Giáo trình Thiết kế và triển khai website: Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:104

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình "Thiết kế và triển khai website" là tài liệu tham khảo phục vụ giảng dạy, học tập của sinh viên các chuyên ngành Quản trị Thương mại điện tử và Quản trị Hệ thống thông tin. Giáo trình được chia thành 4 chương, cuối mỗi chương đều có các câu hỏi ôn tập và thảo luận. Phần 1 này trình bày về: những khái niệm chung; tổng quan thiết kế website;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Thiết kế và triển khai website: Phần 1

1
Chủ biên: PGS.TS ĐÀM GIA MẠNH Tham gia biên soạn: Ths. Nguyễn Quang Trung Ths. Bùi Quang Trường Ths. Trần Lê Kim Danh Ths. Phan Đa Phúc Ths. Lê Thị Thu 2
LỜI NÓI ĐẦU Internet đã đem đến cho nhân loại một cuộc cách mạng thực sự về công nghệ thông tin - truyền thông. Nhờ Internet mà tầm nhìn của mỗi người rộng hơn, xa hơn, bao quát hơn, cùng với đó khoảng cách về địa lý của thế giới dường như thu hẹp lại, thế giới đã ngày càng “phẳng” hơn. Trong các dịch vụ của Internet, dịch vụ đóng vai trò then chốt là World Wide Web (WWW), dịch vụ quan trọng nhất để phát triển website. Ngày nay, không mấy ai không biết đến thuật ngữ “Website”, “truy nhập Internet”, “lướt Web”,... Chính nhờ có các website và Internet, bất kỳ ai, bất kỳ ở đâu, chỉ với một máy tính được kết nối mạng (hoặc một công cụ điện tử như điện thoại thông minh,...), với một vài thao tác đơn giản là đã có ngay trước mắt mình cả một “núi” thông tin cần thiết dưới các dạng khác nhau (văn bản, đồ họa,...). Dịch vụ Web đã mang đến cho nhân loại một bước tiến mới trên tất cả các lĩnh vực, mang lại những lợi ích to lớn cho các tổ chức, doanh nghiệp. Vì vậy, hiểu biết về website, có kỹ năng thiết kế và triển khai website là điều không thể thiếu của các nhà quản trị kinh doanh. Giáo trình “Thiết kế và triển khai website” được biên soạn theo Đề cương học phần đã được Hội đồng Khoa học - Đào tạo Trường Đại học Thương mại thông qua và được Hiệu trưởng phê duyệt làm tài liệu chính thức dùng cho giảng dạy, học tập ở Trường Đại học Thương mại từ năm 2005. Đối tượng phục vụ chính của giáo trình là sinh viên các chuyên ngành Quản trị Thương mại điện tử và Quản trị Hệ thống thông tin của Trường. Giáo trình gồm 4 chương: Chương I. Những khái niệm chung Chương II. Tổng quan về thiết kế website 3
Chương III. Một số công cụ thiết kế website Chương IV. Triển khai website. Cuối mỗi chương đều có các câu hỏi ôn tập và thảo luận. Những câu hỏi này, đặc biệt là những bài tập thực hành là để người học rèn luyện kỹ năng của mình, một số trong đó là những vấn đề còn để ngỏ mà do khuôn khổ của giáo trình còn chưa trình bày chi tiết được. Giáo trình do PGS. TS Đàm Gia Mạnh làm chủ biên, xây dựng đề cương chi tiết, biên soạn và chỉnh sửa,... ThS. Nguyễn Quang Trung biên soạn chương 1. ThS. Bùi Quang Trường biên soạn chương 2. ThS. Trần Lê Kim Danh và ThS. Phan Đa Phúc biên soạn chương 3. ThS. Lê Thị Thu biên soạn chương 