1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
2
LỜI GIỚI THIỆU
Tín hiệu và phương thức truyền dẫn là một trong những mô đun cơ sở cua
nghê Điện tử dân dụng được biên soạn dựa theo chương trình khung đa xây dưng va
ban hanh năm 2017 cua trươ
ng Cao đăng nghê Câ n Thơ dành cho nghê Điện tử dân
dụng hệ Trung cấp.
Giáo trình được biên soạn làm tài liệu học tập, giảng dạy nên giáo trình đã được
xây dựng ở mức độ đơn giản và dễ hiểu, trong mỗi bài ho c đều có thi dụ và bài tập
tương ư
ng đê áp dụng va làm sáng tỏ phâ n lý thuyết.
Khi biên soạn, nhóm biên soạn đã dựa trên kinh nghiệm thưc tê giảng dạy, tham
khảo đồng nghiệp, tham khảo cac giáo trình hiện có va cập nhật những kiến thức mới
có liên quan để phù hợp với nội dung chương trình đào tạo và phù hợp với mục tiêu
đào tạo, nội dung được biên soạn gắn với nhu cầu thực tế.
Nội dung giáo trình được biên soạn với lượng thời gian đào tạo 30 giờ gồm có:
Chương MH08-01 Hệ thống thông tin dân dụng
Chương MH08-02 Các phương thức điều chế và giải điều chế tín hiệu
Chương MH08-03 Các phương thức truyền dẫn sóng điện từ
Mặc dù đã cố gắng tổ chức biên soạn để đáp ứng được mục tiêu đào tạo nhưng
không tránh được những thiê u sot. Rất mong nhận được sư đóng góp ý kiến của các
thầy, cô, bạn đọc để nhóm biên soạn sẽ điê u chỉnh hoàn thiện hơn.
Câ n Thơ, ngày .... tháng 8 năm 2018
Tham gia biên soạn
1. Chủ biên: Đỗ Hữu Hậu
2. Nguyễn Thị Ngọc Nương
3
MỤC LỤC
TRANG
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN ........................................................................................ 1
LỜI GIỚI THIỆU...................................................................................................... 2
CHƯƠNG 1: HỆ THỐNG THÔNG TIN DÂN DỤNG ............................................ 7
1. Sơ đồ khối về nguyên lý hoạt động của hệ thống thông tin dân dụng ................ 7
1.1 Sơ đồ khối ............................................................................................................. 7
1.2 Nguyên lý hoạt động của hệ thống thông tin dân dụng ........................................... 8
2. Chức năng và nhiệm vụ của các khối trong hệ thống thông tin dân dụng .......... 9
2.1 Phân loại các hệ thống thông tin dân dụng ............................................................. 9
2.2 Các nhược điểm của thông tin vô tuyến ............................................................... 12
3. Nguyên lý đổi tần và dịch phổ tín hiệu ............................................................... 17
3.1 Phổ của tín hiệu ................................................................................................... 17
3.2 Đổi tần ................................................................................................................. 19
BÀI TẬP CHƯƠNG 1 ............................................................................................. 23
CHƯƠNG 2 : CÁC PHƯƠNG THỨC ĐIỀU CHẾ VÀ GIẢI ĐIỀU CHẾ TÍN
HIỆU ........................................................................................................................ 24
1. Khái niệm tín hiệu, các thành phần cơ bản và các tham số đặc trưng trong từng
loại tín hiệu .............................................................................................................. 24
1.1 Khái niệm tín hiệu ............................................................................................... 24
1.2 Các tính chất của tín hiệu theo cách biểu diễn thời gian t ..................................... 24
2. Các phương thức điều chế tín hiệu ......................................................................... 25
2.1 Ý nghĩa của điều chế............................................................................................ 25
2.2 Điều chế biên độ, điều tần và điều pha ................................................................. 26
2.3 Các phương thức điều chế tín hiệu ....................................................................... 26
3. Các phương thức giải điều chế tín hiệu .............................................................. 37
3.1 Giải điều chế tín hiệu điều biên (AM) .................................................................. 37
3.2 Giải điều chế tín hiệu điều tần và điều pha (FM,PM) ........................................... 39
BÀI TẬP CHƯƠNG 2 ............................................................................................. 41
CHƯƠNG 3: CÁC PHƯƠNG THỨC TRUYỀN DẪN SÓNG ĐIỆN TỪ ............. 43
1. Cấu tạo và tính chất của các môi trường truyền dẫn ......................................... 43
1.1 Sợi quang ............................................................................................................ 43
1.2 Tầng đối lưu ........................................................................................................ 44
1.3 Tầng điện ly ......................................................................................................... 44
2. Các Phương thức truyền dẫn tín hiệu và lĩnh vực áp dụng ............................... 45
2.1 Truyền dẫn bằng nhiễu xạ trên mặt đất..................................................................45
2.2 Truyền dẫn bằng phản xạ tầng điện ly và tầng đối lưu...........................................45
4
2.3 Truyền dẫn bằng chuyển tiếp qua vệ tinh ............................................................. 45
2.4 Truyền dẫn bằng cáp ............................................................................................ 47
3. Các loại anten thông dụng ................................................................................... 49
3.1 Anten chấn tử vòng .............................................................................................. 49
3.2 Anten parapol ...................................................................................................... 49
3.3 Anten lưỡng cực nữa sóng ................................................................................... 51
3.4 Anten Yagi - Uda ....................................................................................................52
3.5 Anten Loga - chu kỳ................................................................................................53
TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................55
5
GIA
O TRINH MÔN HỌC
Tên môn học/mô đun: TÍN HIỆU VÀ PHƯƠNG THỨC TRUYỀN DẪN
Mã môn học/mô đun: MH08
Thời gian thực hiện môn học: 30 giờ; (Lý thuyết: 22 giờ; Thực hành, thí nghiệm,
thảo luận, bài tập: 06 giờ; Kiểm tra 02 giờ)
Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học/mô đun:
- Vị trí: Môn học được bố trí sau khi sinh viên học xong các môn học chung, trước các
môn học/ mô đun đào tạo chuyên môn nghề ở học kỳ I.
- Tính chất: Là môn học kiến thức kỹ thuật cơ sở bắt buộc
- Ý nghĩa và vai trò của môn học:
Mục tiêu của môn học:
- Về kiến thức:
+ Trình bày được các khái niệm cơ bản về các dạng tín hiệu dùng trong công nghệ
điện tử và truyền thông.
+ Trình bày được các phương thức truyền dẫn tín hiệu
- Về kỹ năng:
+ Nhận biết được thiết bị điện tử phù hợp dạng tín hiệu.
- Về năng lực tự chủ và trách nhiệm:
+ Tích cực, chủ động và sáng tạo trong học tập.
Nội dung của môn học:
Số
TT
Tên chương, mục
Thời gian (giờ)
Tổng số
Lý
thuyết
Thực hành,
thí nghiệm,
thảo luận,
bài tập
Kiểm
tra
1
Chương 1: Hệ thống thông tin dân
dụng
3
3
0
1. Sơ đồ khối và nguyên lý hoạt động
của hệ thống thông tin dân dụng
1
1
2. Chức năng và nhiệm vụ của các
khối trong hệ thống thông tin dân
dụng
1
1
3. Nguyên lý đổi tần và dịch phổ tín
hiệu
1
1
2
Chương 2: Các phương thức điều
chế và giải điều chế tín hiệu
15
10
4
1
1. Khái niệm tín hiệu, các thành phần
cơ bản và các tham số đặc trưng
2
2