1
SỞ GD VÀ ĐT QUẢNG NGÃI
TRƯỜNG THPT LƯƠNG THẾ VINH
ĐỀ MINH HỌA TỐT NGHIỆP THPT
Năm học: 2024-2025
Phần I. Câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn (4,5 điểm)
Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 18. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ lựa chọn một phương án.
Câu 1. Dòng vận chuyển nước và ion khoáng từ rễ lên lá gọi là gì?
A. Dòng mạch rây. B. Dòng mạch gỗ.
C. Con đường tế bào chất. D. Con đường gian bào.
Câu 2. Một số loài chim thường đậu trên lưng và nhặt các loại kí sinh trên cơ thể động vật
móng guốc làm thức ăn. Mối quan hệ giữa chim nhỏ và động vật móng guốc nói trên thuộc mối
quan hệ
A. cộng sinh. B. hợp tác. C. hội sinh. D. sinh vật ăn sinh vật khác.
Câu 3. Trong trồng trọt, trước khi tiến hành gieo hạt, các bác nông dân thường tiến hành cày,
bừa, xới đất, sục bùn,… nhằm mục đích gì?
A. Để ức chế hoạt động hô hấp của hạt giống.
B. Để tạo thuận lợi cho hoạt động hô hấp của hạt.
C. Để thúc đẩy hạt giống quang hợp.
D. Để kích thích hoạt động quang hợp của hạt.
Câu 4. Phân tử RNA không có loại nucleotide nào sau đây?
A. Adenine. B. Guanine. C. Thymine. D. Uracine.
Câu 5. Để thể hiện quá trình phát sinh của các loài trong quá trình tiến hóa các nhà khoa học
đã xây dựng sơ đồ cây sự sống (cây phát sinh chủng loại). Sơ đồ thể hiện quá trình tiến hóa
phân li từ một nguồn gốc chung. Thứ tự phân nhánh trong sơ đồ cây sự sống phản ánh mối
quan hệ gần xa về nguồn gốc gữa các loài. Quan sát sơ đồ sau và cho biết nhận định nào
đúng?
A. Trong các loài trên thì dương xỉ và rêu có mối quan hệ gần nhất về nguồn gốc.
B. Dương xỉ và cây hạt kín được hình thành từ một loài tổ tiên là dương xỉ cổ.
C. Dương xỉ và cây hạt trần đều được hình thành từ một loài tổ tiên.
D. Từ rêu đã hình thành tất cả các loài thực vật trên cạn như ngày nay.
Câu 6. Để xác định mối quan hệ giữa các nhóm sinh vật trong việc xây dựng sơ đồ cây sự
sống, các nhà khoa học đã dựa trên cơ sở các đặc điểm tương đồng, một trong số các đặc
điểm tương đồng đó là:
2
A. Thời gian tiến hóa. B. Kích thước cơ thể.
C. Hình thái bên ngoài. D. Cấu trúc DNA, protein.
Câu 7. Ở đậu Hà Lan, tính trạng hình dạng hạt do một gene có hai allele quy định, allenle quy
định hạt trơn trội hoàn toàn so với allele quy định hạt nhăn. Phép lai giữa cây hạt trơn dị hợp
với cây hạt nhăn sẽ thu được F1 có tỉ lệ kiểu hình là:
A. 100% hạt trơn. B. 1 hạt trơn : 1 hạt nhăn.
C. 3 hạt trơn : 1 hạt nhăn. D. 100% hạt nhăn
Câu 8. Bằng chứng tiến hóa nào sau đây là bằng chứng trực tiếp ?
A. Bằng chứng phân tử. B. Bằng chứng giải phẩu so sánh.
C. Bằng chứng tế bào. D. Hóa thạch.
Câu 9. Báo săn châu Phi (Acinonyx jubatus), trải qua hiệu ứng cổ chai khi phần lớn cá thể bị
chết bởi khí hậu lạnh trong thời kì băng hà khoảng 10 000 - 12 000 năm trước đây, hiện có
mức đa dạng di truyền thấp và có nguy cơ tuyệt chủng. Đây là kết quả tác động của nhân tố
tiến hóa nào?
A. Chọn lọc tự nhiên. B. Phiêu bạt di truyền. C. Đột biến. D. Di – nhập gene.
Câu 10. Trong các quần xã sinh vật sau đây, quần xã nào thường có sự phân tầng mạnh nhất?
A. Quần xã rừng mưa nhiệt đới. B. Quần xã rừng lá rộng ôn đới.
C. Quần xã đồng cỏ. D. Quần xã đồng ruộng có nhiều loài cây.
Câu 11. Theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, chọn lọc tự nhiên
A. tác động trực tiếp lên kiểu hình làm thay đổi tần số kiểu gene của quần thể.
B. làm thay đổi tần số allele không có hướng xác định.
C. đào thải allele lặn có hại ra khỏi quần thể nhanh hơn đào thải allele trội.
D. làm tăng đa dạng di truyền cho quần thể.
Câu 12.
Trong cơ chế điều hoà hoạt động của operon lac, sự kiện nào sau đây diễn ra cả
khi môi
trường có lactose và khi môi trường không có lactose ?
