Giáo án điện tử sinh học:Sinh học lớp 12- Cấu trúc các loại vi rút

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

ệ

ỷ ậ

ạ

B nh thu đ u do virút cùng lo i vi-rút thu đ u virut varicella zoster

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

ệ

ố

ấ

B nh s t xu t huy t ế Do virus dengue

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

“Ng i cây” c a Indonesia ườ ủ

ộ ạ

i", ng ở ườ

t là HPV, t t ế ắ

Do m t lo i virus có tên "virus u nhú vi (human papiloma virus)

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

virus Human papilloma (HPV)

Beänh suøi maøo gaø ôû nam

Beänh Herpes sinh duïc Nöõ

Ngöùa, ñau xung quanh boä phaän sinh duïc & mieäng

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

Tieát dòch baát thöôøng, chaûy muû, dòch ôû ñaàu döông vaät

Beänh suøi maøo gaø ôû Nöõ Beänh suøi maøo gaø ôû Nam

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

Ự

Ủ

Bài 30. S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH

Ủ

Ế

Ủ

ạ

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN C A VIRUT T i sao dùng thu t ng “nhân lên” thay cho “sinh ữ s n” ?ả

ậ II. HIV/AIDS

bào.

► Vì virut ch a có c u t o t ư

ấ ạ ế

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ

Quan sát s đ sau và cho bi

t:

Ủ ơ ồ Ế ế

Chu trình nhân lên c a virut g m m y giai đo n ? K tên?

ủ

ồ

ể

ấ

ạ

1

HÊp phô

2

5 virut

Gi¶i phãng X©m nhËp

4

3

L¾p r¸p S inh tæ ng hîp

Bài 30 Ự Ủ Ế Ủ

I. CHU TRÌNH NHÂN LÊN C A VIRUT S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ủ

ơ ồ ả

ể

ậ

- Xem s đ , th o lu n nhóm đ hoàn thành PHT1 các giai đo n trong chu trình nhân lên c a virut.

ủ

ạ

Xâm nh pậ

L p ắ ráp Phóng thích H p ấ phụ VR ĐV Phage

Sinh t ng ổ h pợ

Các GĐ trong chu trình nhân lên c a VRủ

Các ho t ạ đ ng c a ủ ộ VR

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ủ Ự Ế

ố ẵ

ụ ổ ợ ậ

Ủ - Nhóm mang s ch n hoàn thành giai đo n h p ph và xâm ạ ấ nh p, nhóm mang s l hoàn thành giai đo n sinh t ng h p, ạ ố ẻ l p ráp và phóng thích. ắ

1

HÊp phô

2

5 virut

Gi¶i phãng X©m nhËp

4

3

L¾p r¸p S inh tæ ng hîp

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

1. S h p ph

ự ấ

ụ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

2. Xâm nh pậ

Virus đ ngộ v tậ

Phage

Vì sao m i lo i virut ch xâm nh p vào

ậ

ỉ

ỗ ạ m t s lo i t

bào nh t đ nh?

ộ ố ạ ế

ấ ị

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

3. Sinh t ng h p

ợ

ổ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

4. L p ráp

ắ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

5. Phóng thích

Chu trình tan ?

Khi virut nhân lên làm tan bào g i là chu trình

t ế

ọ

Bài 30 Ự Ủ Ế Ủ

S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH PHT1 HOÀN CH NHỈ

Xâm nh pậ

L p ráp

ắ

Các giai đo nạ

Phóng thích

H p ấ phụ

Sinh t ng ổ h pợ

VR ĐV

Phage

ắ

bàoế

ợ

ệ

ơ

Virus phá v ỡ t bào ế v t ch ủ ậ ào t ạ chui ra Ngoài.

bào ch t,

Các ho t ạ đ ng ộ c a ủ VR

Đ a cư ả nuclêôcapsit vào t ch t, sau đó ấ c i v đ ở ỏ ể gi i phóng ả axit Nuclêic

L p axit nuclêic vào prôtêin v đỏ ể t oạ virus hoàn ch nhỉ

Virut sử d ng enzim ụ và nguyên li u ệ c a TB đ ể ủ t ng h p ổ axit nuclêic và prôtêin cho riêng mình.

Gai glico- -protein c a virus ủ bám m tộ cách đ cặ hi u lên th thụ ể b ề m t tặ ế bào chủ

Enzim Lizôzim phá huỷ thành t ế bào đ ể b m axit nuclêic vào t ấ ế v n mỏ ằ bên ngoài.

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

ỉ

ệ

T nh Đ ng Tháp ồ - Ca nhi m HIV/AIDS phát hi n đ u tiên năm1992. ầ c phát hi n t i nhi m HIV/AIDS đ - T ng s ng ệ ớ

ễ ố ườ

ượ

ễ

ổ nay là 3.549

- M i tháng phát hi n m i > 50 tr

ệ

ỗ

ễ

ng h p nhi m ớ huy n H ng Ng , Thanh

ườ ồ

ợ ự

ệ

ở

ậ

i nhi m vi-rút HIV nhi u

HIV/AIDS t p trung Bình và Tam Nông. - H ng Ng có s ng ự

ề

ễ

ồ ấ ớ

ố ườ ế ế

nh t v i 897 ca, k đ n Thanh Bình 352 ca và Tam Nông 323 ca.

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

II. HIV/AIDS

i.

HIV là gì? ► Là virus gây suy gi mả mi n d ch ễ

ng ị ở ườ

Ng

ườ ị

i b nhi m virus HIV ễ s b b nh gì? ẽ ị ệ

► AIDS

Bài 30 Ủ Ự Ủ Ế

ể

ễ

ắ

ứ ệ

ộ ể

ố

S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH AIDS là gì? Bi u hi n c a b nh AIDS? ệ ủ ệ ► H i ch ng suy gi m mi n d ch m c ph i i ng ả ở ườ ị ả ► Bi u hi n: S t kéo dài, sút cân, tiêu ch y,viêm ả da...

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

N m candida mi ng

ệ

ấ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

N m Candida th c qu n

ự

ấ

ả

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

B nh lao do vi khu n lao

ệ

ẩ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

Các tri u ch ng xu t hi n khi T

ứ

ệ

ấ

bàoế

CD4 < 200 t

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

HIV có ph i là AIDS không? T i sao?

ả

ạ

ả

i nhi m virut HIV

ộ

ườ

ễ

► HIV ch a ph i là AIDS Vì: - HIV là m t lo i virut. Ng ạ v n kh e m nh ạ ỏ ẫ

ở

ệ

ố ủ

t t n công cùng

giai đo n cu i c a ạ ơ ể ậ ấ

ề

ệ

- AIDS là m t căn b nh, ộ i nhi m virut HIV. C th không có nh ng ng ễ ườ ữ kh năng ch ng đ , nhi u b nh t ỡ ố ả m t lúc. ộ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

T i sao VR HIV l i gây nên b nh AIDS v i các bi u hi n ạ ạ ớ ệ ể ệ

nh v y? ư ậ

Vì: VR HIV gây nhi mễ và phá huỷ các tế bào c aủ

hệ th ngố mi nễ d chị

m tấ khả năng mi nễ d chị

c aủ cơ thể

các VSV khác l

iợ d ngụ cơ thể bị suy gi mả mi nễ

là gì ?

d chị

để t nấ công ( VSV cơ h iộ )

là gì ?

Cơ thể dễ nhi mễ b nhệ ( b nhệ cơ h iộ )

ﬁ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

2. Con đ

ng lây truy n HIV

ườ

ề

M truy n

ề

ẹ

Máu

Tình d cụ

sang con

HIV/AIDS th ng lây truy n qua nh ng con đ ng nào? ườ ữ ề ườ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

3. Ba giai đo n phát tri n c a b nh: ể ủ ệ ạ

§Æc ®iÓm

Giai ®o ¹n

Thê i g ian kÐo dµi

1. S ¬ nhiÔm

Không có tri u ch ng

ầ

ứ

ặ

ế ệ

2. Thê i kú kh«ng triÖu c hø ng

2 tu n -3 tháng ệ - Nghiên c u n i dung SGK cho ứ ộ bi t các giai đo n phát tri n c a ể ủ ạ S l ng t bào ố ượ ế Th i gian, đ c đi m c a t ng ủ ừ ể ờ b nh AIDS? Limphô T4 gi m d n 1-10 năm ầ ả giai đo n?ạ

ệ

Sau 1 đ n 10

ế

3. Thê i kú biÓu hiÖn triÖu c hø ng AIDS

Xu t hi n các b nh c h i: ơ ộ ấ s t,tiêu ch y, sút cân, ung ố

năm

ả th …ư ﬁ

ch tế

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

T i sao nhi u không hay bi t mình đang b nhi m HIV? ề ạ ế ễ ị

ư ế ố ớ

ề ể ằ Đi u đó nguy hi m nh th nào đ i v i xã ể Chúng ta có th phòng tránh HIV/AIDS b ng cách nào? h i?ộ

Đ i t ng nào đ c x p vào nhóm có nguy c lây nhi m ố ượ ượ ế ơ ễ

cao?

t v AIDS ế ề  Hi u bi ể Tiêm chích ma túy, m i dâmạ

ệ  S ng lành m nh 4. Bi n pháp phòng ng a ừ ạ ố

 Lo i tr t ạ ừ ệ ạ n n xã h i ộ

 V sinh y t ệ ế

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

Hi n nay đã có thu c ch a đ

c các

ữ ượ

ố ệ b nh do virus nói chung và virus ệ HIV nói riêng ch a? ư

- Ch a,ư .

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

Bi n pháp t

i các b nh do virus

ệ

ố

t nh t đ ch ng l ấ ể ố

ạ

ệ

hi n nay đang đ

c s d ng là gì ?

ệ

ượ ử ụ

i các trung tâm y t

ị

ạ

ế

Tiêm vacxin phòng b nh đ nh kì t (d i, s i, quai b , đ u mùa…)

ệ ị ậ

ạ ở

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

Vượt qua rào cản kỳ thị và phân biệt Vượt qua rào cản kỳ thị và phân biệt đối xử để phòng tránh HIV – AIDS đối xử để phòng tránh HIV – AIDS

ắ ế

ễ

Hãy s p x p đúng các đo n phim bi u di n chu ạ trình

nhân lên c a phage T2 trong t

ủ

ế

bào ch . ủ

Bài 30 Ự Ủ Ế S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ủ ễ

1

2

3

5

4

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

2. Ho t đ ng nào sau đây không lây nhi m HIV?

ạ ộ

ễ

i nhi m HIV.

A. S d ng d ng c tiêm chích v i ng ụ

ử ụ

ụ

ớ

ườ

ễ

B. B t tay qua giao ti p ế

ắ

C. Truy n máu đã nhi m HIV

ễ

ề

Đúng r i. ồ Chúc m ng b n ạ ừ

D. T t c các ho t đ ng trên

ạ ộ

ấ ả

 Tr l

ả ờ

i các câu h i trong SGK ỏ

ụ "Em có bi

t ?ế " Trang 118 và 121

 Đ c m c ọ SGK.

nh m t s virut gây b nh và ng d ng c a nó .

 Chu n b bài m i ti p theo : S u t m tranh ớ ế ệ ả

ư ầ ụ

ẩ ị ộ ố

ứ

ủ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

Ọ

Ế

BÀI H C ĐÃ K T THÚC Chúc các em luôn h c t t!

ọ ố

- Tuy nhiên, nh ng ng

ườ ố

ớ

i s ng chung v i AIDS ệ

ả

ữ ể ộ ố

ề

ệ

t c a Anti-

ệ ị ề t t ế ắ ủ

hi n nay có th kéo dài và c i thi n ch t ấ ệ ng cu c s ng b ng li u pháp đi u tr l ị ằ ượ kháng vi-rút (li u pháp đi u tr kháng vi-rút, hay còn g i là ART (vi ọ Retroviral Therapy). - ART là li u pháp đi u tr s d ng các thu c ề ệ

ị ử ụ

ố

ự

ậ

ủ ễ

ị

ễ

kháng vi-rút, hay còn g i là thu c ARV (Anti- ọ retrovirus). Các thu c ARV này có tác d ng ụ làm ch m s nhân lên c a HIV trong c th , ơ ể do đó tăng kh năng mi n d ch và ít m c các ắ ả nhi m trùng c h i ơ ộ

Bài 30 S NHÂN LÊN C A VIRUT TRONG T BÀO CH Ự Ủ Ế Ủ

3. Ba giai đo n phát tri n c a b nh: ể ủ ệ ạ