dụng, nó cho phép các cơ quan thuế phân bổ nguồn lực theo hướng chuyên môn hóa, chuyên sâu trong quản lý c ải ti ến các LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 4
  5. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 quy trình quản lý rõ ràng làm tăng sự minh bạch trong quản lý thuế, đồng thời giảm bớt chi phí quản lý, thúc đẩy cải cách hành chính thuế. 1.4. Điều kiện để thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp thuế Việc thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp thuế đòi hỏi các điều kiện sau: -Hệ thống luật thuế phải thực sự minh bạch, người dân có thể dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu chính sách thuế Để áp dụng cơ chế quản ký thuế tiên tiến đòi hỏi đối tượng nộp thuế phải nắm chắc các quy định của luật thuế để tự mình kê khai, tính toán đúng số thuế phải nộp cho Nhà nước. Muốn vậy, các luật thuế phải đơn giản , dễ hiểu, minh bạch, từng quy định trong các luật thuế phải được rõ ràng, không mơ hồ, không làm cho người dân muốn hiểu thế nào cũng được. -Trình độ dân trí cao, sự hiểu biết và tuân thủ pháp luật của người dân tốt, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đạt hiệu quả thiết thực Vì đối tượng nộp thuế là người trực tiếp tính toán số thuế mà mình phải nộp cho ngân sách nhà nước, do đó đòi hỏi họ phải có một kiến thức cơ bản để hiểu được các quy định của luật thuế. Mặt khác , cơ chế tự khai, tự nôp đòi hỏi sự tự giác cao của đối tượng nộp thuế do vậy mà người dân cần phải có ý thức tuân thủ pháp luật tốt. để đạt được điều kiện này thì cơ quan quản lý thuế phải đổi mới và nâng cao hiệu quả của công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến các chính sách thuế. -Các cơ quan hành pháp phải có năng lực cao và phối hợp tốt với cơ quan thuế trong công tác quản lý hành chính Trong khi cơ chế tự khai, tư nộp thuế đòi hỏi đối tượng nộp thuế phải có sự tực giác tuân thủ cao thì có một bộ phận không nhỏ dân chúng có ý thức chấp hành pháp luật chưa tốt. Vì vậy, đòi hỏi các cơ quan hành LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 5
  6. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 pháp nói chung và cơ quan thuế nói riêng phải có trình độ quản lý cao để đảm bảo thực hiện đúng những quy định của pháp luật. -Các thủ tục như đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế, hoàn thuế…, phải đơn giản. Các chương trình thanh tra thuế và cưỡng chế thuế phải có hiệu quả và hiệu lực Các thủ tục về thuế phải đơn giản để giúp các tổ chức, cá nhân dễ dàng hoàn thành nghĩa vụ của mình đối với Nhà nước. Đồng thời cơ quan thuế phải luôn luôn thanh tra, kiểm tra viẹc thực hiện nghĩa vụ thuế của các đối tượng nộp thuế vì gian lận, trốn lậu thuế là một căn bênh kinh niên tồn tại song song cùng với việc thu thuế của Nhà nước. -Cần có chế tài pháp luật đủ nghiêm để răn đe các hành vi phạm Khi áp dụng mô hình quản lý thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp thì các chế tài pháp luật nghiêm minh là rất cần thiết, rất quan trọng trong bối cánh khả năng lợi dụng sự cho phép tự giác của Nhà nước để trốn lậu thuế là khá cao, nhất là đối với nước ta- một nước có trình độ phát triển chưa cao về mọi mặt. LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 6
