SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
TRƯỜNG THPT LƯU HOÀNG
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
NĂM HỌC 2020 - 2021
Môn thi: Lịch sử- Lớp: 11
(Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (6 điểm)
a.Vì sao năm 1917 nước Nga lại diễn ra 2 cuộc cách mạng?
b.Nêu tính chất của hai cuộc cách mạng đó? Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng
Mười Nga và liên hệ với cách mạng Việt Nam?
Câu 2. (6 điểm)
a. Nêu tình hình Việt Nam giữa thế kỉ XIX, trước nguy cơ xâm lược của thực dân
Pháp? Tại sao Pháp chọn Đà Nẵng làm điểm tấn công đầu tiên?
b. Em có nhận xét gì về tinh thần chống Pháp của triều đình nhà Nguyễn và nhân
dân ta từ 1858 đến 1873?
Câu 3: (4,0 điểm)
Cuộc khởi nghĩa nào điển hình nhất trong phong trào Cần Vương (1885 - 1896)?
Vì sao?
Câu 4: (4,0 điểm)
Chứng minh Từ Hiệp ước Nhâm Tuất đến Hiệp ước Patonot triều Nguyễn từng
bước nhượng bộ thực dân Pháp và đi đến đầu hàng hoàn toàn.
----------HẾT----------
Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm!
Họ và tên thí sinh: ...................................... Số báo danh: ................
Chữ ký giám thị coi thi số 1: Chữ ký giám thị coi thi số 2:
ĐỀ CHÍNH THỨC
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
TRƯỜNG THPT LƯU HOÀNG
HƯỚNG DẪN CHẤM
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
NĂM HỌC 2020 - 2021
Môn thi: Lịch sử - Lớp: 11
I. Hướng dẫn chung
II. Đáp án và thang điểm
Câu
Đáp án
Điểm
Câu 1
(6điểm)
a.Vì sao năm 1917 nước Nga lại diễn ra 2 cuộc cách mạng?
b.Nêu tính chất của hai cuộc cách mạng đó?Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng
tháng Mười Nga và liên hệ với cách mạng Việt Nam?
6,0
*Nước Nga bùng nổ hai cuộc cách mạng năm 1917 vì:
- Đầu năm 1917, tình hình chính trị, kinh tế, xã hội ở nước Nga đứng trước một
cuộc cách mạng, Nước Nga tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất làm mâu
thuẫn xã hội lên cao và cách mạng tháng Hai năm 1917 bùng nổ.
- Sau cách mạng tháng Hai, cục diện hai chính quyền song song tồn tại.... ..
- Cách mạng tháng Mười Nga bùng nổ và thắng lợi (7-11-1917)
- Tính chất: Cách mạng tháng Hai là cuộc cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới
(chống phong kiến nhưng do giai cấp vô sản lãnh đạo)
- Cách mạng tháng Mười là cuộc cách mạng XHCN (vô sản đấu tranh chống lại
giai cấp tư sản, giành chính quyền đưa đất nước đi lên xây dựng CNXH)
0,5
0,5
0,5
1,0
*Ý nghĩa lịch sử của cách mạng tháng Mười
- Đối với nước Nga: Mở ra một kỷ nguyên mới, làm thay đổi tình hình đất nước
và số phận của hàng triệu người Nga. Lần đầu tiên trong lịch sử giai cấp công
nhân, nhân dân lao động và các dân tộc được giải phóng, đứng lên làm chủ đất
nước, xây dựng một chế độ mới, chế độ XHCN,...
- Đối với thế giới:
+ Phá vỡ trận tuyến của CNTB,...
+ Xuất hiện nhà nước chuyên chính vô sản đầu tiên trên thế giới, đối lập với hệ
thống TBCN
+ Cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng của giai cấp công nhân quốc tế, mở ra
con đường giải phóng cho các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới.
1,0
1,5
1,0
*Liên hệ với Việt Nam: Nguyễn Ái Quốc đã đọc được Sơ thảo lần thứ nhất
"Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa" năm 1920 và quyết tâm đưa cách
mạng Việt Nam đi theo con đường của cách mạng tháng Mười…
ĐÁP ÁN CHÍNH THỨC
Câu 2
(6điểm)
a. Nêu tình hình Việt Nam giữa thế kỉ XIX, trước nguy cơ xâm lược của thực
dân Pháp? Tại sao Pháp chọn Đà Nẵng làm điểm tấn công đầu tiên?
b. Em có nhận xét gì về tinh thần chống Pháp của triều đình nhà Nguyễn và
nhân dân ta từ 1858 đến 1873?
* Tình hình Việt Nam giữa thế kỉ XIX, trước nguy cơ xâm lược của thực dân
Pháp
- Chính trị: Việt Nam vẫn là một quốc gia độc lập, có chủ quyền, chế độ phong
kiến đang có những biểu hiện khủng hoảng, suy yếu nghiêm trọng.
- Đối ngoại: có những chính sách sai lầm, nhất là việc “cấm đạo”, đuổi giáo sĩ
phương Tây
- Kinh tế: Nông nghiệp sa sút…Công thương nghiệp: đình đốn. Nhà nước thực
hiện chính sách “bế quan tỏa cảng” khiến nước ta bị cô lập với thế giới bên ngoài.
- Xã hội: Mâu thuẫn gay gắt, nhiều cuộc khởi nghĩa chống triều đình ở khắp nơi.