4. Trong quá trình biên soạn, các tác giả đã tham khảo nhiều tài liệu của các nhà khoa học trong và ngoài nước, trong đó phải kể đến các cuốn sách của Thạc Bình Cường, Vũ Thị Hậu, Nguyễn Công Minh. Tập thể tác giả cũng đã nhận được những ý kiến đóng góp quí báu của các đồng nghiệp và một số nhà khoa học trong và ngoài Trường. Tập thể tác giả xin trân trọng cảm ơn, đặc biệt là TS. Nguyễn Trần Hưng, PGS. TS Trần Văn Hòe đã cho ý kiến phản biện. Trong quá trình biên soạn, mặc dù đã có nhiều cố gắng, tuy nhiên khó tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót. Tập thể tác giả mong tiếp tục nhận được nhiều ý kiến đóng góp của bạn đọc để cuốn giáo trình ngày càng hoàn thiện hơn. Ý kiến đóng góp xin gửi theo địa chỉ: Bộ môn Công nghệ thông tin, Trường Đại học Thương mại, email: bmcntt@tmu.edu.vn. Hà Nội, tháng 12 năm 2017 TẬP THỂ TÁC GIẢ 4
MỤC LỤC Trang LỜI NÓI ĐẦU 3 Danh mục các hình vẽ, bảng, sơ đồ 9 Danh mục các từ và thuật ngữ viết tắt 11 Chương I. NHỮNG KHÁI NIỆM CHUNG 21 1.1. Internet và các giao thức 21 1.1.1. Internet 21 1.1.2. Các giao thức cơ bản 29 1.2. Một số dịch vụ trên Internet 40 1.2.1. Mạng lưới toàn cầu 40 1.2.2. Dịch vụ tên miền 41 1.2.3. Dịch vụ tìm kiếm thông tin trên Internet 43 1.3. Một số khái niệm về website 44 1.3.1. Webpage và website 44 1.3.2. Website tĩnh và website động 45 1.3.3. Web services, Web client/server 48 CÂU HỎI ÔN TẬP VÀ THẢO LUẬN 65 Chương II. TỔNG QUAN VỀ THIẾT KẾ WEBSITE 67 2.1. Các bước thiết kế website 67 2.1.1. Khái quát chung 67 2.1.2. Thiết kế giao diện 77 2.1.3. Thiết kế nội dung 88 2.2. Các nguyên tắc thiết kế website cơ bản 91 2.2.1. Các nguyên tắc tổ chức website 91 2.2.2. Nguyên tắc tổ chức thông tin trên website 93 2.3. Một số nguyên tắc khác trong thiết kế website 100 2.3.1. Nguyên tắc thiết kế website dễ truy cập 100 5
2.3.2. Nguyên tắc sử dụng màu sắc trong thiết kế website 101 CÂU HỎI ÔN TẬP VÀ THẢO LUẬN 104 Chương III. MỘT SỐ CÔNG CỤ THIẾT KẾ WEBSITE 105 3.1. Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản (HTML) 105 3.1.1. Giới thiệu về HTML 105 3.1.2. Cấu trúc cơ bản của tệp tin HTML 106 3.1.3. Các thẻ của HTML 107 3.1.4. Định dạng website với CSS (cùng thẻ HTML) 129 3.2. Javascript 137 3.2.1. Giới thiệu 137 3.2.2. Nhúng JavaScript vào tệp HTML 137 3.2.3. Hiển thị một dòng văn bản 140 3.2.4. Giao tiếp với người sử dụng 144 3.2.5. Biến và phân loại biến 146 3.2.6. Kiểu dữ liệu 147 3.2.7. Biểu thức và phân loại biểu thức 149 3.2.8. Các toán tử của JavaScript 150 3.2.9. Câu lệnh điều kiện 152 3.2.10. Câu lệnh lặp 153 3.2.11. Các hàm của JavaScript 157 3.3. Php 163 3.3.1.Giới thiệu 163 3.3.2. Nhúng PHP vào website 164 3.3.3. Các kiểu dữ liệu trong PHP 164 3.3.4. Các biến trong PHP 169 3.3.5. Các toán tử 172 3.3.6. Cấu trúc điều khiển 173 3.3.7. Hàm trong PHP 180 3.4. Ví dụ về sử dụng php để xây dựng trang web 181 3.4.1. Xây dựng các trang web hiển thị danh sách các thành viên 182 6