  7. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 Phần 2: Thực trạng 2.1. Thực trạng Từ 1/1/2007, khi cơ chế tự khai tự nộp được áp dụng rộng rãi trên cả nước, Cục thuế Nam Định đã tổ chức tập huấn cho các doanh nghiệp về kê khai thuế, các chính sách , chế độ như kê khai thuế, chế độ hoàn thuế, việc s ử dụng quản lý hóa đơn chứng từ, chính sách ưu đãi miễn giảm thuế. Soạn thảo, in tài liệu về cơ chế tự khai, tự nộp thuế, giải đáp vướng m ắc c ủa các doanh nghiệp. Riêng kế toán trưởng của các doanh nghiệp được cán bộ nghiệp vụ hướng dẫn quy trình quản lý thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp. … Từ ngày 5 đến ngày 10 hằng tháng phòng tự khai t ự n ộp gửi doanh nghi ệp t ờ khai thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp để kê khai và n ộp l ại cho cơ quan Thuế trực tiếp hoặc qua bưu điện. Trong công tác, chi c ục Thu ế Nam Định đã bố trí các phòng ban thực hiện bốn ch ức năng: bộ phận tuyên truyền hỗ trợ đối tượng nộp thuế; bộ phận xử lý kê khai thuế; bộ ph ận đôn đốc thu nợ và cưỡng chế thuế , bộ phận thanh tra và kiểm tra thuế. Nhờ những cố gắng trong công tác và thực hiện tốt theo Luật qu ản lý thuế, từ năm 2005 đến nay, ngành Thuế Nam Định luôn giữ vững danh hiệu đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thu ngân sách hàng năm đều đ ạt và v ượt so với kế hoạch. Năm 2005, tổng số thu ngân sách trên địa bàn tỉnh (số th ực hiện) đạt 531 tỷ đồng, năm 2006 là 689,5 tỷ đồng, năm 2007 khi thực hi ện rộng rãi theo Luật quản lý thuế mới ban hành, con số đó đã tăng lên 848,6 tỷ đồng. Năm 2008, tổng số thu ngân sách trên địa bàn tỉnh (số th ực hi ện) đ ạt 1035,5 tỷ đồng. Năm 2011, tổng thu nội địa tính cân đối toàn tỉnh đạt 1.709,8 tỷ đồng, đ ạt 140% dự toán Trung ương giao, 135% dự toán tỉnh giao, bằng 113% kế ho ạch năm và tăng 43% so với năm 2010. 100% các chỉ tiêu đều hoàn thành vượt mức dự toán được giao, trong đó có nhiều khoản thu tăng trưởng khá như: Thu doanh nghiệp Trung ương tăng 30%, lệ phí trước bạ tăng 30%, thuế TNCN tăng 59%, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tăng 121%... Các huy ện, thành ph ố đều hoàn thành vượt mức dự toán UBND tỉnh giao, trong đó, có 3/10 đơn vị LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 7
  8. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 hoàn thành toàn diện các khoản thu. Công tác tuyên truy ền; cải cách th ủ t ục hành chính; thanh tra, kiểm tra được thực hiện tốt, tạo thuận l ợi cho các t ổ chức, cá nhân khi nộp thuế. Bảng : Giá trị thuế thu được tại cục thuế tỉnh Nam Định Năm 2005 2006 2007 2008 2010 2011 Thuế thu được 531 689,5 848,6 1035,5 1195 1709,8 (tỷ đồng) Biểu đồ: Giá trị thuế thu được tại cục thuế tỉnh Nam Định Đặc biệt, Thực hiện chương trình cải cách hiện đại hoá ngành thuế, trong thời gian qua, Nam Định đã triển khai nhiều nội dung thi ết th ực nh ằm tạo điều kiện thuận lợi cho Người nộp thuế như: Th ực hiện tốt cơ ch ế “ m ột cửa”; đẩy mạnh việc tự tính, tự khai, tự nộp cho Người nộp thuế; cung cấp các phần mềm ứng dụng về kê khai, quyết toán thuế cho doanh nghiệp…Từ tháng 4 năm 2012, Cục Thuế Nam Định triển khai thực hiện về kê khai thuế qua mạng Internet. Đối với cơ cơ quan thuế, khai thuế qua mạng là một nội dung quan trọng đối với công tác cải cách và hiện đại hóa ngành thuế. Đây là giải pháp nhằm giảm tình trạng quá tải, áp lực cho các cơ quan thuế m ỗi khi đ ến kỳ h ạn n ộp LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 8
