1
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HCM
***************
TRAÀN THÒ BAÊNG TAÂM
MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ
QUAÛN TRÒ RUÛI RO TÍN DUÏNG THEO CHUAÅN
MÖÏC VAØ THOÂNG LEÄ NGAÂN HAØNG QUOÁC TEÁ
LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ
TP. HCM NAÊM 2007
2
MUÏC LUÏC
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
1. Lyù do nghieân cöu ñeà taøi
2.. Muïc tieâu nghieân cöùu ñeà taøi
3. Phöông phaùp nghieân cöùu
4. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu
5. Noäi dung nghieân cöùu
CHÖÔNG 1: TAÙC ÑOÄNG CUÛA WTO ÑOÁI VÔÙI HOÏAT ÑOÄNG CUÛA CAÙC NGAÂN
HAØNG THÖÔNG MAÏI …………………………………………………………………………………………………………………………….1
1.1. Toång quan veà heä thoáng caùc TCTD Vieät Nam tröôùc theàm hoäi nhaäp: ……………………….1
1.1.1. Heä thoáng caùc TCTD Vieät Nam: ………………………………………………………………………………………………….1
1.1.2- Keát quaû ñaït ñöôïc trong quaù trình ñoåi môi ñeå chuaån bò hoäi nhaäp quoác teá cuûa caùc
TCTD trong nöôùc: ………………………………………………………………………………………………………………………………………..1
1.1.2.1.Ñoåi môùi veà toå chöùc vaø quaûn lyù: ……………………………………………………………………………………………….1
1.1.2.2.Taêng naêng löïc taøi chính: …………………………………………………………………………………………………………1-2
1.1.2.3.Hieän ñaïi hoùa coâng ngheä: …………………………………………………………………………………………………………….2
1.1.2.4.Taêng cöôøng coâng taùc ñaøo taïo: ………………………………………………………………………………………………….2
1.1.2.5. Taêng cöôøng naêng löïc hoïat ñoäng khaû naêng caïnh tranh vaø hieäu quaû kinh
doanh:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3
1.2.Nhöõng cam keát chuû yeáu veà lónh vöïc ngaân haøng khi Vieät Nam gia nhaäp toå chöùc
thöông maïi theá giôùi ( WTO):………………………………………………………………………………………………………………….4
1.2.1. Veà loaïi hình toå chöùc: ……………………………………………………………………………………………………………………. 4
1.2.2. Veà loaïi hình dòch vuï: ………………………………………………………………………………………………………………………4
1.2.3. Veà maïng löôùi giao dòch: ………………………………………………………………………………… …………………………….5
1.2.4. Quy ñònh veà tyû leä goùp voán: ……………………………………………………………………………………………………..5
1.2.5. Quy ñònh veà naêng löïc taøi chính: …………………………………………………………………………………………………5
1.3. Taùc ñoäng cuûa vieäc gia nhaäp toå chöùc thöông maïi theá giôùi trong lónh vöïc ngaân
haøng ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………5-6
1.3.1. Taùc ñoäng WTO ñoái vôùi caùc TCTD:… ………………………………………………………………………………………..6
1.3.1.1- Ñieåm maïnh: ……………………………………………………………………………………………………………………………………6
1.3.1.2. Ñieåm yeáu : ……………………………………………………………………………………………………………………………………..7
1.3.1.3. Cô hoäi: ………………………………………………………………………………………………………………………………………….8-9
1.3.1.4. Thaùch thöùc: …………………………………………………………………………………………………………………………….10-12
3
1.3.2. Taùc ñoäng WTO ñoái vôùi hoïat ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM: ……………………………….12 -14
CHÖÔNG 2: TOÅNG QUAN VEÀØ COÂNG TAÙC QUAÛN LYÙ RUÛI RO TÍN DUÏNG THEO
THOÂNG LEÄ NGAÂN HAØNG QUOÁC TEÁ
