|
8’
15’
5’
10’
|
- Gv: Thả một vật nhỏ (cái hộp) rơi xuống đất.
- Lực gì đã làm cho vật rơi?
- Trái đất hút cho hộp rơi. Vậy hộp có hút trái đất không?
- Theo ĐL III, nếu trái đất hút hộp thì hộp cũng hút trái đất. Vậy không phải chỉ có trái đất “biết” hút các vật, mà mọi vật trên trái đất đều “biết” hút trái đất.
- Trước đây, Niu-tơn cũng từng băn khoăn, suy nghĩ khi nhìn trái táo rụng từ trên cành cây, & cũng đã đi đến nhận xét: không phải chỉ riêng trái đất mà mọi vật đều có khả năng hút các vật khác về phía mình.
- Cho hs xem tranh hình 11.1
- Chuyển động của trái đất & mặt trăng có phải là chuyển động theo quán tính không?
- Rõ ràng là không phải chuyển động theo quán tính, mà là chuyển động có gia tốc (gia tốc hướng tâm)
- Theo ĐL II, gia tốc là do lực gây ra. Vậy lực nào đã gây ra gia tốc hướng tâm cho trái đất để nó quanh mặt trời và giữ cho mặt trăng quay quanh trái đất?
- Theo Niu-tơn, lực do trái đất hút các vật rơi xuống và lực giữ trái đất và mặt trăng chuyển động tròn là có cùng bản chất. Khái quát hơn nữa, ông cho rằng mọi vật trong vũ trụ đều hút nhau bằng 1 loại lực gọi là lực hấp dẫn.
- Lực này có đặc điểm gì khác với các loại lực mà em đã được biết?
- Nhận xét câu trả lời của hs: lực hấp dẫn có thể tác dụng từ xa, qua khoảng không gian giữa các vật.
- Các em đóng SGK lại, gv phát phiếu học tập.
- Gọi hs lên bảng vẽ & trả lời câu b trong phiếu học tập.
- Các nhóm khác nhận xét câu trả lời của bạn.
- Nhận xét hs trả lời của hs.
- Gọi hs trả lời tiếp câu c trong phiếu học tập.
- Gv chốt lại ý đúng, sai của hs & nêu cách phát biểu định luật.
- Các em mở SGK ra để đọc nội dung định luật & tự sửa những chỗ chưa đúng trong phiếu của từng nhóm.
- Các em đóng SGK lại, chỉ dựa vào nội dung ĐL hãy viết công thức của lực hấp dẫn.
- Gọi 1 hs lên bảng viết
- Nhận xét về công thức hs vừa viết
- Troong đó: \(G = 6,{67.10^{ - 11}}\frac{{N.{m^2}}}{{k{g^2}}}\) gọi là hằng số hấp dẫn
- Vì sao trong đời sống hàng ngày, ta không cảm thấy được lực hút giữa các vật thể thông thường?
- Ở phần đầu bài, các em nói trọng lực làm cho cái hộp rơi xuống. Sau khi học xong ĐLVVHD, em có thể hiểu trọng lực chính là gì?
- Điểm đặt của trọng lực ở đâu?
- Vậy trọng tâm của vật là gì? Dán hình 11.3
- Dựa vào ĐLVVHD hãy lập công thức tính độ lớn của trọng lực
- Gọi hs lên bảng viết công thức. Gv nhận xét.
- Hãy viết công thức tính trọng lượng của vật theo ĐL II Niu-tơn
- Từ (1)&(2) chúng ta rút ra công thức tính g.
- Khi độ cao h càng lớn thì giá trị của g như thế nào?
- Viết công thức tính g ở gần mặt đất?
- Vậy tại một điểm nhất định g có giá trị như thế nào?