  9. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 hồ sơ khai thuế. Giảm thời gian, nhân lực tiếp nh ận tờ khai, đ ặc bi ệt là gi ảm rất nhiều chi phí cho việc lưu trữ hồ sơ khai thuế cũng như tìm ki ếm thông tin. 2.2. Ưu và nhược điểm 2.2.1. Ưu điểm của cơ chế tự khai, tự nộp. Cơ chế tự khai, tự nộp thuế đã được áp dụng ở nhiều nước trên thế giới, đây là cơ chế tiên tiến đem lại nhiều lợi ích cho cả cơ quan thu thu ế và t ổ chức , cá nhân nộp thuế. Cơ chế này có những ưu điểm sau: - Tiết kiệm thời gian, công sức. Khi áp dụng cơ chế tự khai, tự nộp thì hàng tháng cán b ộ qu ản lý thu thuế sẽ không phải mất thời gian để tính toán lại số thuế ph ải nộp của đối tượng nộp thuế, không phải mất thời gian đi gửi thông báo thuế cho đối tượng nộp thuế. Hơn nữa, trong cơ chế “Thông báo thuế”, trường h ợp đ ối tượng nộp thuế đã thực hiện nghiêm túc luật thuế, kê khai và tính toán chính xác số thuế phải nộp thì rõ ràng việc phải tính toán lại của cơ quan thu ế là thừa và lãng phí thời gian, công sức. Với số lượng các đối tượng nộp thuế trên địa bàn tỉnh Nam Định tính tới quý I năm 2012 hiện lên đến trên 4200 doanh nghiệp thì việc không phải tính toán lại số thuế phải nộp sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian và công sức cho cán bộ quản lý thu thuế. Còn đối với các đối tượng nộp thuế thì với việc cơ chế tự khai, tự nộp sẽ làm giảm được các thủ tục hành chính trong việc thực hiện nghĩa v ụ kê khai và nộp thuế của mình, do đó cũng sẽ tiết kiệm được nhiều th ời gian và công sức. - Tiết kiệm chi phí quản lý hành chính về thuế. Khi áp dụng cơ chế tự khai, tự nộp thì hàng tháng cơ quan Thuế không phải gửi thông báo thuế nên ngành thuế tiết kiệm được chi phí giấy mực, in ấn, cước phí bưu điện… đem lại một hiệu quả kinh tế không nhỏ, bởi chi phí hành thu càng thấp thì hiệu quả công tác quản lý thu ế càng đ ược nâng cao. Ngoài ra, khi thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp cơ cấu tổ chức của cơ quan Thuế được tổ chức theo chức năng nên bộ máy quản lý sẽ gọn nhẹ hơn, bớt LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 9
  10. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 cồng kềnh , do đó giảm được một phần lớn chi phí quản lý mà hiệu quả quản lý vẫn cao. - Nâng cao trách nhiệm pháp lý của đối tượng nộp thuế. Với cơ chế “Thông báo thuế” trách nhiệm pháp lý của đối tượng nộp thuế đối với tính chính xác của việc tính toán số thuế ph ải nộp không cao bởi vì số thuế họ phải nộp được xác định theo thông báo của cơ quan Thuế. Vì vậy, có thể có tình trạng các cơ sở kinh doanh tính toán số liệu một cách qua loa, đại khái và nếu cán bộ thuế kiểm tra không kỹ thì có th ể dẫn đến sai s ố thuế phải nộp mà các cơ sở kinh doanh đó không hề có l ỗi. Nh ưng khi áp dụng cơ chế tự khai, tự nộp thì đối tượng nộp thuế phải ch ịu trách nhi ệm hoàn toàn về tính trung thực của số liệu kê khai và c ả tính chính xác c ủa vi ệc tính toán số thuế phải nộp. Tức là, đối tượng nộp thuế được nâng cao trách nhiệm pháp lý trong việc kê khai thuế với Nhà nước, tăng s ự t ự giác ,đ ược chủ động trong việc thực hiện nghĩa vụ của mình.Hơn nữa,còn thiết lập được niềm tin giữa cơ quan Thuế và người nộp thuế. - Tạo tiền đề nâng cao hiệu quả công tác của cơ quan Thuế . Thực hiện áp dụng cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế cơ quan Thu ế có đi ều kiện để cải tiến cơ cấu tổ chức nhằm sử dụng hiệu quả nhất các nguồn l ực hiện có, công tác quản lý thu thuế được tổ chức theo hướng ngày càng hiện đại và chuyên môn hóa . Nhờ việc không mất thời gian tính toán l ại số thu ế phải nộp của