2.1. Söï caàn thieát phaûi naâng cao naêng löïc quaûn trò ruûi ro taïi caùc NHTM: ……………………15
2.1.1. Kinh doanh trong lónh vöïc ngaân haøng laø loïai hình kinh doanh ñaëc bieät……………………15
2.1.2. Hieäu quaû kinh doanh cuûa NHTM phuï thuoäc vaøo möùc ñoä ruûi ro: ...........................16
2.1.3. Quaûn trò ruûi ro toát laø ñieàu kieän quan troïng ñeå naâng cao chaát löôïng hoïat ñoäng
kinh doanh cuûa ngaân haøng: ……………………………………………………………………………………………………………………16
2.2. Nhöõng noäi dung cô baûn veà quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi caùc NHTM: ………………………16
2.2.1.Khaùi nieäm caùc loaïi ruûi ro cô baûn trong hoaït ñoäng ngaân haøng:…………………………………16-20
2.2.2.Noäi dung coâng taùc quaûn trò ruûi ro tín duïng theo taïi caùc NHTM …………………….. …………..21
2.2.2.1. Ruûi ro tín duïng: …………………………………………………………………………………………………………………………..21
2.2.2.1.1. Caùc yeáu toá daãn ñeán ruûi ro tín duïng……………………………………………………………………………21-22
2.2.2.1.2. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù ruûi ro tín duïng cuûa NHTM ……………………………………………… 22-24
2.2.2.2. Noäi dung quaûn lyù ruûi ro tín duïng theo tieâu chuaån vaø thoâng leä ngaân haøng
quoác teá: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….24-25
2.2.2.2.1. Traùch nhieäm cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò vaø Ban ñieàu haønh:……………………………………25-27
2.2.2.2.2. Cô caáu toå chöùc: ……………………………………………………………………………………………………………27-28
2.2.2.2.3. Heä thoáng vaø quy trình quaûn lyù ruûi ro tín duïng: …………………………………………………….28-30
2.2.3. Moät soá tieâu chuaån quaûn lyù ruûi ro tín duïng theo chuaån möïc vaø thoâng leä ngaân
haøng quoác teá. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….30
2.2.3.1. Giôùi thieäu sô löôïc veà Basle:…………………………………………………………………………………………….30-31
2.2.3.2. Moät soá tieâu chuaån quaûn lyù ruûi ro tín duïng theo chuaån möïc vaø thoâng leä ngaân
haøng quoác teá:…. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….31
2.2.3.2.1.Baûo ñaûm heä soá voán an toaøn toái thieåu ………………………………………………………………………31-33
2.2.3.2.2. Hoaøn thieän quy trình cho vay vaø quaûn lyù tín duïng………………………………………………33-37
2.2.3.2.3. Phaân taùn ruûi ro tín duïng : …………………………………………………………………………………………………….37
2.2.3.2.4. TCTD buoäc phaûi xaây döïng heä thoáng quaûn lyù thoâng tin khaùch haøng ………….37-38
2.2.3.2.5. Giaùm saùt chaët cheõ caùc khoaûn nôï ñöôïc gia haïn, nôï ñöôïc cô caáu laïi nhaèm
baûo ñaûm caùc bieän phaùp thu hoài vaø xöû lyù nôï nhanh choùng…………………………………………………..38-39
2.2.3.2.6. Xaây döïng caùc chính saùch, bieän phaùp phuø hôïp xaùc ñònh, giaùm saùt vaø kieåm
soùat ruûi ro quoác gia vaø ruûi ro chuyeån dòch trong caùc hoïat ñoäng cho vay vaø ñaàu tö
quoác teá vaø vieäc duy trì khoûan döï tröõ phuø hôïp cho caùc ruûi ro noùi treân……………………………………39
4
2.2.3.2.7. Xaây döïng heä thoáng ño löôøng, giaùm saùt vaø kieåm soùat chính xaùc nhöõng
ruûi ro thò tröôøng, bieát aùp ñaët nhöõng bieän phaùp haïn cheá vaø/ hoaëc phí ñoái vôùi khoaûn
