Đông y trị bệnh lúc giao mùa
Giao mùa là thời điểm dễ phát sinh bệnh, cần phòng
tránh bằng cách bảo đảm chế độ dinh dưỡng, không
thức khuya, ăn uống nóng, tránh đồ sống lạnh…
Giao mùa là thời điểm dễ bùng phát nhiều dịch bệnh, đặc
biệt là bệnh ở trẻ em và người già. Trong đó, viêm phế
quản cấp do siêu vi và tiêu chảy là hai bệnh thường gặp
nhất.
Khi thời tiết giao mùa, đưa trẻ ra đường thì cần đeo khẩu
trang để phòng bệnh. Ảnh: TẤN THẠNH
Đối với viêm phế quản cấp
Viêm phế quản cấp do siêu vi thì biểu hiện với các triệu
chứng ban đầu là ho khan rồi kéo dài và tăng dần nhưng
không có đờm. Cơn ho thường dai dẳng và sau đó xuất hiện
đờm nhớt. Phải sau 7 – 10 ngày, cơn ho mới giảm dần. Tuy
nhiên, nếu không phân biệt và xử lý đúng, bệnh có thể gây
biến chứng viêm tai giữa, viêm xoang, viêm phổi… Bệnh
có 2 thể chính, gồm:
- Thể phong hàn: Biểu hiện là sốt cao, hơi sợ rét, không có
mồ hôi, ho nặng tiếng, cổ có đờm, khó thở, cánh mũi phập
phồng, miệng không khát, ăn kém, rêu lưỡi trắng.
Trường hợp này nên dùng bài thuốc gồm các loại: tử tô,
bách bộ, tang bạch bì (mỗi thứ 10 g), trần bì 6 g, kim ngân
hoa và bồ công anh (mỗi thứ 16 g), cỏ nhọ nồi 12 g. Sắc
uống ngày 1 thang, chia uống 3 lần sau khi ăn 30 phút.
- Thể phong nhiệt, nhiệt độc: Biểu hiện là sốt cao, sợ gió,
thở nhanh gấp, mũi phập phồng, ho đờm vàng, ra mồ hôi ít,
mặt đỏ, môi hồng, họng khô, miệng khát, nước tiểu đỏ ít,
lưỡi khô, rêu vàng.
Trường hợp này thì nên dùng bài thuốc gồm các thứ: kim
ngân hoa 16 g, sài đất 20 g, lá tre 12 g; hoàng liên, tử tô,
thanh bạch bì (mỗi thứ 10 g). Sắc uống ngày 1 thang, chia
uống 3 lần sau khi ăn 30 phút.
Đối với tiêu chảy
Bệnh tiêu chảy cấp do ảnh hưởng của thời tiết thì nguyên
nhân thường là do nhiễm rota virus. Vi khuẩn hoặc siêu vi
theo thức ăn vào ruột gây viêm ruột non cấp tính, rối loạn
hấp thụ.
Bệnh này khởi phát đột ngột, người bệnh bị nôn, đi tiêu ra
phân lợn cợn nước, có đờm, có lúc có máu hoặc phân xanh
rêu, đau bụng, sốt, bụng trướng… Nếu bị tiêu chảy cấp ở
mức độ mất nước nặng thì phải bù nước ngay và nhanh
chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất.
Nếu bệnh nhẹ thì có thể dùng thuốc nhưng lưu ý tiêu chảy
thường có 2 thể chính và bài thuốc cũng hoàn toàn khác
nhau. Cụ thể:
- Tích trệ đồ ăn: Biểu hiện là bụng đầy trướng, nôn mửa,
phân mùi chua khai, rêu lưỡi trắng hoặc hơi vàng. Trường
hợp này thì dùng bài thuốc gồm các thứ: sơn tra, mạch nha,
thần khúc (mỗi thứ 10 g); kê nội kim, trần bì, la bạc tử (mỗi
thứ 6 g); ý dĩ 12 g. Sắc uống ngày 1 thang, chia uống 3
lần/ngày sau khi ăn 30 phút.
- Nhiễm khuẩn: Biểu hiện là đại tiện nhiều lần (có thể tới
10 lần), sôi bụng, bụng trướng, nôn mửa, có sốt, khát nước,
tiểu tiện đỏ ít, hậu môn rát, đỏ. Trường hợp này thì dùng
bài thuốc gồm các thứ: hoàng liên, thương truật (mỗi thứ 8
g); hoàng cầm 10 g, cát căn 12 g; cam thảo, bán hạ (mỗi
thứ 6 g). Sắc uống ngày 1 thang, chia uống 3 lần sau khi ăn
30 phút.
Tránh bị nhiễm lạnh
Giao mùa là thời điểm dễ phát sinh bệnh, có thể
phòng tránh cho bản thân và cho gia đình bằng
cách luôn giữ vệ sinh nhà cửa, bảo đảm chế độ
dinh dưỡng, không thức khuya, tránh tiếp xúc
khói thuốc lá; cần ăn uống nóng, tránh đồ sống
lạnh; tránh bị nhiễm lạnh bằng cách hạn chế sử
dụng máy lạnh, tránh để quạt thổi trực tiếp vào
người.
Người lớn tuổi thường có thói quen dậy sớm
tập thể dục nhưng trong thời điểm trời se lạnh
vào lúc sáng sớm cần phải giữ ấm cơ thể. Đối
với trẻ em, ngoài việc giữ ấm, khi ra đường nên
mang khẩu trang nhằm tránh khói bụi, mầm
bệnh