GIÁO ÁN SINH 10: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

266
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kiến thức: - Phân biệt được vận chuyển chủ động & vận chuyển thụ động. Phân biệt được thế nào là khuếch tán, thẩm thấu. Mô tả các con đường xuất, nhập bào. 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng phân tích - tổng hợp, so sánh vấn đề. Phát triển tư duy cho HS. Vận dụng vào thực tế giải thích các hiện tượng sinh học trong đời sống.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: GIÁO ÁN SINH 10: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT

BÀI 18: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT I.M C TIÊU: 1/ Kiến thức: - Phân biệt được vận chuyển chủ động & vận chuyển thụ động. - Phân biệt được thế nào là khuếch tán, thẩ m thấu. - Mô tả các con đường xuất, nhập bào. 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng phân tích - tổng hợp, so sánh vấn đề. - Phát triển tư duy cho HS. - Vận dụng vào thực tế giải thích các hiện tượng sinh học trong đời sống. 3/ Thái đo: - Hình thành quan điểm đúng đắn cho HS về sự sống. - Nhận thức đúng quy luật vận động của vật chất sống cũng tuân theo các quy luật vật lí & hoá học. - II. CHU N B: 1/ GV:
a) Phương pháp: diễn giảng, hỏi đáp, thảo luận nhóm. b) Phương tiện: - SGK, SGV, tài liệu tham khảo. - Tranh ảnh có liên quan. 2/ HS : - Đọc bài trước ở nhà. Trả lời các câu hỏi đã y/c chuẩn bị ở tiết trước. III. N I DUNG &TI N TRÌNH BÀI D Y: 1/ Ổn định lớp – Kiểm diện (1’). 2 / Kiểm tra bài cũ (4’) : Trình bày cấu trúc & chức năng màng sinh chất. 3/ Tiến trình bài mới : NỘI DUNG HĐGV HĐHS GV quan sát hình HS hoàn HĐ 1: Tìm hiểu phương thức vẽ 18.1 SGK trang 63 – thành phiếu học vận chuyển thụ động 64 & vận dụng kthức đã tập.HS đ ọc nộ i I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG học để mô tả TN, nhậ n dung SGK trang 1/ TN : (Phiếu học tập) - Các chất hoà tan trong nước sẽ 63 – 64 để trả lời : xét TN, nêu KL. được vận chuyển qua màng từ nơi nồng độ chất tan cao (mt ưu trương) sang nơi nồng độ chất tan thấp (mt nhược trương) (theo gridien nồng độ) : Sự khuếch tán. - Nước thấm qua màng từ nơi có Sự di thế nước cao sang nơi thế nước thấp : chuyển các chất Sự thẩm thấu. Sự di chuyển các tan qua màng sinh
chất tan qua màng sinh chất theo nguyên lí 2/ KL : - Sự khuếch tán là phương thức chất khuếch tán. theo nguyên lí vận chuyển thụ động các chất qua nào ? Nêu cơ chế & giả i Nước di màng tb ( Vận chuyển O2, CO2, muố i chuyển qua MSC thích. khoáng, đường, …) - Nước được vận nhờ cơ chế thẩ m - Nước di chuyển qua MSC nhờ chuyển qua màng theo thấu. cơ chế thẩm thấu. nguyên lí nào ? Cơ chế. Không. Các - Sự khuếch tán xảy ra khi có sự - Sự vận chuyể n chất có thể thấ m chênh lệch nồng độ giữa trong & ngoài thụ động có tiêu tốn NL trực tiếp qua lớp không ? Những chất nào photpholipit (chất màng tb. - Các chất có thể thấm trực tiếp được vận chuyển qua dầu, tan trong qua lớp photpholipit (chất tan trong lớp photpholipit ? qua không phân cực). dầu, không phân cực) hoặc qua kênh chất kênh prôtêin ? H2O, phân prôtêin (H2O, chất phân cực). cực chuyển di - Sự vận chuyển thụ động không được qua kênh tiêu tốn NL. * Liên hệ : Tại prôtêin. sao một số cây trồng Nồng độ không sống được ở nơi muối bên ngoài có đất mặn ? cao => Nước từ trong tb di ra muối từ ngoài, ngoài di chuyển vào => Cây không