3.4.2. Xây dựng chức năng thêm mới thành viên 184 CÂU HỎI ÔN TẬP, BÀI TẬP VÀ THẢO LUẬN 189 Chương IV. TRIỂN KHAI WEBSITE 197 4.1. Xuất bản website 198 4.1.1. Mở đầu 198 4.1.2. Qui trình xuất bản website 201 4.1.3. Thực hành đăng ký tên miền và máy chủ Web 205 4.2. Quản trị tên miền và máy chủ web 208 4.2.1. Quản trị tên miền 208 4.2.2. Quản trị máy chủ Web 210 4.3. Quảng bá website 214 4.3.1. Một số phương pháp quảng bá Website 214 4.3.2. Phương pháp tối ưu hóa Website để có vị trí cao trong công cụ tìm kiếm 218 4.3.3. Phương pháp quảng bá Website thông qua mạng xã hội 234 CÂU HỎI ÔN TẬP VÀ THẢO LUẬN 242 TÀI LIỆU THAM KHẢO 245 7
8
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BẢNG, SƠ ĐỒ Hình 1.1. Các tệp tin cookie trong máy tính 27 Hình 1.2. Các tệp tin trong vùng nhớ đệm Internet Cache 28 Hình 1.3. Mô hình HTTP đơn giản 32 Hình 1.4. Mô hình HTTP phức tạp 32 Hình 1.5. Mô hình HTTP phức tạp với bộ nhớ Cache 33 Hình 1.6. Hoạt động của website tĩnh 46 Hình 1.7. Hoạt động của website động 47 Hình 1.8. Kiến trúc dịch vụ Web 50 Hình 1.9. Cấu trúc WSDL 53 Hình 1.10. Cấu trúc message SOAP 58 Hình 1.11. Các thành phần trong một dịch vụ Web 61 Bảng 2.1. Một số mục đích của website 72 Hình 2.1. Hình minh họa một số thành phần điều khiển 81 Hình 2.2. Vị trí liên kết giữa 2 website 84 Hình 2.3. Liên kết không có trang cuối cùng 86 Hình 2.4. Hệ thống phân cấp của website 94 Hình 2.5. Cấu trúc liên kết không hợp lý của hệ thống phân cấp thông tin 95 Hình 2.6. Cấu trúc menu quá nông 96 Hình 2.7. Cấu trúc menu cân bằng 96 Hình 2.8. Cấu trúc nối tiếp 97 Hình 2.9. Cấu trúc phân cấp 98 Hình 2.10. Cấu trúc ô lưới 99 Hình 2.11. Cấu trúc mạng nhện 99 Hình 2.12. Hệ màu LAB 102 Hình 2.13. Màu nóng và màu lạnh 103 Hình 2.14. Màu tương đồng 103 Hình 3.1. Biểu tượng của file HTML trên màn hình 107 Hình 4.1. Máy chủ tên miền ánh xạ địa chỉ IP thành tên miền tương ứng 108 Hình 4.2. Mô hình kết nối giữa máy chủ tên miền với máy chủ Web 109 9
Hình 4.3. Sự phân cấp tên miền 200 Hình 4.4. Ví dụ về thông tin đăng ký tên miền 203 Hình 4.5. Thông tin đăng ký hosting 204 Hình 4.6. Kiểm tra tên miền bằng website www.nhanhoa.com 206 Hình 4.7. Đăng ký tên miền trực tuyến trên website www.nhanhoa.com 207 Hình 4.8. Màn hình đăng nhập vào trang quản trị tên miền trên website www.domain.nhanhoa.com 209 Hình 4.9. Trang quản trị tên miền trên website www.domain.nhanhoa.com 209 Hình 4.10. Giao diện một trang quản trị hosting qua Cpanel 211 Hình 4.11. Quản lý các tệp mã nguồn của website đặt trên hosting 212 Hình 4.12. Tạo và sửa đổi cơ sở dữ liệu cho website 212 Hình 4.13. Thông tin về cơ sở dữ liệu và hệ quản trị cơ sở dữ liệu 213 Hình 4.14. Trang quản lý email 213 Hình 4.15. Trang quản lý tên miền 214 Hình 4.16. Quảng cáo trên Google - Google Adwords 216 Hình 4.17. Minh họa về đặt banner quảng cáo 217 Hình 4.18. Công cụ phân tích từ khóa Google Keyword Planner (1) 220 Hình 4.19. Công cụ phân tích từ khóa Google Keyword Planner (2) 221 Hình 4.20. Công cụ phân tích từ khóa Google Trend 222 Hình 4.21. Công cụ phân tích từ khóa Google