Bài 4:
LAI HAI CẶP TÍNH TRẠNG
- Mục tiêu
- Kiến thức
- Phát biểu được nội dung quy luật phân li độc lập.
- Nêu ý nghĩa của quy luật phân li và quy luật phân ly độc lập.
- Nhận biết được biến dị tổ hợp xuất hiện trong phép lai hai cặp tính trạng của Menđen.
- Nêu được ứng dụng của quy luật phân li trong sản xuất và đời sống.
- Kỹ năng
- Phát triển kĩ năng quan sát và phân tích kênh hình để giải thích được các kết quả thí nghiệm theo quan điểm của Menđen.
- Tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, lớp, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ.
- Thái độ
- Biết ứng dụng vào trong thực tiễn
- Phương pháp
- Trực quan
- Vấn đáp
- Thảo luận nhóm nhỏ
- Phương tiện
- Tranh phóng to hình 4 SGK.
- Bảng phụ ghi nội dung bảng 4.
- Tiến trình dạy học
- Ổn định lớp: 1 phút
- Kiểm tra bài cũ: 4 phút
- Muốn xác định được kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội cần làm gì?
- Kiểm tra bài tập 4 SGK.
- Bài mới: 32 phút
Menđen không chỉ tiến hành lai một cạp tính trạng để tìm ra quy luật phân li và quy luật di truyền trội không hoàn toàn, ông còn tiến hành lai hai cạp tính trạng để tìm ra quy luật phân li độc lập.
Hoạt động 1: Thí nghiệm của Menđen(24 phút)
Hoạt động của GV
|
Hoạt động của HS
|
Nội dung
|
- Yêu cầu HS quan sát hình 4 SGk, nghiên cứu thông tin và trình bày thí nghiệm của Menđen.
- Từ kết quả, GV yêu cầu HS hoàn thành bảng 4 Trang 15.
(Khi làm cột 3 GV có thể gợi ý cho HS coi 32 là 1 phần để tính tỉ lệ các phần còn lại).
- GV treo bảng phụ gọi HS lên điền, GV chốt lại kiến thức.
|
- HS quan sát tranh nêu được thí nghệm.
- Hoạt động nhóm để hoàn thành bảng.
- Đại diện nhóm lên bảng điền.
|
I.Thí nghiệm của Menđen
|
Kiểu hình F2
|
Số hạt
|
Tỉ lệ kiểu hình F2
|
Tỉ lệ từng cặp tính trạng ở F2
|
Vàng, trơn
Vàng, nhăn
Xanh, trơn
Xanh, nhăn
|
315
101
108
32
|
9
3
3
1
|
Vàng : xanh = 3 : 1
Trơn : nhăn = 3 : 1
|
|
- GV phân tích cho HS thấy rõ tỉ lệ của từng cặp tính trạng có mối tương quan với tỉ lệ kiểu hình ở F2 cụ thể như SGK.
- GV cho HS làm bài tập điền từ vào chỗ trống Trang 15 SGK.
- Yêu cầu HS đọc kết quả bài tập, rút ra kết luận.
- Căn cứ vào đâu Menđen cho rằng các tính trạng màu sắc và hình dạng hạt đậu di truyền độc lập?
-Yêu cầu hs phát biểu nội dung quy luật phân li độc lập
|
- HS ghi nhớ kiến thức
9 vàng, trơn: 3 vàng, nhăn: 3 xanh, trơn: 1 xanh, nhăn
= (3 vàng: 1 xanh)(3 trơn: 1 nhăn)
- HS vận dụng kiến thức ở mục 1 điền đựoc cụm từ “tích tỉ lệ”.
- 1 HS đọc lại nội dung SGK.
- HS nêu được: căn cứ vào tỉ lệ kiểu hình ở F2 bằng tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.
- Phát biểu
|
1. Thí nghiệm:
- Lai bố mẹ khác nhau về hai cặp tính trạng thuần chủng tương phản.
P: Vàng, trơn xXanh, nhăn
F1: Vàng, trơn
Cho F1 tự thụ phấn => F2: cho 4 loại kiểu hình với tỷ lệ:
9 vàng, trơn: 3 vàng, nhăn:3 xanh, trơn:1 xanh, nhăn.
2. Quy luật phân li độc lập: Lai hai bố mẹ thuần chủng khác nhau về hai cặp tính trạng tương phản di truyền độc lập với nhau thì F2 cho tỷ lệ mỗi kiểu hình bằng tích tỷ lệ của các tính trạng hợp thành nó
|
Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm “biến dị tổ hợp”
|
Hoạt động của GV
|
Hoạt động của HS
|
Nội dung
|
- Yêu cầu HS nhớ lại kết quả thí nghiệm ở F2 và trả lời câu hỏi:
- F2 có những kiểu hình nào khác với bố mẹ?
- GV đưa ra khái niệm biến dị tổ hợp.
? Theo em, nguyên nhân nào dẫn đến sự xuất hiện biến dị tổ hợp?
|
- HS nêu được: 2 kiểu hình khác bố mẹ là: vàng, nhăn và xanh, trơn (chiếm tỷ lệ: 6/16).
- HS theo dõi và ghi nhớ.
|
II.Biến dị tổ hợp
- Biến dị tổ hợp là sự tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ.
- Nguyên nhân: Chính sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp tính trạng ở P, làm xuất hiện kiểu hình khác P.
|
- Củng cố: 3phút
- Phát biểu nội dung quy luật phân li độc lập?
- Biến dị tổ hợp là gì? Nó xuất hiện ở hình thức sinh sản nào?
- Dặn dò: 1phút
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK
- Kẻ sẵn bảng 5 vào vở bài tập.
- Đọc trước bài 5.
- Rút kinh nghiệm:
................Xem online hoặc tải về máy...........
Quý thầy cô vui lòng đăng nhập website tailieu.vn để download giáo án Lai hai cặp tính trạng về máy tham khảo nội dung một cách đầy đủ hơn.
Bên cạnh đó, nhằm giúp quý thầy cô chủ động biên soạn bài 4 phục vụ công việc giảng dạy thầy cô có thể tham khảo:
- Bài giảng sinh học 9 bài 4: Lai hai cặp tính trạng với hệ thống kiến thức được xây dựng rõ ràng, chi tiết về thí nghiệm và kết quả thí nghiệm phép lai hai tính trạng của Menđen, khái niệm biến dị tổ hợp, các dạng biến dị ở đời con cùng với đó là các hình ảnh minh họa cụ thể về thí nghiệm lai hai cặp tính trạng giúp học sinh nắm bắt kiến thức dễ dàng hơn sẽ hỗ trợ tích cực cho công tác soạn bài của qúy thầy cô.
- Hệ thống câu hỏi trắc nghiệm đi từ dễ đến khó xoay quanh kiến thức về lai hai cặp tính trạng sẽ giúp các em học sinh củng cố lại kiến thức đã học đồng thời giúp thầy cô đánh giá được mức độ hiểu bài của các em.
- Bên cạnh đó, bài tập SGK có lời giải chi tiết, rõ ràng sẽ giúp thầy cô thuận tiện hơn trong việc giải đáp các câu hỏi cũng như bài tập cho học sinh.
Ngoài ra, tailieu.vn cũng xin giới thiệu đến quý thầy cô giáo án sinh học 9 bài 5: Lai hai tính trạng (tiếp theo) để hỗ trợ thầy cô trong công tác soạn giáo án bài tiếp theo.