đối tượng nộp thuế và phát hành thông báo thuế mà cán bộ Thuế có điều kiện tập trung thời gian và công sức cho các công việc quản lý khác như: công tác phục vụ, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh hiểu và tự giác thực hiện các nghĩa vụ thuế của mình đối với Ngân sách nhà nước, công tác thanh tra ,kiểm tra,công tác đôn đốc thu nộp và cưỡng chế thuế…Triển khai thực hiện cơ chế này sẽ tạo điều kiện cho ngành thuế đẩy mạnh hiện đại hóa công tác quản lý mà cụ thể là đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ tin học trong công tác quản lý thu thuế.Đó là tiền đề để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu thuế. 2.2.2. Hạn chế của cơ chế tự khai, tự nộp LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 10
  11. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 Khi áp dụng một cơ chế chính sách, bên cạnh nh ững lợi ích to lớn thì cũng có nhiều điểm hạn chế. Do đó, việc áp dụng cơ chế tự khai, tự nộp thuế nếu không đáp ứng đựơc những điều kiện nhất định thì sẽ có nh ững h ạn ch ế sau: - Nguy cơ trốn lậu thuế, thất thoát thuế lớn nếu trình độ dân trí thấp và không có biện pháp quản lý thuế phù hợp. Nếu không có biện pháp quản lý phù hợp, chẳng hạn công tác kiểm tra không kịp thời, việc phổ biến các luật thuế kém hiệu quả, công tác h ướng dẫn các đối tượng nộp thuế không đầy đủ, chu đáo … Có th ể dẫn đ ến các tình trạng đối tượng nộp thuế lợi dụng việc không kiểm tra tính toán l ại số thu thường kì của cơ quan Thuế để cố tình kê khai sai nh ằm trốn lậu thu ế. Trong trường hợp do hiểu biết các luật thuế của đối tượng nộp thuế kém và công tác hướng dẫn của cơ quan Thuế không hiệu quả thì có thể có tình tr ạng kê khai sai số thuế phải nộp một cách vô ý. Với trình độ dân trí của nước ta còn thấp, ý thức tự giác và tuân thủ pháp luật của người dân chưa cao thì nguy cơ thất thoát thuế là rất lớn. - Đòi hỏi cao về cơ sở vật chất và trình độ quản lý của các c ơ quan Nhà Nước Để áp dụng cơ chế tự khai, tự nộp một cách hiệu quả đòi h ỏi c ơ sở v ật chất của ngành thuế phải được hiện đại hóa, đặc biệt là hệ thống cơ sở vật chất phục vụ cho công tác thông tin, liên lạc sao cho vi ệc ki ểm tra, đ ối chi ếu số liệu có thể phục vụ nhanh chóng và chính xác. Do đó, cần ph ải có sự đ ầu tư ban đầu rất lớn trong khi ngân sách nhà nước còn h ạn h ẹp. M ặt khác, trình độ quản lý của các quan hành pháp hiện nay còn thấp, nếu không có s ự chu ẩn bị kĩ càng có thể xảy ra tình trạng buông lỏng công tác quản lý thuế. LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 11
  12. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 Phần 3: Giải pháp 3.1. Định hướng, phương hướng Đại hội Đảng bộ ngành lần thứ VII, nhiệm kỳ 2010-2015 cục thuế tỉnh Nam Định đã đặt ra mục tiêu thu ngân sách hàng năm tăng 15% tr ở lên so cùng kỳ, phấn đấu tổng thu ngân sách đến năm 2015 đạt 2.000 tỷ . Từ mục tiêu cụ thể, ngoài nhiệm vụ thu ngân sách ngành Thuế còn tập trung thực hiện tốt công tác cải cách thủ tục hành chính nh ằm gi ải quy ết khó khăn trong quản lý thuế, đồng th ời cải ti ến các quy trình, th ủ t ục qu ản lý thuế theo hướng đơn giản hoá thủ tục, đáp ứng yêu cầu quản lý thuế với cơ chế tự khai, tự nộp góp phần giải quyết các công việc liên quan về thuế tạo thuận lợi cho người nộp thuế. Bên cạnh đó, ngành Thuế triển khai thực hiện tốt các chính sách v ề thu ế mới, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân đẩy m ạnh đầu t ư, phát tri ển s ản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. 3.2. Giải pháp Để nâng cao hiệu quả của cơ chế tự khai, tự nộp thuế và h ạn ch ế đ ược những khó khăn, vướng mắc trong công tác triển khai theo cơ chế tự khai, tự nộp thì cơ quan Thuế cần quan tâm, chú trọng tới công tác cơ bản sau: - Đối với vấn đề quản lý chung của Chính phủ: Hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về thuế. Hoàn thiện hệ thống chính sách thuế theo hướng đơn giản, minh bạch. Mọi quy định trong chính sách thuế phải rõ ràng, dễ hiểu, các quy đ ịnh v ề thuế chỉ nên chứa đựng trong văn bản thuế, tránh tình trạng muốn thực hiện một quy định trong luật thuế người ta phải tham chiếu quá nhiều văn b ản pháp luật khác nhau, chẳng hạn như đối với thuế thu nh ập doanh nghi ệp hi ện nay, để thực thi nó cần phải đọc tới hàng chục văn bản khác nh ư: lu ật đ ầu t ư nước ngoài tại Việt Nam, luật doanh nghiệp, luật lao động, một số quyết định của Bộ tài chính, luật khuyến khích đầu tư trong nước… Đồng th ời c ần ph ải LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 12
  13. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 giao thêm quyền cho cơ quan Thuế trong việc cưỡng ch ế và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật thuế, hoàn thiện và nâng cao tính pháp lý c ủa Pháp l ệnh x ử lý vi phạm hành chính lên thành Luật xử lý các vi ph ạm hành chính. Đ ịnh nghĩa rõ hành vi trốn lận thuế trong bộ luật hình sự và nâng cao mức hình phạt đối với tội trốn thuế. - Đẩy mạnh công tác hưỡng dẫn, hỗ trợ các đối t ượng n ộp thu ế thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp. Cơ quan Thuế cần phải chuyển đổi từ việc chủ yếu dùng quyền lực để quản lý sang hỗ trợ phục vụ để các đối tượng nộp thuế thực hiện đúng nghĩa vụ thuế của mình. Cơ quan Thuế cần nhìn nhận các đối t ượng nộp thu ế nh ư là khách hàng của mình, như các đối tượng cần được phục vụ. Các dịch vụ hỗ trợ đối tượng nộp thuế phải được xuất phát từ nhu cầu của đối tượng nộp thuế. Trên cơ sở tìm hiểu nhu cầu, phân tích nhu cầu của đối t ượng n ộp thu ế, cơ quan Thuế cần phải chủ động cung cấp các dịch vụ hỗ trợ, h ướng dẫn với yêu cầu của những nhóm đối tượng nộp thuế. Việc th ực hiện công tác h ỗ tr ợ đối tượng nộp thuế phải đảm bảo sự thống nhất về nội dung hướng dẫn, cách thức thực hiện trên phạm vi cả nước. Sử dụng các hình thức hỗ trợ được chuyên môn hóa như: các trung tâm đón tiếp trả lời đối tượng nộp thuế, các trung tâm trả lời qua điện thoại, hệ thống điện tho ại t ự đ ộng, tr ả l ời tr ực tuyến qua mạng, các bộ phận tiến hành các hội thảo với người nộp thuế… Các cục thuế địa phương nên tổng hợp các công văn hướng dẫn của tổng cục thuế mà có liên quan đến vấn đề tự khai, tự nộp gửi cho các doanh nghiệp, tăng cường thêm nhiều các hội nghị, tập huấn cho đối tượng nộp thuế, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về pháp luật, khuyến khích các doanh nghiệp tham gia đưa ra những vấn đề, tình huống mà trong thực t ế các doanh nghiệp hay mắc phải để qua đó giải đáp, hướng dẫn cho các doanh nghiệp. - Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra. Cơ quan Thuế phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc kê khai, nộp thuế của các đối tượng nộp thuế để phát hiện kịp thời xử lý nghiêm minh những hành vi gian lận, trốn lậu thuế. Cần phải bổ sung lực lượng cán bộ làm công tác thanh kiểm tra, chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ c ả v ề trình đ ộ LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 13
