1
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN: KỸ THUẬT ĐIỆN VÀ ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP
NGHỀ: CẮT GỌT KIM LOẠI
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
Ban hành kèm theo Quyết định số: / QĐ-CĐCG ngày … tháng.... năm……
của Trường cao đẳng Cơ giới
Quảng Ngãi, năm 2019
(Lưu hành nội bộ)
2
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng
nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh
sẽ bị nghiêm cấm.
3
LỜI GIỚI THIỆU
Kỹ thuật điện-điện tử công nghiệp là một trong những môn học cơ sở được biên soạn dựa
trên chương trình khung, chương trình dạy nghề do Bộ Lao động- Thương binh và Xã hôi
và Tổng cục dạy nghề ban hành dành cho hệ Cao đẳng nghề và Trung cấp nghề Cắt gọt kim
loại. Kỹ thuật điện điện tử công nghiệp là một môn học rất quan trọng trong ngành công
nghiệp hiện đại. Môn học này giúp các sinh viên hiểu về cách hoạt động của các thiết bị
điện tử và các hệ thống điện trong các ứng dụng công nghiệp.
Đối với các sinh viên trung cấp nghề Cắt gọt kim loại, môn học này sẽ giúp họ có thể nắm
bắt những kiến thức cơ bản về điện tử và ứng dụng trong công nghiệp, đồng thời phát triển
kỹ năng để có thể tham gia thiết kế và xây dựng các hệ thống điện tử đơn giản. Những kiến
thức này sẽgiúp các sinh viên nâng cao khả năng tìm kiếm việc làm và cơ hội thăng tiến
trong công việc sau này.
Ở Việt Nam cho đến nay đã có khá nhiều giáo trình, tài liệu tham khảo, sách hướng dẫn bài
tập về môn học Kỹ thuật điện điện tử công nghiệp đã được biên soạn và biên dịch của nhiều
tác giả, của các chuyên gia đầu ngành về điện, điện tử công nghiệp. Tuy nhiên nhằm đáp
ứng nhu cầu sử dụng trong quá trình đào tạo của nhà trường phải bám sát chương trình
khung vì vậy giáo trình Kỹ thuật điện điện tử công nghiệp được biên soạn bởi sự tham gia
của các giảng viên của trường Cao đẳng Cơ giới dựa trên cơ sở chương trình khung đào tạo
đã được ban hành, trường Cao đẳng Cơ giới với các giáo viên có nhiều kinh nghiệm cùng
nhau tham khảo các nguồn tài liệu khác nhau để thực hiện biên soạn giáo trình Kỹ thuật
điện điện tử công nghiệp vụ cho công tác giảng dạy.
Giáo trình này được thiết kế theo môn học thuộc hệ thống Môn học( MĐ21) của chương
trình đào tạo nghề Cắt gọt kim loại ở cấp trình độ trung cấp nghề và được dùng làm giáo
trình cho học viên trong các khóa đào tạo, sau khi học tập xong mô đun này, học viên có
đủ kiến thức để học tập tiếp các môn học, mô đun khác của nghề.
Quảng Ngãi, ngày 18 tháng 12 năm 2019
Tham gia biên soạn
1. Cao Thị Thanh Bình Chủ biên
2. …………..............
3. ……….............….
4
MỤC LỤC
NỘI DUNG TRANG
Chương 1: Khái niện cơ bản về mạch điện. 14
1. Mạch điện và các phần tử của mạch. 14
2. Định luật Ohm. 15
3. Định luật Kirchhoff. 17
4. Giải mạch điện một chiều. 19
Chương 2: Từ trường – Các hiện tượng cảm ứng điện từ. 24
1. Khái niệm về từ trường. 25
2. Từ trường của dòng điện 27
3. Các đại lượng đặc trưng của từ trường 28
4. Lực điện từ 29
5. Hiện tượng cảm ứng điện từ 31
6. Sức điện động cảm ứng trong dây dẫn thẳng chuyển động cắt ngang từ trường 32
7. Hiện tượng tự cảm 33
Chương 3: Mạch điện xoay chiều hình sin 1 pha. 34
1. Dòng điện xoay chiều hình sin 35
2. Biểu diễn đại lượng xoay chiều dưới dạng đồ thị. 36
3. Mạch xoay chiều thuần trở. 39
4. Mạch xoay chiều thuần cảm. 41
5. Mạch xoay chiều thuần dung. 42
6. Mạch xoay chiều có R-L-C nối tiếp. 45
7. Hệ số công suất . 47
Chương 4: Mạch điện xoay chiều 3 pha 50
1.Hệ thống 3 pha 51
2. Mạch 3 pha nối hình sao 53
5
3. Mạch 3 pha nối hình tam giác 55
4. Công suất mạch 3 pha 57
Chương 5: Đo lường điện 60
1. Khái niệm 61
2. Đo dòng điện – điện áp 63
3. Đo điện trở 65
4. Đo điện năng – đo công suất 67
Chương 6: Máy biến áp 68
1. Khái niệm chung 69
2. Cấu tạo, nguyên lý làm việc máy biến áp 76
3. Máy biến áp 3 pha 96
4. Các máy biến áp đặc biệt 126
Chương 7: Máy điện không đồng bộ 139
1. Khái niệm chung và cấu tạo
2. Mở máy động cơ không đồng bộ ba pha 146
3. Điều chỉnh tốc độ động cơ không đồng bộ ba pha 169
4. Động cơ không đồng bộ một pha 223
Chương 8: Máy điện 1 chiều 274
1. Cấu tạo – nguyên lý làm việc của máy điện một chiều. 276
2. Phân loại máy điện một chiều 288
Chương 9: Khí cụ điện – mạch máy 306
1. Cấu tạo - công dụng 307
2. Lựa chọn một sồ khí cụ điện hạ áp 308
3. Mạch máy công nghiệp 309
Tài liệu tham khảo 311