A. Một số phân tử lactose liên kết với protein ức chế.
B. Gene điều hoà lacI tổng hợp protein ức chế.
C. Các gene cấu trúc Z, Y, A phiên mã tạo ra các phân tử RNA tương ứng.
D. RNA polymerase liên kết với vùng khởi động của operon lac và tiến hành phiên mã.
Câu 13. Quan sát hình sau và cho biết nhận định nào sai?
3
A. Protein được tách chiết trong ống nghiệm là loại sản phẩm được tổng hợp từ gene lấy
từ virus Hepatitis B.
B. Nấm men được chọn làm tế bào nhận vì chúng sinh sản nhanh và dễ nuôi.
C. Vaccine được sản xuất ra chứa protein của plasmid.
D. Tách gene chuyển ra khỏi DNA của virus Hepatitis B được thực hiện nhờ emzyme
restrictase.
Câu 14. Năm 1970, Temin và nhà virus học người Nhật Satoshi Mizutani, và nhà virus học
người Mỹ David Baltimore, làm việc độc lập vã đã có báo cáo về việc phát hiện ra một loại
enzyme có thể tổng hợp DNA tiền virus từ bộ gene RNA. Quá trình tổng hợp DNA như các
nhà khoa học đã phát hiện như trên gọi là gì ?
A. Phiên mã. B. Dịch mã. C. Phiên mã ngược. D. Tái bản DNA.
Câu 15. Phương pháp lai hữu tính đã đem lại thành tựu nào sau đây ?
A. Tạo giống cây ăn quả không hạt có giá trị dinh dưỡng cao.
B. Tạo giống cừu có gene tổng hợp protein antithrombin của người.
C. Tạo giống cừu Doly.
D. Tạo giống lợn siêu nạc, năng suất cao.
Câu 16. Có 5 tế bào sinh tinh của cơ thể mang kiểu gene 𝐴𝐵
𝑎𝑏 Dd giảm phân bình thường,
không xảy ra trao đổi đoạn nhiễm sắc thể. Theo lý thuyết, có tối đa bao nhiêu loại tinh trùng
được hình thành?
A. 2. B. 4. C. 6. D. 10.
Câu 17. Di truyền gene ngoài nhân được phát hiện bởi nhà khoa học nào?
A. Mendel. B. Morgan. C. Darwin. D. Correns.
Câu 18. Một quần thể giao phối đang ở trạng thái cân bằng di truyền, xét một gene có hai
allele A và a, trong đó số cá thể có kiểu gene đồng hợp tử trội chiếm tỉ lệ 81%. Tần số allele
A và a trong quần thể lần lượt là :
A. 0,81 và 0,19. B. 0,9 và 0,1. C. 0,99 và 0,01. D. 0,1 và 0,9.
Phần II. Câu hỏi trắc nghiệm dạng đúng sai (4 điểm)
Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 4. Trong mỗi ý a), b), c), d), thí sinh chọn đúng hoặc sai.
Câu 1: Khi nghiên cứu về tập tính sinh sản và khả năng thích nghi của loài cá mòi cờ chấm
(Clupanodon punctatus), kết quả nghiên cứu được biểu diễn qua biểu đồ:
a) Biểu đồ thể hiện tác động của độ mặn đến khả năng thích nghi của loài cá mòi cờ chấm ở
các giai đoạn phát triển khác nhau.
4
b) Vào mùa sinh sản, loài cá này có tập tính di cư vào vùng nước có độ mặn cao hơn để đẻ
trứng.
c) Giá trị thích nghi với độ mặn của loài cá này ở các giai đoạn phát triển là như nhau.
d) Để đảm bảo sự tăng trưởng bền vững của quần thể loài cá này, không nên khai thác và
đánh bắt cá ở vùng cửa sông.
Câu 2. Hình bên dưới là sơ đồ nhiễm sắc thể của người mắc một bệnh di truyền. Quan sát hình
và cho biết nhận định nào đúng, nhận định nào sai?
a) Đây là sơ đồ nhiễm sắc thể của người mắc hội chứng tơcnơ.
b) Bệnh có thể phát sinh do quá trình giảm phân tạo giao tử ở mẹ, cặp nhiễm sắc thể 21
không phân li.
c) Với sự phát triển của y học ngày nay, bệnh này hoàn toàn chữa được.
d) Bằng phương pháp nghiên cứu phả hệ có thể phát hiện sớm bệnh này để đưa ra quyết
định phù hợp.
Câu 3. Người ta chuyển một số vi khuẩn E.coli mang các phân tử ADN vùng nhân chỉ chứa
N15 sang môi trường chỉ có N14. Các vi khuẩn nói trên đều thực hiện tái bản 3 lần liên tiếp tạo
ra 60 phân tử ADN vùng nhân chỉ chứa N14. Sau đó chuyển các vi khuẩn này về môi trường
chỉ chứa N15 và cho chúng nhân đôi tiếp 2 lần nữa.