hút nước được cây HĐ 2: Tìm hiểu phương thức chết. GV y/c HS nêu vận chuyển chủ động hiện tượng & giải thích. HS dựa vào II. V ẬN CHUYỂN CHỦ nội dung 1. phần ĐỘNG ( SỰ VẬN CHUYỂN TÍCH II/ SGK trang 64 CỰC) để nêu hiện tượng. 1/ Hiện tượng : - Ở 1 loài tảo biển, nồng độ I2 bên ngoài tb cao gấp 1000 lần so với bên trong tb. Nhưng I2 vẫn được vận Vận chuyển chủ chuyển vào bên trong tb. động là gì ? Vận chuyể n thức Hình - Tại ống thận, nồng độ glucôzơ chủ động xảy ra ở cấu vận chuyển các trong nước tiểu thấp hơn trong máu trúc nào của màng tb ? chất tan đi ngược (1.2 g/l). Nhưng glucôzơ vẫn được thu Cơ chế vận chuyển.Cần chiều gradien hồi lại từ nước tiểu vào máu. có những yếu tố nào ? nồng đ ộ. Vậ n HS dựa vào hình 18.2 để chuyển chủ động 2/ KL : - Vận chuyển chủ động là hình nêu cơ chế vận chuyể n xảy ra ở prô màng. thức vận chuyển các chất tan đi ngược chủ động. Cần NL ATP. chiều gradien nồng độ ( từ nồng độ chất Cơ chế :Prô tan thấp sang nơi nồng độ chất tan cao). màng lk với cơ Các chất được vận chuyển như : đường, chất cần v/c (nhờ a.a, các ion,… để dự trữ nội bào hoặc Prô tự ATP) các chất không cần thiết, chất độc được quay vào trong bài xuất ra ngoài. màng
- Vận chuyển chủ động được là Phân tử cơ nhờ các prôtêin màng (prô vận chuyể n chất được giải GV y/c HS quan 1 chất riêng hay 2 chất cùng 1 lúc sát hình 18.3/ SGK phóng. ngược chiều nồng độ) & cần tiêu tốn trang 65 để nêu 2 hình thức xuất bào & nhập NL (ATP). bào : Một số chất có HĐ3 : Tìm hiểu 2 hình thức kích thước lớn hơn lỗ Một số chất vận chuyển : xuất bào & nhập bào được vận có kích thước lớn màng thì III. XUẤT BÀO & NHẬP chuyển ra sao ? Cần NL hơn lỗ màng thì BÀO. - Một số phân tử có kích thước được vận chuyển không ? lớn không lọt qua lỗ màng, sự TĐC Nêu cơ chế nhập nhờ sự biến dạng diễn ra nhờ sự biến dạng tích cực của bào & xuất bào. tích cực của màng. màng. Hình thức vận chuyển này tiêu Cần tiêu tốn NL tốn NL ATP. ATP. * Cơ chế : * Liên hệ : Tb HS nêu cơ - Nhập bào : Các phân tử rắn, bạch cầu tiêu diệt VK ra chế dựa vào hình lỏng tiếp xúc với màng tb ra sao ? Một số tb tiết hình 18.3/ SGK trang thành không bào tiêu hoá bao lấy chất nhầy nhờ cơ chế 65. chất(bóng nhập bào) Tiêu hóa nhờ nào ? Tb bạch cầu các lizôxôm. + Nếu chất lấy vào là chất rắn : tiêu diệt VK bằng Thực bào. thực cách bào. + Nếu chất lấy vào là chất lỏng : Một số tb tiết chất
Ẩm bào. nhầy nhờ quá trình - Xuất bào: Hình thành các bóng xuất bào. xuất bào thải các chất thải ra ngoài. Các bóng lk với màng màng biến đổ i bài xuất các chất ra ngoài. PHIẾU HỌC TẬP: Nội dung 2 TN CM sự khuếch tán & thẩm thấu. TN (a) – Khuếch tán TN (b) – Thẩm thấu. Nội Cho dd KI (màu cam) & Cho 2 dd đường có nồng dung TN dd CuSO4 (màu xanh) vào độ khác nhau (11% & 5%) vào bình đựng có màng bán thấm 1 ống hình chữ U có màng bán thấm ngăn giữa 2 dd đường ngăn ngang 2 dd. (thể tích của 2 loại dd bằng nhau). Hiện Ban đầu mỗi bên có màu Ban đầu 2 nhánh có thể tượng khác nhau (bên có dd KI – tích như nhau. màu cam ; bên có dd CuSO4 - Sau 1 thời gian, nhánh màu xanh). có nồng độ đường 11% dâng Sau 1 thời gian, 2 bên cao hơn nhánh còn lại. đều có màu như nhau (xám xanh). Giải DD KI & CuSO4 đi qua Nước di chuyển từ nơi có thích màng làm cho 2 bên đều có nồng độ đường cao sang nơi
cùng 1 màu. nồng độ đường thấp (nên nhánh chứa đường 11% dâng cao hơn nhánh có nồng độ 5%. 4/ Củng cố: So sánh 2 hình thức vận chuyển chủ động & vận chuyển thụ động. 5/ Dặn dò:(1’) Học bài cũ. Trả lời các câu hỏi SGK/ trang 66 & 67. Chuẩn bị mỗi nhóm 1 củ hành tây, hoa dâm bụt.