voán cuï theå khi tieáp caän vôùi thò tröôøng nhieàu ruûi ro ngay caû neáu ñaõ ñöôïc baûo laõnh………….39
2.2.3.2.8. Xaây döïng quy trình quaûn lyù ruûi ro toång theå …………………………………………………………………40
2.2.3.2.9. Xaây döïng heä thoáng kieåm soaùt noäi boä hieän taïi phuø hôïp vôùi tính chaát vaø
quy moâ hoaït ñoäng vaø kieåm toaùn beân ngoaøi………………………………………………………………………………………40
2.2.3.2.10. Xaây döïng boä phaän giaùm saùt vaø quaûn lyù ruûi ro tín duïng hieäu quaû: .................40
2.2.3.2.11. Xaây döïng chính saùch, thöïc tieãn vaø cô cheá hoaït ñoäng phuø hôïp: …………………40-41
CHÖÔNG 3: THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC QUAÛN TRÒ RUÛI RO TÍN DUÏNG
TRONG HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG HIEÄN NAY:……………………….. 42
3.1. Thöïc traïng quaûn trò ruûi ro tín duïng trong heä thoáng NHTM Vòeât Nam: ………………42
3.1.1. Ruûi ro tín duïng cuûa caùc NHTM Vieät Nam: ………………………………………………………………………..42
3.1.1.1.Veà chaát löôïng tín duïng: ………………………………………………………………………………………………………42-43
3.1.1.2.Veà naêng löïc taøi chính: ……………………………………………………………………………………………………………….43
3.1.1.3.Veà naêng löïc quaûn trò ñieàu haønh: ……………………………………………………………………………………43-44
3.1.2. Thöïc traïng coâng taùc quaûn trò ruûi ro tín duïng cuûa NHNN………………………………………….44-49
3.1.3. Thöïc traïng quaûn trò ruûi ro taïi caùc NHTM Vieät Nam ……………………………………..………… 49-50
3.2. Thöïc traïng coâng taùc quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi NHCT Vieät Nam:……………………….50
3.2.1. Toång quan heä thoáng NHCT Vieät Nam: …………………………………………………………………………………50
3.2.2. Thöïc traïng coâng taùc quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi NHCT Vieät Nam……………………………..50
3.2.2.1.Tình hình coâng taùc tín duïng taïi NHCTVN: …………………………………………………………………50-52
3.2.2.2. Nhöõng maët laøm ñöôïc : …………………………………………………………………………………………………………….52
3.2.2.2.1. Cô caáu laïi nôï, laønh maïnh hoùa taøi chính, naâng cao naêng löïc taøi chính…………52-53
3.2.2.2.2.Cô caáu laïi toå chöùc, hoaït ñoäng quaûn lyù cuûa ngaân haøng theo thoâng leä quoác teá
veà quûan trò ruûi ro nhaèm taêng an toaøn vaø naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng tín duïng…………53-54
3.2.2.2.3. Chuyeån ñoåi moâ hình toå chöùc boä maùy quaûn lyù tín duïng, trieån khai
thaåm ñònh ruûi ro tín duïng theo yeâu caàu thoâng leä quoác teá:……………………………………………………54-56
3.2.2.1.4. Xaây döïng quy trình thaåm ñònh tín duïng theo tieâu chuaån ISO 2000………………56-57
3.2.2.1.5. Chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa caùn boä tín duïng, caùn boä quaûn lyù ruûi ro
tín duïng vaø caùn boä laõnh ñaïo trong coâng taùc quaûn lyù tín duïng…………………………………………..57-59
3.2.2.1.6. Xaây döïng heä thoáng kieåm tra kieåm soaùt noäi boä quaûn lyù caùc maët
nghieäp vuï hoaït ñoäng toaøn NH:………………………………………………………………………………………………………59-60
3.2.2.1.7. Xaây döïng heä thoáng thoâng tin phoøng ngöøa ruûi ro trong heä thoáng
5