- Chú ý những nhận xét trên đây về trị số của g được rút ra từ ĐLVVHD và định luật II Niu-tơn. Chúng hoàn toàn phù hợp với thực nghiệm. Điều đó nói lên tính đúng đắn của các định luật đó.
|
Hoạt động 1: Tìm hiểu về lực hấp dẫn
- Quan sát rồi trả lời: (lực hút của trái đất)
- Suy nghĩ trả lời
- Quan sát tranh
- Trả lời:
+ Không, vì chuyển động theo quán tính là CĐTĐ.
+ Đúng là chuyển động theo quán tính.
- Lực hấp dẫn giữa trái đất & mặt trời.
- Lực hấp dẫn giữa mặt trăng và trái đất.
- Hs suy nghĩ trả lời.
Hoạt động 2: Tìm hiểu định luật vạn vật hấp dẫn.
- Làm việc theo nhóm trên phiếu học tập, cư người lên bảng.
- Nhận xét câu trả lời của bạn.
- Hs có thể trả lời:
+ Fhd phụ thuộc vào m1
+ Fhd phụ thuộc vào m1, m2
+ Fhd phụ thuộc vào m1, m2 và r (m1, m2 càng lớn thì Fhd càng lớn; r càng lớn thì Fhd càng nhỏ)
- Đọc nội dung định luật & sửa sai vào phiếu học tập.
Hoạt động 3: Viết công thức của lực hấp dẫn
- Dựa vào ĐL, tự viết công thức.
- 1 em lên bảng viết:
\({F_{hd}} = G\frac{{{m_1}{m_2}}}{{{r^2}}}\)
- Suy nghĩ (TL) để trả lời: Vì G << nên với các vật thông thường thì Fhd <<
Hoạt động 4: Nghiên cứu về sự rơi tự do trên cơ sở định luật vạn vật hấp dẫn
- Vận dụng kiến thức đã học, TL nhóm, rồi trả lời: Trọng lực là lực hấp dẫn do trái đất tác dụng lên vật
- Trọng lực đặt vào tâm của vật.
- là độ lớn của trọng lực đặt vào một điểm đặc biệt của vật.
- Thiết lập công thức
\(P = G\frac{{m.M}}{{{{\left( {R + h} \right)}^2}}}\) (1)
- Lên bảng viết công thức vừa thiết lập được.
- Hs viết: P = mg (2)
- Hs làm theo yêu cầu gv:
\(g = \frac{{G.M}}{{{{\left( {R + h} \right)}^2}}}\)
- H tăng thì g giảm.
\(h < < R \to g = \frac{{G.M}}{{{R^2}}}\)
- Dựa vào công thức vừa viết được để trả lời.
|
I. Lực hấp dẫn
Lực hấp dẫn là lực hút của mọi vật trong vũ trụ.
II. Định luật vạn vật hấp dẫn
1. Định luật
Lực hấp dẫn giữa 2 chất điểm bất kì tỉ lệ thuận với tích 2 khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoản cách giữa chúng.
.PNG)
2. Hệ thức
\({F_{hd}} = G\frac{{{m_1}{m_2}}}{{{r^2}}}\)
Trong đó: m1; m2 là khối lượng của 2 chất điểm. (kg)
r: khoảng cách giữa chúng (m)
\(G = 6,{67.10^{ - 11}}\frac{{N.{m^2}}}{{k{g^2}}}\) : Gọi là hằng số hấp dẫn
III. Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẫn
Trọng lực của một vật là lực hấp dẫn giữa trái đất và vật đó.
Trọng tâm của vật là điểm đặt của trọng lực của vật.
Biểu thức của trọng lực theo ĐLVVHD: \(P = G\frac{{m.M}}{{{{\left( {R + h} \right)}^2}}}\) (1)
Trong đó: m là khối lượng của vật
h: độ cao của vật so với mặt đất
M: Khối lượng trái đất
R: Bán kính trái đât.
Theo ĐL II Niu-tơn: P = m.g (2)
Suy ra: \(g = \frac{{G.M}}{{{{\left( {R + h} \right)}^2}}}\)
Nếu vật ở gần mặt đất
\(h < < R \to g = \frac{{G.M}}{{{R^2}}}\)
.PNG)
|
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