- Khối đoàn kết dân tộc rạn nứt Việt Nam trở thành đối tượng xâm lược của các
nước tư bản phương Tây
6,0
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
- 1/9/1858 liên quân Pháp- Tây Ban Nha nổ súng đổ bộ bán đảo Sơn Trà- chính
thức mở đầu cuộc xâm lực Việt Nam
- Pháp chọn Đà Nẵng làm điểm tấn công đầu tiên vì:
+ Thực hiện âm mưu đánh nhanh thắng nhanh
+ Đà Nẵng gần Huế…. Muốn biến Đà Nẵng thành căn cứ rồi tấn công ra Huế
buộc triều đình nhà Nguyễn đầu hàng
+ Đà Nẵng có cảng nước sau thuận tiện cho tàu chiến di chuyển
+ Có lực lượng giáo dân đông
0,5
1,0
- Khi Pháp xâm lược triều đình cùng nhân dân quyết tâm kháng chiến đến cùng:
Chiến sự ở Đà Nẵng, Gia Định
- Từ 1861, nội bộ triều đình xuất hiện tư tưởng chủ hòa dần phản bội quyền lợi
dân tộc, năm 1862 triều đình kí Hiệp ước Nhâm Tuất
- Từ sau 1862, triều đình sợ pháp, sợ dân (ra lệnh bãi binh, điều chỉ huy đi xa,
đàn áp phong trào đấu tranh của nhân dân, điều đình với Pháp…)
- Nhân dân trước sau như một kiên quyết đánh Pháp đến cùng. Tiêu biểu: Nghĩa
quân Nguyễn Trung Trực, khởi nghĩa Trương Định…
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 3
(4điểm)
Cuộc khởi nghĩa nào điển hình nhất trong phong trào Cần Vương (1885 -
1896)? Vì sao?
4,0đ
Trong phong trào yêu nước Cần Vương (1885 – 1896), cuộc khởi nghĩa Hương
Khê là điển hình nhất.
0,75
Lãnh đạo: Là một văn thân nổi tiếng Phan Đình Phùng, trợ thủ đắc lực là Cao
Thắng trẻ tuổi và tài năng.
Tổ chức: Khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa có trình độ tổ chức cao, chặt
chẽ, quy củ, được chuẩn bị một cách chu đáo (căn cứ địa, vũ khí, lương thực,
quân đội).
Quy mô: Khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa nổ ra trên một địa bàn rộng
0,5
0,75
lớn, địa bàn hoạt động chính ở bốn tỉnh: Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng
Bình.
Lực lượng: Đông đảo, được tổ chức huấn luyện một cách chu đáo, được biên chế
quy củ thành 15 quân thứ. Thời gian: Là cuộc khởi nghĩa diễn ra trong thời gian
dài nhất (10 năm) trong phong trào Cần vương.
Quân sự: Nghĩa quân đã biết sử dụng những phương thức tác chiến linh hoạt,
chủ động, sáng tạo, chiến đấu dẻo dai và bền bỉ nhất với nhiều trận đánh tiêu
biểu, gây cho Pháp nhiều thiệt hại nặng nề nhất.
0,5
0,75
0,75
Câu 4
(4điểm)
Chứng minh Từ Hiệp ước Nhâm Tuất đến Hiệp ước Patonot triều Nguyễn
từng bước nhượng bộ thực dân Pháp và đi đến đầu hàng hoàn toàn.
4,0
Nhà Nguyễn đi từ đầu hàng từng bước đến đầu hàng hoàn toàn thực dân Pháp
được thể hiện qua nội dung các hiệp ước mà triều đình kí với Pháp:
- Hiệp ước Nhâm Tuất (5-6-1862): thừa nhận sự cai quản của Pháp ở 3 tỉnh miền
Đông Nam Kì (Gia Định. Định Tường, Biên Hoà) và đảo côn Lôn; mở 3 cửa biển
cho Pháp vào buôn bán,...
- Hiệp ước Giáp Tuất (15-3-1874): chính thức thừa nhận 6 tỉnh Nam Kì hoàn toàn
thuộc Pháp.
- Hiệp ước Hác-măng (25-8-1883): Triều đình Huế chính thức thừa nhận nền bảo
hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì...; mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể cả
với Trung Quốc) đều do Pháp nắm.
- Hiệp ước Pa-tơ-nốt (6-6-1884): Triều đình thừa nhận sự bảo hộ của nước Pháp.
=> Như vậy, thông qua nội dung của những hiệp ước trên, ta thấy quá trình nhà
Nguyễn cắt từng bộ phận lãnh thổ rồi đi đến thừa nhận nền thống trị của Pháp
trên toàn bộ lãnh thổ nước ta. Các điều khoản, điều kiện của các Hiệp ước ngày
càng nặng nề, tính chất thỏa hiệp, đầu hàng ngày một nghiêm trọng hơn.
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
1,0
0,5
* Việc để đất nước rơi vào tay thực dân Pháp có một phần trách nhiệm của nhà
Nguyễn. Vì đã có nhiều lần ta có cơ hội để đánh đuổi thực dân Pháp những quan
quân triều đình lại thực hiện chiến thuật thủ hiểm, không chủ động tấn công chớp
thời cơ. Tình hình đất nước rối loạn nhà Nguyễn lại khước từ các đề nghị cải cách
canh tân đất nước. Ảo tưởng vào kẻ thù, hy vọng kẻ thù sẽ nhân nhượng bằng các
bản Hiệp ước bán nước,...
Tuy nhiên, ta vẫn không thể phủ nhận những đóng góp của triều đình trong quá
trình đấu tranh chống thực dân Pháp:
- Ngay từ khi Pháp đánh Đà Nẵng, quân triều đình đã phối hợp cũng nhân dân
chống trả quyết liệt.
- Sự đóng góp của các nhân vật như Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu,....