NHCTVN: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….60
3.2.2.1.8. Trích laäp ruûi ro theo thoâng leä NH quoác teá:……………………………………………………………60-61
3.2.2.1.9. Thaønh laäp coâng ty quaûn lyù nôï vaø khai thaùc taøi saûn: ………………………………………………….61
3.2.2.3. Moät soá maët haïn cheá trong coâng taùc quaûn trò ruûi ro tín duïng NHCTVN:…………….62
3.2.2.3.1. Veà an toaøn voán toái thieåu: ……………………………………………………………………………………………………62
3.2.2.3.2. Veà cô caáu ñaàu tö vaø caùc saûn phaåm tín duïng:…………………………………………………………63-65
3.2.2.3.3. Veà moâ hình quaûn trò ruûi ro tín duïng:………………………………………………………………………….65-67
3.2.2.3.4. Veà trích laäp döï phoøng ruûi ro tín duïng:…………………………………………………………………….67 -68
3.2.2.3.5. Vieäc thaåm ñònh giaù taøi saûn baûo ñaûm chöa saùt thöïc:……………………………………………………68
3.2.2.3.6. Veà heä thoáng coâng ngheä thoâng tin:…………………………………………………………………………………….69
3.2.2.2.7. Coâng taùc kieåm tra, giaùm saùt sau khi vay:………………………………………………………………………69
3.2.2.2.8. Coâng taùc kieåm tra kieåm soùat noäi boä:…………………………………………………………………………69-70
3.2.3. Kinh nghieäm cuûa caùc ngaân haøng nöôùc ngoøai trong coâng taùc quaûn ly ùruûi ro ……………70
3.2.3.1. Chính saùch quaûn lyù ruûi ro cuûa Ngaân haøng Ngoaïi hoái Haøn Quoác ( Korea
Exchange Bank – KEB) : ……………………………………………………………………………………………………………………….70
3.2.3.1.1. Chính saùch quaûn lyù ruûi ro cuûa KEB: ………………………………………………………………………………70
3.2.3.1.2..Cô caáu toå chöùc ruûi ro vaø quy trình quaûn trò ruûi ro:……………………………………………….71-72
3.2.3.2. Chính saùch quaûn lyù ruûi ro tín duïng cuûa ING ( Taäp ñoaøn NH Haø Lan)……………………72
3.2.3.2.1. Moâ hình quaûn trò ruûi ro hoaït ñoäng: ……………………………………………………………………………72-74
3.2.3.2.2. Caùc coâng cuï söû duïng trong quaù trình quaûn lyù ruûi ro hoaït ñoäng…………74-75
3.2.4. Baøi hoïc kinh nghieäm ñoái vôùi NHTM trong coâng taùc quaûn trò ruûi ro tín duïng……75-76
CHÖÔNG 4: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG QUAÛN TRÒ TÍN
DUÏNG THEO TIEÂU CHUAÅN VAØ THOÂNG LEÄ NGAÂN HAØNG QUOÁC TEÁ TRONG
NGHIEÄP VUÏ TÍN DUÏNG CUÛA NHCTVN.
4.1.Veà phía ngaân haøng thöông maïi: …………………………………………………………………………………………………77
4.1.1. Giaûi phaùp veà coâng taùc quaûn trò: …………………………………………………………………………………………….77
4.1.1.1.Veà ñònh höôùng coâng taùc tín duïng cuûa NHCTVN: ……………………………………………………77-78
4.1.1.2. Xaây döïng heä thoáng quaûn trò ruûi ro theo tieâu chuaån vaø chuaån möïc ngaân haøng
quoác teá: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………78
4.1.1.2.1. Hoaøn thieän moâ hình quaûn lyù ruûi ro tín duïng hieäu quaû……………………………………….78-82
4.1.1.2.2.. Hoaøn thieän quy trình thaåm ñònh tín duïng:………………………………………………………………82-84
4.1.1.2.3. Naâng cao tính chuyeân nghieäp khaùch quan trong thaåm ñònh taøi saûn
baûo ñaûm: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………84
4.1.1.2.4. Naâng cao vai troø kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä hoaït ñoäng ngaân haøng:……………84-85