Global Market Finder 223 Hình 4.22.Website giúp phân tích từ khóa Ubersuggest.org 224 Hình 4.23. Công cụ phân tích từ khóa và hiệu năng website Google Webmasters 225 Hình 4.24. Công cụ thống kê website Google Analytics 226 Hình 4.25. Cấu trúc một tệp robots.txt 231 Hình 4.26. Cấu trúc một tệp sitemap.xml 231 Bảng 4.1. Bảng so sánh giữa Page và Group 237 Hình 4.27. Quảng cáo website trên Facebook ở cả giao diện Desktop và Mobile 238 Hình 4.28. Hình ảnh quảng cáo bằng banner trên facebook 238 Hình 4.29. Hình ảnh thông tin gắn ở mục hồ sơ trên facebook 239 Hình 4.30. Hình ảnh bài viết website đăng trên fanpage của facebook 240 10
GIẢI THÍCH CÁC TỪ VÀ THUẬT NGỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt A ANSI American National Standards Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Institute Hoa Kỳ API Application Programming Giao diện lập trình ứng Interface dụng Application Software Phần mềm ứng dụng Application Services Các dịch vụ ứng dụng APNIC NIC của Châu Á Thái Bình Dương Trung tâm thông tin mạng của Châu Á Thái Bình Dương ARPA Advanced Reseach Projects Cục các dự án nghiên cứu Agency tiên tiến (của Bộ Quốc phòng Mỹ) ARPANET Advanced Reseach Projects Mạng ARPA Agency Network B Backup Sao lưu dự phòng Block Storage Lưu trữ theo khối C CERN Conseil Européen pour la Phòng thí nghiệm vật lý Recherche Nucléaire hạt nhân lớn nhất thế giới, nằm ở phía Tây Bắc ngoại ô Geneva Client Máy khách CNTT Công nghệ thông tin 11
Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt Client/Server Khách/Chủ Cloud Computing Điện toán đám mây Content Servers Các máy chủ nội dung Confirm Xác nhận Communication Netwoks Các mạng truyền thông CSS Cascading Style Sheets Tệp tin định kiểu theo tầng (được dùng để mô tả cách trình bày các tài liệu viết bằng ngôn ngữ HTML và XHTML) D DBMS Data Base Management System Hệ quản trị cơ sở dữ liệu Data Management and Storaged Quản lý dữ liệu và lưu trữ Data Dữ liệu DDOS Distributed Denial Of Service Tấn công từ chối dịch vụ phân tán Desktop Máy tính để bàn Domain Tên miền DNS Domain Name System Hệ thống tên miền DNS Server Máy chủ tên miền E Email Thư điện tử F FAQ Frequently Asked Questions Các vấn đề thường xảy ra FTP File Transfer Protocol Giao thức truyền tệp FTPS FTP over SSL FTP được cộng thêm chức năng mã hoá dữ liệu của SSL 12
Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt G GUI Graphical User Interface Giao diện người dùng đồ hoạ H HĐH Hệ điều hành Hosting Không gian trên máy chủ có cài đặt các dịch vụ Internet HTTP Hyper Text Transfer Protocol Giao thức truyền siêu văn bản HTTPS Hyper Text Transfer Protocol Giao thức truyền siêu văn Secure bản an toàn HTTT Hệ thống thông tin HTML Hyper Text Markup Language Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản Hyper Text Siêu văn bản I IAB The Internet Architecture Board Ban kỹ sư - kỹ thuật Internet IAP Internet Access Provider Nhà cung cấp truy nhập Internet IBM International Business Machines Tập đoàn công nghệ máy tính đa quốc gia có trụ sở tại Armonk, New York, Mỹ ICANN Internet Corporation for Assigned Tổ chức cấp phát và quản lý Names and Numbers các loại tên miền trên thế giới IETF Internet Engineering Task Force Lực lượng chuyên trách về quản lý kỹ thuật liên mạng 13
Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt IPC Interprocess Communication Trao đổi dữ liệu giữa các tiến trình riêng biệt, sử dụng giao thức kết nối ISDN Integrated Services Digital Mạng số tích hợp đa dịch Network vụ Internet Browsers Các trình duyệt trên Internet Internet Platform Nền tảng Internet IPX Internetwork Packet exchange Giao thức thuộc lớp mạng trong mô hình mạng 7 tầng OSI được sử dụng trong hệ điều hành mạng Netware của hãng Novell. Nó tương tự như giao thức IP (Internet Protocol) trong TCP/IP. IPX/SPX Internetwork Packet Bộ giao thức chủ yếu của eXchange/Sequence Packet Novell trên mạng Novell eXchange Netware giúp cho các máy tính có thể giao tiếp và truyền thông với nhau trên mạng ISO International Standard Tổ chức tiêu chuẩn quốc tế Organization ISP Internet Service Provider Nhà cung cấp dịch vụ Internet ISOC Internet Society Tổ chức Internet L LAP Laboratory Phòng thí nghiệm Laptop Máy tính xách tay 14
Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt M MIB Management Information Base Cơ sở thông tin quản trị MIME Multipurpose Internet Mail Chuẩn mở rộng đa mục Extension đích cho thư điện tử (Chuẩn MIME) N NetBIOS Network Basic Input/Output Một chương trình cho phép System các ứng dụng trên các máy tính khác nhau giao tiếp với mạng cục bộ NIST National Institute of Standards and Viện Tiêu chuẩn và Công Technology nghệ quốc gia (Hoa Kỳ) Networking/Telecommunications Mạng/Viễn thông NIC Network Information Center Trung tâm thông tin mạng NNTP Network News Transfer Protocol Giao thức truyền tin tức liên mạng NSF National Science Foundation (And Là một cơ quan thuộc chính NSFNET) phủ Mỹ, khuyến khích và bảo trợ cho các nghiên cứu khoa học, các dự án kỹ thuật, và cơ sở hạ tầng phục vụ cho các nghiên cứu khoa học NSFNET National Science Foundation Mạng NSF Network O OSI Open Systems Interconnection Mô hình tham chiếu kết nối Reference Model các hệ thống mở Open-Source Software Phần mềm mã nguồn mở Operating System Hệ điều hành 15
Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt P PDA Personal Digital Asisstant Thiết bị kỹ thuật số cầm tay cá nhân R RARP Reverse Address Resolution Giao thức phân giải ngược Protocol lại địa chỉ RFC Request for Comments Các tài liệu kỹ thuật và tổ chức về Internet, bao gồm những tài liệu đặc tả kỹ thuật và chính sách được tổ chức IETF phát hành RPC Remote Procedure Call Các cuộc gọi thủ tục từ xa S SAP Service Access Point Điểm truy nhập dịch vụ Server Máy chủ SE Search Engine Máy tìm kiếm SEO Search Engine Optimation Tối ưu hóa công cụ tìm kiếm SERPs Search Engine Results Page Trang kết quả máy tìm kiếm trả về Software Phần mềm SFTP Secure Shell File Transfer Protocol Giao thức truyền tệp tin dùng trình bảo mật SGML Standard Generalized Markup Một hệ thống tổ chức và Language gắn thẻ yếu tố của một tài liệu được phát triển và tiêu chuẩn hóa bởi Tổ chức Tiêu chuẩn quốc tế (ISO) vào năm 1986 16
Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt SMTP Simple Mail Transfer Protocol Giao thức truyền tải thư tín đơn giản - một chuẩn truyền tải thư điện tử qua mạng Internet SOAP Simple Object Access Protocol Giao thức truy cập đối tượng đơn giản - là giao thức sử dụng XML để định nghĩa dữ liệu dạng thuần văn bản thông qua HTTP. SOAP là cách mà Web Service sử dụng để truyền tải dữ liệu không phụ thuộc platform cũng như bất kì ngôn ngữ lập trình nào. SSH Secure Shell Một giao thức mạng dùng để thiết lập kết nối mạng một cách bảo mật/an toàn SSL Secure Sockets Layer Là tiêu chuẩn của công nghệ bảo mật, truyền thông mã hoá giữa máy chủ Web server và trình duyệt (browser). SSL hiện tại cũng là tiêu chuẩn bảo mật cho hàng triệu website trên toàn thế giới, nó bảo vệ dữ liệu truyền đi trên môi trường Internet được an toàn. System Software Phần mềm hệ thống T TCP/IP Transmission Control Giao thức điều khiển đường Protocol/Internet Protocol truyền (giao thức kiểm soát truyền tải)/Giao thức Internet 17
Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt TLS Transport Layer Security Bảo mật tầng giao vận Top Level Domain Tên miền cấp cao U UA User Agent Tác nhân người dùng URI Uniform Resource Identifier Định danh tài nguyên thống nhất UDDI Universal Description, Discovery, Một tập các quy tắc đăng ký and Intergration và tìm kiếm thông tin các Web Service. Nó đóng vai trò như service broker cho phép người sử dụng dịch vụ tìm đúng nhà cung cấp dịch vụ cần tìm URL Uniform Resource Locator Bộ định vị tài nguyên thống nhất URN Uniform Resource Name Tên tài nguyên thống nhất V VDC Vietnam Datacommunication Công ty Điện toán và Company Truyền số liệu Việt Nam - là một công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin và viễn thông ở Việt Nam. VDC là một nhà cung cấp dịch vụ Internet tại Việt Nam VNNIC Vietnam Internet Network Trung tâm Internet Việt Information Center Nam VPS Virtual Private Server Máy chủ riêng ảo 18
Từ viết tắt Diễn giải Nghĩa tiếng việt X X.25 Là giao thức chuyển mạch gói, định nghĩa các kết nối từ thiết bị đầu cuối và máy tính đến mạng chuyển mạch gói XML Extensible Markup Language Ngôn ngữ đánh dấu mở rộng XSD XML Schema Definition Định nghĩa cấu trúc một tài liệu XML W WAIS Wide Area Information Server Máy chủ phục vụ thông tin diện rộng (hệ thống tìm kiếm theo mô hình khách - chủ sử dụng tiêu chuẩn ANSI) WAN Wide Area Network Mạng diện rộng Wireless Mạng không dây Web Server Máy chủ Web WHM Web Host Manager Trình quản lý máy chủ web WSDL Web Service Description Language Ngôn ngữ mô tả dịch vụ Web, được sử dụng để mô tả đầy đủ về Web Service theo chuẩn XML - dùng để mô tả các thông tin cần thiết của một web service. Nó được tổ chức thành 1 file có cấu trúc được thống nhất, không phân biệt ngôn ngữ sử dụng 19
20