Giáo án Vật lý 7 bài 8: Gương cầu lõm

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HĐ CỦA HỌC SINH

NỘI DUNG

Hoạt động 1 : ( 2’ )

 Tổ chức tình huống học tập 

- Tiết học hôm nay chúng ta tìm hiểu về một gương cầu khác. Đó là gương cầu lõm. Vậy gương cầu lõm là gì? Liệu gương cầu lõm có tạo được ảnh của một vật giống như gương cầu lồi không?

- Xem SGK, chuẩn bị học bài mới

GƯƠNG CẦU LÕM

Hoạt động 2 : ( 10’ )

 Ánh của một vật tạo bởi gương cầu lõm 

- Giáo viên phát dụng cụ thí nghiệm cho các nhóm

- Giáo viên giới thiệu gương cầu lõm: Gương có mặt phản xạ là mặt trong của một phần mặt cầu.

- Để xem hình ảnh của một vật được tạo bởi gương cầu lõm có tính chất gì? Các nhóm sẽ tiến hành thí nghiệm.

- Yêu cầu quan sát hình 8.1 trang 26 SGK – bố trí thí nghiệm như hình vẽ

- Yêu cầu tiến hành thí nghiệm theo chỉ dẫn SGK

- Yêu cầu các nhóm đọc câu C1 và trả lời

- Giáo viên nhận xét, chỉnh sửa

- Giáo viên đặt câu hỏi: Nếu có thêm một gương phẳng và một viên phấn, hãy nêu cách bố trí thí nghiệm để so sánh ảnh ảo của cùng viên phấn tạo bởi gương cầu lõm và gương phẳng?

- Sau khi nghe các nhóm trao đổi ý kiến, giáo viên nhận xét, mô tả cách bố trí thí nghiệm

- Giáo viên treo bảng phụ minh họa cách bố trí thí nghiệm

- Yêu cầu các nhóm cho biết kết quả so sánh ảnh ảo của một tạo bởi gương cầu lõm với ảnh của cùng vật đó tạo bởi gương phẳng.

- Giáo viên gọi học sinh điền từ thích hợp vào chỗ trống, hoàn chỉnh nội dung kết luận trang 26.

- Cử người nhận dụng cụ thí nghiệm

- Quan sát

- Các nhóm quan sát và bố trí thí nghiệm như hình 8.1

- Tiến hành thí nghiệm

- Các nhóm thảo luận thống nhất trả lời

- Các nhóm thảo luận cử người đại diện mô tả cách bố trí thí nghiệm

- Chỉnh sửa nếu có sai sót

- Các nhóm quan sát bảng phụ

- Trả lời:

+ Gương phẳng cho ảnh ảo lớn bằng vật

+ Gương cầu lõm cho ảnh ảo lớn hơn vật

- Các nhóm cử đại diện trả lời: Đặt một vật gần sát gương cầu lõm, nhìn vào gương thấy một ảnh ảo không hứng được trên màn chắn. Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn vật.

I/ Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm :

- Khi đặt vật gần gương cầu lõm sẽ cho ảnh ảo lớn hơn vật.

Hoạt động 3 : ( 10’ )

Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm

- Chúng ta đã biết tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm. Vấn đề đặt ra là sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm như thế nào? Gương cầu lõm có tác dụng biến đổi ra sao đối với một chùm tia tới song song hay một chùm tia tới phân kỳ? Để trả lời được, các nhóm sẽ tiến hành thí nghiệm

- Giáo viên giới thiệu dụng cụ thí nghiệm

- Yêu cầu học sinh quan sát hình 8.2 rồi bố trí thí nghiệm, sau đó tiến hành thí nghiệm

-  Giáo viên đọc câu C3: Quan sát chùm tia phản xạ xem nó có đặc điểm gì?

Giáo viên yêu cầu các nhóm quan sát, thảo luận, trả lời

(Giáo viên có thể gợi ý: Quan sát thấy gì trước gương)

- Giáo viên rút ra kết luận: Chiếu một chùm tia tới song song lên một gương cầu lõm, ta thu được một chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm ở trước gương

- Yêu cầu học sinh quan sát hình 8.3 trang 27 SGK

- Một học sinh đọc lớn câu C4

- Giáo viên thông báo: Mặt trời ở rất xa nên các chùm ánh sáng mặt trời chiếu đến trái đất là các chùm sáng song song

- Giáo viên đặt vấn đề: Nêu chùm tia tới gương cầu lõm là phân kỳ thì chùm tia phản xạ có đặc điểm gì? Cho HS làm thí nghiệm câu C5 và đưa ra kết luận

- Các nhóm chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm

- Bố trí - tiến hành thí nghiệm

- Thảo luận, trả lời

- (điểm sáng)

- Ghi nhận

- Xem sách

- Học sinh đọc câu C4

- Học sinh xem SGK

- Các nhóm trả lời: Chùm tia phản xạ là chùm tia song song

II/ Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm

- Chiếu một chùm tia tới song song lên gương cầu lõm ta thu được một chùm tia phản xạ  hội tụ tại một điểm trước gương

- Một nguồn sáng nhỏ đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích  hợp có thể cho một chùm tia phản xạ song song .