Google sitelinks vẫn còn là bí ẩn thú vị
Google sitelinks luôn là bí ẩn thú vị dù đôi khi mang đến phiền toái. Rất
nhiều bài viết, thảo luận từ các chuyên gia SEO, nhà quản trị web từ xưa đến
nay về Google sitelinks cũng chỉ dừng lại ở mức… phỏng đoán (SEO nói
chung cũng luôn bí ẩn, nhưng ít ra Google đã chia sẻ tài liệu và rất nhiều bài
viết chi tiết về từng khía cạnh trong đó).
Nhân sự kiện Google vừa cập nhật sitelinks tuần rồi, mình cũng muốn chia
sẻ vài trải nghiệm nho nhỏ về Google sitelinks.
Thế Google sitelinks là gì?
Sitelinks, tức là “liên kết” của một site, thường là liên kết nội (internal links)
hiển thị ngay bên dưới URL hay snippet (phần mô tả nội dung trang web
được Google chọn) trên kết quả tìm kiếm (SERPs), giúp người dùng có thể
vào các trang bên trong trang web mà không cần phải vào trang chủ. Bằng
cách này, theo Google, sitelinks như là shortcuts giúp tiết kiệm thời gian của
người dùng.
Theo cách “truyền thống” và đầy đủ nhất thì Google sẽ hiển thị tối đa 8 liên
kết bên dưới URL dù rằng 1 site có thể có hơn 8 sitelinks (như site nhạc
Mp3 Zing có tới 24 sitelinks, xem bên dưới).
Google sitelinks của LamSEO.com trên Google.com ngày 27/7/2010 với từ
khóa "lamseo".
Nhưng từ tháng 3/2009, Google đã thử nghiệm hiển thị sitelinks theo chiều
ngang, tối đa 4 liên kết và nằm ngay bên dưới snippet (thay vì URL như
truyền thống). Các liên kết này thường là phần bên trái của bộ 8 links khi
hiển thị đầy đủ.
Sitelinks của LamSEO.com theo chiều ngang trên Google Việt Nam với từ
khóa "lam seo"
Google xác định sitelinks như thế nào?
Đây chính là câu hỏi chưa có đáp án chính xác và toàn diện nhất. Google chỉ
bật mí rất chung chung:
“We only show sitelinks for results when we think they’ll be useful to the
user. If the structure of your site doesn’t allow our algorithms to find good
sitelinks, or we don’t think that the sitelinks for your site are relevant for the
user’s query, we won’t show them.
At the moment, sitelinks are completely automated. We’re always working to
improve our sitelinks algorithms, and we may incorporate webmaster input
in the future.”
tạm dịch sát nghĩa:
“Chúng tôi chỉ hiển thị sitelinks cho những kết quả mà chúng tôi NGHĨ
chúng hữu ích với người dùng. Nếu cấu trúc site không cho phép giải thuật
của chúng tôi tìm những sitelinks tốt, hoặc chúng tôi không nghĩ rằng
sitelinks liên quan đến truy vấn của người dùng, thì chúng tôi sẽ không hiển
thị chúng.
Hiện tại, sitelinks được xác định một cách tự động. Chúng tôi luôn cố gắng
cải tiến giải thuật sitelinks và có thể trong tương lai chúng tôi sẽ tham khảo
thêm ý kiến của webmaster”
Giả thuyết “chấp nhận được”
Google chỉ hiển thị sitelinks với những từ khóa mà bạn đạt tỉ lệ click (CTR)
cực kỳ cao (đến mức nào thì chưa thể xác định), thường là các từ khóa
thương hiệu, tên miền. Ví LamSEO.com sẽ hiển thị với các từ khóa như:
lamseo.com, lamseo, lam seo, làm seo, tư vấn seo, tu van seo.
Google chỉ hiển thị những liên kết mà Googlebot có thể dò tìm từ trang chủ,
thường là HTML links được đặt cao ở HTML source và được click nhiều
nhất.
Phản biện vài giả thuyết…
Sitelinks chỉ dành cho site có trên 1 năm tuổi. Thực tế thì mình đã từng
chứng kiến các site chỉ ra đời hơn 1 tháng đã có sitelinks (như
Thuanthien.zing.vn) dù mình không phủ nhận tuổi đời tên miền có ảnh
hưởng nhất định trong sitelinks và SEO nói chung.
Sitelinks chỉ hiển thị với các trang có nhiều liên kết ngoại với backlinks
chứa anchor text là tên trang web. Mình có site cá nhân DuNguyen.com
đang hiển thị những sitelinks cho trang Tag (/proxy) mà mình chưa bao giờ
chú trọng phải xây dựng liên kết hay internal links.
Sitelinks của DuNguyen.com trên Google Việt Nam.
Sitelinks chỉ hiển thị liên kết nội bộ. Hãy nhìn sitelinks của Zing.vn hiện tại,
bạn sẽ thấy có 2 link đến mp3.zing.vn và me.zing.vn mà subdomain được
Google xem như là site riêng.
Sitelinks của www.zing.vn có 2 link đến mp3.zing.vn và me.zing.vn
Google chỉ hiển thị sitelinks của trang chủ. Hãy xem Zing Mp3 có sitelinks
từ chuyên trang video clip.
Mp3 Zing có sitelinks ở chuyên trang Video clip.
Google chỉ hiển thị liên kết/trang web có traffic cực cao hoặc được click
nhiều nhất trang. Hãy xem phần “cách khóa sitelink” bên dưới, bạn sẽ thấy
nhận định này là sai.
Làm thế nào để có sitelinks như ý?
Câu hỏi đặt ra “làm thế nào để có sitelinks?” cũng được các chuyên gia thảo
luận rất nhiều. Theo phỏng đoán bên trên thì mình thấy 2 điều kiện tiên
quyết để có sitelinks gồm: đạt CTR cực cao (so với các site xếp dưới ở top
10 kết quả tìm kiếm) với một số từ khóa (không nhất định phải là brand) và
nên tạo các HTML links đặt cao ở mã nguồn HTML, thường là các link
trong Top Menu/Navigation. Trong đó CTR là do người dùng quyết định
nhưng bạn có thể chủ động tối ưu thông tin hiển thị (page title,
description/snippet, URL) cũng như tận dụng HTML links thay vì javascript
ở Navigation/Menu (ngoài ra có thể tạo Breadcrumbs cho các trang con).
Để tối ưu sitelinks, ngoài làm tốt 2 điều căn bản trên, bạn có thể khóa
(block) các liên kết không muốn hiển thị và “chờ đợi” Google sẽ tìm link
khác.
Cách khóa sitelink không mong muốn
Ngay đầu bài viết mình đã nói sitelinks đôi khi mang đến phiền phức. Hmm,
đúng là như vậy, bởi nó được tạo tự động, và vì vậy, không phải lúc nào
cũng hiển thị link mình mong muốn. “Tai nạn nghề nghiệp” dưới đây là một
ví dụ.
Một ngày cuối tuần cách đây 2 tháng (tuần cuối tháng 5/2010) (khi này mình
không còn làm fulltime cho VNG nên không quản lý sâu sát Webmaster
tools của các site Zing), một số cộng đồng online đưa tin Zing Mp3 đang cố
tình tạo xì-căng-đan với 1 sitelink rất nhạy cảm.