Trong các nhận định sau, nhận định nào đúng, nhận định nào sai?
a) Quá trình trên được thực hiện theo nguyên tắc bổ sung và bán bảo toàn.
b) Số phân tử DNA ban đầu là 20.
c) Số phân tử ADN chỉ chứa N15 sau khi kết thúc quá trình trên là 180.
d) Số phân tử ADN chứa cả hai loại N14 và N15 sau khi kết thúc quá trình trên là 140.
HDG:
b) sai. Vì khi nhân đôi 3 lần thì số phân tử ADN hoàn toàn mới là = a.(23-2) = 60.
→ a = 60:6 = 10.
c) đúng. Vì số phân tử ADN chỉ chứa N15 = 10× (25 + 2 – 24) = 180.
d) đúng. Vì quá trình nhân đôi diễn ra theo nguyên tắc bán bảo tồn cho nên số phân tử
ADN chứa cả hai loại N14 và N15 = số phân tử ADN có N14 = 10 × (24 – 2) = 140.
Câu 4. Một loài thực vật, cho cây hoa đỏ (P) tự thụ phấn, thu được F1 gồm 56,25% cây hoa
đỏ; 18,75% cây hoa hồng; 18,75% cây hoa vàng; 6,25% cây hoa trắng. Lai phân tích cây hoa
đỏ dị hợp tử về 2 cặp gen ở F1, thu được Fa. Trong các nhận định sau, nhận định nào đúng,
nhận định nào sai?
a) F1 có 6 loại kiểu gen quy định kiểu hình hoa đỏ.
b) Các cây hoa đỏ F1 giảm phân đều cho 4 loại giao tử với tỉ lệ bằng nhau.
c) Fa có số cây hoa vàng chiếm 25%.
d) Fa có số cây hoa đỏ chiếm tỉ lệ lớn nhất.
5
HDG: Chỉ có c) đúng.
Cho cây hoa đỏ (P) tự thụ phấn, thu được F1 gồm 56,25% cây hoa đỏ; 18,75% cây hoa
hồng; 18,75% cây hoa vàng; 6,25% cây hoa trắng → F1 gồm: 9 hoa đỏ : 3 hoa hồng : 3 hoa
vàng : 1 hoa trắng.
→ Tính trạng di truyền theo quy luật tương tác gen theo kiểu bổ sung.
Quy ước: A-B-: hoa đỏ
A-bb: hoa hồng
aaB-: hoa vàng
aabb: hoa trắng
P dị hợp tử 2 cặp gen
F1 dị hợp tử 2 cặp gen lai phân tích: AaBb × aabb
→ Fa: Kiểu gen: 1AaBb : 1aaBb : 1Aabb : 1aabb
Kiểu hình: 1 đỏ : 1 hồng : 1 vàng : 1 trắng
a) sai. F1 có 4 loại kiểu gen quy định kiểu hình hoa đỏ: AABB, AABb, AaBB, AaBb.
b) sai. Mỗi kiểu gen F1 giảm phân cho các loại giao tử với tỉ lệ khác nhau.
AABB giảm phân chỉ cho 100%AB
AABb, AaBB giảm phân cho 2 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau.
AaBb giảm phân cho 4 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau.
c) đúng. Fa có số cây hoa vàng (aaBb) chiếm 25%.
d) sai. Fa có 4 loại kiểu hình với tỉ lệ ngang nhau.
Phần III. Câu trắc nghiệm trả lời ngắn (1,5 điểm)
Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 6. Thí sinh điền kết quả mỗi câu vào mỗi ô trả lời tương
ứng theo hướng dẫn của phiếu trả lời.
Câu 1. Ở một quần thể thực vật, xét một gen có hai alen (A, a) nằm trên NST thường. Tần số alen A
là 0,6 . Theo lí thuyết, tần số alen a của quần thể này là bao nhiêu?
Đáp án: 0,4 .
Câu 2. Bệnh tiểu đường là một trong những căn bệnh đe doạ nghiêm trọng đến sức khỏe của
con người. Insulin là một hormone quan trọng nhất cho quá trình lưu trữ, sử dụng đường, acid
amin và acid béo và duy trì lượng đường trong máu. Bằng kỹ thuật tái tổ hợp DNA, người ta
chuyển gene mã hoá insulin vào tế bào vi khuẩn, khi được nuôi cấy trong môi trường thích
hợp, vi khuẩn E.coli sẽ sinh tổng hợp tạo ra loại hormon này. Qui trình sản xuất có các bước:
1. Dùng enzyme cắt, nối tạo vector tái tổ hợp.
2. Tách đoạn gene mã hóa insulin và chuẩn bị vector.
3. Nuôi cấy, tách chiết thu sản phẩm.
4. Chuyển vector tái tổ hợp vào vi khuẩn E.coli.
5. Xử lý, kiểm tra chất lượng sản phẩm.
Hãy viết liền các số tương ứng với các bước theo trình tự đúng của quy trình sản xuất
insulin bằng kĩ thuật DNA tái tổ hợp.
Đáp án: 21435
Câu 3. Đột biến nhiễm sắc thể gồm có mấy loại?
Đáp án: 2
Câu 4. Theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, quá trình hình thành loài khác khu vực địa lý
gồm các sự kiện: