TRƯỜNG TH VÀ THCS THẮNG LỢI MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ CUỐI HỌC KÌ II
TỔ NGỮ VĂN - KHXH NĂM HỌC: 2024 - 2025
MÔN: NGỮ VĂN, LỚP 9
( Thời gian làm bài: 90 phút
*
TT
Kĩ
năng
Nội
dung/đơn vị
kiến thức
Mức độ nhận thức
Tổng
%
điểm
Nhận biết
Thông hiểu
Vận du
ng
Vận du
ng
cao
TL
TL
TL
TL
1
Đọc
hiểu
Thơ tự do
4,0
(3,0 điểm)
1,0
(1,0 điểm)
1,0
(1,0 điểm)
5,0
2
Viết
Viết bài văn
nghị luận về
một vấn đề
cần giải
quyết
1*
(1,0 điểm)
2*
(1,0 điểm)
1*
(1,0 điểm)
1*
(1,0 điểm)
5,0
40
30
20
10
100
40 %
30%
20%
10%
70%
30%
* Ghi chú: Phần viết có 02 câu bao hàm cả 4 cấp độ. Các cấp độ được thể hiện trong Hướng dẫn
chấm.
Thắng Lợi, ngày 17 tháng 4 năm 2025
Duyệt của BGH Duyệt của Tổ CM Giáo viên
Cung Thị Phương Lan Trần Thị Sương Dương Thị Thanh Trúc
TRƯỜNG TH VÀ THCS THẮNG LỢI
TỔ NGỮ VĂN – KHXH
BA
NG ĐĂC TA
ĐÊ
KIÊ
M TRA, ĐÁNH GIÁ CUỐI HỌC KI II
MÔN: NGỮ VĂN LỚP 9 - THƠ
I GIAN LA
M BA
I: 90 PHU
T
T
T
Chương
/chủ đề
Nội
dung/
Đơn vị
kiến thức
Mức độ đánh giá
Số câu hỏi theo mức độ nhận
thức
Nhận
biết
Thông
hiểu
Vận
dụng
Vận
dụng
cao
1
Đọc
hiểu
Thơ tự
do
Nhận biết:
- Nhận biết được thể thơ, phương
thức biểu đạt, chi tiết trong bài thơ.
- Tác dụng của biện pháp tu từ.
- Xác định được nghĩa của từ.
Thông hiểu:
Cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
Vận dụng:
Thông điệp rút ra từ văn bản.
4,0
1,0
1.0
2
Viết
Viết bài
văn nghị
luận về
một vấn
đề cần
giải quyết
Nhận biết:
Xác định đúng kiểu bài nghị luận
xã hội về một vấn đề cần giải quyết.
Thông hiểu: Có bố cục rõ ràng, luận
điểm, luận cứ phù hợp.
Vận dụng: Trình bày quan điểm
riêng với những kiến giải hợp lí, lập
luận thuyết phục
Vận du
ng cao:
Lời văn sáng tạo, sâu sắc; thể hiện
rõ năng lực bộ môn. Có kết hợp nghị
luận với các phương thức biểu đạt
khác hiệu quả.
1*
2*
1*
1*
Tổng
4.25
1,25
1.25
0.25
Tỉ lệ %
40%
30%
20%
10%
Tỉ lệ chung
70%
30%
* Ghi chú: Phần viết có 02 câu bao hàm cả 4 cấp độ. Các cấp độ được thể hiện trong Hướng dẫn
chấm.
Thắng Lợi, ngày 17 tháng 4 năm 2025
Duyệt của BGH Duyệt của Tổ CM Giáo viên
Cung Thị Phương Lan Trần Thị Sương Dương Thị Thanh Trúc
TRƯỜNG TH VÀ THCS THẮNG LỢI ĐỀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ CUỐI HỌC KÌ II
TỔ NGỮ VĂN - KHXH NĂM HỌC: 2024 - 2025
MÔN: NGỮ VĂN, LƠ
P 9
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
(Đề có 02 phần, 01 trang)
ĐỀ BÀI:
I. ĐỌC HIỂU (5,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi phía dưới:
NHỮNG CÁNH ĐỒNG MÙA THU
Bình Nguyên Trang
Những cánh đồng mùa thu
Con chim chào mào ăn rồi nhả hạt
Những bông lúa cầu vồng vươn ngút mắt
Lo âu bàn tay đợi hạt vuông tròn.
Những cánh đồng vàng hơn mỗi hoàng hôn
Màu no ấm hòa trong màu trời đất
Phù sa đỏ sông nước ngọt lòng như mật
Thì thầm khua bến nước, chiếc thuyền xuôi
Những cánh đồng cô đơn ngủ lịm giữa tháng mười.
Khi hạt lúa bồi hồi phơi mình trên sân gạch
Gió đi qua vùng nắng xối đập vào chân bức vách
Kể về tháng ngày xa cùng những nỗi nhọc nhằn.
Bề bộn mây trời bầm lên màu trở trăn
Nói giản dị lời yêu mặt đất
Ôi tháng mười lo toan và tất bật
Cứ đến rồi đi, góa bụa những cánh đồng.
(Tập thơ Chỉ em và chiếc bình pha lê biết, NXB Hội Nhà văn, 2003, tr.30-31)
Câu 1 (0.5 điểm). Xác định thể thơ của bài thơ trên.
Câu 2 (0.5 điểm). Nêu phương thức biểu đạt chính của bài thơ.
Câu 3 (1.0 điểm). Cảm hứng chủ đạo của tác giả thể hiện trong bài thơ là gì?
Câu 4 (1.0 điểm). Nêu tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa được sử dụng trong những câu thơ
sau:
Những cánh đồng cô đơn ngủ lịm giữa tháng mười
Khi hạt lúa bồi hồi phơi mình trên sân gạch.
Câu 5 (1.0 điểm). Xác định nghĩa từ "góa bụa" trong câu thơ sau:
Cứ đến rồi đi, góa bụa những cánh đồng.
Câu 6 (1.0 điểm). Từ hình ảnh cánh đồng mùa thu, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì về sự gắn
bó giữa con người và thiên nhiên?
II. VIẾT (5,0 điểm)
Thời gian là một dòng chảy không ngừng nghỉ, mang trong mình những cơ hội và thách
thức. Tuy nhiên hiện nay, nhiều học sinh đang gặp phải khó khăn trong học tập và rèn luyện do
chưa biết cách quản lý thời gian hiệu quả.
Viết bài văn nghị luận nêu suy nghĩ của em về vấn đề trên.
------------Hết--------------
ĐỀ CHÍNH THỨC
TRƯỜNG TH VÀ THCS THẮNG LỢI HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ
TỔ NGỮ VĂN - KHXH CUỐI HỌC KÌ II, NĂM HỌC: 2024 – 2025
ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN: NGỮ VĂN, LƠ
P: 9
(Bản Hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
A. HƯỚNG DẪN CHUNG:
- Bản Hướng dẫn chấm chỉ định hướng các yêu cầu cơ bản cần đạt của đề, giáo viên cần nắm
vững đáp án, biểu điểm để đánh giá hợp lí các mức độ năng lực của học sinh. Chấp nhận cách
kiến giải khác với Hướng dẫn chấm nhưng hợp lý, thuyết phục, thể hiện được chính kiến riêng;
- Cần đánh giá cao tính sáng tạo và năng khiếu bộ môn của học sinh; chú ý tính phân hóa trong
khi định mức điểm ở từng câu;
- Giáo viên có thể chi tiết hóa và thống nhất một số thang điểm ở các phần (nếu cần), nhưng
không được thay đổi biểu điểm từng câu/phần của Hướng dẫn chấm;
- Tổng điểm toàn bài là 10,0 điểm lẻ nhỏ nhất là 0,25.
B. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM
Phần
Câu
Nội dung
Điểm
I
ĐỌC HIỂU
5,0
1
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do
Hướng dẫn chấm:
+ Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm.
+ Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.
0,5
2
Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm
Hướng dẫn chấm:
+ Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm.
+ Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.
0,5
3
Cảm hứng chủ đạo trong bài thơ "Những cánh đồng mùa thu" của tác giả
Bình Nguyên Trang:
- Là sự gắn bó sâu sắc với thiên nhiên và cuộc sống lao động của con
người, đặc biệt là trong mùa thu hoạch.
- Tác giả thể hiện một cái nhìn đầy cảm xúc và trân trọng đối với cánh
đồng, những bông lúa và những vất vả của người nông dân trong công
việc đồng áng.
+ Học sinh trả lời như đáp án: 1.0 điểm.
+ Học sinh trả lời được ½ đáp án: 0.5 điểm.
+ Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.
Lưu ý: Chấp nhận cách diễn đạt khác miễn là hợp lí, thuyết phục.
1,0
4
Tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa: cánh đồng cô đơn, ngủ lịm; hạt
lúa bồi hồi, phơi mình.
- Khắc họa sinh động trạng thái, vẻ đẹp của cánh đồng, hạt lúa, của thiên
nhiên trong mùa thu. Cánh đồng, hạt lúa có hành động, tâm trạng, cảm
xúc giống như con người trong mùa thu hoạch. Thể hiện tâm trạng bâng
khuâng, bồi hồi, xúc động của nhân vật trữ tình trước hình ảnh cánh đồng
cô đơn, bị bỏ quên giữa tháng mười; trước hình ảnh hạt thóc vàng phơi
mình trên sân trong mùa thu hoạch; cùng nỗi nhọc nhằn, vất vả của những
người nông dân.
- Giúp câu thơ trở nên sinh động, giàu hình ảnh, giàu giá trị biểu cảm.
1.0
Hướng dẫn chấm:
+ Học sinh trả lời như đáp án: 1.0 điểm.
+ Học sinh trả lời được ½ đáp án: 0.5 điểm.
+ Học sinh trả lời tác dụng chung chung, chưa cụ thể: 0.25 điểm.
+ Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.
Lưu ý: Chấp nhận cách diễn đạt khác miễn là hợp lí, thuyết phục.
5
Xác định nghĩa từ "góa bụa" trong câu thơ sau:
Cứ đến rồi đi, góa bụa những cánh đồng.
Từ "góa bụa" chuyển nghĩa theo phương thức ẩn dụ, trong trường hợp
này, tác giả muốn nhấn mạnh sự lặng lẽ, trống vắng của cánh đồng sau
khi vụ mùa đã qua, không còn nhộn nhịp, tất bật như trước. Cánh đồng
không còn những người lao động, không còn sự sống động, chỉ còn lại sự
tĩnh lặng.
Hướng dẫn chấm:
+ Học sinh trả lời như đáp án: 1.0 điểm.
+ Học sinh trả lời được ½ đáp án: 0.5 điểm.
+ Học sinh trả lời còn chung chung, chưa cụ thể: 0.25 điểm.
+ Trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
1.0
6
Thông điệp về sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên.
Gợi ý:
- Qua bài thơ, tác giả muốn nhấn mạnh sự gắn bó sâu sắc giữa con người
và thiên nhiên, đặc biệt là qua lao động và quá trình canh tác.
- Thiên nhiên không chỉ là cảnh vật xung quanh mà còn là yếu tố nuôi
sống và nuôi dưỡng con người.
- Mỗi mùa thu hoạch là kết quả của những ngày tháng lao động miệt mài,
sự cần cù và kiên nhẫn. Cùng với đó, tác giả cũng gửi gắm thông điệp về
sự tôn trọng, biết ơn thiên nhiên, vì chính thiên nhiên đã đem lại cuộc
sống, niềm vui và hạnh phúc cho con người.
- Thiên nhiên là một phần không thể thiếu trong đời sống và con người
phải sống hòa hợp với thiên nhiên, không thể tách rời.
…..
Hướng dẫn chấm:
+ Học sinh đưa ra thông điệp hợp lí, có lí giải cụ thể, thuyết phục: 1.0
điểm.
+ Học sinh đưa ra thông điệp hợp lí, nhưng chưa lí giải cụ thể : 0.5
điểm.
+ Học sinh trả có trả lời thông điệp nhưng chưa đảm bảo cấu trúc câu,
dùng từ, chính tả : 0.25 điểm.
+ Trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
1.0
II
VIẾT
5,0
Viết bài văn nghị luận nêu suy nghĩ của em về vấn đề cách quản lý
thời gian chưa hiệu quả.
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết:
Có đủ ba phần, các phần làm đúng nhiệm vụ: Mở bài giới thiệu vấn đề;
Thân bài giải quyết vấn đề; Kết bài kết thúc vấn đề.
0.25
b. Xác định đúng yêu cầu của đề: Trình bày suy nghĩ về vấn đề quản lí
thời gian chưa hiệu quả.
0.25
c. Triển khai vấn đề: Triển khai vấn đề nghị luận thành hệ thống luận
điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn
4.0