  14. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 chuyên môn và cả về đạo đức nghề nghiệp: các cán bộ thanh tra ph ải được tập huấn và hướng dẫn các kỹ năng, phương pháp, thanh tra như kỹ năng phân tích báo cáo tài chính, phân tích số liệu trên tờ khai thuế, kỹ thuật ph ỏng v ấn đối tượng nộp thuế, trình tự kiểm tra sổ sách, chứng từ… Cán bộ thanh tra nên được bố trí chuyên sâu theo ngành kinh t ế nh ư : d ầu khí, ngân hàng, xây dựng…. Hoặc theo quy định của đối tượng nộp thuế hay sự phức tạp của cuộc thanh tra như thanh tra các doanh nghi ệp đ ơn l ẻ, các công ty, tổng công ty, công ty đa quốc gia,… Ngoài ra, trong điều kiện nguồn lực cho công tác thanh tra, kiểm tra còn hạn chế, cơ quan Thuế cần tiến hành phân loại, ch ọn lọc đ ối t ượng n ộp thu ế để kiểm tra, giám sát, nên tập trung chủ yếu vào các lĩnh v ực, các tr ường h ợp có khả năng không tuân thủ, trốn lận thuế cao. Do vậy, cơ quan Thu ế c ần phải có đủ thông tin về đối tượng nộp thuế ít nhất là 3 đ ến 5 năm, các thông tin phải đầy đủ, kịp thời và tin cậy. Cơ quan Thuế cũng nên có sự phối h ợp của các ngành khai thác để thu thập đầy đủ thông tin về đối tượng bị thanh tra và tránh sự thanh tra, kiểm tra chồng chéo, trùng lặp giữa các ngành. Các quy trình, phương pháp, thủ tục tiến hành thanh kiểm tra ph ải đơn giản, rõ ràng, công khai sao cho vừa nâng cao được hiệu qu ả c ủa công tác thanh kiểm tra và không ảnh hưởng đển hoạt động sản xuất kinh doanh của các đối tượng bị thanh kiểm tra. Thông báo cho đối tượng nộp thu ế bi ết rõ thời gian trình trự, thủ tục thanh kiểm tra, nghĩa vụ của các bên trong quá trình kiểm tra, thanh tra… cơ quan Thuế phải cung cấp đầy đủ thông tin về chính sách , pháp luật cũng như các vấn đề có liên quan t ới các t ổ ch ức qu ản lý thu thuế, trên cơ sở đó để đối tượng nộp thuế tự kiểm tra họat động của mình, xã hội cũng có thể kiểm tra hoạt động của đối tượng nộp thuế và ho ạt động của cơ quan Thuế. Cơ quan Thuế phải thông báo kết quả thanh kiểm tra cho đ ối t ượng nộp thuế, tuyên dương các doanh nghiệp thực hiện tốt nghĩa vụ thu ế đồng th ời cũng nên thông báo cho các doanh nghiệp khác biết những trường hợp doanh nghiệp đã cố tình kê khai không đúng đã bị cục thuế xử lý ph ạt theo lu ật đ ịnh để răn đe các trường hợp vi phạm. LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 14
  15. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 - Thông tin tuyên truyền tới các đối tượng nộp thuế về thực hi ện cơ chế tự khai, tự nộp . Cơ quan Thuế cần chú trọng công tác thông tin tuyên truy ền, t ư v ấn thu ế nhằm nâng cao trình độ nhận thức và hiểu biết về thuế cho các đối tượng nộp thuế. Công tác thông tin tuyên truyền về thuế cần th ực hiện qua nhi ều hình thức khác nhau, thông qua các chương trình truy ền thông trên các ph ương ti ện thông tin đại chúng, thực hiện giáo dục pháp luật thuế trong nhà tr ường, tăng cường các chương trình giải trí có lồng ghép nội dung ph ổ biến các lu ật thu ế để cho mọi người đều hiểu và ý thức được nghĩa vụ thuế đối với nhà nước. - Hiện đại hóa cơ sở vật chất cho ngành thuế. Có thể nói, khai thuế qua mạng internet là bước đi t ất y ếu trong giai đoạn hiện nay nhằm từng bước hiện đại hóa ngành thuế, tạo đi ều ki ện thu ận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế đối với nhà nước, giảm áp lực cho ngành thuế, đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội. Đây cũng là xu hướng tất yếu trong thời kỳ kinh tế hội nhập hiện nay./. Nam Định đã triển khai việc kê khai thuế qua mạng internet từ tháng 4/2012, để tận dụng tối đa ưu điểm của phương thức kê khai này, cơ quan Thuế cần phải được hiện đại hóa cơ sở vật chất phục vụ cho công tác quản lý thu thuế, đào tạo nâng cao trình độ kiến thức tin học cho các cán bộ thuế, không ngừng ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thuế. Hoàn ch ỉnh thống nhất chương trình kết nối thông tin giữa các cơ quan Thuế, kho bạc nhà nước, hải quan, cơ quan quản lý và cấp đăng ký kinh doanh để theo dõi tình hình thực hiện nghĩa vụ với nhà nước của các đối tượng nộp thuế tốt hơn. LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 15
  16. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 Kết luận Cơ chế tự khai tự nộp là nội dung quan trọng trong Luật quản lý Thuế ban hành tại Quốc hội khóa XI, kỳ họp thứ 10 . Với việc triển khai đồng bộ và rộng khắp trên cả nước đã đem lại nhiều hiệu quả tích cực, góp phần quan trọng trong công tác thu Ngân sách của Nhà nước nói chung. Bằng việc triển khai đồng bộ các giải pháp kết hợp với sự chỉ đạo sát sao của các cơ quan ban ngành lãnh đạo trong tỉnh, Cục thuế Nam Định đang từng bước hoàn thành nhiệm vụ trong giai đoạn 2010–2015 đã đề ra. Thông qua bài viết này, mặc dù với kiến thức còn h ạn ch ế, nh ưng tôi hy vọng sẽ giúp cho các bạn hiểu thêm các vấn đề liên quan đ ến c ơ ch ế t ự khai, tự nộp thuế ở tỉnh Nam Định. Rất mong sự đóng góp ý kiến của th ầy đ ể hoàn thiện kiến thức của chúng em về vấn đề này hơn. Xin chân thành cảm ơn ! LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 16
  17. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 2012 Mục lục Lời mở đầu..................................................................................................................................... 1 1.4. Điều kiện để thực hiện cơ chế tự khai, tự nộp thuế ........................................................ 5 -Hệ thống luật thuế phải thực sự minh bạch, người dân có thể dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu chính sách thuế ..........................................................................................................5 -Trình độ dân trí cao, sự hiểu biết và tuân thủ pháp luật của người dân tốt, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đạt hiệu quả thiết thực .................................................5 -Các cơ quan hành pháp phải có năng lực cao và phối hợp tốt với cơ quan thuế trong công tác quản lý hành chính...............................................................................................5 -Các thủ tục như đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế, hoàn thuế…, phải đơn giản. Các chương trình thanh tra thuế và cưỡng chế thuế phải có hiệu quả và hiệu lực..................6 -Cần có chế tài pháp luật đủ nghiêm để răn đe các hành vi phạm....................................6 Kết luận......................................................................................................................................... 16 Mục lục......................................................................................................................................... 17 LÊ THỊ NGỌC ANH – LỚP TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 17
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0